aandoening luchtwegen

Question 1

symptomen long pathalogie

Answer 1

kortademig
bemoeilijkte in/uit ademing
hoesten
pijn op borst

Question 2

kortademig

Answer 2

= abnormale snelle ademhaling
reactie op O2 –> astma, bronchiolitis
reactie op stug longweefsel –> pneumonie, longoedeem, CF

Question 3

bemoeilijkte in- en uit ademhaling

Answer 3

luchtwegvernauwing. Hoorbaar belemmerde ademhaling: stridor
inspiratoir= obstructie extra thoracaal –> laryngiti subglottica, epiglotittis, laryngomalacie
expiratoir = obstructie intrathoracaal –> astma, bronchiolitis, corpus alienum

Question 4

hoesten

Answer 4

gevolg van prikkeling van autonome zenuwen in de luchtwegwant, komt voor in: pharynx, larynx en grote luchtwegen
oorzaken:
astma, aspiratie maag inhoud, corpus alienum, luchtweginfecties, reactie op prikkelende stoffen

Question 5

pijn op borst

Answer 5

vaak niet pathalogisch —> door hoesten of onschuldig trauma
intrathoracaal = ontstekingsproces pleurabladen (pneumonie-pneumothorax)
extrathoracaal = bovenbuik, oesophagitis, cardiale ischemie

Question 6

definitie astma

Answer 6

chronische, erfelijke luchtwegaandoening waarbij chronische ontsteking van luchtwegslijmvlies.
luchtwegvernauwing wisselend

Question 7

uitlokkende factoren astma

Answer 7

toegenomen, abnormale reactie op prikkels

• inspanning (verandering samenstelling laagje vloeistof op slijmvlies, als gevolg van verdamping vocht door hyperventilatie)
• virussen, verkoudheid –> door rhinovirus, RSV, coronavirus, influenzavirus, adenovirus
• kou
• mist
• emotie
• scherpe luchtjes: roken
• allergenen - allergien (eczeem, rhinitis, conjuctivitis) en IgE vrijkoming
• -> IgE in serum hoeft niet per se oorzaak van bronchus obstructie te zijn, maar betekend wel dat kind allergisch is
• -> vooral op oudere leeftijd toot allergie een relatie met astma excacerbatie

Question 8

werking prikkels astma

Answer 8

prikkels stimuleren zenuwen in de chronisch ontstoken luchtwegen
ontstekingsmediatoren (histamine en leukotrienen) komen vrij en zorgen voor:
- spiersamentrekkingen
- vaatverwijding –> oedemen en zwelling in slijmvlies
- slijmproductie –> zit vast in versmalde bronchioli

Question 9

klinische verschijnselen astma

Answer 9

expiratoir piepen tgv bronchusobstructie
hoesten (snachts)
silent chest (inkomend ademgeruis)
verhoogde ademarbeid met intrekkingen en neusvleugelen
duur en frequentie en duur klachtenvrije periode

Question 10

diagnostiek astma

Answer 10

longfunctie onderzoek
piekstroom
spirometrie (vanaf 5 jaar)
histamine belastingtest

Question 11

beta 2 sympaticomimetica

Answer 11

ontspant luchtwegspier

salbutamol (kortwerkend)
terbutaline (kortwerkend)
salmeterol (langwerkend)
formoterol (langwerkend)

• bij acute astma
• verminderen bronchusspasmen bij toediening voor sport/andere prikkels
• bijwerkingen –> hartkloppingen, tremoren
  langdurig gebruik bij instabiel astma bij onvoldoende effect corticosteroïden

Question 12

anticholinergica

Answer 12

ontspant luchtwegspier
remt slijmproductie

ipratopium

• minder snelle werking dan beta 2 sympaticomimetica
• soms bij zuigelingen beter effect dan beta 2 sympaticomimetica

Question 13

(inhalatie) corticosteroïden

Answer 13

remt ontsteking

budesonide Beclomethason
fluticason/flixotide
prednison

• na aantal weken is effect zichtbaar
• nadelig bij zuigelingen <1 jaar –> hormoon hebben effect op groei = groeivertraging
• cave spruw/schimmel en heesheid bij inhalatie –> mond spoelen

Question 14

leukotriene remmers

Answer 14

blokkeert effect leukotrieën
Geeft enige luchtwegverwijding
zwak ontstekingsremmend

montelukast

• blokkeren ontstekingsmediatoren als leukotrieën
• 30% reductie exacerbaties

Question 15

preventief handelen astma

Answer 15

• onderhoudsmedicatie
• woonomgeving (vermijden prikkels: rook, schimmels, allergenen)
• leefstijl (sporten, school/beroep en begeleiding)
• zelfmanagement (educatie ouders)

Question 16

klinische behandeling

Answer 16

vernevelen met beta 2 sympaticomimetica
monitoring SpO2
zo nodig toedienen O2
start prednison 5-7 dagen
hydratie op peil houden
geen AB, ook niet bij koorts
zo nodig, ventolin IV en magnesiumsulfaat IV
pH meting--> 
milde astma exacerbatie: 
- laag pO2, laag/normaal PCO2 = behandeling en monitoring zo door 

ernstige astma exacerbatie:
- laag PO2, hoog PCO2, laag pH met uitputting = intubatie en beademing noodzakelijk

Question 17

Cystic fibrose

Answer 17

autosomaal-recessief erfelijke ziekte op gen 7 waarbij slijm in het lichaam taai is (klierproducten: gal, zweet, pancreassap)

Question 18

functie slijm bij CF

Answer 18

luchtwegen:
- vervoersmiddel voor afvalstoffen zoals stof en bacteriën
- bescherming voor longweefsel

maag darm stelsel

• verteringsstoffen/enzymen(lipase) vanuit pancreas bij voeding in dunne darm.
• door missen van enzymen: negatieve stikstofbalans
• malabsorptie dunner darm: vettige, stinkende ontlasting –> bolle buik en buikpijn, onvoldoende groei

Question 19

BHR

Answer 19

bronchiale hyperreactiviteit= samentrekken luchtwegen door niet specifieke prikkels

Question 20

CFTR-gen

Answer 20

cystic fibrosis transmembrane conductance regulator = chloridekanaal+watertransport. chloride kanaal heeft invloed op natriumkanaal, natrium wordt uit slijm geresorbeerd, zout treedt uit slijm, vocht volgt.

Question 21

bij afwijkend CFTR

Answer 21

Beperkt watertransport naar luchtwegslijm –> taaie viscoisiteit. hierdoor:

• luchtweginfecties recidiverend en moeizaam opknappende bronchiolitis (veroorzaakt door stafylokokken, h influenza en pseudomonas)
• langdurig hoesten (niet en navelbreuk) chronisch sinitus
• crepetaties
• bij luchtwegen: ontstekingscellen in luchtwegen gaan kapot –> DNA komt vrij –> slijm nog viskeuzer
• -> = chronische ontstekingsreactie en infecties (bacteriën worden niet goed afgevoerd)

Beperkt watertransport naar pancreas en lever klieren –> galganobstructie. hierdoor:

• obstipatie (trage meconiumlozing en zelfs meconium ileus)
• neonatale icterus door galgangobstructie
• vettige ontlasting (malabsorptie)

Question 22

complicatie CF respiratoir

Answer 22

hemoptoe (bloed ophoesten) & pneumothorax door frequente beschadiging
chronische hypoxie

Question 23

complicatie CF circulatie

Answer 23

cor pulmonale –> hypertrofisch rechter ventrikel bij chronische pulmonale hypertensie

Question 24

complicatie CF MDL

Answer 24

afvoergangen speekselklieren verwijd
levercirrose –> portale hypertensie
vergrote milt –> eerste teken van levercirrose

Question 25

complicatie CF algemeen

Answer 25

cystevorming –> door frequente ontstekingen

man: VAS deferns onderontwikkeld –> onvruchtbaarheid
vrouw: slijmklieren uitgezet –> hoge kans onvruchtbaarheid

Question 26

diagnostiek CF

Answer 26

hielprikscreening: enzym
lab: hypochloremishce alkalose
zweettest: sterk verhoogde nacl uitscheiding
om diagnose te bevestigen gentypering: gen 7 bepaling

Question 27

zweettest

Answer 27

bijna altijd doorslaggevend
stimulatie zweetklieren in oksel met pilocarpine
dan: beoordeling hoeveelheid chloride, natrium en kalium
–> hoog natrium + chloride uitscheiding in zweet

Question 28

behandeling CF

Answer 28

• Luchtweginfecties
  Intensief en consequent behandelen
  AB (op den duur resistentiepatroon AB)
  fysiotherapie (houdingsdrainage met expiratiemanoeuvres –> DNA afbreken)

- Spijsvertering
Dieet 
toedienen van pancreasenzymen (lipase)
granula met maagzuur resistente coating
vetoplosbare vitamine
120-150% van de aanbevolen hoeveelheid kcal intake --> goede voedingstoestand versterkt afweer tegen infecties