HC.1 en 2 Vruchtbaarheid en cyclusstoornissen Flashcards

1
Q

Wat is Subfertiliteit?

A

Verminderde fertiliteit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is Infertiliteit?

A

Absoluut onvermogen zich voort te
planten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat betekent Fecundity?

A

Vermogen om levend nageslacht te krijgen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke risicofactoren hebben negatief effect op zwangerschap?

A

Roken, alcohol, BMI en dieet →

additief negatief effect op de kans op zwangerschap

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wanneer is een menstruatieprobleem hormonaal (bijna altijd) ?

A

Als de regelmaat verstoord is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Welke oorzaken zijn er bij een menstruatieprobleem?

A
  • Hevige bloeding
  • Onregelmatigheid
  • Afwezigheid
  • Pijnlijkheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Welke dingen zijn belangrijk bij de anamnese van menstruatie probleem?

A

Begin van laatste menstruatie ? Zwanger niet-zwanger ? Onlangs zwanger ?

Regelmaat: tijd tussen begin menses en 1e dag volgende
menses in dagen/weken.
Altijd zo geweest ?\
Bij oligomenorroe of amenorroe: Zijn er toch cyclische veranderingen merkbaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is anovulatie?

A

Cyclus zonder ovulatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat is oligomenorroe?

A

onregelmatige en minder frequente menstruaties

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is amenorroe?

A

afwezigheid menstruaties >4 maanden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is menorrhagie?

A

regelmatig, maar langdurige/hevige menstruatiebloedingen, welke hb-ondermijnend kunnen zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat word bedoeld met metrorrhagie?

A

onregelmatige cycluspatroon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wat is dysmenorroe?

A

pijnlijke menstruatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoelang duurt een ‘normale’ cyclus en hoeveel bloed verlies?

A

25-35 dagen

Menses: max 80-120 ml, duur: 3-6 dagen

Elk persoon heeft heeft een andere ‘normaal’ !

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat kan je testen om te bewijzen dat er een ovulatie heeft plaatsgevonden?

A

Progesteron.

Alleen het corpus luteum (gele lichaam) produceert progesteron, dus als dit hoog is weet je dat er een gele lichaam is en dus ovulatie opgetreden is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat houd primaire en secundaire amenorroe in?

A

Primair: uitblijven van een niet eerdere aanwezige menstruatie (dus nooit gemenstrueerd)

Secundair: Uitblijven van eerder wel aanwezige menstruatie, dus oudere leeftijd.

15
Q

Welke factoren kunnen invloed hebben op de cyclus?

A

▪ Leeftijd
▪ Cyclus anamnese
▪ Puberteit & Ontwikkeling
Menarche, Tanner stadia
▪ Lichaamsgewicht (verandering)
▪ Stress and Exercise
▪ Hirsutisme/Huidafwijkingen
Hyperandrogenisme
▪ Medicatie, chronische ziekte (bijv. RA, M.Crohn, etc),
schildklierlijden, galactorroe, hoofdpijn, visusklachten,
▪ Familie anamnese

16
Q

Wanneer verder onderzoek bij primair en secundaire amenorroe?

A

Secundaire amenorroe:
▪ na 4- 6 mnd aanleiding voor verder
onderzoek !!!

Primaire amenorroe:
▪ Uitblijven menarche na 14e jaar bij
afwezigheid van groei of
ontwikkeling van secundaire
geslachtskenmerken
▪ Uitblijven menarche op 16e jaar bij
aanwezigheid van groei of
ontwikkeling van secundaire
geslachtkenmerken

17
Q

Wat is menarche?

A

Allereerste menstruatie

18
Q

Welke drie afwijkingen in hormonen kunnen soms ook cyclus problemen geven en zijn ook makkelijk op te lossen?

A
  • Hyperprolactinemie
  • Hyper/hypo thyroïdisme
  • Cushing/ bijnier problemen (hoog cortisol)
19
Q

Welke WHO classificaties heb je voor anovulatie?

A

WHO1: FSH en LH = laag, Oestradiol= laag

WHO2: FSH = normaal en LH: normaal/verhoogd, Oestradiol= normaal

WHO3: FSH en LH = verhoogd, Oestradiol: laag

20
Q

Welke lab waardes bepalen bij cyclus stoornis?

A

Altijd:
FSH
LH
Oestradiol
(Prolactine)

Op indicatie:
Androgenen
Steroiden (bijnier)
SHBG (steroid hormone binding globulin)
(TSH /FT4

21
Q

Oorzaken en verschijnselen WHO1?

A

Centrale oorzaak!

Verschijnselen:
- Amenorrhoe
(meestal; secundair òf primair)

Oorzaak:
- Hypothalamus-aanleg/anatomisch
Trauma, tumor, Kallmann-syndroom
- Hypothalame functiestoornis:
Idiopathisch
Stress, eetstoornissen, extreme fysieke
belasting, gewichtsreductie
- Hypofyse functiestoornis:
Aanleg, tumor

(hypo-oestrogeen /hypogonadotroop)

22
Q

Gevolgen WHO1?

A

Short-term gevolgen:
▪ Infertiliteit / anovulatie
Long-term gevolgen:
▪ Osteoporose (tgv oestrogeen tekort)
▪ Cardiovascular complication

23
Q

Behandeling WHO1?

A

▪ Cyclusherstel (OAC of HST):
Preventie van Osteoporose
▪ Stress en eetstoornis
▪ Psychiater/psycholoog
▪ Fertilititeit: herstel ovulatie met GnRH
of gonadotrofines.
- Ovulatie inductie door FSH te geven bijv

24
Q

Gevolgen WHO2?

A

Short-term gevolgen
▪ Subfertiliteit / anovulatie
▪ Hyperandrogenisme
Long-term gevolgen
▪ Type 2 diabetes
▪ Endometrium carcinoom
▪ Cardiovasculaire aandoeningen
▪ Depressiviteit

25
Q

Oorzaak en verschijnselen WHO2?

A

Regulatie disbalans!

Verschijnselen:
▪ Oligo- of Amenorrhoe
▪ Overgewicht
▪ Hyperandrogenisme:
Hirsutism, Acne, Virilisatie
▪ Polycysteus ovarium
syndroom (PCOS

Oorzakelijke factoren:
▪ Multifactorieel
▪ (familiair, genetisch)

26
Q

Behandeling WHO2?

A

Overgewicht reduceren (Life Style
Modification):
Preventie DM; hart-/en vaatziekten
(Metformin, Statins)
▪ Cyclus herstel (OAC)
Vermindering Hirsutisme
Preventie endometriumcarcinoom
(OAC, Progestagenen or
Prog-IUD)
▪ Borstkanker risico ?
▪ Fertiliteit: ovulatie inductie middels
gonadotrofinen, oestradiol-receptor
modulatie (Clomifeencitraat)

27
Q

Waarom risico op endometrium carcinoom bij WHO2?

A

Er wordt geen progesteron gemaakt dus endometrium wordt niet afgebroken. Wel wordt er oestradiol gemaakt, dus er wordt steeds beetje endometrium gevormd. Alles wat groeit, kan kanker worden.

Dus af en toe de patiënten laten menstrueren!

28
Q

Verschijnselen en oorzaken van WHO3?

A

Ovarieel!

Verschijnselen:
- Amenorrhoe

Oorzakelijke factoren:

Natuurlijke veroudering
▪ Turner syndroom (vrouwen missen X-chromosoom)
▪ Iatrogeen (bestraling, chemotherapie)
▪ (Inactivating FSHR gene mutations;
Aromatase deficiency; Galactosemia)

29
Q

Gevolgen WHO3?

A

Short-term gevolgen
▪ Infertiliteit / anovulatie
Long-term gevolgen
▪ Osteoporose
▪ Bijnier insufficientie (autoimmuun
polyglandulair syndroom)
▪ Cardiovasculaire complicaties

30
Q

Behandeling WHO3?

A
  • Hormoon substitutie therapie; evt
    OAC
  • Preventie osteoporose: mn in jonge
    vrouwen die nog geen Peak Bone
    Density hebben.
  • Beperk osteoporose met :
    Oestradiol
    Biphosphonates
    Life-style
  • Fertiliteit: IVF / Eiceldonatie
31
Q

Samenvatting:

▪ Cyclusstoornissen meestal door verstoorde endocriene regulatie
▪ Niveau van verstoring vaststellen:
▪ speciële anamnese
▪ LH, FSH en E2
▪ Uitsluiten prolactinoom, bijnier- en schildklierlijden
▪ Therapeutische maatregelen gericht op: kinderwens en/of
beperking gezondheidsrisico’

A

Leerdoelen:

  • Kennis hebben van de endocriene regulatie van de menstruele cyclus
    ▪ Weten hoe menstruatie-/cyclusstoornissen te diagnosticeren
    ▪ Globaal kennis hebben van behandelmogelijkheden
    ▪ Weten welke gezondheidsconsequenties de cyclusstoornissen op lange termijn
    kunnen hebben