HS.3 actuele criminologie Flashcards
Wat is de algemene discussie van dit hoofdstuk?
In westerse landen ligt de focus op hoe functionarissen hun bevoegdheden gebruiken. De beginselen van rechtszekerheid en rechtsgelijkheid zijn voor het strafrecht van grote betekenis. Selectiviteit is onvermijdelijk. Op onderzoek gebaseerde statistische beleidsinformatie kan helpen om systematische afwijkingen van genoemde beginselen te registereren en aan de kaak te stellen. Dit dwingt politie en justitie om zich te bezinnen op de inhoud en effecten van hun beslissingen.
Hoe kunnen richtlijnen helpen voor politie en vervolging?
kan regionale verschillen verkleinen en minder discriminatie
Welke groepen worden vaker gestraft?
Werklozen en lage sociale milieu’s. Dit werd nooit bevestigd want het zou gaan om een scholiereneffect en niet een klasseneffect
Hoe ontstaan regionale beleidsverschillen en grote verschillen in ophelderingspercentage?
- verschillen in sepotbeleid in straftoemeting
- Selectiviteit in politieoptreden
- Sociaal milieu
- Sekse
- Ethniciteit
- Selectiviteit in vervolgingsbeleid openbaar ministerie
waarom worden van de 3,5 miljoen misdrijven maar 800000 geregistreerd?
De lage pak en strafkansen die ten dele gevolge zijn van de capaciteitsproblemen, verzwakken de speciaal en generaal preventieve werking van de strafrechtspleging. Het is daarom voor de overheid noodzakelijk om ook op andere manieren criminaliteit tegen te gaan.
Welke drie vormen van selectiviteit worden bij het strafrecht toegepast?
- Selectiviteit door capaciteitsgebrek: hier komt het door een onvermogen van politie en justitie om alle zaken die aan hen worden voorgelegd, optimaal te behandelen.
- Selectiviteit door regionale verschillen: dit betrekt de grote verschillen in het gevoerde beleid met betrekking tot opsporing, de vervolging en de berechting in de verschillende regio’s.
- Selectiviteit naar groepskenmerken: dit bestaat uit het anders afdoen van overigens gelijke zaken vanwege bepaalde groepskenmerken van de dader.
Op basis waarvan wordt het beveiligingsniveau gevangeniswezen bepaald?
duur, vluchtgevaar en maatschappelijk risico
Wat zijn kenmerken van de rechtspraak?
- aantal rechters onder het eruopese gemiddelde
- in 2019 85000 zaken afgedaan
- doorlooptijd vaak lang door complexiteit
wat is de magistratelijke rol van officieren?
ook verantwoordelijk voor de rechten van de verdachten
Wat doet het openbaar ministerie?
Geeft leiding aan politie en vervolgd verdachten.
- seponeren
- voorwaarde opstellen
- Straf opleggen
Wat is predictive policing en wat is kritiek hierop?
- Het mist een goede juridische basis die de rechten van burgers kan waarborgen
- De betrouwbaarheid van de voorspellingen
- Zorgen van ethische aard
Waar is het oplossingspercentage van afhankelijk?
Aard dan delicten, beleidsmatige kenmekren en statistische aard
Wat is naast het halen van kwantitatieve doelstellingen nog meer belangrijk binnen het strafrechtelijk systeem?
de rechtsstatelijke kwaliteit van het geleverde werk, zoals de mate waarin het principe van de rechtsgelijkeheid wordt verwezenlijkt. Dit is belangrijk omdat de actoren in de strafrechtsketen bij de uitvoering van hun taken vaak inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van justitiabelen en op andere burgerlijke rechten.
Wat is kenmerkend voor het strafrechtelijk systeem?
Kenmerkend voor het strafrechtelijk systeem is de complexiteit. De instanties die samen het strafrechtelijk systeem uitmaken, bezitten dus een grote mate van autonomie ten opzichte van elkaar. De noodzaak van beleidsvorming en coördinatie met behulp van actuele kwantitatieve beleidsinformatie laat zich daardoor des te sterker voelen.
Wat zijn de belangrijkste onderdelen van het strafrechtelijk systeem?
- De strafwetgever
- De politie
- Het openbaar ministirie
- De zittende magiastratuur (rechters)
- Het gevangeniswezen en de forensisch-psychiatrische zorg
- Reclassering, kinderbescherming en de forensische psychiatrie
Hoe wordt het selectieproces gevormd?
- Burgers: geringe schade, gebrekkige kennis, gebrek aan vertrouwen in het strafrechtelijke systeem
- Politie: delict niet opgelost, onvoldoende bewijs (politiesepot), onvoldoende prioriteit, gebrek aan capaciteit
- OM: onvoldoende bewijs (technisch sepot), onvoldoende prioriteit (beleidssepot), gebrek aan capaciteit
- Rechter: onvoldoende bewijs
- Uitvoeringsorganisaties: gebrek aan capaciteit, onvoldoende prioriteit > er is een periode geweest waarin de gevangenissen
volzaten, toen werden er gevangenen naar huis gestuurd. Soms kregen ze nog een enkelband, soms niet. Tegenwoordig hebben we eerder te veel cellen.
Wat is selectie?
de trechter > als we naar het strafrechtelijk systeem kijken, zien we dat er best heel veel mensen slachtoffer zijn van criminaliteit. Echter, hoe verder men in de keten komt, worde dit er steeds minder. Je moet in dit vak een beetje een gevoel van hebben van ‘hoeveel’ minder dan? En waarom zit deze selectie erin, welke keuzes worden hierin gemaakt? In het boek staat een schema in het boek (uit 2016): Rapportage Criminaliteit en Rechtshandhaving. Hoewel het selectieproces ieder jaar ongeveer hetzelfde blijft, neemt de criminaliteit elk jaar in aantallen ietsje af.
Wat zijn uitvoeringorganisaties?
- Organisaties die belast zijn met de tenuitvoerlegging van opgelegde sancties zijn o.a.
• Centraal Justitieel Incasso Bureau: innen boetes > bijv. als je te hard hebt gereden
• Reclassering: hulpverlening aan personen die met justitie in aanraking zijn gekomen, onderzoek van de verdachte voor OvJ en Rechter, begeleiden en toezichthouden bij taakstraffen (bijv. heggen knippen bij een sportveld in de regio, omdat een veroordeelde gevochten heeft)
o Doel reclassering: voorkomen dat mensen nogmaals de fout ingaan • Dienst Justiële Inrichtingen: uitvoeren gevangenisstraffen (incl. TBS)
Wat zijn de belangrijkste actoren bij beroep en cassatie?
- Gerechtshoven: behandelen zaken opnieuw
* Hoge Raad: onderzoekt of eerder rechtsregels correct zijn toegepast
Wat zijn de belangrijkste actoren in eerste aanleg?
- Kantonrechter: overtredingen
- Politierechter: lichte misdrijven
- Meervoudige kamer: ernstige misdrijven
- Kinderrechter: delicten gepleegd door minderjaren
Wat zijn de hoofdtaken van de rechter? (zittende magistratuur)
• Waarheidsvinding: is er voldoende bewijs om iemand te veroordelen?
• Opleggen sancties en maatregelen: als ik denk als rechter dat er voldoende bewijs is, welke straf/sanctie/maatregel leg
ik dan op?
Wat zijn de uitvoeringstaken?
- Beleidssepot
- Technisch sepot
- Schikking/transactie (boete betalen) > de OM doet de zaak zelf af en stuurt de zaak niet door naar de rechter.
- Strafbeschikking
- Dagvaarden (= naar rechter)
Wat zijn de belangrijkste actoren?
- Officier van Justitie (rechtbank)
- Advocaat Generaal (gerechtshof)
- Procureur Generaal (Hoge Raad)