18. Middelgebonden stoornissen en verslaving

Question 1

Misbruik

Answer 1

Iemand kan door het gebruik niet meer voldoen aan bepaalde verplichtingen, handelt gevaarlijk, komt met justitie in aanraking en/of veroorzaakt problemen met andere mensen.

Question 2

Afhankelijkheid

Answer 2

Onvermogen om het middelengebruik te beheersen of te staken.

• Tolerantie
• Onthoudingsverschijnselen

Question 3

Remissie

Answer 3

Wanneer iemand na een periode van afhankelijkheid gedurende ten minste één maand niet voldoet aan de criteria voor misbruik en afhankelijkheid.

• vroege vs langdurige remissie
• volledige vs gedeeltelijke remissie

Question 4

Intoxicatie

Answer 4

Door het gebruik van (of blootstelling aan) een psychoactieve stof ontstaat een omkeerbaar middelspecifiek syndroom.

Question 5

Onthouding

Answer 5

Iemand staakt of vermindert het gebruik na een periode van veelvuldig gebruik van een middel.

Question 6

Bewustzijnsverlagende middelen:

Answer 6

• alcohol
• opiaten (natuurlijke opiaten, halfsynthetische opiaten, zuiver synthetische, geheel chemish geproduceerde opiaten)
• sedativa
• hypnotica
• pijndempend effect
• remmen werking centrale zenuwstelsel

Question 7

Stimulerende middelen:

Answer 7

• amfetaminen
• cafeïne
• cocaïne (blokkeert prikkelgeleiding)
• nicotine
• lage tot normale dosering: aangenaam
• te hoge dosis: angstig, prikkelbaar, achterdochtig en rusteloos

Question 8

Bewustzijnsveranderende middelen

Answer 8

• fencyclidine (ontremt en agressief)
• hallucinogenen (LSD, geen gevoel van tijd)
• cannabis (high gevoel, THC, negatieve tolerantie)
• vluchtige stoffen (lallende spraak, evenwichtsstoornissen)
• veranderen zintuiglijke gewaarwoordingen

Question 9

Gevolgen van excessief gebruik

Answer 9

• syndroom van Korsakov
• delirium tremens
• kans op leverziekte
• neusproblemen bij snuivers

Question 10

polydruggebruik

Answer 10

men gebruikt meer dan één substantie tegelijk

Question 11

Comorbiditeit

Answer 11

• met andere middelgebonden stoornissen
• met andere as-I-stoornissen
• met as-II-stoornissen

Question 12

sensitisatie

Answer 12

Na herhaald gebruik wordt de initiële respons op het middel steeds sterker

Question 13

bifasische respons

Answer 13

vanwege het stimulerende effect direct na inname en het dempende effect als het alcoholpromillage in het bloed stijgt.

Question 14

Verslaving als excessieve trek-model

Answer 14

Een verslaving wordt gedefinieerd als ‘een emotionele binding aan een appetitieve activiteit, die zo sterk is dat iemand het moeilijk vindt deze activiteit te matigen, ondanks het feit dat ze schade veroorzaakt’.

Question 15

Genetische determinant

Answer 15

Genen spelen een rol bij het ontstaan van middelgerelateerde problemen. Een deel van de genetische bijdrage is algemeen voor verslavingen en een deel is middelgebonden. In dat laatste geval gaat het om verschillen in de mate waarin iemand de positieve en negatieve effecten van dat middel ervaart.

Question 16

spanningsreductiehypothese

Answer 16

Deze hypothese luidt dat alcoholisten drinken vanwege het belonende effect van spanningsreductie, veroorzaakt door de dempende werking van alcohol. (operante leerprincipes)

Question 17

perceived self-efficacy

Answer 17

Het vertrouwen dat iemand heeft om succesvol te handelen in een potentieel stressvolle situatie

Question 18

Compensatoir model

Answer 18

De verslaving blijft in stand omdat cues, zoals de gebruikersomgeving, compensatoire responsen ontlokken die worden ervaren als een sterke drang het middel te gebruikten (craving) wat vervolgens druginname motiveert.

Question 19

Appetitief model

Answer 19

Organismen leren bij veelvuldig drugggebruik een associatie tussen de cues en het positieve, belonende effect van de drug.

(Brain games)

Question 20

Sensitisatiemodel

Answer 20

Verslaving is het gevolg van het steeds gevoeliger worden van het hersengebied dat verantwoordelijk is voor de verwerking van belonende stimuli en voor de motivatie beloning te bemachtigen, zoals bijvoorbeeld het plezierige effect van drugs.