HC.6 Geassisteerde voortplantingstechnieken Flashcards
Welke testen doe je bij een oriënterend fertiliteitsonderzoek (OFO)?
- Semen analyse
- Chlamydia antistof titer (CAT)
- Midluteaal progesteron test (eisprong testen)
Wat wordt berekend met de Hanault-score?
De kans op een succesvolle spontane zwangerschap in één jaar resulterend in een levend geborene.
Bij onbegrepen subfertiliteit!!
Welke parameters zijn er voor de Hanault-score?
- Leeftijd vrouw
- Duur onvruchtbaarheid in jaren
- Aanwezigheid eerdere spontane zwangerschap
- Verwijzing (door huisarts verwezen of zelf naar gynaecoloog gegaan)
- Percentage zaad met goede beweeglijkheid
Hoe kan je de eileiders goed in beeld brengen?
- HSG (hysterosalpingogram)
- Contrasctechoscopie
- Laparoscopie met tubatesten
Wat wordt gedaan bij HSG?
Contrastvloeistof in baarmoeder en eileider laten lopen en bekijken met radiologie. Als de eileider open zijn stroomt het contrast in de buikholte.
Nadelen HSG?
- Extra afspraak (kan niet poliklinisch)
- Radiologie
- Pijnlijk (krampen)
Wat wordt gedaan bij contrastechoscopie?
Vloeistof wordt in baarmoeder gespoten en tegelijk met echo gekeken.
Voordelen contrastechoscopie?
- Kan gelijk poliklinisch gedaan worden
- Goedkoop
Nadelen Laparoscopie met tubatesten?
- Invasief
- Narcose
wel de beste bij hoge verdenking op endometriose!
Welke behandelingen zijn er bij een duidelijke oorzaak van subfertiliteit?
Fertiliteitschirurgie
Ovulatie – inductie
IUI
IVF
ICSI – PESA – TESE
Chirurgie man
Wat is endometriose?
Endometriose is een chronische aandoening waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit, zoals op eierstokken of darmen.
Welke symptomen horen bij endometriose?
- Ernstige menstruatiepijn (dysmenorroe).
- Pijn tijdens seks (dyspareunie).
- Pijn bij plassen of ontlasting (dysurie, dyschezia)
Welke 4 ‘dys’ bij endometriose dus?
- Dysmenorroe
- Dyspareunie
- Dysurie
- Dyschezia
Wat is het doel van therapeutische laparoscopie?
- Adhesiolyse (verklevingen verwijderen)
- Resectie endometriose haarden, cysten of hydrosalpinx,
- Mobiliseren ovaria
- Myoom verwijderen (vleesboom)
Aan welke aandoeningen kan je denken bij verdenking op tubapathologie?
Endometriose , PID, Geperforeerde
appendicitis
Wat zijn contra-indicaties voor fertiliteit chirurgie?
- Zeer ernstige tubapathologie
- Ernstige OAT (Oligo-Astheno-Teratozoospermie, zaad kwaliteit is gewoon slecht
- Anovulatie
- Gevorderde leeftijd
Welke afweging moet altijd gedaan worden?
Tussen IVF en tubachirurgie.
Als IVF een optie is en de tubapathologie niet schadelijk is, kan je IVF doen. Ook als de tubachirurgie schade kan toebrengen aan de eierstokken, wat de kwaliteit van IVF kan beïnvloeden, doe je geen tubachirurgie.
Wat is het doel van ovulatie-inductie?
Ovulatie opwekken om een regelmatige cyclus te krijgen
Hoe wordt ovulatie-inductie gedaan bij WHO1?
- GnRH-pomp
- FSH
En bij WHO2?
- Clomifeencitraat
- Tamoxifen
- Letrozol
- FSH
Wat krijgen vrouwen met hyperprolactinemie?
Dopamine-agonist
(prolactine-antagonist)
Wat zijn contra-indicaties voor ovulatie-inductie?
- Dubbelzijdige tubapathologie?
- Ernstige OAT < 1 mln zaadcellen
- WHO3 -> POI (prematuur ovariele insufficiëntie/falen)
Wat is een risico bij ovulatie-inductie?
Meerling krijgen
Risico’s IUI?
Meerling 10-40% bij IUI-MOH
Wat zijn indicaties voor intra uteriene inseminatie (IUI)?
- Onbegrepen subfertiliteit (Hunault <30%) IUI-MOH
- Matige OAT
- Cyclusstoornis icm OAT
Wat is milde ovarieële hyperstimulatie (MOH)?
Door middel van FSH ovaria extra stimuleren.
Wat zijn indicaties voor IVF?
- Absolute tubapathologie
- Hooggradige endometriose
- Onbegrepen subfertiliteit na IUI/IUI-MOH
- Leeftijd icm subfertiliteit
- Cyclusstoornissen en niet zwanger na ovulatie-inductie
Wat wordt er gedaan bij IVF?
Stimulatie van follikelgroei - hyperstimulatie:
- FSH injecties
Uitschakelen eigen cyclus:
- Onderdrukken LH piek – voorkomen ovulatie
Wanneer de eitjes gerijpt zijn, wordt er hCG gegeven. Hierdoor komen de eitjes vrij van de wand. Onder geleiding met echo worden de follikels uit de ovaria genomen. Deze worden bevrucht en de embryo wordt teruggeplaatst in de baarmoederholte.
Wat zijn de risico’s bij IVF?
- Infectie
- Bloeding
- OHSS (ovarieel hyperstimulatiesyndroom)
- Aangeboren afwijkingen
Wat is er aan de hand bij OHSS?
Door de overstimulatie krijg je lekkage van je bloedvaten. Hierdoor komt vocht op verschillende plekken in het lichaam, en wordt de kans op een trombose verhoogd
Wat zijn de klachten bij OHSS?
- Vocht vasthouden
- Gewichtstoename
- Misselijk, braken
- Oligurie
Wat zijn tekenen van OHSS?
- Hemoconcentratie
- Elektrolietstoornis
- Ascitis
Wat houdt Intracytoplasmatische Sperm Injectie (ICSI) in?
1 zaadcel wordt direct in de eicel geïnjecteerd. Dus je doet IVF bij de vrouw, bij de man pak je 1 zaadcel en je brengt ze samen.
Indicaties ICSI?
- Ernstige OAT <1mln bewegende zaadcellen per ejaculaat
- Als je al 1 keer IVF hebt gedaan en geen enkele eicel is bevrucht.
Risico’s ICSI?
zelfde als IVF
- Iets meer geslachtschromosomale afwijkingen
Wanneer doe je chirurgie man?
- Refertilisatie
vasovasostomie - Varicocoelectomie
- Chirurgisch verkregen zaadcellen (MESA-TESE)
Wat houdt MESA in?
MESA (Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration): zaadcellen worden uit de bijbal gehaald middels chirurgische ingreep
Wat houdt TESE in?
TESE (Testicular Sperm Extraction): zaadcellen worden uit de testikel gehaald middels chirurgische ingreep