Heelkunde hoofd-thorax-abdomen: Hernia's Flashcards

1
Q

Welke soorten abdominale hernia’s zijn er?

A
  • hernia umbilicalis = navelbreuk
  • hernia inguinalis = liesbreuk
  • hernia scrotalis
  • hernia femoralis
  • hernia perinealis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat bedoelt men met een beklemde hernia?

A

Inhoud van de breukzak kan makkelijk terug geduwd worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat bedoelt men met een niet-beklemde hernia?

A

Inhoud van de breukzak komt vast te zitten als je de inhoud terug wil duwen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is een Hernia van richter?

A

Darmwand zakt slechts voor een stukje af in breukzak ==> vorming van een soort divertikel waarin geobstipeerd voedsel kan blijven vast zitten
= strangulatie darmwand divertikel
darmlumen is wel nog normaal, voedsel kan passeren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat gebeurt er na de geboorte met de navelstreng?

A

Die gaat afscheuren of wordt afgebeten: komt allesins los van aanhechting aan moederdier –> navelvene trekt zich terug en vormt nog lig falciforme, 2 navelarteries trekken zich terug lateraal van de blaas van veulen en raken geincorporeerd in laterale ophangbanden van de blaas, urachuskanaal verdwijnt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de oorzaak van een navelbreuk?

A

Aangeboren defect: navelring is te groot of slecht aangelegd OF navelring contraheert onvoldoende na de geboorte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Zijn er predisposities voor een navelbreuk? Zo ja, de welke?

A

JA

  • erfelijke aanleg: graad van sluiting van navelring na de geboorte is onvoldoende
  • navelinfectie: zorgt voor vertraging van het finale sluitingsproces van de navel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Juist of fout? Bij het paar is er een verband tussen erfelijke navelbreuk en cryptorchidie.

A

FOUT

dit is het geval bij de hond

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Een kalf komt een paar dagen na de geboorte binnen met een navelinfectie en een hernia umbilicalis. De eigenaar wil dat je dit opereert. Waar moet je zeker en vast op letten?

A

Bij kalveren kan een navelinfectie snel evolueren naar een navelabces –> hier moet je zeker rekening mee houden want als je dat niet doet kan het zijn dat je tijdens de operatie dat abces aan snijdt => contaminatie
wil je vermijden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat kan er terecht komen in de breukzak bij een navelbreuk?

A
  • darmen
  • omentum
  • lebmaag bij HK
  • vet bij hond
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is een omphalocoele?

A

een speciale vorm van een navelbreuk
aangeboren defect in buikwand en huid is zodanig aanwezig dat dier geboren wordt met darmen buiten de buik = evisceratie (vaak is het al in utero dat darmen uit de buik zitten van het jong, maar kan ook dat door de buikpers de darmen nr buiten geduwd worden)
2 vormen: darmen door niets omgeven of darmen nog omgeven door een laag peritoneum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is de prognose van een navelbreuk?

A

over het algemeen: goed

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat is de DDX van een niet-gecompliceerde navelbreuk?

A

para-umbilicale hernia (= traumatische hernia tgv stamp waardoor er een scheur komt in de buikwand)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is de DDX van een beklemde navelbreuk?

A

navelabces

combinatie navelabces + navelbreuk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Een paard heeft een niet-gecompliceerde navelbreuk. Wat zijn de symptomen?

A
  • zachte zwelling
  • dieren hebben geen last
  • meestal reduceerbaar: je kan breukinhoud terug duwen in abdomen
  • breukring voelbaar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Een rund komt binnen met een gecompliceerde navelbreuk. Wat zijn de symptomen?

A
  • harde, uitgesproken zwelling met SC oedeem rond de breukzak
  • dieren hebben pijn
  • koliek symptomen –> kan leiden tot hemorragische infarcering en strangulatie –> kan leiden tot sterfte tgv endotoxemische shock => daarom is een beklemde navelbreuk een spoedgeval!
  • soms fistelvorming
  • niet reduceerbaar: je kan breukinhoud niet terug duwen in abdomen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Op welke manieren kan je een niet-beklemde navelbreuk behandelen? (kort)

A
  • conservatief: niets doen en afwachten
  • werken met elastrator en klemmen (oude doos)
  • chirurgische excisie van de breukring of breukzak inverteren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Je gaat een niet-beklemde navelbreuk conservatief behandelen. Wat doe je?

A

Niets doen
Afwachten tot een leeftijd van ongeveer 6md => het uitgroeien van het dier gaat ervoor zorgen dat de opening van de breukring in relatie tot de grootte van de buikomvang verminderd + je krijgt een soort van dichtgroei reactie => grote kans dat breukring dicht groeit

Als de breukzak van in het begin heel groot is met veel inhoud dan zal het wel niet weg zijn na 6md…

19
Q

Je gaat een niet-beklemde navelbreuk chirurgisch behandelen. Wat zijn je opties?

A
  • excisie van de breukring –> incisie maken in peesplaat 2-3mm van de breukring => breukzak samen met enkele mm van breukring verwijderen => buikwand hechten met resorbeerbaar hechtmateriaal en altijd enkelvoudig, meestal in combinatie met spanningsverminderende hechtingen zodanig dat de randen van de peesplaat zonder spanning tegen elkaar komen te staan
  • Breukzak inverteren –> huid en subcutis rond breukzak wegsnijden –> breukzak naar binnen duwen –> randen van breukzak aan elkaar gehecht (je laat de breukzak dus in tact) met niet-resorbeerbaar hechtmateriaal
20
Q

Wanneer gaat men bij de chirurgische behandeling van een niet-beklemde navelbreuk opteren voor het inverteren van de breukzak ipv excisie?

A

Als je moet opereren in niet-optimale condities en het niet wil riskeren om darmen te exposeren want dan heb je risico op peritonitis

21
Q

Wat is een nadeel van inversie van de breukzak tov excisie bij de chirurgische behandeling van een niet-beklemde navelbreuk?

A

Je hebt in dit geval geen verse incisie gemaakt in de peesplaat waardoor je dus met 2 inerte peesplaatranden zit die aan elkaar moeten vastgroeien en dat gaat niet zo goed
beste is dat je daarom niet-resorbeerbaar hechtmateriaal gebruikt omdat dat meer lichaamsreactie geeft

22
Q

Een paard komt binnen met een beklemde navelbreuk. Wat doe je?

A

DRINGEND => snel in actie schieten
Chirurgie: excisie van de breukring
–> incisie maken in peesplaat 2-3mm van de breukring (buik voorzichtig openen!!) => breukzak samen met enkele mm van breukring verwijderen => buikwand hechten met resorbeerbaar hechtmateriaal en altijd enkelvoudig, meestal in combinatie met spanningsverminderende hechtingen zodanig dat de randen van de peesplaat zonder spanning tegen elkaar komen te staan
bij een beklemde hernia ga je steeds de vitaliteit van de darmen beoordelen en indien nodig resectie doen van een stuk darm

23
Q

Je hebt bij een teef chirurgisch een navelbreuk opgelost. Bespreek de nazorg.

A

Geen bijzondere nazorg bij KLHD

24
Q

Je hebt bij een paard/rund chirurgisch een navelbreuk opgelost. Bespreek de nazorg.

A
  • beweging beperken gedurende 1,5md want peesplaat is weinig doorbloed en vraagt veel tijd om grondig en stevig te verlittekenen (heel belangrijk want de belangrijkste complicatie na een hernia operatie is uitscheuren van de hechtingen waardoor je opnieuw een hernia krijgt)
  • voederbeperking (geldt vooral voor runderen: niet te veel ruwvoer zodanig dat de pensomvang redelijk beperkt blijft)
25
Q

Welke soorten liesbreuk zijn er?

A
  • Extra vaginaal: directe hernia = via een scheur in peritoneum vlak langs de inwendige liesring kunnen darmen in scrotum afdalen
  • Intra-vaginaal: indirecte hernia = darmen volgen de zaadstreng via inwendig lieskanaal naar uitwendig lieskanaal tot in scrotum en zijn nog omgeven door de tunica vaginalis
  • intra vaginaal: hernia met ruptuur van de tunica vaginalis = darmen volgen zaadstreng via inwendig lieskanaal naar uitwendig lieskanaal tot in scrotum en de tunica vaginalis scheurt waardoor darmen subcutaan in scrotum komen te liggen
26
Q

Wat is de meest voorkomende oorzaak van een liesbreuk bij volwassen hengsten?

A

dekbewegingen => op moment dat hengst op z’n achterpoten staat kunnen dekbewegingen ervoor zorgen dat de druk in de buik stijgt en als je dat combineert met een congenitaal iets te wijde inwendige liesring kan dat aanleiding geven tot een liesbreuk

27
Q

Wat is de meest voorkomende vorm van een liesbreuk bij de hengst?

A

meestal intravaginaal acute beklemde liesbreuk

28
Q

Wat zijn de algemene en lokale symptomen van een acute beklemde liesbreuk bij een hengst na het dekken?

A

Algemeen:
- acuut erge koliek tgv spanning op het mesenterium (zie je meteen nadat hengst van bok of merrie afstijgt): snellere pols, krabbe, zweten, kijken naar scrotum
- algemene toestand wordt slechter als de darm in de breukzak gaat necrotiserend
Lokaal:
- harde zwelling op hals van scrotum
- testikel aan kant van de liesbreuk is opgetrokken en hard en soms koud want tgv de pijn gaan tunica dartos en m cremaster samentrekken waardoor scrotum tegen de buik getrokken wordt (contralateraal testikel is normaal)

29
Q

Hoe stel je de diagnose van een liesbreuk bij een hengst?

A
  • palpatie scrotum: hard, koud, opgetrokken, darmen voelbaar

- ROZ: darmsegment in inwendige liesring

30
Q

Liesbreuk bij de hengst. Wat is de DDX?

A

Orchitis

Torsie van de zaadstreng

31
Q

Hoe ga je een liesbreuk bij de hengst behandelen?

A
  • manuele repositie => darmen uit scrotum proberen masseren (staand: beperkt succes, liggend: 80% succes) -> men gaat dit 10-15min proberen en als het niet lukt om de darmen op die manier terug in buik te krijgen gaat men over tot exploratieve laparotomie
  • exploratieve laparotomie => buik openen en vanuit de buik de darmen uit het scortum trekken (soms moet je ook snijden op scrotum om van binnenuit te duwen, soms moet je liesring wat vergroten omdat darmen oedemateus zijn) –> daarna 2-3dg observatie en kijken naar kolieksymptomen
    => als dier koliek ontwikkelt: chirurgie voor koliek
    => als dier geen koliek ontwikkelt en darmtransit herstelt gaat men 2wk later opnieuw een laparoscopische ingreep doen om de liesring te vernauwen
32
Q

Wat zijn de complicaties na een liesbreuk bij de hengst?

A
  • darmruptuur (zelden)
  • recidieven (zeker als je testikel behoudt of als de chirurgie voor correctie van de liesring niet voldoende is)
  • eventratie
  • complicaties van koliek
33
Q

Een hengst komt binnen met een recidiverend probleem van liesbreuk. Wat ga je doen?

A
  • unilateraal castratie ofwel liesring volledig dicht hechten
34
Q

Wat is de meest voorkomende liesbreuk bij veulens?

A

Niet beklemde liesbreuk links, meestal extra vaginaal

35
Q

Wat is de oorzaak van een liesbreuk bij veulens?

A

aangeboren te grote/brede liesring

erfelijke component

36
Q

Een veulen wordt geboren en je ziet dat de scrotaal regio veel te groot is. Waar denk je aan?

A

Liesbreuk

37
Q

Een veulen wordt geboren met een liesbreuk. Wat zie je? Wat voel je?

A
  • zachte zwelling van scrotum
  • lichte hydrocoele
  • testis en darmstructuren voelbaar in scrotum
  • makkelijk te reponeren
38
Q

Hoe behandel je een liesbreuk bij veulens?

A
  • Afwachten tot leeftijd van 6md: kans op spontaan herstel (vaak doet men een soort broekje aan bij de veulens zodat de breukzak niet elastischer en groter wordt OF gaat men de darmen regelmatig terugduwen)
    => als na 6md geen spontaan herstel is opgetreden doet men chirurgische correctie => bilateraal castratie + dichthechten van uitwendige liesring
    men gaat de zaadstreng opdraaien in een spiraalvormige structuur waardoor de darmen stelselmatig naar beneden geduwd worden
    pas als je echt zeker bent dat er geen darmen meer zitten kan je ecraseren
39
Q

Hoe behandel je een extra-vaginale liesbreuk bij het veulen met ruptuur van de tunica vaginalis?

A

URGENTIE (je wil vermijden dat de vascularisatie van de darm in het gedrang komt)
incisie maken op de zwelling(darmen komen naar buiten onmiddellijk na incisie in de huid dus opletten dat je niet in darmen zit bij het maken van de incisie) => darmen terug duwen via scheur in tunica vaginalis => scheur in tunica vaginalis hechten, liesringen hechten en dan dier castreren

40
Q

Bespreek kort een liesbreuk bij biggen.

A
  • komt vaak voor (1%)
  • erfelijk
  • zachte zwelling thv liesstreek
  • niet beklemd intra vaginaal
  • vaak toevalsbevinding op castratie leeftijd
  • opdraaien, crushen en ligeren (vaak enkel crushen)
41
Q

Een hernia na een laparotomie wonde wordt meestal veroorzaakt door slechte opvolging post op: nl te veel beweging. Wat ligt aan de oorzaak van een acute hernia na laparotomie?

A
  • vaak associatie met infectie
  • draadjes breken
  • knopen van hechting komen los
  • wondranden scheuren
42
Q

Wat zijn de symptomen van een acute hernia na laparotomie? Hoe behandel je?

A
  • zwelling
  • vocht
  • huid en subcutis incisie komen open
  • grote kans op evisceratie
    Buikbandage + chirurgie: reponeren en alles opnieuw hechten + ev AB in geval van infectie
    zeker niet wachten
43
Q

Wat zijn de symptomen van een chronische hernia na laparotomie? Hoe behandel je?

A
  • meestal kleine zwelling, redelijk beperkt
    Meestal geen chirurgie voor nodig
    kan samen gaan met infectie => afwachten tot infectie is opgelost dmv AB behandeling vooraleer je chirurgie gaat doen