12. Mjaðmarbrot hjá öldruðum og sarcopenia (20. nóvember) Flashcards
1
Q
Hvað er sarcopenia?
A
- Beinagrindavöðvasjúkdómur
- Skilgreint sem aldurstengd minnkun á vöðvamassa, styrk og
virkni - Mikil áhrif á mat einstaklinga á lífsgæði
2
Q
Faralsfræði sarcopeniu
A
- Vaxandi
heilsufarsáhyggjuefni - Tíðni sarcopeníu
árið 2017 er talin vera um 5-13% hjá sjúklingum 60 ára og eldri og 11-50% hjá 80 ára og
eldri
3
Q
Hver er talin
orsök fyrir
sarcopeniu?
A
- Minnkun á virkni
- Næring - aldraðir
þurfa prótein - Öldrunarferli
4
Q
Greining á sarcopeniu
A
- Það er okkar að sjá þetta fólk
- SARC-F er viðurkennt matstæki
- Gripstyrkur og að rísa upp úr stól er gott til forskimunar
5
Q
Hvernig er þetta svo metið?
A
- Dexa scan í klínísku mati
- BIA eða CT
- Rannsóknir / klíník
- Gönguhraði
- SPPB
- Time up and go
- 400 m ganga
6
Q
Næring
A
- Mataræði
- Algengi vannæringar talin vera 50% í endurhæfingu
- Neysla próteins
7
Q
Hefur lífstíll áhrif?
A
- Já, áfengisneysla, hreyfingarleysi og reykingar hafa áhrif
8
Q
Orsakir tengdar virkni
A
- Rúmlega, mikil kyrrseta og aðstæður í
þyngdarleysi sem sést t.d. hjá geimförum (e.
zero-gravity conditions)
9
Q
Orsakir tengdar
næringu
A
- Ófullnægjandi fæðuinntaka, vanfrásog
næringarefna, meltingarsjúkdómar og lyf sem
minnka matarlyst
10
Q
Orsakir tengdar
sjúkdómum
A
- Langvinnir sjúkdómar (óháð öldrun),
bólgusjúkdómar, innkirtlasjúkdómar, langt gengin
líffærabilun og illkynja sjúkdómar.
11
Q
Horfur og
meðferð
A
- Lífstíll
- Seinka Sarcopeniu
- Prótein, prótein, prótein
- Finna þessa einstaklinga
12
Q
Sarcopenia og yfirþyngd
A
- Yfirþyngd að aukast hjá fólki eftir miðjan aldur
- BMI líkamsþyngdarstuðull
13
Q
Hvað er mjaðmabrot?
A
- Mjaðmabrot er brot á lærleggshálsi eða lærlegg.
- ICD greiningar S72.0 –S72.2
- Skurðaðgerð til að laga þessi brot
14
Q
Hverjir mjaðmabrotna?
A
- Flestir sem brotna eru á
aldrinum 85 ára - 90% þeirra sem brotna eru eldri en 65 ára
- Þrjár konur á móti hverjum karli
15
Q
A
