Hoofdstuk 15 - Galblaas en galwegen Flashcards
Bespreek de behandeling van congenitale galwegatresie.
De patiënten worden behandeld via chirurgische exploratie met aanleggen van een hepatico-enterostomie. Echter evolueert de helft toch naar biliaire cirrose waarvoor transplantatie nodig is.
Juist of fout?
Hoe meer cholesterol in serum, hoe groter de concentratie cholesterol in gal.
Fout, deze staan los van elkaar.
Welke soort galstenen komen het meest voor?
70% van de galstenen zijn cholesterolstenen. Ze ontstaan waarschijnlijk door een hypersaturatie van cholesterol in gal.
Bespreek pigmentstenen.
- Zwarte pigmentstenen
o Uit bilirubinepigment, zijn hard
o Te vinden bij chronische hemolyse, ook meer bij cirrose en ouderen - Bruine pigmentstenen
o Uit calciumbilirubinaat en cholesterol
o Vnl. door bacteriële infecties
Welke factoren zijn geassocieerd met een verhoogd risico op galstenen?
- Leeftijd: hoe hoger, hoe meer prevalentie
- Vrouwelijke geslachtshormonen: oestrogeen inhibeert conversie van cholesterol naar galzouten, progesteron inhibeert galblaasmotiliteit
- Obesitas verhoogt de cholesterolsaturatie
- Zowel hypercalorisch als hypocalorisch dieet verhoogt het risico
- Ziekte van Cröhn en ileale resectie, parenterale nutritie
Juist of fout?
Cholesterolgalstenen zijn radio-opaak en dus goed te zien op een Rx abdomen.
Fout, over het algemeen zijn ze radio-lucent. Slechts wanneer ze verkalken zijn ze radio-opaak.
Zijn pigmentstenen radio-lucent of radio-opaak?
Radio-opaak.
Hoe evolueert een galkoliek?
- Voorbijgaande obstructie: verdwijnen van de pijn
- Blijvende inklemming: hydrops en cholecystitis
- Migratie naar ductus choledochus: cholangitis
Met welke pijnstillers wordt een galkoliek preferentieel behandeld?
NSAID’s. Zij zorgen er ook voor dat de galblaas minder gal secreteert. Morfine is tegenaangewezen omdat het voor spasmen van de sfincter van Oddi zorgt.
Wat zijn de voorwaarden voor behandeling van galstenen met ursodeoxycholzuur?
De galstenen zijn kleiner dan 5mm en de galblaas moet opaficiëren tijdens orale cholecystografie.
Wat is de voorkeursbehandeling voor galsteenkolieken?
Cholecystectomie, tenzij patiënt asymptomatisch is of het een 1e episode is.
Hoeveel procent van de patiënten met symptomatische galstenen ontwikkelt cholecystitis?
15%.
Bespreek de diagnostiek van cholecystitis.
- Symptomen: pijn die verergert bij inademen, nausea en braken, icterus in 25%
- KO: koorts tot 38-39°, pijnlijke palpatie met défense en loslaatpijn, teken van Murphy positief
- Labo: hyperleukocytose, lichte stijging van transaminasen, bilirubine en alkalische fosfatasen
- Echografie: bevestigt de diagnose
Geef de behandelopties voor een acute cholecystitis.
De standaardbehandeling is cholecystectomie à chaud. Een alternatief is antibiotisch afkoelen van de infectie met 6 weken later een cholecystectomie. Gedurende deze afkoelperiode kunnen echter nieuwe klachten optreden.
Bespreek de porseleinengalblaas.
Het wordt veroorzaakt door een massieve kalkfosfaatinfiltratie van de galblaaswand.
Er is een hoge associatie met galblaascarcinoom (20-50%). Om die reden wordt een cholecystectomie uitgevoerd.
Wanneer wordt een cystectomie uitgevoerd voor galblaaspoliepen?
Indien ze groter zijn dan 1cm of in volume toenemen bij de 6- of 12-maandelijke controle echografie.
Bespreek de etiologie van choledocholithiasis.
- Migratie van galstenen vanuit de ductus cysticus
- Primaire vorming in de galwegen → vaak bevorderende factoren aanwezig (obstructie, strictuur, PSC, congenitale galblaasaandoeningen, infectie)
Bespreek de mogelijke technische onderzoeken om choledocholithiasis te diagnosticeren.
- MRI cholangio-pancreatografie (MRCP)
o Nuttig als niet-invasief onderzoek voor visualisatie galwegen en pancreas
o Voordeel: verhoogde gevoeligheid bij detecteren van galwegstenen (> 90%)
o Gevoeligheid lager bij kleinere stenen en/of verbrede galwegen - Endoscopische ultrasonografie: zeer gevoelig mits voldoende ervaring
- Endoscopische retrograde cholangio-pancreatografie (ERCP)
o = gouden standaard voor diagnosticeren én behandelen choledocholithiasis
o Nadelen: invasief, risico op complicaties
o Slaagpercentages van cannulatie 90-95%
Wat is de triade van Charcot?
Het zijn de drie symptomen die passen bij een cholangitis: pijn in het rechter hypochondrium, koorts met frissons, binnen 24u gevolgd door icterus.
Juist of fout?
Asymptomatische patiënten met cholecystolithiasis en choledocholithiasis hoeven niet behandeld te worden.
Fout, patiënten met asyptomatische cholecystolithiasis moeten inderdaad niet behandeld worden maar patiënten met asymptomatische choledocholithiasis wél. Dit gebeurt via endoscopische verwijdering van de stenen.
Bij hoeveel van de patiënten met galstenen komt biliaire pancreatitis voor? Wat is de mortaliteit?
Het komt voor bij 0.3-1% van de patiënten met galstenen. De mortaliteit bedraagt 10%.
Bespreek de behandeling en prognose van een galblaascarcinoom.
Er wordt gekozen voor radicale resectie indien mogelijk.
Als de tumor inoperabel is of er is sprake van een R1- of R2-resectie is er geen standaardbehandeling voor handen. Er wordt dan gekozen tussen chemotherapie of radio-chemotherapie.
Bij metastasen kan chemotherapie overwogen worden.
De prognose is slecht omdat de diagnose vaak pas gesteld wordt wanneer al metastasen aanwezig zijn.
Geef de vijfjaarsoverleving van de subtypes cholangiocarcinomen.
De vijfjaarsoverleving van een extrahepatisch cholangiocarcinoom is 30%, voor een intrahepatisch 15%.
Bespreek de behandeling van een cholangiocarcinoom.
Er wordt chirurgische resectie gedaan waar mogelijk.
Bij metastasen krijgen patiënten palliatieve chemotherapie en wordt er een galwegprothese geplaatst om icterus tegen te gaan.
Hoe wordt een benigne villeus adenoom van de papil van Vater behandeld?
Via ampullectomie.
Hoe wordt een carcinoom van de papil van Vater gereseceerd?
Pancreaticoduodenectomie.