farma - leki nasenne i uspokajające Flashcards

1
Q

benzodiazepiny - mechanizm działania

A

nasilanie wiązania GABA, z rec. GABAa, działającego hamująco na OUN
działanie zależne od obecności GABA, stąd ich względne bezpieczeństwo
szybki początek działania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

benzodiazepiny - działanie farmakologiczne

A
działanie ośrodkowe:
sedacja
działanie nasenne
zmniejszanie lęku
rozluźnienie mięśni
niepamięć wsteczna
aktywność p/drgawkowa
działanie obwodowe:
rozszerzenie naczyń wieńcowych (po podaniu i.v.)
blokada złącza nerwowo-mięśniowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

antagonista benzodiazepin

A

flumazenil, współzawodniczy o wiązanie z rec. GABAa

ma aktywność wewnętrzna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

benzodiazepiny - tolerancja na lek

A

efekt senność ustępuje po 3-4 tyg od rozpoczęciu stosowania
efekt anksjolityczny nie zmniejsza się
problem stanowi psychiczne uzależnienie(powiązanie dobrego samopoczucia z zażywanym lekiem)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

benzodiazepiny - przykłady

A
klonazepam
diazepam
lorazepam
triazolam (najlepsze specyfika jeśli chodzi o leczenie bezsenności)
flumazenil(odwrotny agonista)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

benzodiazepiny - wpływ na EEG i stadia snu

A

w stanie czuwania dochodzi do osłabienia czynności alfa i wzmożenia niskonapięciowej czynności szybkiej (na reakcje te rozwija się tolerancja)

stadium snu:

  • skraca czas do wystąpienia snu
  • zmniejsza liczbę wybudzeń
  • skrócenia stadium 1(narastającej senności) i znacznego skrócenia stadium 3 i 4(snu wolnofalowego)
  • skrócenie i zwiększenie ilości cykli REM
  • ogólne wydłużenie snu poprzez wydłużenie stadium 2 (składowego fazy non-REM)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

benzodiazepiny - odstawienie leku

A

nagłe odstaiwnie leku może spowodować efekt odbicia - zwiększenie ilości i intensywności snu REM, zwykle bez zaostrzenia bezsenności (ale też może być!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

benzodiazepiny - wpływ na oddychanie

A

w dawkach leczniczych nie wywołują upośledzenia oddychania, ale rozluźniają mięśniówkę(w tym mm. górnych dróg oddechowych) co może prowadzić do bezdechu nocnego lub pogłebiać ten stan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

benzodiazepiny - wpływ na układ krążenia

A

niewielki wpływ
w dawkach sedacyjnych obnizżają ciśnienie i powodują wzrost HR
w przypadku diazepamu: związane to jest ze zmniejszeniem obciązenia komory lewej i obj. wyrzutowej serca. powoduje on równiez zwiększony orzepływ przez nacz. wieńcowe(prawdopodobnie zw. ze zwiększonym st. adenozyny)
midazolam: w dużych dawkach zmniejsza przepływ mózgowy i przyswajanie tlenu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

benzodiazepiny - wł. farmakokinetyczne

A

metabolizowane orzez CYP3A4 i 2C19 (którego inh. są erytromycyna, klarytromycyna,rytonawir,itrakonazol,sok grejfrutowy)

wszystkie b. wchłaniane są całkowicie (oprócz klorazepamu: wchłania się dopiero jego matabolit-nordazepam)

aktywne są też metabolity niektorych b. i mają one bardzo długi czas półtrwania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

benzodiazepiny - wł. farmakokinetyczne

A

metabolizowane orzez CYP3A4 i 2C19 (którego inh. są erytromycyna, klarytromycyna,rytonawir,itrakonazol,sok grejfrutowy)

wszystkie b. wchłaniane są całkowicie (oprócz klorazepamu: wchłania się dopiero jego matabolit-nordazepam)

aktywne są też metabolity niektorych b. i mają one bardzo długi czas półtrwania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

benzodiazepiny - dz.n.

A
zawroty głowy
uczucie zmęczenia
wydłużenie czasu reakcji
zaburzenie czynności intelektualnej
splątanie
niepamięć wsteczna
niezborność ruchowa
osłabienie
bóle głowy
nudności i wymioty
biegunka

mogą wywoła objawy paradoksalne: koszmary senne, gadatliwość,lęk,drażliwość,tachykardię

łagodne uzależnienie(przy odstawieniu pojawiają sie lekko nasilone objawy, które poprzednio spowodowały stosowanie leku)

nie wolno prowadzić samochodu po b.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

benzodiazepiny - przykłady stosowane w zab. lękowych

A

alprazolam (xanax)
klorazepat
diazepam
oksazepam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

benzodiazepiny stosowane w bezsenności

A

estazolam
flurazepam
kwazepam
triazolam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

benzodiazepiny stosowane w napadach drgawkowych

A

klonazepam (też w leczeniu ostrej manii)
klorazepat
diazepam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

nowi agoniści rec. benzodiazepinowego

A

zopiklon
zolpidem(bezsenność)
zaleplon(bezsenność) czas trwania 8h, brak efektu z odbicia, mało dz.n.
indiplon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

barbiturany - mech. działania

A

powodują preferencyjnie zahamowanie reakcji polisynaptycznych.

1)hamują postsynaptycznie przekaźnictwo poprzez indukowanie przez GABA prądu chlorkowego(aktywacja rec. GABAa) wydłużając okresy otwarcia kanału(benzodiazepiny zwiększają częstotliwość otwierania się tychże)

związane z podj alfa i beta (benzodiazepiny z podj. alfa i gamma?)

2)zmniejszają depolaryzację wywołaną przez glutaminian (działają hamująco na podtypy AMPA rec.)

mała selektywność + niski indeks terapeutyczny = liczne dz.n. zw. z ogólną sedacją OUN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

benzodiazepiny - wpływ na ból

A

w małych dawkach nasilają reakcję na ból = nie należy ich podawać w celach wywołania sedacji lub snu przy nawet umiarkowanym nasileniu bólu

19
Q

barbiturany - wpływ na sen

A

wydłużanie całkowitego czasu snu
zmniejszanie latencji snu
skrócenie REM oraz snu wolnofalowego

po kilku dniach stasowania obserwuje się wzrost tolerancji na lek(i na inne środki działające depresyjnie na OUN w tym etanol)
odstawienie leku powoduje efekt z odbicia

20
Q

barbiturany - wpływ na obwodowy układ nerwowy

A

zmniejszają przekaźnictwo w zwojach autonomicznych

hamują pobidzenie rec. nikotynowych

21
Q

barbiturany - wpływ na ukł. oddechowy

A

hamują czynnośc oddechową i jego automatyzm

dawki powyżej terapeutycznych powodują zmniejszenie czynności neurogennej i hamują nalęd hipoksyjny

22
Q

barbiturany - wpływ na ukł. krwionośny

A

niewielke, prawie nieistotne obniżenie ciśnienia krwi i spowolnienia akcji serca

u osób z zastoinową niewydolności serca lub wstrząsem hipowolemicznym, w wyniku hamowania odruchów sercowo-naczyniowych, dochodzi do nadmiernego spadku ciśnienia

zmniejszenie przepływu mózgowego i nerkowego po sedacji przy użyciu tiopentalu

23
Q

barbiturany - przykłady

A

amobarbital (bezsenność,doraźnie w drgawkach, premedykacja anestezjologiczna)

butabarbital (bezsenność, premedykacja anestezjologiczna)

mefobarbital

pentobarbital (bezsenność,doraźnie w drgawkach, premedykacja anestezjologiczna)

fenobarbital (powolny początek, długie działanie -> zapobiegnie napadom padaczkowym, premedykacja anestezjologiczna, uspokojenie w ciągu dnia)

tiopental (infukcja lub utrzymanie znieczulenia, premedykacja anestezjologiczna, opanowanie ataków drgawkowych)

24
Q

anksjolityki bez działania nasennego

A

buspiron (agonista rec. 5-HT1a i antagonista D3 i 4, nie działa przeciwdrgawkowo,ani zwiotczająco na mięśnie)
propranolol

25
Q

zopiklon - mechanizm działania

A

wybiórczy, wiąże się tylko z podjednostką alfa1 rec. GABAa

26
Q

barbiturany a benzodiazepiny - różnica w działaniu

A

barbiturany wiążąc się z rec. GABA wywołują przepływ jonów Cl- nawet przy braku obecniści GABA

27
Q

barbiturany - dz.n.

A

uogólnione zahamowanie funkcji OUN

depresja ośrodka oddechowego

nie wolno stosować z alkoholem!

wywołują uzależnienie (objawy odstawienne: wzmożona drażliwość,mbezsenność)

indukowanie cytochromów p450(zwiększony metabolizm innych środków)

zespół bark-ręka - ból i sztywność stawu barkowego z obrzękiem, niedokrwieniem ręki

28
Q

długodziałające benzodiazepiny

A

chlordiazepoksyd
diazepam
flurazepam
kwazepam

zastosowanie:dotoksyfikacja pacjentów uzależnionych od alkoholu
zapobieganie drgawkom
leczenie nadmiernej spastyczności mięśni
zbyt długie działanie by były stosowane jako l. nasenne

29
Q

krótko działające benzodiazepiny

A

midazolam (i.v. premedykacja anestezjologiczna przy krótkich zabiegach)
Oksazepam (nasenne)
triazolam (nasenne)

30
Q

benzodiazepiny - metabolizm

A

ulegają dwufazowemu metabolizmowi w wątrobie(po pierwszym powstają aktywne metabolity)
metabolity wydzielane są z żółcia i mogą być wchłaniane zwrotnie w jelitach (sprzyja temu tłusty posiłek)

31
Q

antyhistaminiki - mech. działania

A

antagoniści rec. H1 -> zmniejszenie uwalniania acetyloholiny w ukł. siatkowatym -> obniżenie świadomości i wywołanie senności
przechodzą przez barierę krew-mózg
nie wywołują tolerancji i uzależnienia
słabsze od barbituranów i benzodiazepin

32
Q

antyhistaminiki - przykłady

A

difenhydramina

hydroksyzyna

33
Q

antyhistaminiki - zastosowanie

A

lek uspakający, zmniejszają kęk i napięcie

przed planowaną operacją

34
Q

leki działające na pozasynaptyczne rec. GABAa - przykłady agonistów

A

gaboksadol
izoguawacyna
etomidat(środek znieczulający ogólnie)

35
Q

leki działające na pozasynaptyczne rec. GABAa - mechanizm działania

A

wydłuża fazę snu głębokiego bez wpływu na REM

nie wiadomo czy jest toksyczny

działa na tonicznie aktywowane pozasynaptyczne rec. Gaba zlokalizowane w OUN(mają inną budowę niż tradycyjne rec. zamiast podj. delta jest podj. sigma,niedziałają na nie benzodiazepiny, ale działa np tauryna)

36
Q

leki działające wybiórczo na podj. alfa 1 rec. GABA-przykłady

A

zolpidem
zaleplon
zolpiklon

37
Q

leki działające wybiórczo na podj. alfa 1 rec. GABA - właściwości, dz.n.

A

nie są metabolizowane do aktywnych metabolitów = krótki czas działania, brak objawów sedacji następnego dnia(najkrótszy -> zaleplon, zalecany osobom które zasypiają prawidłowo, a budzą sie wciągu nocy)

nie wpływają na fazy snu

dz.n.: gorzki smak w ustach, bóle głowy, zmiany skórne, reakcje alergiczne, przy dłuższym stosowaniu toleracja i uzależnienie

38
Q

pagoklon i ocynaplon

A

agoniści podj. alfa2 i 3

ankjolityki

39
Q

agoniści rec. melatoninowych-przykłady

A

melatonina i ramelteon

40
Q

agoniści rec. melatoninowych typu 1 i 2

A

wywołują sen
nie uzależnianią
nie powodują efektu z odbicia

41
Q

agomelatyna

A

agonista rec. melatoninowych i antagonista rec. 5-HT2c

lek ułatwiający zasypianie i przede wszystkim antydepresant

42
Q

anksjolityki bez działania nasennego

A

propranolol (lęk sceniczny)

buspiron(oddziałowuje na co może:serotoninergiczny z katalepsją, aktywnym składnikiem jest kwas g-hydroksymasłowy)

43
Q

faramkoterapia zab. lękowych

A

lęk uogólniony- krótkotrwale: buspiron/benzodiazep., przewlekle: antydepres.
atak paniki- krótko: benzod. +antyd. przewlekle: antyd.
fobia społeczna, trema - krótko: bemzod./b-bloker, przew: antyd.
zesp. obsesyjno-kompluswyne - krótko i długo: SSRI
zesp. stresu pourazowego - krótko: benzod., długo: antyd.

44
Q

leki stosowane w terapii ataków paniki

A

alprazolam
SSRI: fluoksetyna, paroksetyna, sertralina
trójpierścieniowe