Heelkunde hoofd-thorax-abdomen: Castratie Flashcards

1
Q

Wat verstaat men onder castratie van een mannelijk dier?

A

Orchiectomie = testikels verwijderen
of vascularisatie en ductus deferens onderbreken zodanig dat de doorbloeding naar de testikel stopt waardoor testikel atrofieert

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat verstaat men onder sterilisatie van een mannelijk dier?

A

Vasectomie = ductus deferens onderbinden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is het verschil tussen open, half gesloten en gesloten castratie in de medische terminologie?

A

OPEN = insnijden van de tunica vaginalis bij benaderen van testikel: BV en zaadstreng worden rechtstreeks afgebonden
HALF GESLOTEN = tunica vaginalis wordt ingesneden bij benaderen van testikel, maar finaal gezien toch ligatuut op tunica vaginalis
GESLOTEN = tunica vaginalis wordt niet ingesneden bij benaderen van testikel:

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Waarom zal men voornamelijk opteren voor een gesloten castratie (medische terminologie)?

A

Om post operatieve liesbreuk te vermijden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Waarom zal men voornamelijk opteren voor een halfgesloten castratie (medische terminologie)?

A

Als men twijfelt of men wel alles ziet -> cryptorchen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

In de volksmond spreekt men ook van open en gesloten castratie, maar dit heeft een andere betekenis. Leg uit.

A
OPEN = niet hechten achteraf
GESLOTEN = hechting van huis en subcutis na verwijderen van de testikels
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is het grote voordeel van een ‘open’ castratie (volksmond terminologie)?

A

Post op minder zwelling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Er zijn verschillende benaderingen voor castratie. Welke zijn dat en geef van elk een indicatie.

A
  • scrotaal: castratie kater of hengst
  • prescrotaal: castratie reu
  • inguinaal: cryptorch
  • parainguinaal: cryptorch
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Bij een castratie is hemostase van essentieel belang! Je wil bloedverlies dus voorkomen. Hoe kan je dit doen?

A
  • ligatuur plaatsen (reu: drie klemmen methode en dubbele ligatuur)
  • ecraseren met speciale tangen => crushen van de grote BV en dan erna een ligatuur plaatsen (tunica vaginalis, ductus deferens, a testicularis en plexus pampiniformis zijn te dik waardoor je er nooit van de 1e keer een hechting op kan zetten: je moet eerst crushen)
    kan je doen met een Sand’se tang: zorgt enkel voor kneuzing (gebruikt men bij EQ) of met een tang die kneust en ook knipt (gebruikt men bij biggen)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Welke methode gebruikt men meestal voor de castratie van een hengst? Gebruik medische terminologie.

A

Half gesloten

Niet hechten nadien (“open”)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is de belangrijkste reden voor castratie bij de hengst?

A

uitschakelen van agressief of seksueel gedrag

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Op welke leeftijd wordt een castratie van een hengst meestal uitgevoerd?

A

18md

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zal er gebeuren als je een hengst te vroeg castreert? dus bvb op 6md leeftijd.

A

Dieren gaan uitgroeien in de lengte, maar niet meer in de breedte!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Bespreek hoe je start met de castratie van een hengst (tot net voordat je incisie gaat maken).

A
  • controleren of beide testikels afgedaald zijn in scrotum
  • pre-op AB + antitetanos serum
  • algemene anesthesie aansluiten
  • dier positioneren in zijlig
  • lokale verdoving intra testiculair => verdoofd zaadstreng zodat paard het minder gaat voelen als je ecraseert
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Je hebt een hengst volledig klaar gemaakt om gecastreerd te worden. Het paard ligt klaar en is volledig verdoofd, zowel algemeen als intra testiculair. Bespreek de volgende stappen tot dat je testikel uit abdomen duwt.

A
  • scrotale benadering: testikel omhoog duwen zodat er spanning op komt en dan centraal op testikel een incisie maken doorheen de huid // met raphe scrotum
  • subcutis (tunica dartos) disseceren met weefselschaar
  • incisie in voorste 3e deel van de tunica vaginalis
  • testikel uit tunica vaginalis duwen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Je hebt een hengst volledig klaar gemaakt om gecastreerd te worden. Je hebt net de tunica vaginalis ingesneden en de testikel naar buiten geduwd. Bespreek de volgende stappen.

A
  • controleren of er geen darmen in lieskanaal zitten
  • subcutis/BW dat nog rond zaadstreng en tunica vaginalis zit opstroppen naar boven toe rond te tunica vaginalis
  • zaadstreng ecraseren met sandse tang: 3-5min ter plaatse laten (ecraseren bovenop de tunica vaginalis)
  • tang lossen en ligatuur aanleggen op plaats waar je gecrushed hebt
  • zaadstreng distaal van ligatuur doorsnijden (niet te dicht bij ligatuur want dan kan ligatuur er af slippen)
  • stompen controleren op bloedverlies
  • per secundam heling
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Welk hechtmateriaal ga je gebruiken voor het plaatsen van de ligatuur nadat je de zaadstreng gecrushd hebt met een sand’se tang bij castratie van een hengst?

A

Resorbeerbaar hechtmateriaal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Bij een hengst opteert men meestal voor een “open” castratie, dus men gaat achteraf niet hechten. Op hoeveel tijd gaat de incisie dicht groeien?

A

meestal op 2-3wk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat zal er gebeuren als je de incisie bij castratie van een hengst te klein maakt?

A

Gaat achteraf te snel dicht kleven => veel vocht in scrotum => opstapeling => scrotum wordt dik en oedemateus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat zijn 3 nadelen van een castratie op een staande hengst?

A
  • gevaarlijker voor DA
  • minder aseptisch
  • goede techniek nodig: ervaring vereist
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Welke methode gebruikt men voor een castratie op een staande hengst?

A

Open: tunica vaginalis ingesneden

Achteraf sluiten: hechten!

22
Q

Juist of fout? Na castratie zal een hengst geen seksueel gedrag meer vertonen.

A

FOUT
castratie is niet altijd 100% effectief => kan zijn dat hengst nog mannelijk/seksueel gedrag vertoont na castratie => dan gaat het over een psychologisch probleem

23
Q

Een hengst vertoont na castratie nog steeds seksueel/agressief gedrag. Wat zijn mogelijke oorzaken?

A
  • psychologisch probleem (kan ook na castratie)
  • cryptorch
  • bijbal niet meegenomen bij castratie
  • heteropisch testikelweefsel (testikelweefsel op abnormale plek, zie je heel zelden)
24
Q

Bespreek kort de castratie bij biggen.

A
  • leeftijd: 1wk
  • lokale verdoving intra testiculair
  • scrotale benadering
  • ecraseren met tang die kneust + snijdt
  • open: tunica vaginalis wordt ingesneden
  • open laten achteraf: niet hechten
25
Q

Op welke leeftijd gaat men bok/ram meestal castreren? Wat als je te vroeg castreert?

A

Vanaf 1md leeftijd

te vroeg = urethra onvoldoende ontwikkeld = te dun => sneller obstructies (vaak problemen met urolithiasis)

26
Q

Welke techniek gebruikt men meestal voor het castreren van een bok/ram in onze streken?

A

Gesloten castratie of halfgesloten
Scrotale ablatie: scrotum & testis worden weggenomen omdat scrotum heel groot is en testikels verticaal liggen -> achteraf krijg je dan hele grote dode ruimte dus daarom neemt men deel van het scrotum weg

27
Q

Men gaat een ram castreren met een speciale elestrator tang. Beschrijf de techniek. Wordt dit in BE gedaan?

A

NOT DONE IN BE (dierenwelzijn)
elestrator tang is een speciale tang met een gummi ringetje in: als je die tang samen knijpt dan opent de gummi ring –> dan kan je testikel door die ring plaatsen –> nu tang lossen –> vascularisatie naar scrotum en testikel wordt onderbroken => necrose –> na verloop van tijd valt alles er gewoon af
(doet in het begin heel veel pijn, maar eens de zenuwen afgestorven zijn voelen de dieren niets meer + je hebt risico op tetanos omdat er een rottingsproces aan de gang is)

28
Q

Men wil een bok castreren met het burdizzo systeem. Bespreek.

A
  • NOT DONE in onze streken
  • speciale ecraseer tang wordt aangebracht aan buitenkant thv scrotum hals => tang wordt dan dicht geknepen op 2 niveaus ==> ductus deferens en alle BV worden gecrushd –> vascularisatie naar scrotum en testikel valt weg ==> atrofie ==> testikel verschrompelt
  • testikel wordt niet verwijderd
  • scrotale doorbloeding komt niet in gedrang
29
Q

Bespreek de afdaling van testikel bij hengst en reu.

A

Testikel wordt embryonaal aangelegd thv caudale pool van de nier –> via gubernaculum testis wordt testikel naar caudaal getrokken –> afdaling door liesring in scortum

bij hengst: afdaling compleet bij geboorte
bij reu: afdaling kan tot 2md na geboorte nog gebeuren

30
Q

Welke 3 posities kan een cryptorch testikel aannemen?

A
  • abdominaal: testikel en bijbal in abdomen
  • abdomino-inguinaal: testikel zit abdominaal, maar bijbal is wel afgedaald en zit ergens in liesregio of in lieskanaal, buiten het abdomen
  • inguinaal: testikel en bijbal in liesregio
31
Q

Wat is het belang van de processus vaginalis bij de behandeling van een abdominale cryptorch?

A

processus vaginalis = uitstulping van tunica vaginalis naar liesregio toe (soms wel, soms niet aanwezig) => bij operatie ga je hier naar op zoek want als je die processus kan isoleren kan je daar aan trekken en dan zal via het lig gubernaculum aan de bijbal getrokken worden waardoor je testikel uit de buik kan trekken
op die manier ben je niet genoodzaakt om liesring te vergroten of een aparte incisie in de buik te maken

32
Q

Je kan geen testikels palperen bij KOZ van een hengst die aangeboden wordt voor castratie omdat hij een sterke geslachtsdrift heeft. Wat is je DDX?

A
  • bilateraal cryptorch
  • castratie, maar behoud van geslachtsdrift –> psychologisch probleem, beetje testiculair weefsel achtergebleven, bijbal niet meegenomen
  • unilateraal castratie en contralateraal cryptorch
  • heteropisch testikel weefsel
33
Q

Je voert een grondig KOZ uit bij een hengst met vermoeden van cryptorchidie. Bespreek wat je doet.

A
  • controleren of beide testikels afgedaald zijn in scrotum => zo niet => proberen om niet afgedaalde testikel te lokaliseren
  • palpatie scrotum: zoeken naar littekens op scrotum (moeilijk), soms voel je stompje van zaadstreng, palpatie liesring
  • ROZ: voelen naar liesring, ev streng in liesring, abdominaal testikel
  • echo: vaak heel efficient om testikel terug te vinden
  • hormonaal OZ als je geen testikel kan vinden met voorgaande technieken => hCG stimulatietest of alternatief: bepaling van oestrogenen of AMH (anti mullerian hormone)
34
Q

Bespreek het hormonaal OZ bij een cryptorch;

A
  • hCG stmulatietest = beste => testosteronconcentratie in bloed meten voor hCG injectie –> hCG injectie IV –> testosteronconcentratie in bloed meten 2-24u na de hCG injectie => als je sterke stijging ziet is dat een indicatie dat er nog ergens testikel weefsel zit
  • oestrogeen bepaling: lage basale oestrogeen gehaltes
  • AMH bepaling = anti mullerian hormone
35
Q

Wat is de belangrijkste manier om een cryptorch te ontdekken bij varkens?

A

rectale palpatie van de cowper klieren
cowper klieren = bilateraal symmetrisch
als je geen ruimte voelt tussen die 2 cowper klieren, als ze elkaar raken in de mediaanlijn = indicatie dat er nog ergens testiculair weefsel zit
als je een ruimte kan voelen tss de 2 cowper klieren => geen testiculair weefsel meer

36
Q

Wat is de belangrijkste manier om een cryptorch te ontdekken bij rammen?

A

rectale palpatie van de cowper klieren
cowper klieren = bilateraal symmetrisch
als je geen ruimte voelt tussen die 2 cowper klieren, als ze elkaar raken in de mediaanlijn = indicatie dat er nog ergens testiculair weefsel zit
als je een ruimte kan voelen tss de 2 cowper klieren => geen testiculair weefsel meer

37
Q

Je gaat een cryptorch behandelen via de para-inguinale benadering. Bespreek hoe je dit doet en voor welk soort cryptorch je dit toepast.

A
  • abdominale cryptorch
  • huidincisie een paar cm craniaal van de uitwendige liesring –> 2-3 vingers naar binnen brengen –> zone rond liesring af tasten –> testikel naar buiten brengen –> ecraseren –> testikel verwijderen
38
Q

Bespreek hoe je een inguinale cryptorch gaat behandelen.

A

incisie thv liesring –> zoeken naar regio van uitwendige liesring en voelen of je een processus vaginalis vindt –> zo ja: processus vaginalis openen en voorzichtig aan trekken => je kan testikel dan via geopende processus vaginalis naar buiten trekken
als je geen processus vaginalis vindt: lieskanaal vergroten of abdomen openen

39
Q

Wat zijn de belangrijkste complicaties na castratie?

A
  • zwelling
  • bloeding
  • prolaps omentum
  • eventratie
  • hydrocoele
40
Q

Je hebt een hengst gecastreerd en na de castratie zie je dat er nog een beetje bloed druppelt. Wat doe je ?

A

Meestal niets: meestal stopt het spontaan na 15-30min

eventueel douchen met koud water => VC van de bloedvaten + samentrekken van tunica dartos

41
Q

Je hebt een hengst gecastreerd en na de castratie zie je een enorme bloeding. Wat is hier meest waarschijnlijk de oorzaak van?

A

onvoldoende kneuzing/ecraseren

onvoldoende stevige ligatuur

42
Q

Je hebt een hengst gecastreerd en na de castratie zie je een enorme bloeding. Wat doe je ?

A

stomp opzoeken of proberen bereiken
bij staande dier => met hand in incisie gaan, zaadstreng opzoeken en naar buiten brengen => opnieuw ecraseren en ligatuur aanleggen

als je zaadstreng niet kan vinden ga je scrotum optamponeren (volsteken met gaasverband) en de incisie partieel hechten => tegendruk –> 24u observatie => als het erger wordt: dier onder narcose, zaadstreng zoeken en opnieuw afbinden

43
Q

Je hebt een hengst gecastreerd. Een paar uur later als de hengst terug op stal staat merk je dat hij sneller en oppervlakkiger ademhaalt, zijn pols is trager en zijn mucosae zijn bleek. Wat is hier wrs het probleem?

A

Intra abdominale bloeding => bloed ontsnapt via liesringen naar de buik en dier bloed leeg in zichzelf

44
Q

Na castratie van een hengst zie je een stukje omentum doorheen de liesring naar buiten komen. Wat doe je?

A

omentum beetje verder naar buiten trekken –> ecraseren –> afbinden –> stukje omentum dat buiten hing verwijderen
dan rectaal gaan –> omentum terug in buik trekken via de liesring
procedure op staande paard

45
Q

Je hebt een hengst gecastreerd in het veld. Je bent nog steeds aanwezig en je ziet dat darmen naar buiten komen via de liesring. Wat doe je?

A
  • darmen beschermen
  • sedatie + algemene anesthesie
  • proper maken
  • darmen terug in scrotum plaatsen en scrotum tijdelijk hechten
  • transport naar kliniek
46
Q

Je hebt een hengst gecastreerd in het veld. 15min nadat je bent vertrokken belt een eigenaar in paniek en zegt hij dat hij precies darmen naar buiten ziet komen uit het scrotum. Wat doe je?

A
  • meegeven dat eigenaar de darmen moet beschermen: plastic zak, laken,..
  • paard rustig houden
  • darmen proberen hoog te houden zodat ze er niet nog meer uit vallen
  • terug naar locatie gaan
47
Q

Je hebt een hengst gecastreerd in de dierenkliniek op de faculteit. Achteraf zie je dat darmen naar buiten komen via de liesring. Wat doe je?

A
  • algemene anesthesie
  • vitaliteit van darm beoordelen die buiten hangt => al dan niet resectie
  • darmen proper maken en terug in abdomen brengen
  • alles terug sluiten
48
Q

Na castratie zie je een sterk gezwollen scrotum. Wat is hier waarschijnlijk de oorzaak van?

A
  • lokaal trauma
  • te kleine openingen in geval van “open” castratie (niet gehecht)
  • beginnende infectie tgv per -of post op contaminatie, vreemd materiaal (hechting) of een infectie elders in het lichaam die zich verspreid naar scrotum
49
Q

Een hengst zit met een sterk gezwollen scrotum na castratie tgv onvoldoende drainage. Wat ga je doen?

A
  • NSAIDs
  • drainage controleren
  • beweging => lymfedrainage opkrikken
  • massage of ice packs
  • incisie breder open snijden
50
Q

Een hengst zit met een sterk gezwollen scrotum na castratie. Vanuit de castratie incisie loopt continu vocht en pus. De zwelling voelt warm aan en is pijnlijk. Wat ga je doen?

A

Hier gaat het over een beginnende ontsteking

  • swab nemen –> cultuur –> AB obv cultuur
  • NSAIDs
  • abces draineren op laagste punt –> spoelen –> curreteren
  • bij chronische infectie of als dier niet reageert op medicatie of bij vorming granulatieweefsel => excisie geinfecteerde weefsel
51
Q

Een paar maanden na castratie zie je een zachte, fluctuerende zwelling in het scrotum van een hengst. Wat is hier meest waarschijnlijk de oorzaak van? Hoe ontstaat het? Hoe behandel je?

A
  • hydrocoele
  • oorzaak onbekend
  • excisie