infecties: koorts, sepsis, meningitis

Question 1

ziekte verschijnselen

Answer 1

koorts, hoofdpijn, malaise, braken, gewichtsverlies

Question 2

bij lichamelijk onderzoek verschijnselen

Answer 2

temperatuur. HA, ademhaling, saturatie, focus voor infectie zoeken, tekenen meningitis, tekenen sepsis/septische shock

Question 3

niet specifieke afweer

Answer 3

• natuurlijke barrière: huid, slijmvliezen
• fagocytose: granulocyten, monocyten, natural killer lymfocyten breken micro organismen/pathogenen af
• complementsysteem: ‘Helpsysteem’van de fagocytose. Maakt stofjes vrij waardoor fagocyten worden geactiveerd op die plek

Question 4

specifieke afweer

Answer 4

macro fagen ‘eten micro organismen’ op dan start de specifiek afweer.

• T lymfocyten:
• deze cellen zijn specifieke afweer tegen micro organismen en pathogenen. Mbv macrofagen en neutrofielen, antigenen tegen toxische stoffen.
• zijn geheugen cellen
• -> onder invloed van dit systeem: B lymfocyten aanmaken: B lymfocyten pakken Mo aan, maken antistoffen , zijn geheugen cellen

Question 5

stoornissen in afweer

Answer 5

• verstoorde huid of slijmvlies barrière: wonden, intubatie, CF
• verstoorde humurale afweer (B-cel): geen geheugencellen kunnen maken = geen antistoffen maken. Agammagglobulinemie en DVID (common variable immune deficiency = antistoffen verlaagd, kliniek variabel.
• verstoorde cellulaire afweer (T-cel): AIDS
• gecombineerd T en B - cel: erg vatbaar voor infecties. SCID: severe combined immunodeficiciency: zowel humoraal als cellulaire immuniteit ernstig verstoord. stamceltransplantatie nodig <1 jaar overlijden

Question 6

vaccinaties

Answer 6

• opbouwen immuniteit (humoraal B cellen : antistoffen. cellullair T cellen: geheugenfunctie)
• meestal gedode pathogenen, soms levend verzwakt
• bescherming na meerdere vaccinaties

Question 7

gedood pathogeen/dode vaccin

Answer 7

actieve delen onschadelijk gemaakt. Afweer geactiveerd door in te spuiten. Bij opnieuw contact met ziekteverwerkker, reactie afweer tegen MO
voorbeeld: DKTP, Hib, meningokokken (hepatitis A B)

Question 8

levend verzwakt pathogeen

Answer 8

ziekmakend vermogen is veel kleiner dan natuurlijk MO
na vaccinatie lichte vorm van ziekte doormaken
bij opnieuw contact met ziekteverwerkker reactie afweerstysteem tegen MO
voorbeeld: BMR (gele koorts, gordelroos) Rotavirus (waterpokken)

BMR levend verzwakt, meer uitkijken bij kinderen met verzwakt immuunsysteem

Question 9

actieve immunisatie

Answer 9

gedood of levend verzwakt pathogeen
lichaam maakt antistoffen
langzame reactie
vorming geheugencellen

Question 10

passieve immunisatie

Answer 10

toedienen antistoffen tegen pathogenen
lichaam krijgt antistoffen
snelle reactie
kortdurende bescherming, geen geheugencellen  (daarom vaccinatie herhalen)
(synagis)

Question 11

koorts en pathofysiologie koorts

Answer 11

koorts = verhoging van centrale lihcaamstemperatuur nadat het hypothalamische setpoint door inwerking van exogene en endogenen pyrogenen wordt verhoogd.
Verhogen van hypothlamische setpoint heeft tot gevolg dat koude receptoren (vooral in de huid) woren gestimuleerd en het lichaam de centrale temp tracht te verhogen tot aan dit veranderde referentiepunt in hypothalamus

symptomen:
perifere vasoconstrictie, rillingen, toegenomen hitte productie oiv adrenaline en thyroxine

bacterie/virus komt lichaam binnen –> activeert witte bloedcellen, macrofagen en cytokines

gunstig effect doden micro organismen. temp>41 >kans op Multi orgaan falen

Question 12

symptomen sepsis

Answer 12

• hyper/hypothermie
• koude rillingen
• pijn in ledematen
• koude acra
• abnormale huidskleur
• braken, buikpijn, diarree
• zwakte
• huid uitslag

Question 13

bacteriemie

Answer 13

aanwezigheid van bacterie in bloed

Question 14

SIRS

Answer 14

systematic imflammatoir respons synrome
niet per se infectieus
bij 2 of meer van volgende symptomen: 
- hypo/hyper thermie
- tachycardie
- tachypnoe
- leukocytose (verhoogd aantal witte bloedcellen) /leukopenie  (verlaagd aantal witte bloedcellen)

Question 15

Infecteuze SIRS

Answer 15

= sepsis
SIRS op basis van infectie
massale afgifte cytokines in bloed, wat normaal bij infectie gebeurd, in nu in hele lichaam.
- bloedvaten gaan ‘lekken’–> petechiën
- als gevolgd daarvan aanmaak trombi –> door stollingsmechanisme)
- tachycardie door tekort aan bloed in circulatie –> geeft O2 tekort in hart en nieren –> multiorgaan falen

Question 16

ernstige sepsis

Answer 16

sepsis + orgaan falen, hypotensie op hypoperfusie met o.a. lactaat acidose, oligurie en bewustzijnsveranderingen.

Question 17

septische shock

Answer 17

hypotensie ondanks extra vochttoediening + hypoperfusie

• tachycardie
• tachypnoe
• koude extremiteiten
• agitatie/verminderde intake
• verlegd CR
• hypoxie door niet adequate circulatie
• metabole acidose
• oligurie
• lage bloeddruk (bij kinderen pas in later stadium ivm compensatie mechanisme van hart –> cardiac output kan gemakkelijk verlengd worden. wijde polsdruk is wel voorteken van een te gaan verlagende RR)

Question 18

aanvullend onderzoek septische shock

Answer 18

• bloedkweek: soort bacterie aantonen zodat AB aangepast kan worden
• CRP: is hoog
• astrup (bloedgas): metabole acidose bij lactaat
• lactaat: melkzuur uit spieren (verhoogd)
• stolling: veel trombocyten bij stolling door sepsis
• glucose: kan laag zijn door hoge verbranding

overige focus:
- urine sediment en kweek + liquor onderzoek

Question 19

verwekkers sepsis

Answer 19

pneumokokken, meningokokken, haemophilus influenza type B, salmonella typhi, staphylokokken, beta-hemolytische streptokokken groep B (bij neonaten)

Question 20

behandeling sepsis

Answer 20

zsm AB IV toedienen
breedspectrum = ceftriaxon
darmfocus = augmentin - gentamycine
neutropenie/CVL (verstoorde afweer) = ceftazidim - vancomycine

adequate circulatie behouden!

• IV vocht toedienen
• O2 toedienen
• monitoren UP
• indien nodig: beademing

Question 21

meningitis/encefalitis

Answer 21

meningitis= inflammatie van meningen met cel verhoging in liquor
encefalitis= inflammatie van hersenparenchym met veranderende mentale status en neurologische afwijkingen

Question 22

meningokokken sepsis

Answer 22

symptomen:
- acuut hoge koorts
- petechiën/purpura (niet wegdrukbare plekjes)
- veranderd gedrag
- algehele malaise
- necrotiserende ledematen
- tachycardie (door bloedingen en stollingsmechanisme)
- verlaagde RR

verwekker:
meisseria meningitidis

diagnostiek:
bloedkweek en lichamelijk onderzoek

behandeling:
vaccinatie meningokokken C
AB IV

complicatie:
hoog risico mortaliteit (10-20%)
hoog risico neurologische restschade

Question 23

bacteriële meningitis

Answer 23

Ontstaat bij kinderen meestal vanuit focus in bovenste luchtwegen, vooraf gaande virale infectie.
Om meningitis te veroorzaken moet bacterie zich hechten aan slijmvliezen van de gastheer, het epitheel binnen dringen en passeren en vervolgens overleven in de bloedbaan.
- Meningitis verwerkkers kunnen een specifieke voorkeur hebben voor hechting aan endotheel van hersenvaten en kunnen de bloed-hersen-barrière passeren. Wanneer bacteriën in liquor cerebrospinale zitten worden ze nauwelijks meer gehinderd door afweer van de gastheer omdat concentratie antistoffen in liquor zeer laag is –> bacteriële meningitis –> gekenmerkt door toename leukocyten en plasma eiwitten, afkomstig uit circulatie, in liquor.

Question 24

symptomen bacteriele meningitis

Answer 24

afhankelijk van leeftijd, stadium ziekte

zuigeling:
- slecht drinken
- braken
- sufheid
- prikkelbaar
- koorts
- luierpijn
- bomberende fontanel

kinderen:

• sluipend begin met koorts
• algehele malaise
• verschijnselen luchtweginfectie
• hoofdpijn
• pijn in nek en rug
• bewustzijn kan wisselen van helder tot sterk verminderd/coma
• convulsies bij 20-30%

menigeale prikkelingsverschijnselen:

• nekstijfheid
• positief teken Brudzinski (bij buigen van hoofd worden knieën opgetrokken
• positief teken Kernig (in liggende houding kunne benen gestrekt niet hoger dan 45 graden geheven worden)
• het 3 potenfenomeen(rechtop zitten kan alleen met steun van beide armen die achter de rug worden geplaatst)

Question 25

verwekker meningitis

Answer 25

bacterieel: haemophilus influenza, meningokokken, pneumokokken
viraal: enterovirus, parechovirus, varicella zoster

Question 26

liquor onderzoek meningitis

Answer 26

bacterieel: >1000 polymofonucleaire granulocyten. Verhoogd eiwit en glucose
viraal: <500 lymfocyten, eiwit en glucose normaal
tuberculeus: <500 lymfocyten, monocyten, polymorfonucleaire granulocyten, eiwit extreem verhoogd, glucose verlaagd

Question 27

behandeling meningitis

Answer 27

AB IV breedspectrum
Acyclovir IV
dexamethason IV (verminderen zwelling tegen restverschijnselen met gehoorschade)

Question 28

complicatie meningitis

Answer 28

restverschijnselen: mentale retardatie, epilepsie, motorische stoornissen, visusstoornissen, leergedrag stoornissen, doofheid, encefalitis, hydrocefalus –> bij neonaten

Question 29

alarmsymptomen infecties (vooral indien gepaard met koorts)

• petechiën/purpura
• bleke, grauwe, slechte perifere circulatie
• functio laese van extremiteit
• convulsies/verminderd bewustzijn
• cysnose dyspnoe

Answer 29

• petechiën/purpura : meningokokken sepsis
• bleke, grauwe, slechte perifere circulatie: septische shock
• functio laese van extremiteit: osteolyelitis/artritis
• convulsies/verminderd bewustzijn: meningtitis/encefalitis
• cysnose dyspnoe: bronchiolitis, pneumonie, pleura-empyeem