Áfengis og lyfjamisnotkun 15.11 Flashcards

1
Q

Er spáð því að það verði aukin drykkjuvandi með kynslóðarskiptunum sem eru núna?

A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Þegar maður skoðar hóp þeirra sem urðu alkóhólistar á efri árum urðu um 2/3 alkahólistar um

A

30-40ára

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Þegar maður skoðar hóp þeirra sem urðu alkóhólistar á efri árum verða 1/3 þeirra alkahólistar við hvaða aldur?

A

60 ára aldur og þá stundum í tengslum við veikindi, starfslok eða andlát maka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Karlar eru hversu mikið líklegri til að vera alkahólistar en konur?

A

4x líklegri en konur eru oft vangreindar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

alkahólismi er stundum afleiðing þess að einstaklingur reynir að?

A

meðhöndla vanlíðan vegna þunglyndis, kvíða, missis, leiða eða verkja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Afhverju eru eldri konur viðkvæmari fyrir heilsufarslegum afleiðingum áfengisneyslu ?

A

Eldri konur eru viðkvæmari fyrir heilsufarslegum afleiðingum áfengisneyslu, vegna minni vöðvamassa, minni vatnsmagns í líkamanum og minna af ensími sem brýtur niður alkóhól

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvað er það sem þarf helst að athuga með eldra fólk varðandi drykkju?

A

Kemur oft í ljós við missi maka
- Stuðningskerfið hrynur þegar kóarinn fellur frá
- Þá verður vandamál alkahólistans í ljós

Heilabilun hindrar það að einstaklingur geti farið í meðferð
- Þá þarf að styðja ættingja til að takst á við vandamálið

Vandi fjölskyldunnar getur verið mikill og getur hjálpað að leita til SÁÁ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Er hætta á því að fólk sem drekkur heima fari í fráhvörf þegar þeir flyst á hjúkrunarheimili?

A
  • Þeir sem drekka mikið heima og flytja svo inn á hjúkrunarheimili geta farið í fráhvörf
  • Stundum hefur þurft að trappa fólk niður á Vogi fyrir vist á hjúkrunarheimili
  • Þeir sem hafa ekki farið í meðferð komast fyrr að – ráðfæra sig við vakthafandi lækni á Vogi ef um bráðatilfelli er að ræða
  • Einstaklingurinn sjálfur þarf að vera mótiveraður til að hægt sé að hefja meðferð!
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Alkóhól hefur áhrif á verkun hversu mörg % lyfja

A

50%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hvaða verkjalyf getur áfengi verkað á ?

A

o Verkjalyf, m.a. paracetamól
o Sýklalyf
o Geðlyf
o Þunglyndislyf
o Róandi lyf
o Bólgueyðandi lyf
og dregur úr verkun blóðþynnandi lyfja og flogaveikilyfja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvaða áhrif hefur alkóhól á aldraða?

A
  • Þvagleki
  • Göngulagstruflanir
  • Þunglyndi
  • Sjálfsvíg (Algegnari en við erum meðvituð um)
  • Svefntruflanir og svefnleysi
  • Heilabilun
  • Deliríum
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Er hærra alkóhólgildi í öldruðum? afh?

A

Hærri alkóhólgildi í blóði aldraðra vegna: minni vöðvamassa, minna vatnsmagn í líkamanum, skert lifrarstarfsemi og skert nýrnarstarfsemi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hvaða fráhvarfseinkenni má sjá eftir 6-12 klst eftir að neysla hættir?

A

6-12klst eftir að neysla hættir: skjálfti, kvíði, ógleði, svefnleysi, hár blóðþrýstingur og hraður hjartsláttur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvaða fráhvarfseinkenni má sjá eftir 10-72 klst eftir að neysla hættir?

A

uppköst, mikill sviti, ofskynjanir og krampar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvenlr sést delirium tremens? og hvað er það?

A
  • Delirium tremens 24-72klst eða 10 dögum eftir að neysla hættir
  • dánartíðni 15% vegna öndunarbilunar og hjartsláttartruflunum.
  • Önnur einkenni eru: rugl, ofskynjanir, hár hiti, hár blóðþrýstingur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wenicke-Korsakoff heilkenni því er skipt í tvo fasa hvaða fasar eru það?

A
  • Fyrri dasi er Wernicke-heilkennið, sem er brátt ástand og í sumum tilfellum afturkræft. Orsakast af skorti á B1-vítamíni (tíamín). Getur einnig komið fram vegna vannæringar
  • Seinni fasi er Korsakoff-heilkennið. Ef Wernicke er ómeðhöndlað getur það leitt til langvarandi ástands og eru afleiðingar þess yfirleitt varanlegar
17
Q

Hver eru fyrsti einkenni wernicke

A

Fyrstu einkenni Wernicke eru tíðir höfuðverkir, óþægindi í maga, pirringur sem og þreyta

18
Q

Hver eru alvarleg einkenni wernicke?

A
  • Breyting á hugarástandi: minnisleysi, ruglástand, framtaksleysi og/eða sinnuleysi gagnvart sjálfum sér og athöfun daglegs lífs
  • Truflun á augnhreyfingu og augnatini (e. nystagmus)
  • Óstöðugt göngulag vegna truflunar á starfsemi litla heila (cerebellar dysfunction)
  • Delerium tremens (tituróráð) og skerðingu á meðvitund
  • Einstaklingar geta einnig sýnt einkenni áfengisfráhvarfa eins og óróleika, ofskynjanir, rugling og ósjálfráða ofvirkni
19
Q

Getur ómeðhöndlaður wernicke leitt til dauða?

A

20
Q

Korsakoff heilkennið kemur í kjölfarið á Wernicke heilkenni ef einstaklingur hefur ekki fengið?

A

fullnægjandi meðferð með tíamín uppbótarmeðferð

21
Q

Hver eru einkenni korsakoff?

A
  • Korsakoff getur einkennst af alsherjar minnisleysi, vitsmunalegri skerðingu
  • Ef fram kemur breyting á hugarástandi hjá eldri einstaklingum með áfengis- eða fíknisjúkdóm er vert að ígrunda Wernicke-Korsakoff heilkennið