22. Psychosen Flashcards
Schizofrenie
- denkstoornis: formeel en inhoudelijk
- neologismen
- gedachteblokkade
- wanen
- gedachte-inbrenging, -onttrekking en -uitzending
- beïnvloedings- en betrekkingswanen
- ontregelde stemming (affectieve vervlakking)
- cognitieve stoornis
- kakatone symptomen: stupor, stereotypieën
- minstens half jaar
- slechte sociale vaardigheden
Verloop: psychotische episoden (actieve fase) wisselt met rustiger perioden (restfase, vooral neg. symptomen) - prodromale fase
- lagere sociale klasse
- stedelijke omgeving is risico
- gebruik van cannabis is risico
Doorsijpelingstheroie
Hallucinaties ontstaan uit het ‘lekken’ van onbewuste mentale activiteit naar het bewustzijn.
Verbeeldingstheorie
Hallucinerende mensen zijn suggestibeler ten aanzien van hun waarnemeningen
Subtypen schyzofrenie
- kakatone
- gedesorganiseerde
- paranoïde
Etiologie
- kwetsbaarheids-stress-model
- dopaminehypothese: hyperactiviteit van systemen in de hersenen die dopamine gebruiken. (secundair)
- afwijking in oogbeweging: saccadische bewegingen en volgbewegingen. Onregelmatigheden in volgbewegingen
- volumevermindering van de slaapkwab/hippocampus
- bekende prikkels blijven nieuw
Behandeling
Biologische interventies: antipsychotica
Psychologische interventies: psycho-educatie, CGT, training SOVA, psychiatrische revalidatieprogramma’s
Sociale interventies: psycho-educatie (familie)
Schizofreniforme stoornis
Iemand vertoont het klinisch beeld van schizofrenie, maar het tijdscriterium van een half jaar is niet gehaald en het sociaal functioneren is niet opvallend verslechterd
Schizoaffectieve stoornis
Het overgangsgebied tussen stemmingsstoornissen en schizofrenie wordt tot diagnostische categorie verheven, maar net als bij de schizofreniforme psychose gaat het in feite om varianten die niet goed binnen de grote diagnostische vakken passen, omdat de werkelijkheid zich niet zoveel aantrekt van onze behoefte aan een overzichtelijke indeling.
Waanstoornis
Psychose die bestaat uit een hardnekkige waan, terwijl het algemene niveau van functioneren intact blijft.
- grootheidswaan
- erotische betrekkingswaan
- jaloersheidswaan
- somatische waan
- achtervolgingswaan
- zeldzaam
- geen behoefte aan behandeling
Kortdurende psychose
Psychose is op te vatten als een reactie op een zeer belastende ervaring, zoals oorlogsgeweld, verkrachting of een natuurramp. In die gevallen spreekt men van een kortdurende reactieve psychose.
- herstel treedt op na enkele dagen, soms enkele weken
Gedeelde psychose / folie à deux
Een waan die ontstaat bij iemand die in een nauwe relatie staat met een andere persoon, die al eerder dezelfde waan heeft ontwikkeld.
Andere psychosen
- psychotische stoornis door een somatische aandoening (pas nadat een delier is verworpen)
- psychotische stoornis door middelengebruik
