Geschiedenis H1.1 Flashcards
b: Atjeh-oorlog
oorlog van nederland (1873-1903) tegen het sultanaat van Atjeh, op het noordelijke deel van Sumatra
b: cultuurstelsel
landbouwstysteem dat de nederlanders in 1830 invoerden op Java. volgens dit systeem moesten de boeren op een vijfde van hun grond landbouwproducten verbouwen die in europa verkocht werden
b: cultuurproducten
producten die in het cultuurstelsel geproduceerd werden (indigo, suiker, koffie en thee)
b: ethische politiek
politiek van de nederlandse regerng in Indonesie vanaf 1901. ging ervanuit daat NL niet alleen mocht profiteren van nederlands indie, maar ook moest zorgen voor betere ziekenzorg en scholing
b: goeverneur-generaal
de hoogste, nederlandse bestuurder van NL-indie
b: handelsmonopolie
het recht om als enige producten te verhandelen
b: interneren
opsluiten in een kamp
b: koelie
arbeider die een voorschot op zijn loon kreeg, als hij een contract tekende waarin hij beloofde om te werken op een plantage
b: KNIL
Koninklijk Nederlands-Indisch Leger, leger in NL-indie waarvan de meeste soldaten uit NL-Indie kwamen. de officieren waren nederlands
b: liberalisme
politieke stroming die opkomt voor zoveel mogelijk vrijheid van de burgers
b: modern imperialisme
periode van 1870-1900 waarin geindustrialiseerde EU landen zoveel mogelijk grondgebied in azie en afrika veroverden om een groot rijk te bouwen
b: nationalisme
trots zijn op eigen land en volk. leidde in NL-indie tot streven naar meer zelfstandigheid
b: pacificatie
het onder nederlands bestuur brengen van alle gebieden in indonesie
b: pemoeda’s
jonge indonesische nationalisten die hun militaire opleiding hadden gekregen van de japanners. zij wilden voorkomen dat het nederlandse bestuur terugkeerde in indonesie
b: PNI
Partai Nasional Indonesia, indonesische nationale partij, opgericht in 1927 door soekarno en hatta
b: politionele acties
nederlandse militaire acties in juli 1947 en december 1948 om indonesie als kolonie te behouden
b: soevereiniteit
de onafhankelijkheid van een staat ten opzichte van de andere staten
b: VOC
Verenigde Oost-Indische Compagnie, een nederlands bedrijf, 1602. de VOC kreeg van de staten-generaal als enige het recht om op azie te varen en te handelen
b: volksraad
in 1918 door de nederlandse regering opgerichte raad om de inwoners van nederlands-indie inspraak te geven in het bestuur. de volksraad mocht alleen advies geven en geen beslissingen nemen.
in welk jaar kwamen de eerste nederlanders aan in Oost-indie?
1596
Wat deed de VOC in oost-indie?
De voc had recht om forten te bouwen, oorlog te voeren en om een bestuurder aan te stellen. ze stichten verschillende handelsposten in Indie, en handelen met de Molukkse vorsten.w
welke kruiden waren er vooral in de molukken?
kruidnagel, nootmuskaat en foelie
wat deed de VOC in 1622?
kwamen erachter dat de Molukkers met andere landen handelden, doodde de molukkse leiders, en voerde de bevolking weg.
waarom en wanneer ging de VOC failliet?
meer concurrentie van landen zoals engeland, en veel shulden. ze gingen failliet in 1798
wat veranderde na het einde van de VOC in indonesie?
het werd nederlands-indie genoemd, werd onderhandeld met indonesische vorsten, en het cultuurstelsel werd ingevoerd in 1830
waar werd het geld van het cultuurstelsel voor gebruikt?
modernisering van Nederland, en afbetalen van VOC schuld.
gevolgen van het cultuurstelsel voor de Javaanse bevolking
-boeren moesten de beste grond afstaan
-regenten forceerden meer grond af te staan dan belooft
-hongersnood
-extra belasting naar regenten
-boeren zonder goede grond, moesten alsnog pacht betalen en werken voor de nederlanders
watvoor kritiek hadden liberalen op het cultuurstelsel
-uitbuiting javaanse boeren
-dat de regering bepaald wat er wordt verbouwd
-te weinig geld verdient
wat waren de belangrijkste factoren in de opkomst van de vrije economie in indonesie (1870)?
-opkomst liberalisme
-boek van multatuli, max havelaar
-groot aantal nieuwe ondernemers
watvoor nieuwe producten kwamen uit de vrije economie?
tabak, aardolie, tin, steenkool, palmolie en rubber.
waarin werd geinversteerd tijdens de ethische politiek in 1901?
gezondheidszorg, de landbouw, infrastructuur, en het onderwijs
wat waren de factoren in de opkomst van het nationalisme?
-door meer scholing hadden mensen door hoe slecht het ging in indonesie
-soekarno start een politiek partij
-oprichting Volksraad
-soekarno word door NL in gevangenis gegooid
-overwinningen japan op europese landen
wat deden de japanners met nederlanders in indonesie?
-interneren
-nederlandse taal verbieden
-dwangarbied voor spoorwegen
-prostitutie (troostmeisjes)
hoe veranderde de relatie tussen japan en indonesie?
eerst was indonesie blij, maar japan bleek heel agressief te zijn, en beroofden indonesie van land- en mijn- en bouwproducten.
hoe werd het indonesische republiek uitgeroepen?
2 dagen na de japanse capitulatie. soekarno and hatta riepen het republiek uit onder druk van de pemoeda’s. ze wilden voorkomen dat nederlands bestuur terugkeerde
waarom waren veel nederlanders tegen soekarno na de japanse capitulatie?
ze zagen hem als verrader, omdat hij had samengewerkt met de japanners
waarom begon nederland met de politionele acties?
de onderhandelingen werkten niet, de schatkist raakte uitgeput, en nederland vond dat indonesie bij NL hoorde
wanneer was de eerste politionele actie?
juli 1947
wat vond de buitenwereld van de nederlandse politionele acties?
de VS en de VN waren ontevreden met het geweld, en nederland moest van de VN stoppen met de politionele acties
waarom besloot nederland tot een tweede politionele actie?
republiek indonesie probeerde politiek en militair sterker te worden
deze tweede politionele actie was een groot success
wat vond de VS van de tweede politionele actie, en waarom?
VS was het er niet mee eens, en dreigde de marshallhulp stop te zetten. de VS was aan de kant van indonesie omdat die regering een communistische opstand had neergeslagen
wanneer kreeg indonesie soevereiniteit?
27 december 1949
waarom gingen veel molukse gezinnen naar nederland in 1951?
indonesie vond de molukken verraders, omdat veel in het KNIL waren geweest. in angst voor straf van indonesie, riepen ze hun eigen republiek uit. na indonesische bezetting, was NL bang voor wraakacties, en gaf opdracht aan molukkers om naar NL te komen
wat en waar was de belangrijkste handelspost?
batavia, op java
wie bedacht het cultuurstelsel
johannes van den bosh (goeverneur generaal)
wie was kamerlid dominee van hoevell?
een liberaal kamerlid die kritiek had o de uitbuiting van javaanse boeren
waarom werden koelies ingevoerd?
na de vrije economie konden nederlandse ondernemers weinig arbeiders in sumatra vinden
waarom werd het knil opgericht?
nederland had eigenlijk alleen java onder bestuur, en wou (met modern imperialisme) meer land veroveren
