21/ Hemisferische Asymmetrie

Question 1

Wat toont neuroanatomische asymmetrie van de cortex

Answer 1

,”Structurele asymmetrie zichtbaar op CT of MRI occipitaal links over de middellijn, frontaal rechts veroorzaakt door Yakovlevian torque.”

Question 2

Wat is de algemene regel omtrent asymmetrie in de hersenen

Answer 2

,Evolutionair oude gebieden (primair motorisch/sensorisch) zijn meer symmetrisch dan recentere gebieden zoals de frontale cortex.

Question 3

Wat bepaalt de kliniek bij letsels in het taalnetwerk

Answer 3

,De locatie van het letsel in het taalnetwerk.

Question 4

Wat zijn gelateraliseerde corticale functies

Answer 4

,”Handvoorkeur, taal, motoriek, aandacht en meer.”

Question 5

Hoe ontwikkelt handvoorkeur zich

Answer 5

,Begint al foetaal (bijvoorbeeld duimzuigen) en wordt vastgesteld tijdens de kleutertijd.

Question 6

Wat is de relatie tussen handvoorkeur en taal

Answer 6

,Bijna alle rechtshandigen (90% van de bevolking) hebben taalcentrum in de linkerhemisfeer bij linkshandigen is 27% R-hemisfeer dominant.

Question 7

Welke moderne technieken worden gebruikt voor neurowetenschappelijk onderzoek

Answer 7

,”Functionele MRI (fMRI), EEG/MEG, en transcraniële magnetische stimulatie (neuromodulatie).”

Question 8

Wat toont fMRI van het taalnetwerk

Answer 8

,”Een duidelijke lateralisatie in de linkerhemisfeer bij de meeste deelnemers, met lokale variaties tussen individuen.”

Question 9

Wat is een netwerk/connectoom

Answer 9

,Een systeem van onderling verbonden ‘hubs’ letsel aan één regio kan de functie van het hele netwerk beïnvloeden.

Question 10

Wat verbindt Broca en Wernicke in het taalnetwerk

Answer 10

,”De arcuate fasciculus, een wittestoftractus.”

Question 11

Wat is de rol van Broca in het taalnetwerk

Answer 11

,Betrokken bij spraakproductie en syntactische analyse (gebied BA44-45).

Question 12

Wat doet de ventrale stroom in het dual stream model

Answer 12

,Begrip van spraak en lexicosemantische koppeling.

Question 13

Wat doet de dorsale stroom in het dual stream model

Answer 13

,Het mappen van akoestische input naar motorische regio’s en spraakproductie.

Question 14

Wat is orthografie

Answer 14

,De weergave van klanken van een taal door geschreven of gedrukte symbolen.

Question 15

Wat is het verschil tussen fonemen en grafeem-foneem-koppeling

Answer 15

,Fonemen zijn klanken van lettergrepen grafeem-foneem-koppeling is het linken van letters aan klanken.

Question 16

Wat gebeurt er in de visuele woordvormherkenningsregio

Answer 16

,BA37 (fusiforme gyrus) detecteert visuele woordvormen voor lexicale verwerking.

Question 17

Wat doet de rechterhemisfeer bij taalverwerking

Answer 17

,”Betrokken bij prosodie (intonatie, emotie) en compensatie na letsel in de linkerhemisfeer.”

Question 18

Welke onderdelen zijn betrokken bij inner speech

Answer 18

,Broca en STG voor stille taalverwerking Broca en SMA (BA6) voor hardop lezen.

Question 19

Wat is een voorbeeld van plasticiteit na hersenletsel in de linkerhemisfeer

Answer 19

,Compensatie door activatie in de rechterhemisfeer.

Question 20

Welke bilaterale activaties vinden plaats tijdens lezen en luisteren

Answer 20

,Activatie van STG/STS bilateraal voor lexicale mapping in het fonologisch netwerk.

Question 21

Welke functie heeft de rechter inferieure frontale gyrus (BA44)

Answer 21

,”Verantwoordelijk voor prosodie (intonatie), affectieve en niet-affectieve interpretatie, en bij aprosodie: productie van afgevlakte spraak.”

Question 22

Wat is de functie van de rechter BA22

Answer 22

,Begrip van prosodie.

Question 23

Hoe compenseert de rechter hemisfeer na hersenletsel links

Answer 23

,”Plasticiteit, vooral bij jongere personen, leidt tot betere compensatie.”

Question 24

Welke hersengebieden zijn actief bij tonen/geluiden zonder fonemen

Answer 24

,Heschl bilateraal actief en Wernicke voor spraakdetectie met frontale controle.

Question 25

Wat gebeurt er bij luisteren naar woorden

Answer 25

,Foneemextractie in planum temporale. Lexicale mapping in STS. Lexicosemantische koppeling in de ventrale stroom. Syntactische analyse door Broca en andere regio’s.

Question 26

Wat is de rol van top-down projecties tijdens luisteren

Answer 26

,”Integratie in context, bv. gebruik van voornaamwoorden en dynamische interpretatie.”

Question 27

Welke gebieden zijn betrokken bij het herkennen van visuele vormen

Answer 27

,BA17/18/19 voor visuele detectie en BA37 (fusiforme “visual word form area”) voor woordvormherkenning.

Question 28

Welke stappen vinden plaats bij het luidop lezen

Answer 28

,Detectie visuele vormen → lexicale mapping STS. Lexicosemantische koppeling in ventrale stroom. Inner speech: Broca en STG. Motorische controle: SMA en hogere-orde cognitieve controle in DLPFC en anterieure cingulaire cortex.

Question 29

Wat zijn kenmerken van afasie

Answer 29

,”Verworven taalstoornis met of zonder spraakstoornis, bv. Broca-afasie (spraakproductie verstoord) of Wernicke-afasie (begripsstoornis).”

Question 30

Wat is dysarthrie

Answer 30

,Motorische spraakstoornis met onduidelijke spraak door krachtsverlies.

Question 31

Wat is aprosodie

Answer 31

,”Verstoorde klankkenmerken van spraak, bv. monotone spraak bij afwezigheid van toonhoogteverschillen.”

Question 32

Wat zijn kenmerken van Broca-afasie

Answer 32

,”Non-fluente spraak met agrammatisme, spraakapraxie en moeilijkheden bij nazeggen.”

Question 33

Wat zijn kenmerken van Wernicke-afasie

Answer 33

,”Vloeiende spraak met parafasieën, gestoorde semantiek en begrip, en vaak problemen bij nazeggen.”

Question 34

Wat gebeurt er bij letsel in de rechter pariëtale cortex

Answer 34

,”Neglect van de linkerhelft van de ruimte, extinctie bij bilaterale stimuli en astereognosie bij sensorische identificatie van objecten.”

Question 35

Wat is het verschil tussen rechter en linker pariëtale cortex

Answer 35

,Rechts: aandacht en ruimteweergave. Links: uitvoering van aangeleerde motorische handelingen en coördinatie met visuele input.

Question 36

Hoe test je een fatische stoornis

Answer 36

,”Door spontane spraak, herhaling, begrip, lezen, benoemen en schrijven te beoordelen.”

Question 37

Wat test je bij ideomotorische apraxie

Answer 37

,”Of een persoon een beweging op vraag kan nadoen, ondanks intact begrip en motoriek.”

Question 38

Wat zijn kenmerken van dyslexie

Answer 38

,”Persisterende problemen met lezen/spelling door fonologische verwerkingsstoornissen, soms met visuele componenten en erfelijke basis.”