HC08/9 - Problemen afvoerende urinewegen Flashcards
Wat is dysurie?
Afwijkende mictie (plassen). Dit houdt in; alle problemen die zichtbaar aanwezig zijn bij de eigenaar
Wat voor klinische verschijnselen kun je zien bij dysurie?
Wat is het verschil tussen passief of actief in huis plassen?
Passief: urine incontinentie
Actief: normaal goed zindelijk, maar moeite met urine ophouden en dus per ongeluk in huis plassen
Wat kunnen de opties zijn bij afwijkende mictie?
- Pollakisurie
- Strangurie
- Rode urine
- Niet kunnen plassen
Wat is pollakisurie?
(Te) frequente mictie (te vaak plassen, t.o.v. polyurie: te veel urine (ml))
Wat is strangurie?
Persen tijdens het plassen
Wanneer is niet kunnen plassen een spoedprobleem?
Vrijwel altijd.
Zonder volle blaas kan het nog een blaasontsteking zijn, maar met volle blaas is het altijd spoed.
Wat zijn de risico’s van een volle blaas door obstructie?
- Risico blaasruptuur
- Risico blaasparalyse (verlamming M. detrusor)
- Risico uremie/dehydratie/shock/dood
Dus niet afwachten, maar actie ondernemen
Wat kunnen, naast obstructie, oorzaken zijn van dysurie?
Wat zijn de oorzaken van blaasontsteking?
Hoe ontwikkelt cystitis zich bij honden?
Dat komt door bacteriële infecties, die omhooggaan in de urethra naar de blaas (nieren). Vrouwtjes zijn meer vatbaar, want de openingen bij vrouwtjes liggen dichter bij elkaar.
Wat zijn de symptomen van cystitis bij honden?
Pollakisurie, strangurie en hematurie
Wat is de therapie van cystitis bij honden?
Wat is de prognose bij cystitis bij honden?
In principe goed; standaard blaasontsteking hoort met een behandeling van 7 dagen opgelost te zijn.
Het is afhankelijk van de primaire oorzaak.
Hoe kan een urachus litteken zorgen voor een terugkerende blaasontsteking?
Het urachus divertikel is een uitpuiling van de blaas zonder spierlaag, waar in de ontwikkeling de connectie met de placenta. Als dat eenmaal afsluit, en dit gaat in combinatie met een slechte sfincter kan het leiden tot een terugkerende bacteriële infectie. Dit houdt aan tot de eerste loopsheid.
Wat is de prognose van cystitis bij het rund?
Slechter vanwege primair trauma postpartum
Wat kunnen oorzaken zijn van interstitiële cystitis bij katten?
Wat is de behandeling van cystitis bij katten?
Wat is FLUTD?
Blaasgruis, blaasontsteking en andere aandoeningen die bij katten de blaas en/of de urineleider (lagere urinewegen) aantasten vallen onder de Feline Lower Urinary Tract Disease (FLUTD). De klinische symptomen van deze aandoeningen lijken erg op elkaar en vaak is het, als er geen verder onderzoek wordt gedaan, moeilijk of zelfs onmogelijk om een onderliggende oorzaak aan te tonen.
Wat is de prognose van (idiopathische) cystitis bij de kat?
Op de korte termijn goed (herstel <1 week), op de lange termijn wisselend (slecht tot goed)
De prognose en preventie is afhankelijk van de individuele kat en overige oorzakelijke factoren
Wat zijn oorzaken van urolithiasis (plugvorming)?
- Voeding en wateropname
- Stofwisselingsstoornissen (aangeboren, niet vaak)
- Infectie urinewegen (urease vorming)
Wat voor type kristallen/stenen kunnen er voorkomen bij urolithiasis?
Wat zijn de meest voorkomende redenen voor obstructie?
Wat is de therapie bij obstructie?
- Blaas leegmaken (katheter/cystocentesis)
- Bloedonderzoek
- Infuus
- Bij stenen/plug - obstructie opheffen
Waarom doe je bloedonderzoek bij obstructie?
Check voor azotemie.
Belangrijk: natrium en vooral kalium.
Bij een obstructie gaat kalium toenemen, als het kalium gehalte te hoog is moet je infuustherapie geven. Anders neem je het risico om het dier te anestheseren en kan het dier overlijden aan een hartritmestoornis.
Ookal is het ureum en creatinine bij obstructie erg gestegen bij azotemie, dat zegt niks over de prognose. Als je de obstructie opheft dan kunnen deze waarden normaliseren binnen 2/3 dagen
Wat zijn de therapeutische stappen bij een plug bij een kater?
- Urineonderzoek (type kristallen)
- Blaas spoelen
- Preventief dieet, wateropname verhogen
Alternatief: penisamputatie (perineale urethrostomie)
Wat zijn de therapeutische stappen bij stenen?
- Röntgen contrastonderzoek
- Urine onderzoek
- Stenen verwijderen en steen analyse
- Preventief dieet, wateropname verhogen
Hoe werkt het terugspoelen van stenen naar de blaas bij een reu?
Wat is passieve incontinentie?
- ‘Onbewust’ verlies van druppels of kleine plasjes urine
- Natte slaapplaats, natte schoot eigenaar
- Urine verlies bij verhoogde druk in het abdomen (hoesten, braken)
Wat zijn de oorzaken voor incontinentie?
Wat kan een complicatie zijn van incontinentie?
Ascenderende recidiverende infecties.
Dit ga je steeds opnieuw behandelen, waardoor antibiotica resistentie kan optreden en de patiënt uitbehandeld is.
Gevolg: verergering van de klinische symptomen (dysurie) en de mate van incontinentie
Hoe wordt de blaas en de urethra geïnnerveerd?
Hoe verlopen de zenuwen die de blaas en urethra innerveren?
Wat doet de n. hypogastricus?
Dat is een sympatische zenuw die zorgt voor de opslag van de blaas. Het gaat de interne sfincter aansturen.
De zenuw komt van onder de maag vandaan (uit het lumbale gebied L1-4).
Wat voor signalen geven de zenuwen van de blaas tijdens de opslagfase?
Wat voor signalen geven de zenuwen van de blaas tijdens de ledigingsfase?
Hoe kan een onvoldoende functie van de sluitspier zijn ontstaan?
Wat voor afwijkingen krijg je tijdens de opslagfase bij een onvoldoende functie van de sluitspier?
Wat is de therapie bij onvoldoende functie van de sluitspier (bij verkregen incompetentie)?
- Alpha-sympaticomimetica
- Oestrogenen (gecastreerde teef)
Alternatieven; chirurgie (AUS), GnRH agonisten
Wat is de prognose van onvoldoende functie van de sluitspier?
Gereserveerd; het is vaak chronisch en het heeft een progressief verloop
Wat kunnen anatomische afwijkingen zijn die kunnen zorgen voor incontinentie?
Wat zie je hier?
Wat is de therapie van ectopische ureter(en)?
Chirurgische correctie; nieuwe opening (neostomie) of reïmplantatie in de blaas.
Bij honden heb je vaak een intramurale ureter (die je met laser chirurgie (endoscopie) kunt weglaseren tot het weer op de juiste plek zit).
Bij katten heb je vaak een extramurale ureter, die moet je echt operatief op de juiste plek laten aansluiten.
Wat is de prognose van ectopische ureteren?
Voorzichtig; slechts 50% heeft een volledig herstel na geslaagde chirurgie.
Ectopie gaat vaak in combinatie met afwijkingen in de aanleg van de sluitspier en soms met afwijkingen aan de nier
Wat is de oorzaak van incontinentie door verhoogde druk vanuit de blaas?
Irritatie van de blaaswand, bijv. door cystitis, stenen, tumoren of poliepen.
Ook overprikkeling van de n. pelvicus kan (spasme van de blaas)
Wat gebeurt er met de zenuwen rondom de blaas bij een overprikkeling van de N. pelvicus?
Wat is de therapie van verhoogde druk vanuit de blaas?
- Primaire oorzaak
- Symptomatisch (blaasontspanning): parasympaticolytica
Wat zijn oorzaken van incontinatie door blaasparalyse (overloopblaas)?
Wat is de therapie bij een blaasparalyse (dus paralyse m. detrusor)?
- Parasympaticomimetica
- Blaas goed leegmaken en leeg houden
- Primaire oorzaak behandelen (spoed!)
Wat is de prognose van een blaasparalyse?
Wat kunnen oorzaken zijn van een overvulde blaas?
Hoe ziet afwijkende innervatie bij dyssynergie er uit?
Wat is de therapie bij dyssynergie?
Sympaticolytica en/of diazepam (als aanvulling, maar het gaat niet de grootste verbetering geven)