Hoorcollege 6: Mentalization-Based Treatment

Question 1

Voor wie is mentalization-based treatment?

Answer 1

Voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis (meestal borderline), wordt ook toegepast bij eetstoornissen en verslavingsproblematiek

Question 2

Mentaliseren

Answer 2

Een nieuw woord voor een oud concept: het doen en laten van zichzelf en van anderen impliciet en expliciet waarnemen en begrijpen in termen van intentionele mentale toestanden

Question 3

Kenmerken van mentaliseren (4)

Answer 3

• Mentale toestanden zijn intern, nauwelijks zichtbaar
• We trekken onze conclusies over mentale toestanden
• Die conclusies kunnen gemakkelijk foutief zijn
• Een centraal uitgangspunt is het innemen van een ‘niet wetende’ en ‘nieuwsgierige houding’

Question 4

Teleologisch denken (0-6 maanden)

Answer 4

Lichamelijke toestand kenbaar maken door middel van bijvoorbeeld honger. Moeder spiegelt/vertaalt mentale staat van het kind

Question 5

Teleologisch denken (6-12 maanden)

Answer 5

Begint meer oorzaak-gevolg te herkennen. Kan ook meer doelgericht aandacht van ouders trekken.

Question 6

Psychische equivalentie (2-3 jaar)

Answer 6

Kinderen beginnen acties aan mentale toestanden toe te kennen. Kinderen kunnen nog niet reflecteren op mentale staat van de ander.

Question 7

Pretend modus (3-4 jaar)

Answer 7

Denkbeeldig spelen begint vorm te krijgen, maar deze spelletjes voelen heel echt.

Question 8

Pretend modus (6-11 jaar)

Answer 8

De verschillende mentaliserende modi worden samengevoegd tot 1 geheel. Maar dit mentaliserend vermogen is nog sterk afhankelijk van verwachte sociale normen en waarden.

Question 9

Onveilig-vermijdend gehechte kinderen

Answer 9

Wantrouwend naar anderen. Ze kunnen afstandelijk overkomen en zijn niet graag afhankelijk van een ander. Dit kan komen doordat ouders/verzorgers tijdens de opvoeding in het contact met hen vaak negatief, afwijzen en niet-sensitief waren.

Question 10

Onveilig-afwerend/ambivalent gehechte kinderen

Answer 10

Sterke wisselingen in stemming. Bang om verlaten te worden, maar bij hereniging kunnen ze zich boos en afwerend opstellen. Ontstaat doordat ouders/verzorgers overbezorgd, inconsequent en/of onvoorspelbaar waren.

Question 11

Gedesorganiseerd

Answer 11

Als de hechtingsfiguur tegelijkertijd een bron van veiligheid en angst is. Hierdoor geen vertrouwen in hunzelf en anderen.

Question 12

Spiegeling

Answer 12

Wat een ouder een kind leert; een ouder doet dingen om een kind te leren zichzelf te begrijpen

Question 13

5 stappen om met affect om te gaan

Answer 13

• Een kind is in toestand van arousal
• De ouder merkt de toestand van het kind op en begrijpt wat er speelt (resonantie)
• De ouder laat merken dat hij over het kind nadenkt (reflectie)
• De ouder reageert (gemarkeerde expressie), degene is zelf niet in arousal (gaat niet mee in het gevoel van het kind)
• Het kind begrijpt dat het te begrijpen is, te kalmeren is en gaat het eigen gevoel snappen

Question 14

Welke modi zijn er? (3)

Answer 14

• Equivalente modus
• Teleologische modus
• Pretend modus

Question 15

Psychische equivalentie modus

Answer 15

De interne werkelijkheid = de externe werkelijkheid

Question 16

Teleologische modus

Answer 16

Wat ik zie, is werkelijkheid

Question 17

Alsof modus/pretend mode

Answer 17

De interne wereld is losgekoppeld van de externe wereld.

Question 18

Steun en empathie

Answer 18

Identificeer, exploreer en complimenteer als er goed gementaliseerd wordt

Question 19

Verduidelijken, uitwerken en uitdagen

Answer 19

Help de patiënt betekenis te geven aan gedrag dat voortkwam uit het falen van mentaliseren

Question 20

3 technieken in MBT

Answer 20

• Stop en sta stil
• Stop, luister en kijk
• Stop, ga terug en exploreer

Question 21

Wanneer en hoe bij stop en sta stil?

Answer 21

• Wanneer: bij overgang naar niet-mentaliseren
• Hoe: de therapeut onderbreekt de dialoog en dringt aan dat de patiënt zich richt op het moment van de overgang

Question 22

Wanneer en hoe stop, luister en kijk?

Answer 22

• Wanneer: bij signalen van een verminderde mentaliserende capaciteit.
• Hoe: de sessie wordt stil gezet en vertraagd om zo het moment stap voor stap te exploreren.

Question 23

Wanneer en hoe bij stop, ga terug en exploreer?

Answer 23

• Wanneer: vaak op het moment dat het gevaar bestaat dat de gevoelens van een patiënt of de groep oncontroleerbaar worden.
• Hoe: ga terug in de tijd binnen de sessie om het proces dat zich net heeft afgespeeld te exploreren.

Question 24

Affect hoog: …. Spanning moet …

Answer 24

Equivalent. Spanning moet omlaag

Question 25

Affect laag: … Spanning moet …

Answer 25

Pretend. Spanning moet omhoog

Question 26

Beschrijf de timing van interventies in spectrum van minst naar meest

Answer 26

• Steunend en empathisch reageren
• Verduidelijken, uitwerken en uitdagen
• Mentaliseren en affect focus
• Mentaliseren in/van de relatie