Choroby powiek, spojówek i twardówki

Question 1

Na co rzutują stany chorobowe powiek?

Answer 1

Na zaburzenia powierzchni oka

Question 2

Zaburzenia w ustawieniu powiek (entropion i ectropion - przyczyny):

Answer 2

Odwinięcie powieki (ectropion):
starcze, inwolucyjne,
bliznowate
wrodzone
porażenne (n. VII)

Podwinięcie powieki (entropion) -> rzęsy drapią rogówkę:
starcze, inwolucyjne
bliznowate
wrodzone
ostre skurczowe

Question 3

Patogeneza inwolucyjnego entropion (podwinięcia powieki): (leczenie i konsekwencje entropion)

Answer 3

Tarczka ustawia się pod kątem do rogówki i rzęsy o nią drapią -> erozja w rogówce
Jak pociągniemy powiekę to ustawia się prawidłowo

Konieczna interwencja chirurgiczna

Question 4

Konsekwencje ectropion (odwinięcie)

Answer 4

Łzy nie są zbierane w punkcie łzowym do kanalika łzowego, nie ściekają do nosa tylko ciekną po policzku ->wysychanie, zeskórzenie części spojówkowej
Brak wydzielania przez gruczoły Meiboma

Question 5

Ptosis

Answer 5

=to znaczy że powieka górna jest niżej niż być powinna
Normalnie - górna powieka zasłania rąbek rogówki na ok.2mm (odsłonięty = retrakcja, np w G-B)

Niewielkie opadnięcie powieki >2mm(od rąbka rogówki) jest akceptowalny jak otwór źreniczny jest odsłonięty
Opadnięcie średniego stopnia (3mm) - otwór źreniczny może być częściowo zasłonięty, niekoniecznie musi przeszkadzać
Opadnięcie dużego stopnia (>=4mm) - wymaga korekcji!

Question 6

Pomiar wysokości szpary powiekowej

Answer 6

• m. górnym i dolnym brzegiem powiek

- prawidłowo górny 2mm poniżej rąbka, dolny 1mm powyżej

Question 7

Przyczyny opadnięcia powieki:

Answer 7

• Neurogenne - z. Marcusa Gunna(po otwarciu ust powieka podnosi się), uszkodzenie n.III
• Aponeurotyczne - starcze, inwolucyjne, pooperacyjne
• Mechaniczne
• Miogenne

Question 8

Zapalenia brzegów powiek - jakie patogeny najczęściej?

Answer 8

stafylokoki

Question 9

Zapalenie brzegów powiek (blepharitis) możemy podzielić na:

Answer 9

Przednie - dotyczą gruczołów Zeissa = przyrzęsowych
łuski na rzęsach, mnóstwo wydzieliny

Tylne - zap. gruczołów Meiboma
gruczoły zaczopowane, wypełnione ropą

Question 10

Leczenie zap. brzgów powiek

Answer 10

Higiena rzęs i powiek
Masaże i ciepłe okłady (odbarczenie zalegającej treści gruczołów)
Antybio mscowo

Question 11

Alergiczne zmiany powiek - co jest charakterystyczne? + przykłady

Answer 11

Odczyn alergiczny połączony z regułem ze świądem, wydzielina raczej śluzowa
Np. ostry obrzęk alergiczny, kontaktowe dermatitis

Question 12

Wirusowe infekcje powiek - przykłady

Answer 12

Herpes Zoster ophthalmicus

Herpes simplex - objawy mniej nasilone niż w VZV

Mięczak zakaźny - wyłuszczyć zmianę, ewentualnie przyżegać

Question 13

Infekcje bakteryjne powiek(5)

Answer 13

Internal hordeolum - wewntrzny jęczmień, dot. wewnętrznych gruczołów Meiboma

External hordeolum - dot. gruczołów przy brzegu rzęsowym (najczęstszy jęczmień, widać że bardziej zewnętrznie, może przebić się przez skórę)

Preseptal cellulitis - przedprzegrodowe zapalenie oczodołu, możliwe leczenie bez hospitalizacji

Impetigo, Erysipelas(róża) - zmiany, które mogą lokalizować się w każdym miejscu na skórze

Zapalenie nekrotyczne

Question 14

Chalasion(gradówka) a hordeolum(jęczmień)

Answer 14

Jęczmień może z czasem przejść w gradówkę (guzek bez cech zapalenia)
Po usunięciu podejrzanej gradówki warto ją wysłać na histpat bo to może być CA planoepitheliale

Question 15

Torbiele jakich gruczołów w powiekach?

Answer 15

Meiboma, Molla, Zeisa

mogą też być torbiele pourazowe (epidermalne - gdy naskórkowe zmiany dostają się w obręb skóry), comedo, milia

Question 16

Łagodne guzy powiek - przykłady

Answer 16

• Brodawczaki (płaski lub uszypułowany)
• Keratoza
• Ziarniniak (Pyogenic granuloma)
• Znamiona
• Naczyniaki

Raczej nie powodują zaczerwienienia oka (ale Pyogenic granuloma = odczynowy ziarniniak w miejscu w którym jest drażnienie, zapalenie - może krwawić - usunąć chirurgicznie)

Question 17

Naczyniaki powiek - 2 rodzaje

Answer 17

Włośniczkowy - charakterystyczny u małych dzieci, tendencja do zanikania do 2 r.ż.
bardzo masywne leczone propranololem systemowo, przy nieskuteczności i dużej ptozie - operacja

Jamisty - może mieć swój ciąg dalszy w oczodole

Question 18

Stany przedrakowe w powiece - przykłady

Answer 18

• rogowacenie(keratoza) słoneczne(a)
• Ch. Bowena
• Lentigo maligna
• Róg skórny
• Xeroderma pigmentosum

Question 19

Nowotwory złośliwe powiek - wygląd

Answer 19

Wyglądają jak stan zapalny ALE mają twarde obrzeża

Question 20

Nowotwory złośliwe powieki - przykłady

Answer 20

Najczęściej rak podstawnokomórkowy (90%) - 70% jest w dolnej powiece
-postaci wrzodziejąca i guzkowa(ta wygląda jak perełki)

Kolczystokomórkowy
Rak gruczołu Meiboma
Rak gruczołu Zeissa
Kaposi sarcoma (AIDS, też po przeszczepach) - wygląda jak wybroczyna ale nią nie jest
Czerniaki powieki - nie tak rzadkie wcale… i mogą być amelanotyczne!

Question 21

Jest zaburzenie odpływu łez - co ono spowoduje?

Answer 21

Łzawienie (epiphora)

Question 22

Przyczyny łzawienia:

Answer 22

• odruchowe
• z niedrożności
• dysfunkcja “pompy”

Question 23

Wrodzona niedrożność przewodu nosowo-łzowego

Answer 23

U małych dzieci, najpierw można masować aż się wyciszy zapalenie
Potem można próbować rekanalizować, sondować drogi łzowe

Sondowanie zawsze przez górny kanalik odprowadzający, by nie uszkodzić dolnego

Question 24

Łzy + fluoresceina=

Answer 24

zielony kolor w świetle niebieskim, wypełnia jeziorko łzowe

Question 25

Przewlekłe canaliculitis

Answer 25

Stan zapalny, obrzęk, zatkany kanalik, którym powinny odpływać łzy Po nacięciu ->wydobycie twardej, włóknistej wydzieliny

Question 26

Dacrocystitis = zap. woreczka łzowego

Answer 26

Przewlekłe jest bez zapalenia, przy ucisku wypływa treść śluzowo-ropna

Question 27

Funkcja spojówki (3)

Answer 27

Zabezpieczenie przed wnikaniem infekcji Odgraniczenie świata zewntrznego od tkanek oczodołowych i gałki ocznej Wydzielanie -> powstaje warstwa mucynowa filmu łzowego -> zmiana powierzchni oka z hydrofobowej na hydrofilną (dzięki niej warstwa wodna filmu z gruczołu łzowego może zatrzymać się na oku)

Question 28

Zapalenia spojówek - wydzielina a przyczyna

Answer 28

wodnista: wirusowe, zap. toksyczne śluzowa: alergiczne, suche oko ropna (dużo wydzieliny): ciężkie zakażenia bakteryjne śluzowo-ropna: łagodne zakażenia bakteryjne, chlamydiami

Question 29

Wygląd spojówki w zapaleniu spojówek

Answer 29

przekrwienie, wybroczyny, obrzęk | bliznowacenie (jest konsekwencją wycofywania się zapalenia)

Question 30

Jakie są reakcje spojówki (w zapaleniu) przy dwóch różncyh patogenach?

Answer 30

reakcja: grudkowa: przy zak. wirusowych, chlamydiach, lekach brodawkowa: alergiczne, soczewki kontaktowe

Question 31

Błony w zapaleniu spojówek

Answer 31

To objawy zapalenia spojówek Błony rzekome: -łatwo się złuszczają -zak. adenowirusowe, rzeżączkowe, autoimmunologiczne Błony prawdziwe: - złuszczają się z trudem i krwawieniem, bólem - TYLKO W: maczugowcu błonicy, paciorkowcu b-hemolitycznym

Question 32

Kiedy jest powiększenie węzłów chłonnych w zap. spojówek?

Answer 32

zak. wirusowe chlamydie ciężkie rzeżączkowe zapalenie

Question 33

Wskazania do badań laboratoryjnych w zapaleniu spojówek

Answer 33

- Ciężkie ropne zapalenie spojówek nie gojące się przy antybiotykoterapii - grudkowe zapalenie ( gdy wątpliwości czy chlamydia czy wirus) - gdy obraz kliniczny jest niecharakterystyczny, a sytuacja się nie poprawia - u małych dzieci, noworodków

Question 34

Czego nie stosujemy w wirusowym zap. spojówek?

Answer 34

STERYDÓW bo nasili zapalenie

Question 35

Jak może przebiec rzeżączkowe zapalenie spojówek u noworodków?

Answer 35

odczynowy obrzęk powiek, zaciśnięcie powiek -> gromadzenie patogenu pod powieką -> uszkodzenie rogówki; uciśnięcie -> anemizacja spojówki i rogówki -> trwałe przymglenie, przebicie gałki ocznej to wszystko dzieje się w ciągu kilkunastu-kilkudziesięciu godzin

Question 36

Jaglica - jaki patogen

Answer 36

zap. spojówek wyw. serotypami A, B, Ba, C Chlamydii trachomatis

Question 37

Konsekwencje jaglicy

Answer 37

utrata wzroku (zwł. w krajach III świata)

Question 38

Przebieg jaglicy

Answer 38

1. Grudkowe zapalenie spojówek - niewinny początek, białe placki zanemizowanej spojówki 2. - Bliznowacenie (linie Artla w spojówce powiekowej) - zaczyna sięw miejscu grudek - dołki Herberta w spojówce gałkowej - głównie przyrąbkowo 3. w obszar rogówki zaczyna wnikać w procesie gojenia tarczka, powodująca niepełną przejrzystość rogówki 4. bliznowacenie powoduje zaburzenie ustawienia brzegów powiek, zarastanie załamków, drapanie przez rzęsy powierzchni rogówki 5. zeskórzenie powierzchni oka, oko staje się ślepe

Question 39

Wirusowe zapalenia spojówek, jakie jest najniebiezpieczniejsze i jaki jest przebieg

Answer 39

Często współistnieje z zapaleniem rogówki Najbardziej niebezpieczne jest adenowirusowe - powoduje trwałe upośledzenie widzenia, bardzo łatwo się szerzy (keratoconjunctivitis epidemica) Przebieg: 1-objawy grypopodobne 2-obrzęk spojówek i mięska łzowego 3-powiększenie węzłów 4-nacieki podnabłonkowe, później miąższowe (bardziej rozlane) 5-wygojenie z pozostawieniem blizn

Question 40

Opryszczkowe zapalenie spojówek

Answer 40

Najczęściej zaczyna się od skóry, potem lok. się w spojówkach Pęcherzyki, krostki)

Question 41

Najczęstsza alergia tak wogle

Answer 41

Alergiczne zapalenie spojówek: - zależne od I typu nadwrażliwości (nadwrażliwość natychmiastowa/anafilaktyczna) - wynik pobudzenia przez alergen komórek tucznych uczulonych przeciwciałami IgE - Czasem jest współudział nadwrażliwości kontaktowej (odmiana typu IV - nadwrażliwość opóźniona)

Question 42

Diagnostyka alergicznych zapaleń spojówek

Answer 42

Łzy - pobierane na badanie cytologiczne - wzrost eozynofilów - wzrost IgE całkowitego i specyf. - wzrost głównego białka zasadowego Spojówka - badanie cytologiczne - wzrost eozynofilów Surowica krwi - wzrost IgE całk. i specyf., wzrost eozynofilów Testy skórne - dodatnie w 70-87% przypadków alergicznych zapaleń spojówek

Question 43

Najczęstsze typy alergicznych zapaleń spojówek

Answer 43

- sezonowe zapalenie spojówek - ostre alergiczne zapalenie spojówek - wiosenne zapalenie spojówek i rogówki - atopowe zapalenie spojówek

Question 44

Sezonowe alergiczne zapalenie spojówek

Answer 44

- najczęstsza postać alergii ocznej, związana z I typem nadwrażliwości - mogą współistnieć inne ch. atopowe (astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa) - sezonowość - ostre, przemijające ataki połączone z nieżytem nosa w okresie letnim

Question 45

Sezonowe alergiczne zapalenie spojówek - alergeny

Answer 45

pyłki traw, drzew, chwastów, kwiatów

Question 46

Ostre alergiczne zapalenie spojówek

Answer 46

- jest wynikiem reakcji typu pokrzywki (I typ nadwrażliwości), wywołanej dużą ilością alergenu dostającego się do worka spojówkowego - najczęściej u dzieci bawiących się na łąkach, na trawie lub ze zwierzętami Objawy: obrzęk powiek i spojówki gałkowej Postępowanie - wypłukanie worka spojówkowego, zmiana odzieży, umycie włosów

Question 47

Wiosenne zapalenie spojówek i rogówki - jak może wyglądać

Answer 47

Brodawki w spojówce powiekowej, w okolicy rąbka rogówki | Brodawki ze spojówki powiekowej mogą powodować odleżyny w rogówce

Question 48

Zapalenie spojówek w pemphigoidzie bliznowaciejącym (autoimmunologicznym)

Answer 48

Pemphigoid - bardzo złe rokowanie, ch. autoimmunologiczna -bliznowacenie, zarastanie GKS, immunosupr., przeszczepy spojówki

Question 49

Objawy oczne w z. Stevensa-Johnsona

Answer 49

Powstają błony, które możemy łatwo złuszczyć z powierzchni

Question 50

Film łzowy - warstwy i ich funkcje

Answer 50

Ich produkcja jest uwarunkowana stanem gruczołów (a np. łzowy produkuje wyłącznie treść wodnistą) Warstwa lipidowa: - hamuje parowanie warstwy wodnej - zwiększa napięcie powierzchniowe (stabilizuje film łzowy) - "smaruje" powieki Warstwa wodnista - zaopatruje w tlen nabłonek rogówki - działa antybakteryjnie - wyrównuje powierzchnię rogówki - usuwa odpadki Warstwa śluzowa: -zmienia nabłonek rogówki z powierzchni hydrofobowej w hydrofilną

Question 51

Zespół suchego oka - definicja

Answer 51

=nieprawidłowości filmu łzowego spowodowane niedoborem łez lub ich nadmiernym parowaniem, co powoduje uszkodzenie powierzchni oka w obrębie szpary powiekowej i subiektywne dolegliwości. Uczucie suchości/nadmierne łzawienie (płaczące suche oko)

Question 52

Płaczące suche oko - co się dzieje?

Answer 52

wysychanie powierzchni oka -> zwiększenie mrugania i produkcji przez gruczoł łzowy treści wodnistej ->treść wodnista nie może się zatrzymać na powierzchni oka, bo brakuje cz. mucynowej i/lub lipidowej

Question 53

Testy w zespole suchego oka

Answer 53

- przerwanie filmu łzowego - TBUT (break up time test): <10s. to patologiczny wynik - test Schirmera (papierki skierowane do załamków dolnych) - norma >15mm, <5mm poważne zaburzenia wydzielania - róż bengalski (nieprawidłowości warstwy mucynowej) - fałdy spojówkowe (ich obecność przy krawędzi dolnej powieki wskazuje na suchość, brak smarowania i wilgotności) - osmolarność filmu łzowego

Question 54

Objaw ciężkiego z. suchego oka

Answer 54

Keratitis filiformis - nitkowate, zwisające twory na powierzchni rogówki

Question 55

Jakie są prawidłowe warstwy naczyniowe(sploty naczyniowe) przedniej twardówki?

Answer 55

- spojówkowe - najbardziej powierzchownie - nadtwardówkowe - naczynia bardziej chaotyczne - twardówkowe - głębokie, naczynia proste

Question 56

Co się stanie z naczyniami przedniej twardówki po podaniu neosynefryny (fenylefryna)/adrenaliny?

Answer 56

Obkurczą się naczynia spojówkowe, nadtwardówkowe Twardówkowe nie reagują

Question 57

Episcleritis (naczynia przedniej twardówki) - jaka warstwa, rodzaje

Answer 57

Poszerzenie naczyń spojówkowych - proste=rozlane - guzkowe

Question 58

Scleritis (naczynia przedniej twardówki) - jakie warstwy dotknięte, rodzaje

Answer 58

Poszerzenie naczyń nadtwardówkowych i głębokiego splotu naczyniowego - niemartwicze - martwicze (gorzej rokuje, bo powstają plamy zaniku, obliteracji naczyń)

Question 59

Episcleritis=zapalenie nadtwardówki - objawy

Answer 59

oko bardzo czerwone, poszerzone naczynia spojówkowe, ale pod nimi widoczny też splot naczyniowy bolesność zwłaszcza przy dotknięciu

Question 60

Scleritis = zapalenie twardówki - objawy

Answer 60

Sinawa łuna wokół rąbka rogówki, poszerzenie naczyń głębokich (miotełkowate naczynia głębokie) Obszary awaskularne ulegają ścieńczeniu, atrofii i zaczyna przeświecać błona naczyniowa

Question 61

Przednie martwicze scleritis - przebieg

Answer 61

Plama niedokrwienna -> ścieńczenie -> brak ściany naczynia

Question 62

Scleromalacia perforans - co to, leczenie

Answer 62

Brak spojówki i twardówki, obszary pozbawione ściany gałki ocznej Leczenie: GKS, immunosupresja, przeszczepy

Question 63

Tylne zapalenie twardówki w USG

Answer 63

Widać płyn za gałką oczną (w przestrzeni Tenona - objaw litery T) Zgrubienie tylnej twardówki

Question 64

Tylne zapalenie twardówki - objawy

Answer 64

- Wytrzeszcz - obrzęk tarczy n.II - wysiękowe odwarstwienie siatkówki - pierścieniowate odłączenie naczyniówki - fałdy naczyniówki - wysięk podsiatkówkowy (imitujący guza)