Diuretyki Flashcards
Diuretyki tiazydowe (tiazydy) i tiazydopodobne
- wydzielane przez kanalik bliższy- z moczem do kanalika dalszego i tam działają- ↓ resorpcję Na+ (kompetetywni inh NCC)- niewielki pułap możliwości (bo większość Na+ jest wchłaniane wcześniej)- silniej niż inh. anhydrazy, ale słabiej niż diuretyki pętlowe………………………………..Resorpcja Na+ w kanaliku dystalnym- do 10% filtrowanych jonów- niezależnie od K+- odpowiedzialny transporter: NCC (NaCl co-transporter)
Tiazydy - leki
1) Chlorotiazyd
2) Hydrochlorotiazyd
3) Metyklotiazyd
Leki tiazydopodobne
Pochodne sulfonamidowe(inna struktura, ale ten sam mechanizm)
1) Klopamid
2) Indapamid
3) Metolazon
4) Chlortalidon
Diuretyki tiazydowe i tiazydopodobne - kiedy?
- doustnie (częściej)- dożylnie (stany nagłe lub kiedy pacjent nie jest w stanie przyjąć doustnie; rzadko - częściej wtedy diuretyki pętlowe)1) nadciśnienie tętnicze - leki 1. rzutu (niska cena, możliwe do kontrolowania N)2) PNN3) kamica moczowa (↑ wchłanianie Ca2+)4) moczówka prosta5) Obrzęki płucne i obwodowe (z powodu zastoinowej niewydolności krążenia, marskością, zesp. nerczycowemu) - działanie natriuretyczne
Kamica moczowa - leczenie tiazydami (mechanizm)
zwiększają WCHŁANIANIE Ca2+ z moczu(inne leki moczopędne zwiększają WYDZIELANIE)- ↑ bierne okołokomórkowe wchłanianie Ca2+ już w cewce PROX- ↓ krążącego osocza -> ↑ wchłanianie zwrotne Na+ i H2O w cewce proksymalnej ->↑ wchł. okołokomórkowe (w tym Ca2+)
Moczówka prosta - leczenie tiazydami (mechanizm)
Moczówka prosta pochodzenia nerkowego:- defekt rec. w cewkach zbiorczych- brak odpowiedzi na działanie ADH- ↑↑↑ obj. moczu………………………….Tiazydy przez umiarkowany efekt diuretyczny powodują ↓ obj. osocza- pobudza to wchłanianie Na+ i H2O w cewce prox- ↓ objętości wydalanego moczu
Hydrochlorotiazyd
Diuretyk tiazydowy- najpopularniejszy- 1-2/dzień
Indapamid
Lek tiazydopodobny- 1/dzień- nadciśnienie (rozszerza naczynia)- niewydolność serca (↓ przerost LK)
Metolazon
Lek tiazydopodobny- PNN (skuteczniejszy niż klasyczne leki tiazydowe)
Chlortalidon
Lek tiazydopodobny- co drugi dzień
Tiazydy - łączenie
1) inh. konwertazy
2) antagoniści rec. angiotensynowych
3) antagoniści rec. β-adrenergicznych- szczególnie korzystne połączenie- tiazydy ↑ HR (bo ↓CTK), czemu przeciwdziałają β-blokery- β-blokery ↓ kurczliwość, a diuretyki ↓ obj. krwi, którą musi serce przepompować
4) diuretyki pętlowe (sekwencyjna blokada nefronu)- w tzw ‘oporności na diuretyki’- można przełamać oporność tą kombinacją
Tiazydy - N
1) Hipokaliemia (-> arytmie)2) Hiponatremia3) Alkaloza hipochloremiczna4) Hipomagnezemia5) Hipotonia ortostatyczna6) Hiperkalcemia (bo ↓ wydzielanie wapnia)7) Hiperurykemia (bo ↑↑ wydalanie H+ zmniejsza wydalanie kw. moczowego)-> ataki dny moczanowej8) Hiperglikemia9) Hipertriglicerydemia………………………………………….konieczna kontrola K+ we krwi i suplementacja KCl
Hipokaliemia - objawy (6)
Efekt niepożądany tiazydów i diuretyków pętlowych- gdy K+ < 3,8 mmol/l1) Zaburzenia rytmu i przewodnictwa- przedwczesne pobudzenia dodatkowe- częstoskurcze- blok P-K- EKG: wydł. QT, ↓ ST, ↓ amplitudy T, ↑ amplitudy U, ew poszerzenie QRS2) Osłabienie siły mm poprzecznie prążkowanych- najpierw kończyny dolne, potem tułów i górne- mm oddechowe3) Zab. neurologiczne (parestezje, nadpobudliwość mm4) Osłabienie/porażenie mm jelit (↓ perystaltyka, zaparcia, niedrożność porażenna, nudności, wymioty)5) Zatrzymanie moczu (porażenie mm pęcherza)6) Rabdomioliza…………………………………………………konieczna kontrola K+ we krwi i suplementacja KCl
Diuretyki pętlowe - mechanizm działania
Działają na pętlę Henlego- cz. gruba ramienia wstępującego: ok 30% wchłanianego Na+- inh. kotransportera Na+/K+/Cl- (w tiazydowych nie ma potasu)……………………………….PORÓWNANIE- duży potencjał zwiększania natriurezy i obj. moczu (dużo silniejsze niż tiazydy i inh. anhydrazy)- im większe dawki diuretyków pętlowych, tym większe nasilenie efektu (a tiazydy mają efekt maksymalnego pułapu)
Diuretyki pętlowe - wymienić
1) Furosemid
2) Bumetanid (najsilniejszy)
3) Torazemid
4) Kw. etakrynowy (ma inną budowę niż reszta)
Diuretyki pętlowe - kiedy?
Budowa zbliżona do sulfonamidównajsilniejsze diuretyki1) stany nagłe i ciężkie schorzenia:- obrzęk płuc- niewydolność nerek- zesp. nerczycowy- zastoinowa niewydolność krążenia- marskość wątroby2) Hiperkalcemia (np. w nadczynności przytarczyc)3)Nadciśnienie (najczęstsze wskazanie, ale nie 1. rzut)- nagłe zwyżki (przełom nadciśnieniowy)4) Oporność na inne diuretyki (sekwencyjna blokada nefronu)
Bumetanid
Diuretyk pętlowyNajsilniejszy (40x silniej niż FUROSEMID)
Diuretyki pętlowe - N
Zaburzenia elektrolitowe (znaczne, bo są bardzo silnymi lekami)1) Hipokaliemia (konieczna kontrola K+ we krwi i suplementacja KCl)- niewchłonięte wcześniej Na+, ulegają wymianie w cewkach zbiorczych na K+ (aldosteron)- K+ jest wydalany- diuretyki pętlowe zwiększają ilość Na+ w cewkach, więc nasilają ten proces- ↓ insuliny (->hiperglikemia)2) Zakwaszenie moczu i alkaloza metaboliczna- bo Na+ jest też wymieniany na H+3) Hipokalcemia, hipomagnezemia (bo ↓ reabsorpcja w k. dystalnym i ↑ wydalanie)4) Hiperurykemia5) Ototoksyczność (w wyniku zaburzeń elektrolitowych, nasila łączenie z aminoglikozydami)