1) Przekaźnictwo cholinergiczne; CHOLINOMIMETYKI

Question 1

Ukł. cholinergiczny - ogólnie (które włókna, jakie receptory?)

Answer 1

Ach - włókna:

1) somatyczne
2) przedzwojowe autonomiczne

2) pozazwojowe
- gruczoły potowe
- rdzeń nadnerczy
- parasympatyczne
………………………………
Rec. muskarynowe (M1, M2, M3)
Rec. nikotynowe (Nn, Nm)

Question 2

Rec. M1

Answer 2

“neuronalny”; Gq (↑ IP3, DAG)

• OUN, zwoje, kom. okładzinowe

1) pobudzenie OUN
2) ↑ soku żołądkowego
3) ↑ perystaltyki

………………………………….
selektywny antagonista - Pirenzepina

Question 3

Rec. M2

Answer 3

“sercowy”; Gi (↓ cAMP)

• serce, zak. presynaptyczne

1) ↓ HR
2) hamowanie presynaptyczne (↓ czynności neuronów)

Question 4

Rec. M3

Answer 4

“gruczołowy”; Gq (↑ IP3)

• gruczoły egzokrynowe, mm gładkie (nienaczyniowe!), śródbłonek
  1) ↑ wydzielania gruczołów

2) skurcz mm gładkich (innych niż naczyniowe!)
3) rozkurcz naczyń (NO w śródbłonku)

Question 5

Cholinomimetyki - grupy

Answer 5

1) Agoniści muskarynowi

2) AchEI

Question 6

Agoniści muskarynowi - działanie

Answer 6

Cholinomimetyki
- bezp. na receptory M

1) MM GŁADKIE: ↑ perystaltyki, ↑ mikcji, skurcz oskrzeli
2) SERCE/NACZYNIA: ↓ HR, ↑ CO, rozszerzenie naczyń (= ↓CTK)
3) GRUCZOŁY: ↑ wydzielania (też w oskrzelach)
4) ŹRENICE: Miosis (zwężenie)

Question 7

Ag. muskarynowi - wskazania

Answer 7

Cholinomimetyki

1) Jaskra z zamkniętym kątem*
2) Zatrucia ATROPINĄ

3) atonia p. pok, pęcherza
4) Diagno astmy (próby prowokacyjne)

………………………………..
*Jaskra: utrudniony odpływ cieczy, bo rozszerzona źrenica zamyka kąt przesączania

Question 8

Ag. muskarynowi - p-wskazania

Answer 8

1) Parkinson
2) Nadczynność tarczycy
3) Zawał serca, zab. przewodzenia

4) Astma

5) Ch. wrzodowa
6) Stany skurczowe p.pok
7) Niedrożność DM i DŻ

8) Niedociśnienie (ciężkie)

Question 9

Ag. muskarynowi - leki

Answer 9

1) ACh
2) Karbachol

3) Betanechol
4) Metacholina

5) Muskaryna
6) Pilokarpina

Question 10

ACh

Answer 10

Ag. muskarynowi
cholina + acetyloCo-A

• w operacjach oka (szybkie zwężenie źrenicy)
• iv: krótko, bo szybko rozkładana przez BChE

Rozkładana przez:

1) AChE (swoista wobec Ach; w neuronach)
2) BChE (nieswoista; w osoczu i tkankach)

Question 11

Karbachol

Answer 11

Ag. muskarynowi
cholina + kw. karbaminowy

• dłużej niż ACh (wolniej rozkładany przez AChE)

1) Atonie p. pok i pęcherza
2) ↓ p. śródgałkowe (gdy nie można PILOKARPINY)

Question 12

Betanechol

Answer 12

Ag. muskarynowi
β-metylocholina + kw. karbaminowy

• hipotonia pęcherza/jelit

Question 13

Metacholina

Answer 13

Ag. muskarynowi
β-metylocholina + kw. octowy

diagno astmy

Question 14

Muskaryna

Answer 14

Ag. muskarynowi
z grzybów

• farmakologia eksperymentalna

Question 15

Pilokarpina

Answer 15

Ag. muskarynowi

1) jaskra z zamknietym kątem
2) ↑ gruczołów ślinowych/ łzowych (radio, Sjogren)

3) zatrucie Atropiną i in. cholinolitykami
4) próba potowa w diagno mukowiscydozy

Question 16

AChEI - ogólnie, wskazania

Answer 16

Cholinomimetyki działające POŚREDNIO

(też trucizny -> działają nieodwracalnie)
………………..
Wskazania:

1) Jaskra z zamkniętym kątem
2) Zatrucia ATROPINĄ

3) Miastenia
4) Odwrócenie bloku nn-mm
5) Alzheimer
……………………
P-wskazania i niepożądane takie same jak przy ag. muskarynowych

Question 17

AChEI - leki

Answer 17

Cholinomimetyki

1) Edrofonium

2) Fizostygmina
3) Neostygmina
4) Pirydostygmina

5) Ekotiopat
6) Dyflos

7) Donepezyl
8) Galantamina
9) Rywastygmina

Question 18

Edrofonium

Answer 18

AChEI

• diagno miastenii (tylko, bo krótki czas działania)
  ………………………….
  MIASTENIA: p-ciała przeciw płytce nn-mm (rec. Nm)

Question 19

Fizostygmina

Answer 19

AChEI

dobrze przenika do OUN

• ciężkie zatrucia parasympatykolitykami

Question 20

Neostygmina

Answer 20

AChEI

• NIE do OUN

(we wszystkich wskazaniach oprócz diagnostyki astmy)

1) Pooperacyjna atonia pęcherza i jelit
2) Zatrucia ATROPINĄ
3) Miastenia
4) Odwrócenie bloku nn-mm (po lekach zwiotczających)
5) Alzheimer

Question 21

Pirydostygmina

Answer 21

AChEI

• lepsze wchłanianie + dłużej niż NEOSTYGMINA
• miastenia

Question 22

Ekotiopat

Dyflos

Answer 22

AChEI

• długi czas działania
• jaskra z zamkniętym kątem

Question 23

Donepezyl
Galantamina
Rywastygmina

Answer 23

AChEI
- do OUN (!)

• Alzheimer (śr. ciężki, leczenie objawowe)

Question 24

Zatrucie AChEI (objawy + leczenie)

Answer 24

(ze środków ochrony roślin)

1) Obj. muskarynowe
2) Obj. nikotynowe (drżenie mm, drętwienie, drgawki toniczno-kloniczne)

3) Obj. OUN (↑ pobudliwość, niepokój, apatia, śpiączka)
……………………………………….
LECZENIE:

1) ATROPINA (↓ obj. muskarynowe, aż do atropinizacji)
2) “OKSYMY” (reaktywatory AChE) - tylko po zw. fosforu