4. de edentate mond Flashcards
afwezigheid v tanden, mogelijke oorzaken (4)
- congenitale anodontie / hypodontie
- verlies tgv trauma
- verlies tgv caries
- verlies tgv parodontale infecties
(5. vervanging dmv implantaten)
doel v/e gebitsprothese (5)
- vervangen v ontbrekende tanden en aangrenzende weefsels
- herstel esthetiek
- herstel faciaal uitzicht (lipvulling, beethoogte)
- herstel kauwfunctie
- herstel spraak en articulatie
wat kun je zeggen over botresorptie?
= resorptie individueel wisselend
= mandibulair botverlies = 4x maxillair botverlies
torus – exostoses =
= goedaardige botverdikking, interfereert vaak met prothese
- chirurgische verwijdering
(torus palatinus, torus mandibularis, exostose (buccaal))
prothese gerelateerde veranderingen in de mond (4)
- veranderingen thv het bot
- veranderingen thv de mucosa
- effect v xerostomie
- veranderingen in gevoel
prothese gerelateerde veranderingen thv het bot (6)=
= remodeling vd alveolaire kam:
- verlies v steun voor de prothese
- verlies v beethoogte
- verlies v lipvulling
- meer prominente kin
- kaakgewrichtsklachten
- occlusale dysharmonie
- -> patient compenseert (kleefpasta, pads, relining)
- -> MH : verwijzen naar TA voor aanpassing
prothese gerelateerde veranderingen thv de mucosa (2)
= individueel verschillend:
- verdunnen vd mucosa
- hyperkeratiniseren
beïnvloedende factoren op prothese gerelateerde veranderingen vd mucosa = (6)
- algemene conditie
- oudere mucosa worden dunner
- hygiëne
- constant dragen vd prothese
- xerostomie
- pasvorm
prothese gerelateerde effecten van xerostomie (2)
- verminderde retentie vd prothese
2. verminderde weerstand v mondmucosa tegen irritatie
prothese gerelateerde veranderingen in gevoel (2) + oorzaken
- Tactiel
- minder gevoelig voor kleine fragmentjes
- proprioceptie is weg tgv verdwijnen PDL - smaak
- smaakpapillen in palatum worden bedekt door prothese (en Temp.)
- bij onvoldoende hygiene: dikke biofilm - smaak verandering
hoe kan een prothese voor verandering in smaak zorgen? (2)
- Smaakpapillen en palatum worden bedekt door prothese (ook Temp!)
- bij onvoldoende hygiene: dikke biolfim ontwikkeld -> smaak verandering
hoe kan een prothese voor verandering in gevoel (tactiel) zorgen? (2)
- door prothese minder gevoelig voor kleine fragmentjes
2. proprioceptie is weg tgv verdwijnen PDL
proprioceptie =
vermogen om de positie van het eigen lichaam en lichaamsdelen waar te nemen
belangrijkste oorzaken prothese gerelateerde orale letsels (6)
- slecht passende prothese
- onvoldoende MH (biofilm + tst zorg voor irritatie/ inflammatie)
- chemotoxisch effect v reinigingsvloeistof
- verminderde weerstand v mucosa (tgv deficienties, diabetes, immunosuppressie)
- continu dragen v prothese (niet herstellen v continue druk)
- allergie (zelden)
hoe uiten gelokaliseerde ontstekingsletsels bij een prothese zich =
= geïsoleerde, ruwe, ontstoken zone
-> tgv ruw opp, tongbijten, vreemd lichaam onder prothese
hoe uiten veralgemeende ontstekingsletsels bij een prothese zich=
= veralgemeend: candida infectie: - roodheid vd prothesedragende mucosa - brandend gevoel - ongemak - slechte smaak (prothesedrager weet dit vaak niet)
behandeling ontstekingsletsels bij prothese =
- aanpassing prothese +
2. anti-fungale medicatie
wat doen indien (ulceratie) letsel na aanpassing vd prothese langer da n 7-14 dagen blijven bestaan?
doorverwijzen voor biopsie
inflammatoire papillaire hyperplasie (bij prothesedragers) =
= gelokaliseerd thv palatum
= groepje kiezelvormige rode oedemateuze blaasjes
= oorzaak onbekend, gerelateerd met onvoldoende hygiene
epulis fissuratum + etiologie =
= 'prothesefibroom' = multifactorieel - slechte MH - slecht passende prothese - roken -> behandeling = chirurgie
symptomen cheilitis angularis =
- fissuurtjes thv de mondhoeken
- barstjes, erythema en ulceraties
- vochtig met speeksel of droog met korst
etiologie cheilitis angularis (4)
- lokaal = contactdermatitis, infectie door candida albicans
- irritatie door speeksel tgv diepe plooi thv mondhoek
- verlies verticale dimensie
- ondervoeding, vit B tekort, ijzer tekort1
preventie prothese gerelateerde orale letsels = (4)
- prothese reinigen na elke maaltijd
- reinigingsvloeistof elke dag verversen
- mucosa borstelen (evt vingers) om te reinigen en masseren
- advies prothese ‘s nachts niet dragen
(5. letten op ATM Articulatio TemporoMandibulaire klachten)
frequentie hygiene gebitsprothese=
= 3x/dag borstelen v alle vlakken met vooral aandacht binnenzijde prothese
-> frequentie aanpassen per individu i.f.v. risicoprofiel
