4 - Stoornissen van slapen en waken Flashcards
Bespreek de slaapstadia.
- Oppervlakkige slaapfase: alfagolven vallen weg, thetagolven beginnen
- Thetagolven vallen weg, je krijgt slaapspoelen en K-complexen
- Diepe deltaslaap met grote, trage golven
- Diepe non-rem slaap wanneer er meer dan 50% delta-activiteit is
- REM-slaap: geen deltagolven meer, zaagtandgolven
Juist of fout?
Alle slaapstadia zijn gedurende de hele nacht even hard aanwezig.
Fout, de deltaslaap bevindt zich vooral in de eerste helft van de nacht.
Welke helft van de nacht draagt het meest bij tot het fysieke welbevinden de volgende dag?
1e helft.
Welke helft van de nacht draagt het meest bij tot het psychologisch welbevinden en consolidatie?
De 2e helft.
Wat is de gemiddelde slaaptijd?
7,5 uur.
Wat is insomnie?
Een subjectieve klacht van te weinig, inadequate of niet-restauratieve slaap mét nadelige gevolgen voor het functioneren overdag.
Wat is de prevalentie van chronische insomnie?
10-20%.
Wat is psychofysiologische of ‘aangeleerde’ insomnie?
Insomnia, vaak na een emotionele gebeurtenis, waarbij de patiënt zelf bijdraagt aan zijn insomnie door een aantal onderhoudende factoren
- Negatieve conditionereing: associatie van slaapomgeving met stress, frustratie
- Slaapincompatibel gedrag: piekeren, geforceerde pogingen om toch te slapen, lange bedtijd
- Slapen wanneer er geen intentie is tot slapen
- Preoccupatie met slapeloosheid, ontkenning van andere problemen
Komt hypersomnie meer voor bij vrouwen of bij mannen?
Bij vrouwen.
Wat zijn de oorzaken van OSAS?
- Anatomische vernauwing van de BLW
- Onvoldoende werking van BLW dilatoren
- Obesitas
- Retrognathie
Wat zijn de nachtelijke symptomen van OSAS?
- Luid snurken, afgewisseld met stille perioden
- Woelige slaap, veel lichaamsbeweging
- Nachtzweten
- Nycturie, soms enuresis
- Ochtendhoofdpijn
- Droge mond, pijnlijke keel
- Slaapinertie bij ontwaken
Wat kan opvallen bij KO bij patiënten met OSAS?
Bij 2/3e van de patiënten is er obesitas, frequent is er arteriële hypertensie, soms is er retrognathie en soms tonsillaire hypertrofie.
Komt OSAS meer voor bij mannen of vrouwen?
Mannen.
Waarvoor staat NOPD?
Het staat voor de algemene maatregelen die genomen moeten worden bij OSAS
N: nasale obstructie behandelen
O: obesitas behandelen
P: positie lichaam beïnvloeden
D: drugs vermijden (sedativa, alcohol)
Welke zenuw kan gestimuleerd worden als behandeling van OSAS?
De nervus hypoglossus.
Wat zijn de kenmerken van narcolepsie?
- Hypersomnie: slaapaanvallen overdag
- Abnormale REM slaap: hypnagoge hallucinaties (intens dromen bij inslapen) en slaapparalyse (spieratonie bij ontwaken)
- Cataplexie: spieratonie in waaktoestand uitgelokt door opwinding of emotie
Wanneer treden de eerste symptomen van narcolepsie meestal op?
In de 2e levensdecade.
Waarmee is een sterke associatie bij narcolepsie?
HLA DR2.
Hoe kan je de zekerheidsdiagnose van narcolepsie stellen?
In het slaaplabo. Er is sprake van SOREM (sleep onset rem episodes) waarbij patiënten veel te snel in de REM slaap geraken. Ook is er een slaaplatentie van < 5 minuten.
Welke biomarkers spelen een rol in de pathogenese van narcolepsie?
Er is een hypothese dat de neurotransmissie van orexine of hypocretine gestoord zou zijn. Bij patiëntn met narcolepsie vind je hier lage tot afwezige spiegels van in CSV.
Waaruit bestaat de behandeling van narcolepsie?
- Stimulantie voor hypersomnie met ‘drug-free holidays’ (methylfenidaat, amfetamine, modafenil, pemoline)
- Suppressie abnormale REM fenomenen met TCA of SSRI
- Strategische dutjes op vaste tijdstippen
Wat kunnen oorzaken zijn van restless legs syndroom?
Ferriprieve anemie, uremie, zwangerschap, diabetes en geneesmiddelen. Meestal is het echter idiopathisch.
Hoe wordt restless legs behandeld?
- Dopamine precursoren en agonisten (ropinerol, pramipexol)
- Benzodiazepines: clonazepam
- Codeïne en narcotische analgetica