H 20 en 21 Narratief en oplossingsgericht (YL 3.4) Flashcards
(sociaal) constructivisme
wordt verondersteld dat mensen hun werkelijkheid construeren in interactie met anderen, met subjectiviteit van waarneming als uitgangspunt.
Klugman het existentialisme en het constructivisme
twee contrasterende perspectieven van ‘zelf’, waarbij het constructivisme het concept ‘zelf’ beschouwt als een sociaal bouwwerk van contextuele functies, kenmerken en overtuigingen.
Hoewel Klugman beide modes als twee contrasterende perspectieven op het concept ‘zelf’ beschrijft, waarbij het constructivisme het ‘zelf’ als een functie of het product van allerlei gebeurtenissen en interacties met de omgeving beschrijft, en het existentialisme juist als een fundamenteel gegeven, erkent hij een bepaalde interactie tussen beide, die bepalend is voor de ontwikkeling en ervaring van de persoonlijke identiteit.
Hoe is het constructivistisch uitgangspunt terug te zien in de eerste twee basisaannames van narratieve coaching zoals beschreven in het handboek
Als doel van narratieve coaching wordt het her-ontwikkelen van iemands vaardigheden en kennis door het hervertellen van de verhalen over hun ervaringen genoemd, geeft mogelijkheid tot kiezen andere invalshoek. Iemands werkelijkheid is dus subjectief
Dit uitgangspunt is ook terug te zien in de eerstgenoemde narratieve aanname; ‘hermeneutische vormgevende aanname’ waarin wordt verondersteld dat de betekenissen die onze levens vormgeven sociaal geconstrueerd zijn.
De tweede aanname ‘complexiteit’ benadrukt de veelzijdigheid van ieders verhaal. Verschillende verhalen kunnen verschillende bijdragen leveren aan iemands ontwikkeling. Ook hierin is het constructivisme duidelijk te herkennen in de zin van het niet bestaan van een ‘objectieve realiteit’. Bepaalde verhalen kunnen verschillen in belangrijkheid of zichtbaarheid, afhankelijk van wie ze vertelt en wie ze interpreteert.
Het Johari-venster is een instrument
dat inzicht geeft in interpersoonlijke relaties en is genoemd naar de ontwikkelaars van het model (Joe Luft en Harry Ingham).
vier kwadranten vormen elk een onderdeel van het zelf, namelijk
- het publieke venster: het gedrag en de informatie die iemand laat zien in zijn dagelijkse omgang met anderen, waarvan iemand zich ook bewust is. Door zelf informatie prijs te geven, kan iemand dit kwadrant vergroten (zelfonthulling, waarmee het verborgen venster kleiner wordt)
- het verborgen venster/privé-gedeelte: gedrag en informatie dat iemand bewust (nog) niet aan anderen laat zien of met anderen deelt.
- de blinde vlek: wat iemand aan de buitenwereld laat zien zonder dat hij/zij daar zelf van bewust is. Bijvoorbeeld vaste gewoonten of een bepaalde manier van reageren. Door aan de omgeving feedback te vragen over de eigen persoon en wat mensen opvalt, kan dit venster verkleind worden (wat dan ten goede komt aan het publieke venster).
- het onbekende: onbewuste processen of gedrag waar zowel de persoon zelf als de omgeving niet van op de hoogte is. groter door delen
Coachees lopen vaak vast in het leerwiel als er een gat (gap) is tussen elke stap van leren.
Vygotsky noemt dit
van ik ben naar ik ervaar
gat de zone of proximal development Dit kan overbrugd worden door taken te ontwikkelen en te implementeren. (distancing tasks). Deze bruggen bestaan uit de volgende stappen:
1. Omschrijving van specifieke objecten of gebeurtenissen van hun wereld
2. Relatie; analyseer hier relaties en associaties (chain of association) tussen (analyses/ Pattern matching)
3. Evaluatie – reflecteer op hetgeen geleerd is
4. Rechtvaardiging – beoordeel de evaluatie
5. Conclusie/aanbeveling – stel acties op en onderneem die; voorspel de uitkomst.
Door deze stappen te doorlopen, worden woorden gegeven aan waardevolle conclusies over hun leven en identiteit.
Geef vanuit het constructivistisch gedachtegoed een toelichting op de werking van probleemvrije conversatie (problem-free talk).
Uitgaande van de veronderstelling dat het concept ‘zelf’ wordt bepaald door een sociale constructie van contextuele functies, kenmerken en overtuigingen, kan ‘het probleem’ een op de voorgrond tredende context zijn, die bepalend is geworden voor de wijze waarop iemand zichzelf ziet en de overtuigingen die hij/zij heeft. Dit kan oplossingen in de weg staan.
Narratieve Coaching =
een dialoog, een co-creatief proces tussen coach en coachee met als doel (om met name) de coachee de ruimte en de kans te geven zich onder te dompelen in reflectie op, en nieuw begrip te krijgen voor
1) zijn eigen ervaringen in de specifieke context,
(2) zijn interacties, relaties en gesprekken met anderen hierbij.
Taken coach (narratief)
Taken coach = actief luisteren, verborgen bedoelingen, waarden vaardigheden en krachten boven krijgen, nieuwe verhaallijnen vertalen in een plan van aanpak. Narratieve coaches helpen coachee doelen, hoop en dromen te bereiken die congruent zijn aan de identiteit behalen.
De benadering is context specifiek.
De definitie is in lijn met Philippe Rosinski (2003), die stelt dat het integreren v/e culturele dimensie in het traject, de coachee geholpen kan worden met het vergroten van hun potentieel en zingeving.
Ontwikkeling van narratieve coaching
Drie belangrijke personen: David Drake (2015), Reinhard Stelter (2013) en Ho Law (2006).
Drake: hechtingstheorie die geworteld is in de psychodynamische traditie en geïntegreerd met sociaal constructivisme.
Law en Stelter: narrative collaboration (Micheal White) dat is geworteld in de lerende en sociaal/culturele funderingen. Stelter noemt dit de derde generatie coaching. Law noemt dit een meta-model voor coachende psychologie (Universal Integrative Framework).
basisconcepten narratief
- Fenomenologische traditie (focus op de ervaring in het heden)
- Sociaal constructivisme (betekenissen worden sociaal geconstrueerd door interactie met anderen)
- Experimenteel leren (cirkel van leren)
- Sociale theorieën (sociale structuren; ervaring, praktijk, identiteit)
Leerwiel (actief leerproces)
- Concrete ervaring; echte voorbeelden om te snappen hoe ze de situatie ervaren hebben
- Reflectie; hoe en wat hebben de lessen je geleerd
- Abstractie conceptie; vertaald de ervaring in een betekenisvol concept
- Actie; beslissing of actie ondernemen als consequentie uit de drie voorgaande stappen
Het leerproces heeft 2 transformaties ingebed:
- Interne/verticale tranformatie: vanuit de ervaring ontstaat bewustzijn
- Externe/horizontale transformatie: vanuit reflectie naar actie
Uitgangspunten narratief tweeledig:
- ten eerste; de praktijk moet consistent zijn met de learning assumptions van het Universal Integrative Framework
o waardering
o samen leren
o coach/coachee fluidity (coach leert net zoveel als coachee, coachee heeft ook vaardigheden). - Ten tweede, om het leren van White toe te passen in de context van het coachen zijn er narratieve aannames:
o Hermeneutic constructionist assumptions Dat wat betekenis geeft komt voort uit de relatie met anderen.
o Complexiteit leven bestaat uit veel verhalen, sommige verhalen zijn meer prominent anderen worden genegeerd.
o Agency individuen en samenlevingen hebben krachten kennis en vaardigheden en het potentieel om te veranderen. Het helpt de coachee hun blinde vlek te zien.
Scaffolding
Michael White (2006) ontwikkelde een systematische methode van ‘scaffolding de proximale zone van ontwikkeling’ door de stappen van ‘distancing tasks’ vast te leggen in het ‘landschap van actie’ en het ‘landschap van identiteit’.
Landschap van actie
Het landschap van actie omvat gebeurtenissen, verteld door de coachee en bestaat uit: een tijdslijn, gebeurtenissen, omstandigheden, reeks/cluster van gebeurtenissen, plot/thema (strategie, succes, verlies falen).
