22_Ofnæmis og lyfjaútbrot

Question 1

hvaða lyf geta valdið ofnæmi?

Answer 1

öll

Question 2

getur sama lyf gefið mismunandi ofnæmi?

Answer 2

já

Question 3

getur sami sjúklingur fengið mism svörun lyfjaofnæmissvörun?

Answer 3

já

Question 4

hvort kemur lyjaofnæmi skyndilega, eða eftir mörg ár?

Answer 4

getur verið bæði

Question 5

dæmi um kross svörun? (2)

Answer 5

1) penicillin, ampicillin og cephalosporin

2) sulfa og thiazid

Question 6

hvað þýðir morbilliform?

Answer 6

mislingalík útbrot

Question 7

hver eru algengustu ofnæmisútbrotin?

Answer 7

exanthema

Question 8

exanthema útbrot eru konstant s/ó?

Answer 8

S

Question 9

er kláði oftast í exanthema?

Answer 9

já

Question 10

hvað er exanthema?

Answer 10

útbreidd útbrot vegna sýkinga, sjúkdóms ofl.

Question 11

orsök fyrir exanthema? (4)

Answer 11

1) sýkingar
2) bakteríur
3) virus
4) lyf

Question 12

orsakir fyrir viral exanthema? (8)

Answer 12

1) hlaupabóla
2) mislingar
3) rauðir hundar
4) roseola (hepres 6B)
5) viral hepatitis
6) mononucleosis
7) epstein barr
8) pityriasis rosea (herpes virus 6-7)

Question 13

dæmi um bakteríu exanthem? (3)

Answer 13

1) toxic shock syndrome
2) staphylococcal scalded skin syndrome
3) streptococcal toxin sýkingar (scarlet fever og streptococcal toxic shock-like syndrome)

Question 14

hvernig edema er í urticariu?

Answer 14

interstitial edema

Question 15

hvað gerist í dermis í urticariu?

Answer 15

dilateraðar æðar

Question 16

hvað gerist í subcutis í urticariu?

Answer 16

angioedema

Question 17

hvernig er frumuíferð í urticariu?

Answer 17

lítil

Question 18

hvernig er klíníkin í urticariu (útlit)? (3)

Answer 18

1) subepidermal roði og edema
2) blöðrur sem koma og fara innan 24 klst
3) mismunandi stærð útbrota

Question 19

hvað orsakar urticariu? (6)

Answer 19

1) IgE-mediterað
2) kompliment virkjað
3) bein histamin losun eins og frá opiötum og skuggaefni
5) NSAIDS sem eykur æðavirk leukotriene (með því að hemja cycloxigenasa í arachoidsýru niðurbroti)
6) skeldýr

Question 20

meðferð við urticariu? (4)

Answer 20

1) antihistamín H1 og H2
2) stundum adrenalín
3) prednisolone (stundum af BMT)
4) ljósameðferð (gengur stundum en ekki mjög vel)

Question 21

dæmi um orsakir fyrir langvarandi urticariu? (7)

Answer 21

1) fysiskir þættir
2) rotvarnarefni
3) fæðuefni
4) sýkingar
5) lyf
6) skordýrabit
7) malignitet

Question 22

aðrar tegundir urticaria? (5)

Answer 22

1) kontakt urticaria
2) papular urticaria
3) physical urticaria
4) urticaria vasculit
5) urticaria pigmentosa

Question 23

hvað er erythema multiforme?

Answer 23

1) tegund af útbrotum með iris (target) lesionir og subepidermal blöðrur
2) skiptist í minor og major (steven johnson og TEN)

Question 24

orsakir erythema multiforme? (6)

Answer 24

1) idiopathic 50%
2) lyfjaofnæmi (penicill, sulfa)
3) veirusýkingar (herpes, hepatit)
4) bakteríusýkingar (streptokokkar)
5) sjúkdómar (lupus, malignitet)
6) þungun!

Question 25

hvernig tengist steven johnson, erythema multiforme?

Answer 25

það er svæsnara form af EM (margir á þeirri skoðun amk)

Question 26

hvar koma útbrot í steven johnson? (4)

Answer 26

1) slímhúðir
2) munn og varir
3) augu
4) kynfæri

Question 27

hvað einkennir erythema multiforme útbrot? (4)

Answer 27

1) multiform, maculer, papuler, vesiculert
2) hiti, arthralgia
3) samhverft
4) oft subepidermal blöðrur

Question 28

meðferð við steven-johnson og TEN? (2)

Answer 28

1) sterar

2) sýklalyf

Question 29

F hvað stendur TEN?

Answer 29

Toxic epidermal necrolysis

Question 30

TEN svipar til..?

Answer 30

SSSS

Question 31

hvað er TEN?

Answer 31

lífshættulegt ástand af völdum lyfjaofnæmis og sýkinga

Question 32

lýsa húð í TEN?

Answer 32

húð er rauð, bólgin og flagnar af intraepidermalt

Question 33

hvað getur orsakað vasculitis? (5)

Answer 33

1) bandvefssjúkdómar
2) RA
3) Lyf (Sulfa, penicillin, þíazíð)
4) sýkingar (hepatitis, tuberculosis)
5) malignitet (lymphoma)

Question 34

hvað ákvarðar útlit útbrota í vasculitis?

Answer 34

stærð æða sem eru skemmdar

Question 35

hvað getur vasculitis affecterað? (9)

Answer 35

1) húð
2) slímhúðir
3) liði
4) nýru
5) lifur
6) hjarta
7) lungu
8) þarma
9) taugakerfi

Question 36

hvaða æðar eru affectaraðar í leukocytoclastic vasculitis?

Answer 36

litlar æðar

Question 37

einkenni í leukocytoclastic vasculitis? (4)

Answer 37

1) húðútbrot: palpable purpura
2) arthritis
3) kviðverkur
4) hematuria

Question 38

hvað er henoch schönlein purpura?

Answer 38

Vasculitis, líka kallað IgA Vasculitis - undirflokkur leukocytoclastic vasculitis

Question 39

hvað er nodular vasculitis?

Answer 39

Vasculitis með AUMUM hnúðum og EINGÖNGU tengt tuberculosis

Question 40

Hvað er polyarteritis Nodosa?

Answer 40

necrotiserandi vasculitis í meðalstórum arterium

Question 41

Á hvað hefur polyarteritis nodosa áhrif á? (4)

Answer 41

1) húð
2) nýru
3) hjarta
4) taugakerfi

Question 42

F hvað stendur PAN?

Answer 42

Polyarteritis nodosa

Question 43

Hvað er erythema nodosum?

Answer 43

panniculitis

Question 44

hvernig er klíník í erythema nodosum? (3)

Answer 44

1) aum ljósrauð infiltröt framan eða aftan á leggjum
2) hiti
3) arthralgia

Question 45

hvað orsakar erythema nodosum? (3)

Answer 45

1) lyf (sulfa, hormón)
2) sýkingar (berklar, streptococcar)
3) CU, Crohns, sarcoidosis