H11 - Les 8 - Gedragsproblemen Flashcards

Question

Geef de DSM-5 criteria van CD.

Answer 1

**A**. een repetitief en persisterend gedragspatroon waarbij de grondrechten van anderen; of belangrijke bij de leeftijd passende maatschappelijke normen of regels worden geschonden, zoals blijkt uit de aanwezigheid van minstens 3 van de volgende 15 criteria uit een van de onderstaande categorieën, in het afgelopen jaar, waarbij minstens 1 criterium ook in de afgelopen 6 maanden aanwezig is geweest **B**. de gedragsstoornis veroorzaakt klinisch significante beperkingen in het functioneren op sociaal, schools- of beroepsmatig gebied **C**. indien de betrokkene ouder is dan 18 jaar: er wordt niet voldaan aan criteria voor de antisociale persoonlijkheidsstoornis

Answer 2

**Agressie jegens mensen en dieren** * Pest, bedreigt of intimideert vaak anderen * Begint vaak met vechten * Heeft een wapen gebruikt dat bij anderen ernstig lichamelijk letsel kan veroorzaken * Heeft mensen mishandeld * Heeft dieren mishandeld * Heeft in directe confrontatie een slachtoffer bestolen * Heeft iemand gedwongen tot sexuele handelingen **Vernieling van eigendommen** * Heeft opzettelijk brand gesticht met de intentie ernstige schade te veroorzaken * Heeft opzettelijk eigendommen van anderen vernield (anders dan door brandstichting) **Bedrog of diefstal** * Heeft ingebroken in een huis, gebouw of auto van iemand anders * Liegt vaak om goederen of gunsten te verkrijgen of verplichtingen te ontlopen (bijvoorbeeld oplichting) * Heeft zonder directe confrontatie met een slachtoffer waardevolle spullen of geld gestolen **Ernstige overtredingen van regels** * Komt ‘s avonds en ‘s nachts vaak niet op tijd thuis ondanks een verbod van de ouders, beginnend voor de leeftijd van 13 jaar * Is minstens 2 keer weggelopen van huis waar hij/zij woont met ouders of andere ouderfiguren, en ‘s nachts weggebleven, of 1 keer voor een lange periode zonder terug te keren * Spijbelt vaak van school, beginnen voor de leeftijd van 13 jaar

Answer 3

* Angststoornis: met agressief en opstandig gedrag gevreesde situaties proberen vermijden of er aan ontsnappen * Depressieve stoornis (zie klavertje vier) * Onveilige gehechtheid en trauma: aantrekken en tegelijk afstoten

Answer 4

* 3% tot 6% (Lahey, et al., 1999; Matthijs, 1999) * Verhouding jongens-meisjes bij kinderen 4:1 adolescenten 2:1 (Nock, Kazdin, Hiripi & Kessler, 2006) * Minder ernstige stoornissen 15% * Ernstige gedragsstoornissen (kinderen) 2%-4%; (adolescenten) 6%-12% (Dorelijers, 2000) * Grote stabiliteit, ook over generaties heen

Answer 5

* ADHD (40 tot 60%, Lahey, et al., 1999; Matthijs, 1999) * Binnen hulpverlening (65 tot 90%, Dorelijers, 2000) * Taal- en leerproblemen * Angst- en stemmingsstoornissen (meisjes > jongens (Dorelijers, 2000; Matthijs, 1996) * Middelenmisbruik en risicovol seksueel gedrag

Answer 6

* Hoge stabiliteit * Zonder behandeling geen verbetering * De prognose voor behandeling van antisociale adolescenten is behoorlijk negatief

Answer 7

* Developmental model * Vies-fasenmodel (Jos Peeters) * Het dwingproces (Coercive process)

Answer 8

* bestuderen van fysieke agressiviteit bij kinderen * 13 439 Canadese gezinnen met kind tussen 9 en 48 maanden oud * follow-up tot leeftijd van 11 jaar! * huisbezoeken om de 2 jaar (interview + vragenlijsten)

Answer 9

* piek fysieke agressie in peutertijd- 3 groepen: 1. licht (31.1%): weinig FA als peuter + daling met ouder worden 2. middelmatig (52.2%): occasioneel FA als peuter + daling met ouder worden 3. hoog (16.6%): frequent FA als peuter + niveau blijft hoog en stabiel met ouder worden

Answer 10

**‘Typisch (normatief) traject’**: kinderen leren FA inhiberen + alternatieve problem solving strategieën * ~ socializatie van agressie **‘Atypisch (verhoogd) traject’**: problemen met inhibitie * Verklaring? **Geen stijgend traject** **Beperkingen ** * generalisatie naar andere vormen van agressie? * Hoe ontstaat de ‘piek’ in peutertijd? Enkel moeder als informant? **Belang vroege interventie!**

Answer 11

* Geslacht (man) * Aandachtsproblemen en hyperactiviteit * Biologische factoren (lage hartslag en laag serotonineniveau in rust) * Lage intelligentie * Een moeilijk temperament en reactiviteit (emotionaliteit) * Afwijkende sociale-infoverwerking * Beperkte prosociale emoties (empathie) * Cognitieve en schoolse vaardigheden, vooral taal en executieve functies

Answer 12

* Slechte zelfzorg (alcohol en drugs) tijdens de zwangerschap * Opvoedingsvaardigheden: inconsequent en hard, tekort aan monitoring * Onveilige hechting (beperkte sensitiviteit), mishandeling en verwaarlozing * Conflicten tussen partners, echtscheiding * Psychosociale problemen ouders * Laag inkomen, laag opleidingsniveau

Answer 13

1. Verbinding en acceptatie 2. Autonomie en prestatie 3. Realistische grenzen 4. Naar binnen gerichtheid en zelf-expressie 5. Spontaneïteit en plezier

Answer 14

* verlating, ongewenst zijn * mislukking * onvoldoende zelfcontrole/zelfdiscipline * onderwerping, goedkeuring/erkenning zoeken * emotioneel geremd, negatief, pessimistisch, meedogenloze normen

Answer 15

* Gepest of afgewezen worden * Aansluiten bij deviante leeftijdsgenoten

Answer 16

* Socio-economische status van het gezin en de gemeenschap (kansarmoede) * Graad van criminaliteit en geweld in de buurt, op school en geweld in media * Kwaliteit van de school (leerklimaat en sociaal klimaat)

Answer 17

* Intelligentie * Temperament en effortful control * Competenties: schoolse competentie, probleemoplossingvaardigheden, sociale vaardigheden * Ongewone of uitzonderlijke talentenwim de mey * Positief zelfwaardegevoe

Answer 18

* Een hoge gezinscohesie * Een goede relatie met tenminste één ouder/volwassene * Opvoedingsvaardigheden: warm en duidelijk * Veilige hechting

Answer 19

* Prosociale vrienden * Sociale steun

Answer 20

**Positieve betrokkenheid** * Zich engageren in wederzijds plezierige activiteiten. Het is een niet contingent aspect van de ouder-kind relatie **Positieve bekrachtiging** * Vaardigheid in het opmerken en versterken van zelfs klein prosociaal gedrag van het kind. **Dyadische probleem oplossing** * Gezins- probleemoplossingsvaardigheden **Disciplineren** * Accuraat opmerken en ‘klasseren’ van probleemgedrag, negeren van triviaal dwinggedrag, en gebruiken van effectieve back-up consequenties als straf nodig is. **Ouderlijk toezicht (monitoring)** * Monitoren van kinderen: waar zijn ze, met wie, en wat doen ze?

Answer 21

* Ouderlijke steun (parental support): de affectieve kant van de ouder-kind relatie zoals betrokkenheid, beschikbaarheid, aanvaarding, reponsiviteit * Proactieve (gedrags)controle: zie slide gedragscontrole * Bestraffende controle (Punitive control): time-out, ‘preken’, kamerarrest = niet-fysieke straffen * Hard bestraffende controle (Harsh punitive control): fysiekebestraffing (een klets onder de broek) * Psychologische controle

Answer 22

* Gedragscontrole verwijst naar pogingen van ouders om het gedragvan hun kind te sturen, met als doel het gedrag aan te passen aangezins- of maatschappelijke normen. * Gedragscontrole is een vorm van controle die wordt uitgeoefend om verwacht gedrag (bv. regels stellen), huidig gedrag (bv. monitoring/toezicht), en voorbij gedrag (bv. straf en feedback) bij testuren. * Zowel een gebrek aan als een overdreven uitoefenen van gedragscontrole zijn gelinkt aan een negatieve impact op het welzijnvan adolescenten. * Een gebrek aan gedragscontrole is gelinkt aan meer externaliserende gedragsproblemen

Answer 23

* Ouderlijke steun heeft een groot effect op het functioneren van jongeren * Psychologische controle heeft de sterkste link met internaliserendegedragsproblemen * Hard bestraffende controle heeft een sterk negatief effect op externaliserende gedragsproblemen, maar er is ook een link met bestraffende controle * Proactieve gedragscontrole is niet gerelateerd aan probleemgedrag * => waarschijnlijk een groter effect op jongere leeftijd

Answer 24

* Beschermende factor * Leerkrachtgedrag = nabijheid, structuur, autonomie bevorderen, betrokkenheid, sensitiviteit en emotionele ondersteuning * Leerkracht-leerling conflict bij het begin van het schooljaar voorspelt de globale zelfwaardering van een leerling in het midden van het leerjaar en voorspelt agressief gedrag van de leerling op het eind van het schooljaar

Answer 25

* A. Biologische en fysiologische perspectieven * B. Leertheoretische perspectieven (o.a. coercive process) * C. Informatieverwerkingsperspectieven * D. Maatschappelijke perspectieven (sociale bindingen) * => integratie van perspectieven: transactioneel model

Answer 26

Sommige kinderen: 1. Zijn minder gevoelig voor straf 2. Zijn minder gevoelig voor beloning en hebben meer behoefte aan spanning 3. Reageren emotioneler op stress of frustratie 4. Hebben beperkte cognitieve capaciteiten, beperkingen in de executieve functies 5. Zijn minder gevoelig voor de gevolgen van hun gedrag (callous-unemotional)

Answer 27

1. Selectieve aandacht voor bedreigende informatie en het missen van belangrijke andere sociale informatie. 2. Vijandige attributievertekening, en vertekende perceptie van zelf en anderen in conflict situaties. 3. Meer op dominantie en wraak gerichte doelen en minder op vriendschap en positieve uitkomsten gerichte doelen. 4. Een beperkter repertoire aan mogelijke reacties op sociale situaties, waarvan een grotere proportie agressief is. 5. Verwacht dat agressieve oplossingen effectief zullen zijn, en waarderen agressieve oplossingen meer. 6. Geringere vaardigheid in het uitvoeren van probleemoplossende reacties.

Answer 28

**Auteurs**: o.a. Bronfenbrenner, Belsky, Dishion, Sameroff * Beschouwt vier niveaus: * intra-individueel * interacties (ouder-kind) (micro) * settings (gezin, klas) (meso) * gemeenschap en culturele context (macro