1.B.11 - HC 5 extrinsieke beschadigingen van de long Flashcards
wat adem je dagelijks in?
- 10.000 L lucht/dag
–> bestaat uit: - stikstof N2 78%
- zuurstof O2 20%
- Argon 0.9%
- koolstofdioxide (0.03%)
- water (1-3%)
daarnaast krijg je ook het volgende binnen:
- kleine deeltjes (fijnstof), zowel organische als anorganische stoffen;
- gassen, bv irriterende/toxische gassen
- micro-organismen die soms infecties veroorzaken of immunologische reacties.
het effect op de longen van ingeademde deeltjes wat niet hoort is afhankelijk van?
- de anatomie van de longen/luchtwegen
- de grootte van ingeademde deeltjes en daarmee samenhangende depositie
- eigenschappen ingeademde deeltjes
- (reactie lichaam op ingeademde deeltjes)
–> hoe fijner, hoe vervelender, hoe meer het in de longen blijft hangen
wat zegt de grootte van een deeltje
- < 10 micrometer
- 2,5 - 10 micrometer–> een groot deel van de deeltjes slaan neer in de nasopharynx, dankzij het slijmvlies en de neusharen
- 1 - 2.5 micrometer –> adem je voor een deel weer uit, de andere helft slaat neer op de longen.
–> hoe kleiner de deeltjes, hoe meer schade ze kunnen aanrichten aan de alveoli.
wat zijn ultra fijne deeltjes?
- kleiner dan 100 nm/ 1 micrometer
- pro-inflammatoir eigenschappen
- kunnen zorgen voor een andere chemische activiteit
- kunnen membranen passeren
- slaan neer in de septa tussen de secundaire lobuli
- effect is afhankelijk van de samenstelling
wat is antracosis?
ophoping van partikels/roet of wel neerslag in de longen
wat zijn pneumoconiosen?
- longaandoeningen door inademen hoge doseringen van anorganische stoffen.
- het zijn meestal beroepsziekten
- noduli zichtbaar: kleine bolletjes in de bovenvelden van de long
- kan leiden tot fibrose
noem vier soorten pneumoconiosen:
- mijnwerkers-pneumoconiosen: komt door kolengruis - komt voor bij mijnwerkers.
- silicose: komt door kiezelstof (silica) - komt voor bij steenhouwers
–> kleine ontstekingen, beide longen, veel bolletjes in de longen, met name boven in de longen –> geen behandeling - asbestose: komt door asbest - komt vooral voor bij mensen in de scheepvaart
- berylliose: komt door beryllium (metaal) - komt vooral voor bij mensen in elektrotechniek, tandartsen.
welke problemen kun je zien bij asbest?
- benigne plaques: witte plaatjes aan de zijkant van de pleura, verkalkt
- benigne pleurale effusie (BAPE): goedaardig pleuravocht
- Asbestose (longfibrose): asbestvezels in de long veroorzaken fibrose. fibrose komt langs de randen van de long aan de onderkant
- mesothelioom: deze vorm van kanker is bijna niet te behandelen. aan de pleura ontwikkelt een maligniteit waardoor de long steeds verder wordt weggedrukt. het duurt gemiddeld 30-40 jaar voordat mesothelioom ontwikkelt nadat je in contact bent gekomen met asbest.
- longkanker: vaak in combinatie met roken
wat is berylliose?
dit is pneumoconiose veroorzaakt door blootstelling aan beryllium (vliegtuigindustrie, elektronica, tandartsen en mijnwerkers). dit geeft in tegenstelling tot nodulaire afwijkingen soms fibrose granulomen en heeft veel weg van sarcoïdose.
type IV overgevoeligheidsreactie.
wat is sarcoïdose?
een idiopathische interstitiele longziekte die relatief zeldzaam is. 5000-7000 nederlanders zijn aangedaan met deze ziekte. het is een systemische ziekte en kan in alle organen voorkomen, maar komt het meest voor in de longen.
het wordt gekenmerkt door vergrote lymfeklieren, infiltraten in de longen, huidafwijkingen, erythema nodosum (rode vlekken op de benen maar met name op het scheenbeen) en oogontstekingen.
de calciumverhouding in de botten en gewrichten kan van slag raken, wat kan leiden tot nierstenen.
kan ook leiden tot aandoeningen aan het centrale zenuwstelsel
typisch aan deze ziekte is het granoloom
wat is een granoloom?
een compacte verzameling van ontstekingscellen in de long, met name macrofagen met een ring van lymfocyten.
granolomen zijn lichaam afweerreacties tegen deeltjes of micro-organismen die het lichaam niet goed opruimen. granulomen kunnen ook voorkomen bij vezels, haren of talkdeeltjes in de long.
wat is EAA?
- Ziekte door herhaalde inhalatie van een allergeen
- Dierlijke eiwitten, bacterien en schimmels, chemicalien
- Ziekte afhankelijk van antigeen, exposure en gastheerfactoren
- Eerst bekende is de boerenlong
bekende vormen van EAA?
- Mummy uitpakkers long
- Druivenplukkers long
- Aardappelrooiers long
- Waspoeder long
- Theeplukkers long
- de duivenmelkers long (dierlijk eiwit)
- boerenlong (schimmel)
benoem de pathofysiologie van EAA?
- Partikels kleiner dan 5 micrometer reiken diep genoeg in luchtwegen
- Histologische triade
- Cellulaire interstitiele pneumonie
- Cellulaire bronchiolitis
- (slecht gevormde) granuloom vorming (zonder necrose
- Uiteindelijk vorming van fibrose (vaak compatibel met UIP patroon zoals bekend is bij een idiopathische fibrose
- Precieze immunologisch mechanisme niet vollegdig opgehelderd.
welke twee soorten van EAA zijn er?
- acuut: minder dan 6 maanden, wordt baak gezien als pneumonie met granulomen op een X-thorax. verder is er centriolobulaire nodules te zien op een HRCT met airtrapping, wat afgesloten luchtwegen zijn. deze vorm is reversibel en verdwijnt snel bij het verwijderen van het antigeen
- chronisch: duur meer dan 6 maanden en er is risico op progressie. deze fibrose is niet reversibel en kenmerkt zich vooral door fibrose
