Endometriyozis Flashcards
Endometriyozis nedir
Endometeiyal dokunun uterin kavite dışında bulunmasıdır
-yumurtalık
-tuba
-pelvis peritonu gibi
Endometeiyozis en çok nerde görülür
Pelvis
(Onun içinde ne çok overler)
Douglas boşluğu
Endometeiyozisli hasta ne diye gelir
İnfertilite
Pelvik ağrı(sekonder dismenore)
Embriyonik rest teorisi nedir
Endometeiyumun embriyonik hücre kalıntılarından köken aldığı ve uyarıldığında fonksiyonel endometriuma diferansiye olduğu ileri sürülmüş
Bu teori östrojen alan erkeklerde gelişen endometriozisi açıklayabilir
Coelomic metaplasi teorisi nedir
Pelvik periton ,overin germinal epiteli ve müllerian kanallar coelomic duvar epitelinden köken alırlar
Enfeksiyöz hormnonal ve diğer indüktif stimuluslae metaplaziye neden olabilir
Lenfatik ve vasküler metastaz teorisi nedir
Bu teoride endometriozisin retroperitonda ve endometriyumla direkt ilişkisi olmayan bölgelerde gelişebileceğini ileri sürmüş
Endometeiyal hücrelerin lenfatik ve hematojen yolla yayılabildiklerini bildirmiş
Peritoneal kaviteden uzak endometriozis vakalarını açıklayabilir
Retrograd menstueasyon teorisi nedir
Peritoneal endometriyozisin menstruasyon sırasında endometeial dokunun fallop tüplerden reflüsü sonucu oluştuğunu ileri sürdü
Maddeler halinde:
- Fallop tüplerden endometriyal dokunun reflüsü
- endometriyal dokunun periton yüzeyine adezyonu
- endometriyal dokunun implantasyon invazyon ve proliferasyonu
Endometriyal reflü kadınların %90ında görülürken neden genel popülasyonda endometriyozis sıkşığı %5-10dur?
Çünkü immünolojik cevapları bozuk olanlarda endometriozise eğilim yaratır
Endometriyozis oluşumundaki temel faktörler nelerdir
İmmün faktörler
Endokrin faktörler
Genetik faktörler
Çevresel faktörler
Endometriozis akut inflamatuvar bir hastalıktır
Y
Kronik inflamatuvar
Endometeiozisin endokrin faktöele ilişkisi nedir
Östrojen endometriyal implantların büyümesini sağlar bu yüzden ooferektomi ve menopozdan sonra endometriozis regrese olur
Endometriozisin infertilite ile ilişkisi nedir
1-over ve tüplerin fonksiyonunda bozulma
-anatomik distorsiyon ve tubal obstrüksiyon
-ovulatuvar yetmezlik
-bozulmuş follikül helişimi
2-immünolojik defekt
-otoimmünite
-antiendometriyal antikorlar
3-Değişmiş peritoneal sıvı karakteri
Aktive olmuş makrofajlar
Prostahlandinler
Sitokinler
Endometeiozis saptanma sıklığının arttığı durumlar nelerdir
Nulliparite
Erken menarş yaşı
Menopozda hormon replasmanın almak
Reprodüktif çağ
Müllerian anomaliler
Aile öyküsünde olması
Pelvik ağrı mekanizmaları nasıldır
Periton implantasyonu—irritasyon—prostaglandin histamin kinin gibi ağrı mesiyatörleri salınımı
Endometriozisin derin infiltrasyonu—doku hasarı—sinir irritasyonu
Ensometeioma rüptürü—kimyasal peritonit—akut ağrı
Skar retraksiton fibrozis adezyonlar—doku ve organlarda gerilme—ağrı
Barsaklarsaki adhezyona bağlı degekasyon esnasında distansiyon—ağrı
Endometriyoziste kaç tane morfolojik görünüm bardır
1-implantlar:tüm abdomen ve pelviste rastlanabilir
2-endometrioma:overdeki kistik endometeiyozistir
3-adezyonlar:varlığı endometriozisin ileri stagese olduğunu gösterir
Endometriyoziste öyküye dayalı tanı yaklaşımları nelerdir
Yaş(üreme çağı)
27günün altında kısa siklus
Müller kanalı,parsiyel,konplet tıkanıklığı
İnfertilite varlığı,son gebelikten sonra geçmiş uzun süre
Ailede öykü varlığı
Endometriyoziste semptomlara dayalı tanı yaklaşımları nelerdir
Kronik pelvik ağrı
Dismenore
Disparoni
Premensreueş lekelenme
Adet düzensizlikleri
Alt bel ağrıları
Gis şikayetleri
Endometeioziste pelvik muayeneye bağlı semptomlar nelerdir
Cul de sac hassasiyeti ve nodülarite
Uterosakral kalınlaşma
Fikse adneksiyal kitle varlığı
Endometriozis teşhisinde gol standart laparoskopik cerrahi bisüalizasyonudur
Tanı ve evreleme için de önemlidir
Endometriyoziste çok spesifik olmasa bile bakılan kimyasal belirteç nedir
CA-125
Endometeiyozis sınıflandırması neye göre yapılır
1-İnvazyon derinliği
2-Bilateralite
3-Over tutulumu
4-Adezyonların kalınlığı
5-Culdesac tutulumu kriter olarak alınır
Endometeiyozisin evresi ile pelvis ağrısının türü ve şiddeti arasında korelssyon vardır
Y
Endometeiyozis tesavi modaliteleri nelerdir
Ektopik endometriyal odakların kaldırılması ve azaltılmasını içerir
Bunun için hormonal tesavi yöntemleri ile aktif endometeiyal odaklarda ateofi oluşturmak veya cerrahi olarak ablazyondur
Endometriyoziste ağrı ve infertilite semptomları nasıl düzeltilir
Ağrı—endometeiyozis ilişkili ağrıda NSAIDlar ve hormonal ilaçlar kullanılabilir
İnfertilite—Hormonal medikal tedavinin yeri yoktur
