7. İMMÜN SİSTEM Flashcards
Mikroplara karşı savunma iki tip reaksiyonları nelerddir ?
.1- Doğal İmmünite
• 2- Edinsel(adaptif, spesifik) İmmünite
1- Doğal İmmünite komponentleri nelerdir ?
• - Epitelyal bariyerler,
• - Fagositik lökositler (nötrofiller ve makrofajlar),
• - Doğal katil hücreler (natural killer cell-NK) ve
• - Dolaşan plazma proteinleri (en önemlisi komplemen sistemi)’nden oluşur.
• Doğal bağışık yanıtın hafızası yoktur.
Doğal İmmünite hafızası var mı ?
yok
Edinsel İmmünite hafızası var mı ?
evet
Edinsel immün sistemin komponentleri?
lenfositler ve
bunların ürünleridir.
İmmün sistemle ilgili lenfoid organlar ?
• - A. Primer (santral) lenfoid organlar
• Timus
• Kemik iliği
• - B. Sekonder (periferal) lenfoid organlar
• Lenf düğümleri (nodları),
• Dalak,
• Sindirim sistemi mukozal lenfoid dokuları olan Peyer
plakları, ve solunum yolları mukozasının lenfoid
dokuları
immün hücreler nerde olgunlaşır ?
immün hücreler santral lenfoid organlarda
olgunlaşır, periferik lenfoid organlarda görev yaparlar
İmmün sistemde etkin olan hücreler nelerdir ?
- Lenfositler.
• - T lenfositler,
• - B lenfositler ve
• - Naturel killer (NK, doğal öldürücü) hücreler. - Antijen sunan hücreler (Dentritik hücreler,
Monosit-makrofajlar, Endotel hücreleri)
• 3. Eozinofil lökositler
• 4. Mast hücreleri
• 5. Bazofiller
lenfosit kaç antijen için reseptör içerir. ?
Her T ve B lenfosit tek bir antijen için reseptör içerir.
İnsanda total lenfosit topluluğunun 10 12 kadar olduğu düşünüldüğünde bu on milyonlarca antijeni tanıma yeteneği
anlamına gelir.
T lenfositler serbest ve dolaşan antijenleri
saptayabilir mi ?
saptayamaz
MHC
molekülleriyle APC ile sunulan peptitleri tanır(antijen)
CD3 proteinleri ve ζ zincirleri görevleri ?
.TCR, CD3 molekül kompleksi proteinleri (γ, δ,ε) ve 2ζ
zincirine nonkovalant biçimde bağlıdır
.CD3 proteinleri ve ζ zincirleri antijenin TCR ile
tanınmasından sonra intraselüler biyokimyasal
uyarıları gönderirler.
CD4 molekülleri nereye bağlıdır ?
CD4 molekülleri class II MHC moleküllerine bağlanır( extrensing),
CD8 ise class I MHC moleküllerine bağlanır (intrensing)
Th lenfositler görevi ?
b hucre uyarır
B hücrelerinin antikor meydana
getirmelerine yarayan sitokinler salgılarlar ve
makrofajları da fagosite edilmiş mikro organizmaların
tahribi için uyarırlar.
CD4+ T hücreleri ne verir ?
Th lenfositler
CD8+ T lenfositler ne verir ?
sitotoksik T lenfositlerdir.
MHC nedir ?
-Major Histokompatibilite Kompleks (MHC)
-Edinsel immüntenin peptid (antijen)sergileme sistemi
- MHC molekülleri, antijenlerin T hücrelerince tanınmasını sağlar
immun yanıt neye ayrılır ? 2
humoral (antikor)
selluler
Hümoral (antikora dayalı) immüniteden
sorumlu hücreler nedir?
B Lenfositler
b lenfosit görevi ?
aynı görevi 2 şekilde yapar
1- th hucre den gelen sinyaller ile (İL 2/ gama if) aktive olur ve antikoru salgılar
2- İg M tipinden reseptor aracılığıyla antijen tanıması (antijene specifik : tek bir çeşit antijene) ve uyarıdan sonra plazma hücrelerine differansiye olur.
Plazma hücreleri büyük miktarlarda antikor ve
hümöral immünite medyatörleri salgılar.
Antijen Sunan Hücreler (APC) neledir ve görevi nedir ?
İmmün sistem mikrobiyal antijenleri yakalamaya ve
bunları lenfositlere sunmaya özelleşmiş hücre tipleri
içerir.
• - Dentritik hücreler ve
• - Makrofajlar başta olmak üzere
• - B lenfositler ve
• - Endotel hücreleri gibi hücreler de APC olarak fonksiyon görebilir.
Dentritik hücreler (DC) görevi
a- Interdigitating DC’ler:
• Yüksek miktarda class II MHC molekülleri ve T hücre kostimulatör molekülleri eksprese ederler ve antijeni
yakalama ve T hücrelerine sunma görevi yaparlar.
• Vücuda giren mikropları yakalamak için stratejik olarak epitelde ve epitel altında ve lenfoid dokuların T hücre bölgelerinde bulunurlar.
b- Folliküler DC’ler (FDC’ler):
• Dalak ve lenf nodlarının lenfoid folliküllerinin germinal merkezlerinde yer alırlar.
• IgG moleküllerinin Fc kuyruğu ve kompleman proteinleri için reseptörler taşırlar ve böylece antikorlar ve komplemana bağlı antijenleri başarıyla yakalarlar.
• Bu hücreler lenfoid folliküllerdeki B lenfositlere antijenleri sunarlar ve sekonder antikor cevabı uyarırlar.
• Antijen yakalayıp T hücrelere sunmaya katılmazlar.
Th lenfositlerin görevi ?
Th lenfositlerin en erken yanıtlarından biri IL -2 salgılamak ve IL-2 için yüksek affiniteli IL-2
reseptörü eksprese etmektir.
• IL-2 T lenfositlere etkili bir büyüme faktörüdür ve antijen spesifik lenfosit sayısının artmasını sağlayan T
lenfosit proliferasyonunu uyarır.
Th hücre fonksiyonlarının anahtar aracıları çeşitli sitokinler ve CD40 ligand (CD40L) denilen yüzey molekülüdür.
• T hücreler CD40L ile B lenfositler ve makrofajlardaki reseptörleri CD40’a bağlanırlar.
• Makrofajlara bağlanma sonucu T hücreleri güçlü bir makrofaj aktivatörü olan sitokin IFN-γ salgılar.
• CD40 ve IFN-γ kombinasyonu aracılı aktivasyon makrofajlarda reaktif oksijen türevleri ve nitrik oksit dahil güçlü mikrobisidal maddelerin yapımı ile sonuçlanır.
Aktive CD8+ T hücreler nasıl çalışır ve görevi nedir ?
Aktive CD8+ T hücreler, sitoplazmalarında mikrop
taşıyan hücreleri öldüren CTL’lere differansiye olur.
• Bu mikroplar genelde virüsler ve bazen de fagositik
veziküllerden sitoplazmaya kaçmayı başaran
bakterile rdir.
B lenfositlerin aktivasyonu (görevi)
• Organizmaya antijen girdiğinde, yüzeyinde bu antijene özgül reseptör taşıyan B -lenfositleri bulur ve uyarır.
• Bazı antijenler reseptöre bağlanamaz ve bu durumda B hücrelerin cevabı CD4+ T hücrelerin yardımına ihtiyaç duyar.
• Uyarılan B -lenfositlerinden bir kısmı da bellek hücre haline gelir.
• Uyarılan B-lenfositler başkalaşıma uğrar ve plazma hücresine dönüşürler.
• Her plazma hücresi antijeni ilk tanıyan hücre yüzey antikorlarıyla (BCR) aynı spesifiteye sahip antikorları salgılar.
Hümöral yanıtın etki mekanizmaları (antikor ile )
1 - Nötralizasyon :
Antikorlar mikroplara bağlanır ve bunların hücreleri
infekte etmelerini önler. IgA mukozal dokulardaki
nötralizasyon yapan Ig tipidir.
- Pasif immünizasyon:
2 - Opsonizasyon.
IgG antikorları mikropları örter ve fagositler için
(nötrofiller, makrafajlar) hedef haline getirir.
3 - Kompleman sistemi aktivasyonu:
• IgG ve IgM komplemen sistemini aktive eder.
• Bir çok bakteri ve virüse karşı yanıt olarak salgılanan
en güçlü opsonizasyon sağlayan ve kompleman fikse
eden IgG antikor üretimi, tipik olarak Th1 hücrelerin
yaptığı IFN-γ tarafından uyarılır.
4 - Pasif immünizasyon:
• IgG plasentadan aktif şekilde taşınır ve yenidoğanın
immün sistemi olgunlaşıncaya kadar koruyucu görev
yapar.
Tip 1 (Erken tip veya Anafilaktik tip) Aşırı Duyarlılık mekanizması (nasıl oluşur )
Antijenle karşılaşan Th2 hücreler aktive olurlar ve
onlar da B lenfositleri uyararak IgE antikorlarının
yapımına yol açar.
• Bu IgE antikorları mast hücrelerine bağlanır
(Duyarlanma).
Bu mast hücrelerine bağlanan IgE’ye ilgili antijen
(allerjen) bağlandığında mast hücreleri başta histamin
olmak üzere çeşitli medyatörler salgılarlar.
• Bu medyatörlerden vazoaktif aminler erken faz
reaksiyonlarına (dakikalar içinde), sitokinler ise geç
faz reaksiyonlarına (2-8 saat içinde) neden olur.
• Erken yanıtta vazodilatasyon, damarda geçirgenlik
artışı ve kısa süreli düz kas spazmı olur.
• Geç faz yanıtında inflamasyon, epitelyal hasar ve
bronkospazm gibi olaylar gelişebilir.
Tip 1 (Erken tip veya Anafilaktik tip) Aşırı Duyarlılık Lokal belirtileri ?
• - Deride ürtiker,
• - Gastrointestinal sistemde kusma, diyare,
• - Üst solunum yolunda saman nezlesi ve
• - Akciğerlerde astım belirtileri görülebilir.
Tip 1 (Erken tip veya Anafilaktik tip) Aşırı Duyarlılık Sistemik olduğunda ?
• - Yaygın vazodilatasyon,
• - Hipotansiyon,
• - Laringeal ödem ve solunum yolu tıkanıklığı ile; acil
müdahale edilmediğinde ölüme yol açabilir.
Mast hücrelerinin aktivasyonunda saldığı medyatörler
• Histamin: Vazodilatasyon, damar geçigenliğinde artış,
düz kas kontraksiyonu, artmış mukus sekresyonuna
neden olur.
• Adenozin: Bronkokonstriksiyona neden olur ve
trombosit agregasyonunu inhibe eder.
• ECF, NCF: Eozinofiller ve nötrofiller için kemotaktik
faktörlerdir.
• Nötral proteazlar: Doku hasarına neden olurlar.
• PGD2: Mast hücrelerinde siklooksijenaz yoluyla en bol
üretilen medyatördür. Şiddetli bronkospazm ve artmış
mukus sekresyonuna neden olur.
• LTC4 ve LTD4: Bilinen en güçlü vazoaktif ve spazmojen ajanlardır.
Tip 2 (Antikor aracılı) Aşırı duyarlılık ?
Endojen veya eksojen antijenlere karşı oluşan
antikorlar ile oluşur. 3 farklı yolla etki gösterir.
• 1- Opsonizasyon ve fagositoz
• 2- İnflamasyon
• 3- Antikor aracılı hücresel fonksiyon bozukluğu:
1- Opsonizasyon ve fagositoz Aşırı duyarlılık ?
• Opsonizasyon sonucu hücreler fagositoz için hedef
hücre haline gelir.
• Otoantikorlarla kaplanarak opsonize hale gelen
eritrositler ve trombositler gibi hücreler genellikle
dalakta yok edilir.
• Bu yüzden otoimmün trombositopeni ve otoimmün
hemolitik anemi tiplerinde splenektominin klinik
faydası vardır.
2- İnflamasyon Aşırı duyarlılık (Tip 2 )
Antikorlar komplemean sistemini aktive eder
kompleman sistemi de inflamasyonu tetikler.
(Goodpasteure sendromu ve pemfigus vulgaris örnek
verilebilir)
3- Antikor aracılı hücresel fonksiyon bozukluğu. Aşırı duyarlılık
• Hücre hasarı olmadan antikorlar hücrelerin
fonksiyonunu bozarlar (Myastenia Gravis ve Graves
Hastalığı örnek olarak verilebilir)
