2) Leki ukł. sympatycznego; działanie receptorów, SYMPATYKOMIMETYKI Flashcards
α1 - działanie
Gq –> ↑ CTK
1) skurcz mm gładkich (poza p. pok)
- rozszerzenie źrenic
- opróżnienie pęcherza
2) ↓ RAA (antagonistycznie do β1)
α2 - działanie
Gi –> ↓ CTK
1) ↓ uwalniania NA
2) ↑ agregacji PLT
3) ↓ insuliny (antagonistycznie do β2)
………………………….
α2a - OUN; uspokajająco
α2b - pień mózgu (RVM - reg. impulsacji sympatycznej i zwieraczy przedwłośnicznowych)
- ↓ CTK
β1 - działanie
Gs - serce
1) ino i chrono +
2) (+) lipazy lipoproteinowej
3) ↑ RAA
β2 - działanie
Gs - rozkurcz
1) rozkurcz mm gładkich (oskrzeli, naczyń, mm trzewnych)
2) ↑ insuliny (-> glikogenoliza)
3) ↓ K+ we krwi
β3 - działanie
Gs
1) lipoliza w tkance tłuszczowej (↑ WKT)
2) w sercu i naczyniach: wazodylatacja przez NO (NEBIWOLOL)
Sympatykomimetyki - grupy
Bezpośrednie sympatykomimetyki:
1) aminy katecholowe
2) agoniści adrenergiczni (ag. α, ag. β, ag. głównie β2)
3) ag. dopaminergiczni (D1)
………………………………………….
Pośrednie sympatykomimetyki:
1) działające na ziarnistości
2) blokujące wychwyt zwrotny katecholamin
Adrenalina
Sympatykomimetyki (bezp.), aminy katecholowe
- działa PODOBNIE na α i β
(ale β są bardziej wrażliwe - efekty przeważają) - gł. wychwyt 2
………………………… - reanimacja
- wstrząs anafilaktyczny
Noradrenalina
Sympatykomimetyki (bezp.), aminy katecholowe
- α1, α2 (w małym stopniu też na β1)
- po podaniu iv: ↓ HR (↑↑↑ CTK -> odruchowa wagotonia)
………………………………….. - NS z hipotonią
- wstrząs septyczny
Dopamina
Sympatykomimetyki (bezp.), aminy katecholowe
Dawki: [μg/kg mc/min]
1) 0,5-5 : D1 (↑ diurezy, rozkurcz naczyń)
2) 5-10: β1
3) >10: α1 (uogólniony skurcz naczyń)
Agoniści rec. α - wymienić leki
Sympatykomimetyki (bezp.)
1) Fenylefryna (α1)
2) Nafazolina
3) Ksylometazolina
4) Tetryzolina
5) Midodryna
6) Droksydopa
Fenylefryna
Sympatykomimetyki (bezp.)
- SELEKTYWNY ag. α1
pozajelitowo - utrzymanie CTK podczas:
- znieczulenia
- wstrząsu
- niedociśnienia
Nafazolina
Ksylometazolina
Sympatykomimetyki (bezp.), ag α
1) nieżyt nosa
2) ostre zapalenie spojówek
Tetryzolina
Sympatykomimetyki (bezp.), ag α
1) nieżyt nosa
2) zapalenie spojówek (nieinfekcyjne)
2) zatoki
……………………
N:
- zespół suchego oka
- niedokrwienie przedniego odcinka gałki ocznej
Midodryna
Sympatykomimetyki (bezp.), ag α
1) samoistna hipotonia ortostatyczna ........................... N: - parestezje - świąd - zab. mikcji (częstomocz, retencja, parcie na mocz)
Droksydopa
Sympatykomimetyki (bezp.), ag α
- najnowszy lek
- zamieniana do NA
1) Neutrogenna hipotonia ortostatyczna (-> Parkinson)
Ag. β - wymienić
Sympatykomimetyki (bezp.)
1) Izoprenalina (rzadko, kiedyś w blokach)
2) Orcyprenalina
3) Dobutamina
Orcyprenalina
Sympatykomimetyki (bezp.), ag β
1) bloki serca
przejściowe, niewymagające elektroterapii ani rozrusznika
Dobutamina
Sympatykomimetyki (bezp.), ag β
1) wstrząs kardio
2) NS (z małą poj. minutową)
3) próba dobutaminowa - diagnostyka ChNS
Ag. głównie β2 - kiedy?
Sympatykomimetyki (bezp.)
kiedy?
1) astma oskrzelowa
2) PoCHP
3) ↓ skurcze macicy (salbutamol, fenoterol)
Ag. głównie β2 - krótko działające
Sympatykomimetyki (bezp.)
- też: ↓ skurcze macicy
1) Salbutamol
2) Fenoterol
3) Terbutalina
Ag. głównie β2 - długo działające
Sympatykomimetyki (bezp.)
1) Salmeterol (też p-zapalnie)
2) Formoterol (szybciej niż solmeterol)
Pośrednie sympatykomimetyki - ogólnie + wymienić
- Uwalniają NA z pęcherzyków synaptycznych zak. współczulnych
- ↑ zwrotne wchłanianie NA ............................. 1) Efedryna 2) Pseudoefedryna 3) Amfetamina
Efedryna
Pośrednie sympatykomimetyki
- najczęstszy lek gdy ↓ CTK w trakcie znieczulenia
- silnie pobudza OUN
Pseudoefedryna
Pośrednie sympatykomimetyki
- izomer EFEDRYNY, ale bez działania na OUN
1) nieżyt nosa
2) zapalenie zatok
3) zapalenie GDO
Wychwyty katecholamin
1) Neuronalny (wychwyt I)
- zak. presynaptyczne neuronów
- silniej NA
- inhibitor: KOKAINA, TRÓJCYKLICZNE ANTYDEPRESANTY
2) Tkankowy (wychwyt II)
- mm gładkie, serce, śródbłonek
- silniej A
- inhibitor: GKS
