Gömul próf Flashcards

1
Q

Hvað af eftirfarandi fullyrðingum á ekki við um bragðskyn hjá öldruðu fólki? Veldu eitt:

a) Frumur sem nema bragð endurnýja sig all ævi
b) Bragðskyn tengist bæði erfðum og aldri
c) Með aldrinum breytist ekki bragðskyn er tengis því að finn súrt og salt bragð en næmi fyrir sætu bragði og bitru dofnar með aldrinum
d) Ýmis lyf hafa áhrif á bragskyn hjá öldruðum

A

c) Með aldrinum breytist ekki bragðskyn er tengis því að finn súrt og salt bragð en næmi fyrir sætu bragði og bitru dofnar með aldrinum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Eldri kona missir eiginmann sinn eftir kransæðastíflu og kennir hún sér um að hafa ekki áttað sig betur á einkennum hans. Hvaða atriði ætti hjúkrunarfræðingur konunnar að veita sérstaka athygli varðandi sorgarferli hennar? Veldu eitt:

a) Að koma í veg fyrir sorg
b) Að hún geti sem fyrst sinnt skyldum sínum.
c) Að vera vakandi fyrir sektarkennd, reiði og kvíða.
d) Að finna orsök fyrir óeðlilegum sorgarviðbrögðum.

A

c) Að vera vakandi fyrir sektarkennd, reiði og kvíða.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvert eftirtalinna samskipta er ekki líklegt til að auka skilning í samskiptum við óáttaðan einstakling? Veldu eitt:

a) Að reyna að finna út hvað hann er að tala um
b) Að greina hvar einstaklingur er staddur í tíma
c) Að skýra fyrir viðkomandi hvað sé rangt hjá honum
d) Að átta sig á undirliggjandi tilfinningum

A

c) Að skýra fyrir viðkomandi hvað sé rangt hjá honum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Lífslíkur íslenskra kvenna eru hærri en íslenskra karla
Veldu eitt:

a) Rétt (sönn)
b) Rangt (ósönn)

A

a) Rétt (sönn)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Á öldrunarlækningadeild liggur gömul kona sem er að fá vökva í æð. Hún er með miklar handahreyfingar, hún hefur hátt og er dónaleg við starfsfólk. Hún er mikið veik og er á einbýli. Hvað af eftirfarandi væri best að gera til að tryggja öryggi þessarar konu? Veldu eitt:

a) Gefa henni haldol
b) Leyfa henni að hafa hátt en loka inn til hennar svo hún trufli ekki aðra sjúklinga
c) Setja fjötra á báðar hendur hennar
d) Setjast hjá henni og hlusta eftir því hverjar hennar þarfir eru.
e) Gefa henni hægðalyf

A

d) Setjast hjá henni og hlusta eftir því hverjar hennar þarfir eru.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Áætlun USA um heilbrigðismál til 2020 felur m.a í sér markmið um geðheilsu aldraðra. Hvert eftirtalinna markmiða á ekki heima í þeirri áætlun?

a) Fækka sjálfsvígum aldraðra
b) Fjölga öldrunarlæknum á hjúkrunarheimilum
c) Skima fyrir þunglyndi á heilsugæslustöðvum
d) Auka meðferðarúrræði fyrir heimilislausa aldraða með geðvanda
e) Fleiri aldraðir með geðvanda fái meðhöndlun við hæfi

A

b) Fjölga öldrunarlæknum á hjúkrunarheimilum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Þú ert að taka á móti sjúklingi á bráðadeild og skoða hann heildrænt. Hvað af eftirfarandi atriðum gæti stuðlað að svefnvandamálum hjá þessum sjúklingi:

a) Sjúklingur notar svefnlyf að staðaldri
b) Sjúklingur er pólskur
c) Sjúklingur er á fleiri en 7 lyfjum
d) Sjúklingur er þurr
e) Sjúklingur hefur verið útsettur fyrir miklu sólarljósi

A

a) Sjúklingur notar svefnlyf að staðaldri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hver eftirfarandi fullyrðinga um muninn á bráðarugli og heilabilun er röng?

a) Bráðarugl þróast á klukkustundum eða dögum, en heilabilun á árum
b) Meðvitundarstig er eðlilegt í bráðarugli en hækkað í heilabilun
c) Ástand yfir sólarhringinn er óbreytilegt í bráðarugli en nokkuð stöðugt í heilabilun
d) Áttun er skert í báðum sjúkdómunum en getur verið í lagi inn á milli í bráðarugli

A

b) Meðvitundarstig er eðlilegt í bráðarugli en hækkað í heilabilun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Einstaklingur með heilabilun á litlu sambýli hefur tilhneigingu til að fara út og ráfa stefnulaust um og getur farið sér að voða. Umhverfis húsið er ógirtur garður og stígur liggur niður að fallegu umhverfi sem er öllum opið. Sjálfur garðurinn er aðallega grasflöt og runnar í kring. Hver af eftirtöldum aðgerðum er heppilegust fyrir viðkomandi og aðra á sambýlinu?

a) Hanna hringgang innandyra með skemmtilegum myndum, tónlis og gamaldags stólum til að sitja í
b) Girða garðinn af , ólæst en umhverfið hannað þannig að garðurinn sé sjálfur aðlaðandi og skemmtilegastur næst húsinu
c) Girða garðinn af með læstu hliði
d) Fá GPS tæki á einstaklinginn sem pípir þegar hann fer út úr garðinum
e) Læsa útidyrum hússins

A

b) Girða garðinn af , ólæst en umhverfið hannað þannig að garðurinn sé sjálfur aðlaðandi og skemmtilegastur næst húsinu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Í hvaða fullyrðingur birtist sjúkdómsvæðing öldrunar best?

a) Mikilvægt er að aldraðir fái að hafa sem mesta stjórn á eigin lífi.
b) Tryggja þarf öldruðum góða heilbrigðis-og félagsþjónustu miðað við ástand þeirra á hverjum tíma.
c) Öldrun er framhald miðaldra skeiðs og tengist öllum fyrri æviskeiðum.
d) Lífssaga og viðhorfa aldraðs einstaklings hafa áhrif á það hvernig hann tekst á við öldrunarbreytingar.

A

b) Tryggja þarf öldruðum góða heilbrigðis-og félagsþjónustu miðað við ástand þeirra á hverjum tíma.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hver þessara þátta er ekki áhættuþáttur fyrir kæfisvefn?

a) Mikil neysla kolvetna
b) Ofþyngd
c) Karlkyn
d) Reykingar
e) Aldur

A

a) Mikil neysla kolvetna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hver eftirtalinna hjúkrunaraðgerða gagnvart einstaklingi með hegðunarvanda (BPSD) tekur mið af PLST kenningunni (progressively lowered stress threshold model) um lækkaðan streituþröskuld?

a) Bjóða órólegum einstaklingi salernisferð
b) Ná augnsambandi og draga úr kvíða
c) Tryggja ákveðna ramma og festu í umhverfi yfir daginn.
d) Reyna að átta sig á hvað einstaklingnum gengur til

A

c) Tryggja ákveðna ramma og festu í umhverfi yfir daginn.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Havingthurst setti fram kenningu um ákveðin þroskaverkefni sem þyrfti að ljúka á ákveðnum æviskeiðum. Hver þessara æviskeiða tilheyra ekki æviskeiðinu eftir 60 ára aldur?

a) Að eignast yngri vini
b) Aðlagast því að hætta að vinna
c) Að aðlagast andláti maka
d) Að búa sér ákjósanlega búsetuskilyrði
e) Að aðlagast því að heilsu hraki og styrkur minnki.

A

a) Að eignast yngri vini

Later Maturity
* Adjusting to decreasing physical strength and health
* Adjusting to retirement and reduced income
* Adjusting to death of a spouse
* Establishing an explicit affiliation with one’s age group
* Adopting and adapting social roles in a flexible way
* Establishing satisfactory living arrangements

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hver af eftirfarandi fullyrðingum um farsæla öldrun er röng ?

a) Mikilvægt að njóta góðrar heilsu
b) Mikilvægt að geta aðlagast breytingum
c) Mikilvægt að viðhalda félagslegum tengslum
d) Mikilvægt að vera virkur

A

a) Mikilvægt að njóta góðrar heilsu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Meðferðarúrræði með öldruðum má lýsa á þessa leið: „Farið er skipulega yfir liðna tíð og hægt að vinna úr gömlum átökum?

a) Minningarmeðferð
b) Áhugahvetjandi samtali
c) Hugrænni atferlismeðferð
d) Stuðningsviðtali

A

a) Minningarmeðferð

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hjúkrunarfræðingur er að skipuleggja iðju til dægrastyttingar fyrir konur á hjúkrunarheimili sem er fæddar í kringum 1920. Hvað væri árangursríkast að gera?

a) Fá sjálfboðaliða til að koma með hunda/ketti í heimsókn
b) Láta þær horfa á gamla Stikluþætti með Ómari Ragnarssyni
c) Ræða við konurnar og heyra á hverju þær hefðu áhuga
d) Láta þær baka
e) Láta þær mála á silki

A

c) Ræða við konurnar og heyra á hverju þær hefðu áhuga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Fyrir einstakling um áttrætt er eðlilegt:

a) Að vita stundum ekki hvar hann er staddur
b) Að vera 2 klst.að sofna
c) Að eiga erfitt með að gera marga hluti í einu
d) Að greiða sér með tannbursta
e) Að þurfa að nota svefnlyf

A

c) Að eiga erfitt með að gera marga hluti í einu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Markmið þessara laga er að tryggja…………jafnrétti og sambærileg lífskjör við aðra þjóðfélagsþegna og skapa því skilyrði til þess að lifa eðlilegu lífi. Til hvaða hóps samfélagsins vísar þessi lagagrein?

a) Geðsjúkra
b) Fatlaðra
c) Samkynhneigðra
d) Barna og unglinga
e) Aldraðra

A

e) Aldraðra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hver er tilgangur jákvæðrar persónuvinnu?

a) Að halda sjúklingum rólegum
b) Að forðast neikvæðni
c) Að styrkja persónuheild sjúklings
d) Að vera jákvæður og uppbyggilegur við sjúkling

A

c) Að styrkja persónuheild sjúklings

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hver eftirtalinna fullyrðinga er rétt varðandi hreyfingu og öryggi hjá öldruðum?

a) Alltaf að hafa rúmgrindur uppi þegar sjúklingur er einn
b) Alltaf skal nota fjötra á órólega sjúklinga í byltuhættu
c) Byltur sem ekki leiða til líkamlegra áverka hafa aldrei slæmar afleiðingar
d) Hafa rúm í lægstu stöðu og næturljós á nóttunni

A

d) Hafa rúm í lægstu stöðu og næturljós á nóttunni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hver af þessum aðferðum er ekki talin upp sem gagnlega í vinnu með einstaklingum með heilabilun í kennslubók?

a) Auðveldun
b) Stuðningsaðferðir
c) Styrk stjórnun
d) Einföldun

A

c) Styrk stjórnun

  • Auðveldun, einföldun, stuðningsaðferðir og skilningur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hver eftirtalinna fullyrðinga er rétt varðandi svefn hjá öldruðum?

a) REM svefn verður ójafnan
b) Fólk eyðir meiri tíma vakandi í rúminu en áður
c) Svefntími á 3.svefnstigi eykst jafnt og þétt yfir æviskeiðið
d) Engin breyting á hreyfingu fóta, þ.e hvorki aukin eða minnkuð hreyfing

A

b) Fólk eyðir meiri tíma vakandi í rúminu en áður

  • Svefnvandamál koma sterkar fram og eru algengari hjá öldruðum íbúum hjúkrunarheimila en meðal aldraðra sem búa utan hjúkrunarheimila. Margir innri og ytri þættir koma þar til. Aldraðir varja að jafnaði meiri tíma í rúminu, njóta minni dagsbirtu, skortir virkni yfir daginn, fá færri vísbendingar í umhverfi og samskipti sem styðja venjubundið svefn- og vökumynstur og búa við meiri hrumleika
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Áætlanir íslenskra stjórnvalda fyrir geðkvilla aldraðra eru:

a) Enginn valkostur réttur
b) Fjölga sérfræðingum í geðhjúkrun aldraðra
c) Stofna sérstaka öldrunargeðdeild fyrir árið 2020
d) Auka stórlega viðtalsmeðferð hjá öldruðum með geðræn vandamál
e) Koma á fót sérstöku námi í geðrænum þörfum aldraðra vð Háskóla Íslands.

A

?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Þú ert að tala við eiginkonu manns með Alzheimer og hún kvartar yfir því að hann sofi illa og ráfi mikið um húsið. Hvað er það fyrsta sem þú ráðleggur henni að gera?

a) Gefa honum bjór á kvöldin
b) Skipuleggja blundi fyrir sig og manninn yfir daginn svo þau fái næga hvíld
c) Kenna henni að binda hann við rúmið
d) Fara með hann í gönguferðir og auka þannig virkni hans yfir daginn
e) Útvega sér svefnlyf

A

d) Fara með hann í gönguferðir og auka þannig virkni hans yfir daginn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Aldraður einstaklingur með heilabilun neitar að þiggja æskilega og jafnvel nauðsynlega umönnun. Hvernig má skilgreina viðfangsefni hjúkrunarfræðingsins?

a) Hinn aldraði á alltaf að ráða, hjúkrunarfræðingurinn gerir einungis það sem hann/hún fær leyfi til
b) Hann/hún stendur andspænis móthverfunni milli þess að tryggja öryggi og velferð annars vegar og að vernda sjálfstæði hans hins vegar.
c) Hann/hún þarf a bæta langi og fortölum til að fá viðkomandi til að þiggja umönnun d) Nauðsynlegt er að framkvæma umönnun með hvaða ráðum sem er.

A

b) Hann/hún stendur andspænis móthverfunni milli þess að tryggja öryggi og velferð annars vegar og að vernda sjálfstæði hans hins vegar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Við hvaða geð-einkenni á þessi lýsing: Algengt í heilabilun, bráðarugli, þunglyndi, delusional disorder?

a) Ofsakæti
b) Hömluleysi
c) Framtaksleysi
d) Paranoia (vænisýki)
e) Depurð og grátur

A

c) Framtaksleysi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hvert af eftirfarandi er æðsta stig mannlegra þarfa skv.þarfapýramída Maslows?

a) Sjálfsöryggi
b) Líkamlegt heilbrigði
c) Sjálfsþroski
d) Öryggi
e) Kýs að svara ekki

A

c) Sjálfsþroski

  • Sjálfsþroski
  • Sjálfsálit og self-efficiency
  • Belonging and attachment
  • Öryggi
  • Biological-physiological
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Melanocytum í húð fækkar með hækkandi aldri og því eru aldraðir viðkvæmari fyrir sólarljósi.
Veldu eitt:

a) Kýs að svara ekki
b) Rétt
c) Rangt

A

b) Rétt

  • Svarið er rétt samkvæmt bókinni
  • The number of melanocytes in the epidermis decreases. Fewer melanocytes means a lightening of the overall skin tone, regardless of original skin color, and a decrease in the amount of protection from ultraviolet rays; the importance of sunscreen is thus significantly increased (see Chapter 12).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Mjaðmabrot er oftast afleiðing af byltum:

a) Rétt
b) Rangt
c) Kýs að svara ekki

A

a) Rétt

  • Rétt svar a hip fracture is most often a result of a fall from a standing height.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Með hækkuðum aldri minnkar blóðflæði um nýru og glomerular fitration rate (GFR) en hins vegar breytist ekki hæfileiki nýrnann til að breyta samsetningu þvags eftir þörfum líkamans.
Veldu eitt:

a) Rétt
b) Rangt
c) Kýs að svara ekki

A

b) Rangt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Gildistími Færni og heilsumats fyrir varanlega búsetu á hjúkrunar- og dvalarheimili er:

a) 24 mánuðir frá staðfestingu
b) Kýs að svara ekki
c) 12 mánuðir frá staðfestingu
d) 18 mánuðir frá staðfestingu
e) 3 mánuðir frá staðfestingu

A

c) 12 mánuðir frá staðfestingu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Þegar prófið “Get-Up-and-Go” sem hluti af öðru mælitæki sem sagt er frá í kennslubók, hvert eftirtalinn er verið að prófa?

a) Fótavandamál
b) Kýs að svara ekki
c) Snerpu
d) Sveigjanleika
e) Göngulag
f) Jafnvægi

A

f) Jafnvægi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Hvaða mælitæki er hægt að nota til að meta byltuhættu?

a) MMSE
b) MORSE
c) Kýs að svara ekki
d) GDS
e) Barthel
f) Braden

A

b) MORSE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Með hækkuðum aldri minnkar insúlín framleiðsla líkamans.
Veldu eitt:

a) Rangt
b) Rétt
c) Kýs að svara ekki

A

a) Rangt

35
Q

Aldraðir eru mjög einsleitur hópur og því auðvelt að alhæfa um þarfir aldraðra.
Veldu eitt rétt:

a) Rangt
b) Rétt
c) Kýs að svara ekki

A

a) Rangt

36
Q

Í íslenskri heilbrigðisáætlun til ársins 2010 kemur fram það markmið að yfir 80% einstaklinga, 85 ára og eldri séu við það góða heilsu að þeir geti búið heima með viðeigandi stuðning.
Veldu eitt:

a) Rétt
b) Kýs að svara ekki
c) Rangt

A

c) Rangt

  • Rangt 70% íbúa
37
Q

“FME” þýðir “full meðferð og líka endurlífgun” og er í raun í gildi fyrir alla sem leggjast inná sjúkrahús og aðrar heilbrigðisstofnanir og er full gild nema einstaklingur og fjölskylda hafi gefið fyrirmæli um annað.
Veldu eitt:

a) Rangt
b) Rétt
c) Kýs að svara ekki

A

a) Rangt

38
Q

Hver eftirfarandi fullyrðinga er RÉTT varðandi fótaóeirð?

a) Frumlæg einkenni (primary) koma fram snemma á æviskeiði og hafa alltaf þekkta undirliggjandi orsök
b) Afleitt form (secondary) kemur fram eftir 67 ára aldur og er ættgengt
c) um 80% einstaklinga með fótaóeirð hafa einnig lotuhreyfiröskun útlima í svefni (periodic limb movements of sleep)
d) Kýs að svara ekki
e) Um 30% íslendinga hafa fótaóeirð

A

c) um 80% einstaklinga með fótaóeirð hafa einnig lotuhreyfiröskun útlima í svefni (periodic limb movements of sleep)

39
Q

Árið 2010 bjuggu fleiri karlar en konur á stofnunum fyrir aldraða. Veldu eitt:

a) Kýs að svara ekki
b) Rangt
c) Rétt

A

b) Rangt

40
Q

Algengt er að aldraðir sem hlotið hafa byltu óttist það mjög að detta aftur og stuðlar þessi hræðsla við byltur að minnkaðri hreyfingu og þannig er hætta á vöðvarýrnun og skertu jafnvægi hjá viðkomandi einstakling.
Veldu eitt:

a) Rangt
b) Rétt
c) Kýs að svara ekki

A

b) Rétt

41
Q

Hver erftirfarandi fullyrðinga er RÉTT?

a) Hjartabilun aldraðra, sem er oftast orsökuð af kransæðasjúkdómum, háþrýstingi og lokusjúkdómum er mjög sjaldgæf sem innlagnarástæða á spítala meðal aldraðra
b) Hrumleiki (fralty) er sjúkdómsástand sem leggst aðallega á bein og lungu
c) Með hækkandi aldri minnkar stífleiki og teygjanleiki eykst í ýmsum líffærum og líffærakefum t.d. húð, lungum og slagæðum líkamans og breytingar t.d. að hrukkum í húð, lungnateppueinkennum og háþrýstingi
d) Kýs að svara ekki
e) Meira en helmingur aldraðra yfir 70 ára aldri hefur háþrýsting og veldur háþrýstingur aukinni hættu á heilablóðföllum og hjartabilun
f) Þó að slitgigt sé algeng meðal aldraðra þá veldur hún sjaldan verulegri fötlun eða hreyfiskerðingu

A

e) Meira en helmingur aldraðra yfir 70 ára aldri hefur háþrýsting og veldur háþrýstingur aukinni hættu á heilablóðföllum og hjartabilun

42
Q

Venjan er að meðhöndla gláku fyrst með lyfjum, síðan með lasermeðferð ef lyf duga ekki og síðast með skurðaðgerð ef fyrri tvö úrræðin hafa ekki dugað Veldu eitt:

a) Kýs að svara ekki
b) Rangt
c) Rétt

A

c) Rétt

  • Lyfjameðferð er yfirleitt fyrsta úrræði og þá oftast í formi augndropa. Til eru ýmsar tegundir glákudropa sem draga úr augnþrýstingi. Annars vegar eru það dropar sem minnka vökvamagnið er myndast í auganu og safnast upp og hins vegar dropar er stuðla að því að umframvökvi geti runnið úr auganu.
  • Þegar lyf duga ekki sem skyldi eða sjúkdómurinn það langt genginn getur þurft að beita lasermeðferð til að auka útflæði augnvökvans. Þá getur í undantekningartilfellum þurft að framkvæma skurðaðgerð þar sem búin er til sérstök göng fyrir augnvökvann.
43
Q

RAI mat er hægt að nota til að meta gæði á hjúkrunarþjónustu Veldu eitt:

a) Rétt
b) Kýs að svara ekki
c) Rangt

A

a) Rétt

  • Það er einnig hægt að meta gæði hjúkrunar með RAI
  • RAI-mat: RAI (e.Resident Assessment Instrument) er yfirgripsmikið þvarfaglegt tæki sem metur hjúkrunarþarfir og heilsufar íbúa á hjúkrunarheimilim með áherslu á gæði þjónustunnar sem veitt er. RAI-matstækið var þróað í Bandaríkjunum á níunda áratug síðustu aldar og hefur verið þýtt og staðfært víða um heim í fjölþjóðlegu samstarfi sem nefnist inter-RAI
44
Q

Færri en 1-2% innlagna aldraðra á sjúkrahús (lyflækninga- eða öldrunardeildir) eru vegna eða eru tengdar aukaverkun lyfja
Veldu eitt:

a) Rétt
b) Rangt
c) Kýs að svara ekki

A

b) Rangt

45
Q

Aldraðir eru aldrei færir um að meta verki á VAS (visual analog scale) Veldu eitt:

a) Rétt
b) Rangt
c) Kýs að svara ekki

A

b) Rangt

46
Q

Eins og hjá yngra fólki bendir hægari brennsla, þynnra hár og þurr húð til vanstarfsemi á skjaldkirtli (hypothyrodism)
Veldu eitt:

a) Rangt
b) Rétt
c) Kýs að svara ekki

A

a) Rangt

47
Q

Hvert af eftirtöldu er EKKI áhættuþáttur fyrir æðavitglöp (vascular dementia) Veldu eitt:

a) Háþrýstingur
b) Reykingar
c) Hækkaðar blóðfitur
d) Sykursýki
e) Kýs að svara ekki
e) Láþrýstingur

A

e) Láþrýstingur

48
Q
  1. Hver af eftirfarandi fullyrðingum er RÉTT?

a) Geðrofslyf (sefandi lyf, antipsyshatics) geta haft áhrif á hreyfigetu og valdið Parkinsons??? eða P???????
b) Bólgueyðandi lyf (NSAID-lyf) eins og t.d. íbúprófen (Íbúfen) valda sjaldnar aukaverkunum frá magaslímhúð miðað við þá sem að yngri eru vegna breytinga sem verða í magaslímhúð með hækkandi aldri sem vernda gegn slíkum aukaverkunum
c) Blóðþrýstingslækkandi lyf almennt vald síður blóðþrýstingsfalli hjá þeim sem aldraðir eru heldur en hjá þeim sem yngri eru vegna þess að aldraðir eru ekki eins næmir og þeir sem yngri eri fyrir blóðþrýstingslækkandi áhrifum lyfja
d) Geðrofslyf (sefandi lyf, antipsyshatics) auka nokkuð hættu á sýkingum en hafa ekki verið tengd við aukna hættu á heilablóðföllum og d???????? á meðal aldraðra heilabilunarsjúklinga
e) Kýs að svara ekki

A

d) Geðrofslyf (sefandi lyf, antipsyshatics) auka nokkuð hættu á sýkingum en hafa ekki verið tengd við aukna hættu á heilablóðföllum og d???????? á meðal aldraðra heilabilunarsjúklinga

49
Q

Hvað er talið hæfilegt að meðal maður drekki af vökva á sólahring vil að viðhalda vökvajafnvægi í líkamanum ?????blablabal?????

a) Kýs að svara ekki
b) Um 2500 ml
c) Um 1500 ml
d) um 150 ml
e) um 2000 ml

A

e) um 2000 ml

  • Bókin: Fluid intake of 64 ounces daily is essential as well =1960ml
  • Gæti þurft að setja upp vökva hjá öldruðum sem ekki ná að uppfylla þörf fyrir vökva. Sumir aldraðir þurfa að drekka um 1,5 L af vövka á sólarhring
50
Q

Hvað af eftirtöldu er EKKI einkenni um bráða sorg
Veldu eitt:

a) Sorgar- og kvíðaköst
b) Versnun á sorg á sérstökum tíma árs
c) Kýs að svara ekki
d) Að einblína á missi nákomins aðila
e) Að vera ófær um einfaldar athafnir daglegs lífs

A

b) Versnun á sorg á sérstökum tíma árs

51
Q

Hvert þessar lyfja hafa EKKI miliverkanir við áfengi?

a) Kýs að svara ekki
b) Þunglyndislyf
c) Verkjalyf
d) Hitalækkandi lyf
e) Sýklalyf

A

d) Hitalækkandi lyf

  • Myndum líklegast giska á þetta, því að það er réttast
  • Alkóhól hefur áhrif á verkun 50% lyfja
  • Verkjalyf (paracetamol), sýklalyf, geðlyf, þunglyndislyf, róandi lyf, NSAIDS
52
Q

Samfellu kenningin (Continuity Theory) gerir ráð fyrir því að persónuleiki einstaklingsins ráði því hvort hinn aldraði dregur sig í hlé eða ???? Veldu eitt:

a) Kýs að svara ekki
b) Rétt
c) Rangt

A

b) Rétt

53
Q
  1. Neikvæð tengsl eru á mili menntunar og virkni í líkamsrækt, þ.e. því meiri menntun því minni tími til að stunda líkamsrækt
    Veldu eitt:

a) Kýs að svara ekki
b) Rangt
c) Rétt

A

?

54
Q

Aldraður einstaklingur með illa meðhöndla sykursýki, sem fór í amputation fyrir neðan hné fyrir 5 dögum síðan er nú með sýkingu í skurðsári. Hvert af eftirtöldu ætti að vera forgangs meðferð hjá hjúkrunarfræðingi til að koma í veg fyrir vitræna skerðingu og aukaverkanir af skurðaðgerð?

a) gefa stuttverkandi diasepam
b) Kýs að svara ekki
c) Leyfa sjúklingi að gera sem mest sjálfur
d) draga úr notkun ópíóíða
e) Fjarlægja alla íhluti eins fljótt og auðið er

A

e) Fjarlægja alla íhluti eins fljótt og auðið er

55
Q

Eldri sendiherrafrú ferðaðist víða og naut þess að hitta erindreka annara ríkja, sækja listaviðburði og veislur. Eftir lát sendiherrans er mögulegt að auk þess að syrgja eiginmanninn sinn upplifi frúin missi hvað varðar eitt af eftirfarandi atriðum:

a) Fjárhagslega stöðu
b) Sjálfsöryggi
c) Andlega örvun
d) Samfélagslega stöðu
e) Kýs að svara ekki

A

d) Samfélagslega stöðu

56
Q

Hver af eftirtöldum fullyrðingum um geðsjúkdóma hjá öldruðum er rétt?

a) Ekki skyldi gefa kvíðalyf án þess að leiða hugan að tengdum sjúkdómum
b) Auðvelt er að greina á milli kvíða, þunglyndis og aukaverkana lyfja hjá öldruðum
c) Hjúkrunarfræðingar eiga að draga úr afneitun og öðrum óþroskuðum varnarháttum hjá öldruðum sjúklingum svo hinn aldraði geti sjálfur gert ??? ???
d) Árátta í tengslum við salernismeðferðir aldraðra bendir til alvarlegs undirliggjandi geðsjúkdóms
e) Kýs að svara ekki

A

a) Ekki skyldi gefa kvíðalyf án þess að leiða hugan að tengdum sjúkdómum

57
Q

Frásog (absorbtion) eykst fyrir flest lyf með hækkandi aldri vegna breytinga í slímhúð smáþarma og er það ástæðan fyrir því að venjulega þarf lægri lyfjaskammta til að fá fram sömu lyfjaverkun í öldruðum miðað við þeim sem yngri eru Veldu eitt:

a) Rangt
b) Kýs að svara ekki
c) Rétt

A

a) Rangt

58
Q

Eldri maður sem var í kviðarholsaðgerð segist vilja komast á fætur og hreyfa sig en treystir sér varla vegna slæmra verkja í hné tengt slitgigt. Hvað væri það fyrsta sem að hjúkrunarfræðingur gerir fyrir hann?

a) Ráðleggja honum að hvíla sig þar til verkur hverfur
b) Bjóða honum verkjalyf áður en hann fer á göngu
c) hækka undir hné hjá sjúklingi
d) Útvega honum göngugrind
e) Kýs að svara ekki

A

b) Bjóða honum verkjalyf áður en hann fer á göngu

59
Q

Samkvæmt viðhorfskönnun sem gerð var á Íslandi eftir síðustu aldamót telur meira en helmingur aldraðra (67-80 ára) sig vera við frekar góða eða mjög góða heilsu

a) rétt
b) rangt

A

a) rétt

  • Nýjar og endurteknar niðurstöður íslenskra kannana, allt frá árinu 1999 til ársins 2021, á Högum og líðan aldraðra á Íslandi sýna að 68% aldraðra telja líkamlega heilsu frekar eða mjög góða
60
Q

Hvert af eftirtöldu getur greint óráð frá heilabilun og þunglyndi?

a) Byrjar skyndilega
b) lystarleysi
c) full meðvitund
d) nýlegur missir

A

a) Byrjar skyndilega

61
Q

Aldurstengdar breytingar valda því að hlutfall vatns í líkamanum minnkar

a) Rétt
b) Rangt

A

a) Rétt

62
Q

Fjölskyldu eldri deyjandi konu er brugðið þegar hún frábiður sér frekari heimsóknir og vill helst vera ein. Hvað af eftirtöldu ætti hjúkrunarfræðingur að fræða fjölskyldumeðlimi um?

a) Að líkami hennar sé að undirbúa andlátið
b) Að hér hljóti að vera óleyst mál innan fjölskyldu
c) Að sjúklingur sé að einbeita sér að því að deyja
d) Að þetta séu hugsanleg sorgarviðbrögð vegna þess sem er í vændum hjá sjúklingi

A

d) Að þetta séu hugsanleg sorgarviðbrögð vegna þess sem er í vændum hjá sjúklingi

63
Q

Tíðni byltna er reiknuð sem:

a) fjöldi bylta x 1000/legudagar
b) fjöldi legudagar/ 100 byltum
c) fjöldi legudagar/ 1000 byltum
d) fjöldi bylta x 100/legudagar

A

a) fjöldi bylta x 1000/legudagar

64
Q

Hjartabilun aldraðra, sem er oftast orsökuð af kransæðasjúkdómum, háþrýstingi og lokusjúkdómum er mjög sýnileg…….aldraðra

a) rétt
b) rangt

A

b) rangt

  • Einkenni oft lúmsk,oft óráð eða þrekleysi
65
Q

Öldruðum er oftar kalt vegna rýrara fitulags undir húðinni

a) rétt
b) rangt

A

a) rétt

  • With age, some areas of the hypodermis thin. As the natural insulation of fat decreases, a person becomes more sensitive to the cold. Ss að aldraðir finna frekar fyrir kulda vegna rýrara fitulags
  • Aldraðir eru með meira hlutfall fitu en vöðva og er misjafnt dót. Undirhúð rýrnar og veldur auknu næmi fyrir kulda og fitukirtlar rýrnar
  • Skv bók: Changes in the hypodermis also increase the chance for the person to become overheated (hyperthermia) as a result of the reduced efficiency of the eccrine (sweat) glands. Þá á líkaminn erfiðara með að KÆLA sig, vegna rýrnun á svitakirtlum
66
Q

Hvert af eftirtöldu er RÉTT varðandi verkjameðferð hjá öldruðum?

a) engin takmörk eru fyrir því hve mikið paracetamól aldraðir mega fá þar sem það er hættulaust
b) ávallt skal gefa hægðalyf með ópíóíðum
c) ópíóíð virka verr hjá öldruðum en hjá yngra fólki
d) bólgueyðandi verkjalyf sem fást án lyfseðils eru hættulaus

A

b) ávallt skal gefa hægðalyf með ópíóíðum

67
Q

Lyf geta haft áhrif á upptöku næringarefna

a) rétt
b) rangt

A

a) rétt

68
Q
  1. Þvagleki er oft vangreindur og vanmeðhöndlaður vegna þess að skömm umlykur vandann

a) rétt
b) rangt

A

a) rétt

69
Q
  1. Hvaða verkir eru það sem fara alltaf eftir vel skilgreindum brautum?

a) Verkur tengdur herpes sýkingum
b) stöðugur verkur
c) slitgigtarverkir
d) verkir tengdir skurðaðgerðum

A

FINNA RÉTT SVAR!

a) Verkur tengdur herpes sýkingum

  • HZ always occurs along a nerve pathway

c) slitgigtarverkir

70
Q

Lög um málefni aldraðra frá 1999 tryggja öldruðum mannréttindi

a) rétt
b) rangt

A

?

71
Q

Hvert af eftirfarandi fullyrðingum um þjónustu við aldraða er rétt

a) Forgangsraðað er eftir aldri inn á hjúkrunarheimili á Íslandi, þannig að því eldra sem fólk er því öruggara er það með pláss
b) Heilsugæslustövar sjá um alla heimahjúkrun á Íslandi
c) umsækjandi fyrir þjónustuíbúð á vegum sveitafélaga þarf að vera orðinn 75 ára
d) þjónustumiðstöðvar í Reykjavík eru opnar íbúum í borginni óháð tekjum

A

d) þjónustumiðstöðvar í Reykjavík eru opnar íbúum í borginni óháð tekjum

72
Q

Hver eftirfarandi fullyrðinga er rétt?

a) læknir tekur einn lokaákvörðun um hvaða meðferð er gefin til að framlengja líf
b) Hjúkrunarfélag Íslands telur aðkomu hjúkrunarfæðinga nauðsynlega til að sem faglegast verði staðið að líknardrápum á Íslandi
c) ekki skal taka mark á óskum sjúklinga með heilabilun við lífslok því þeir hafa ekki vitræna getu til að taka upplýsta ákvörðun.
d) umboðsmaður sem að tilnefndur er í lífsskrá sjúklings tekur ákvarðanir varðandi lífslok ef hann er ófær um það sjálfur vegna andlegs eða líkamlegs ástands.

A

d) umboðsmaður sem að tilnefndur er í lífsskrá sjúklings tekur ákvarðanir varðandi lífslok ef hann er ófær um það sjálfur vegna andlegs eða líkamlegs ástands.

73
Q

Hjón með 3 börn hafa ákveðið að taka móður konunnar inn á heimilið vegna þess að hún er illa áttuð, með dægurvillu og ráfar út á nóttunni. Þú sem hjúkrunarfræðingur ert beðinn um aðstoð við að undirbúa hjónin. Hvert eftirtalinna atriða eru þín meðmæli til hjónanna?

a) Kaupa handa henni gsm svo hún geti hringt heim ef hún villist úti á
nóttunni
b) Gefa henni hlutverk og úthluta henni eitt af heimilisstörfunum t.d. brjóta saman þvott, vökva blóm, vaska upp
c) Skrifa upp reglur um svefnvenjur og setja henni strax mörk
d) Undirbúa heimilið fyrir komu hennar þannig að henni líði vel og sé örugg

A

d) Undirbúa heimilið fyrir komu hennar þannig að henni líði vel og sé örugg

74
Q

Hver eftirfarandi breytinga á taugakerfi með hækkuðum aldri er röng

a) Taugaboðefnum fækkar
b) Taugafrumum fjölgar til að vega upp á móti skemmdum
c) Taugaleiðni eykst ekki
d) Öll skynjun minnkar
e) Aukin hætta á meiðslu

A

b) Taugafrumum fjölgar til að vega upp á móti skemmdum

  • With aging, the number of neurons (cells in the nervous system) decreases
75
Q

Geðrofslyf geta haft áhrif á hreyfigetu og valdið parkinsons-einkennum

a) Rétt
b) Rangt

A

a) Rétt

76
Q

Lifrarstærð, lifrarblóðflæði og lifrarumbrot breytist í langflestum einstaklingum lítið sem ekkert með hækkandi aldri

a) Rétt
b) Rangt

A

b) Rangt

77
Q

Aldraðir með heilabilun eru í meiri hættu á byltum og alvarlegum meiðslum í kjölfar þeirra en þeir sem eru ekki með neina vitræna skerðingu

a) Rétt
b) Rangt

A

a) Rétt

78
Q

Þú ert að sinna öldruðum sjúklingi með lokastigs sjúkdóm. Eitt kvöldið er þú ert ein með sjúklingi segist hann alltaf hafa verið kirkjurækinn maður en óttist hann nú hvað tekur við eftir dauðann. Hvernig væri best að svara þessari athugasemd mannsins?

a) Þeir sem hafa upplifað að horfast í augu við dauðann lýsa því sem yndislegri manneskju
b) Ég heyri að þú ert hræddur við dauðann, eigum við að ræða það
c) Það hlýtur að hafa verið góð tilfinning að vera svona kirkjurækinn
d) Allt trúað fólk veit að guð er góður
e) Ég trúi á líf eftir dauðann

A

b) Ég heyri að þú ert hræddur við dauðann, eigum við að ræða það

79
Q

Háværar hrotur og dagsyfja hjá feitum sjúklingi sem reykir getur verið vísbending um eitt af eftirfarandi

a) Kæfisvefn
b) Æðavitglöp
c) Öldrunarfordóma
d) Þunglyndi

A

a) Kæfisvefn

80
Q

Aldraðir einstaklingar þurfa sjaldan minni skammta af lyfjum miðað við þá sem yngri eru vegna þess að með hækkandi aldri breytast verkunartími lyfja og almennt lyfjahvörf lítið sem ekkert fyrir langflest lyf

a) Rétt
b) Rangt

A

b) Rangt

81
Q

Hjartabilun aldraðra, sem er oftast orsökuð af kransæðasjúkdómum, háþrýstingi og lokusjúkdómum er mjög sjaldgæf sem innlagnarástæða á sjúkrahús meðal aldraðra

a) Rétt
b) Rangt

A

b) Rangt

82
Q
A
83
Q
A