19 Spanje Flashcards
1
Q
Hoe groot is het wijngaardareaal van Spanje?
A
950.000 ha en qua volume derde land na Italië en Frankrijk
2
Q
Wat is het grootste wijnbouwgebied in Spanje?
A
Castilla-La Mancha: bijna de helft van het totaal van 950.000
3
Q
Welke eilandengroepen zijn belangrijk voor de wijnbouw in Spanje? Waarom?
A
De Balearen (Middellandse Zee, Mallorca) en de Canarische eilanden (Atlantische oceaan, Tenerife). Ze hebben een oude wijnbouwcultuur.
4
Q
Waar is gek genoeg het wijngaardareaal toegenomen, waar het overal elders in Spanje is afgenomen dankzij rooiprogramma’s?
A
La Rioja en País Vasco (Baskenland)
5
Q
Waardoor is de gemiddelde productie in Spanje per ha laag?
A
- Door het droge, warme klimaat
- Door de traditionele wijze waarop wijngaarden ingericht zijn.
6
Q
Is Spanje een import of exportland?
A
Export, het is met 2,2 miljoen liter de grootste exporteur ter wereld. Grootste afnemer is Frankrijk.
7
Q
Geschiedenis wijnland Spanje
A
Phoeniciërs 1100 vC: brachten wijn
Romeinen Moren, 8e tot 15e eeuw: neergang 17e eeuw
Britten en Nederlanders Jerez 1932
dictatuur Franco: neergang
1986 lid EU: geweldige impuls
8
Q
Hoe ziet het Spaanse wijnlandschap eruit?
A
Vooral bergachtig, het grootste deel ligt meer dan 200m boven de zeespiegel. Er lopen bergruggen van het noordwesten tot aan het zuidoosten. Er is in het midden van het land een uitgestrekte hoogvlakte, de Meseta.
9
Q
Wat zijn de belangrijkste 6 rivieren in Spanje?
A
De Duero, Ebro, Taag (Tajo), Miño, Guardiana en Guadalquivir
10
Q
Wat is er bijzonder aan de rivier de Ebro?
A
het is de enige grote rivier in spanje die naar de Middellandse Zee stroomt.
11
Q
Wat zijn de 6 bekendste wijngebieden in Spanje en hoe zijn hun bodemtypen?
A
- Rias Baixas: graniet en klei
- Priorato: leisteen en kwarts (llicorella)
- Ribero de Duero: kalkhoudende bodems
- Rioja: zand, kalksteen en klei
- Jerez: albariza, zeer kalkrijk
- Canarische eilanden: vulkanische as
12
Q
Tussen welke graden ligt Spanje?
A
tussen 36º en 43º NB
13
Q
Wat is het klimaat in Spanje in 4 zones?
A
Meseta: voornamelijk continentaal met hete zomers en koude winters. Wijnbouw met behoud van goede zuren toch mogelijk door hoogte.
Galicië: koel en nat
Levante: mediterraan
Andalusië: woestijnachtig
14
Q
In welke wijnbouwgebieden in Spanje ontmoeten 2 of 3 klimaatzones elkaar?
A
Rioja, Navarra, Aragón (continentaal, maar regens uit het westen)
Jerez en Murcia (zachte zeebries tempert hitte)
15
Q
Wat zijn de 10 belangrijkste WITTE druivenrassen in Spanje?
A
- Airén
- Macabeo
- Cayetana blanca
- Verdejo
- Palomino
- Moscatel de Alejandria
- Xarello
- Palomino fino
- Pedro Ximénez
- Parrellada
16
Q
Kenmerken airén
A
vooral voor distillatie, moderne vinificatietechnieken kunnen interessante Airéns opleveren
17
Q
Kenmerken albariño
A
bekendste druivenras van Rias Baixas
frisse minerale wijnen met een goede zuurgraad en vaak licht geparfumeerd (bloemig, steenfruit)
18
Q
Kenmerken macabeo
A
viura groeit vooral in het noorden en moet op tijd geoogst worden voor behoud zuren.
basisras voor Cava
19
Q
Kenmerken palomino fino
A
sherrydruif, dikke schil
20
Q
Kenmerken verdejo
A
DO Rueda
hoog zuurgehalte,
aromatisch en fris
citrus, appel, peer, meloen en perzik en groene tonen (gras, peper, buxus, rabarber)
21
Q
Kenmerken xarello
A
vooral voor Cava goede zuren
22
Q
Wat is het belangrijkste blauwe druivenras van Spanje?
A
Tempranillo
23
Q
Kenmerken bobal
A
- aanplant midden en zuidoost Spanje
- geeft wijnen met veel kleur en alcohol,
- goed te assembleren met tempranillo
24
Q
Kenmerken cariñena (samsó)
A
- rijpt laat,
- gevoelig voor meeldauw dus warm, droog klimaat geschikt
- wijnen met goede zuren, kleur en tannine
- blendpartner voor Priorato
25
Kenmerken Garnacha tinta (grenache noir)
- komt overal in Spanje voor, behalve in het diepe zuiden
- niet veel kleur
- werkpaard
- doet het goed in Priorato
- in Navarra is het een basisras voor rosé
26
Kenmerken garnacha tintorea
- kruising garnacha/petit bouschet
- teinturier (rood vruchtvlees)
- midden-Spanje en Levante
27
Kenmerken mencía
- elegante aromatische wijnen
- Bierzo (Castillië en León), Ribeira Sacra en Valdeorras (Galicië)
28
Kenmerken monastrell (mourvèdre)
- tanninerijke, krachtige wijnen
- Levante
29
Kenmerken tempranillo
- meest aangeplante druivenras in Spanje
- vroege rijping, korte rijpingscyclus
- hoger gelegen wijngaarden geschikter vanwege verschil dag- en nachttemperatuur
- Rioja
- aroma's: aardbei, pruim, tabak, leer en kruidig
- tempranillo blanco -\> witte Rioja
30
Wat zijn de 10 belangrijkste RODE druivenrassen in Spanje?
1. Tempranillo
2. Bobal
3. Garnacha Tinto
4. Monastrell
5. Garnacha Tintorera
6. cab sauv
7. syrah
8. merlot
9. mencía
10. mazuelo
31
Snoeimethodes in Spanje?
- steeds vaker guyot via draadgeleiding (en spaldera)
- druppelirrigatie (1/3 alle wijngaarden)
32
Wat is een opvallend kenmerk van veel Spaanse wijngaarden? Hoe komt dat?
De lage plantdichtheid, vanwege een extreem droge bodem.
33
Wat zijn de oude vinificatietechnieken van Spanje?
En wat zijn de modernere vinificatietechnieken?
**Oud**:
amforen,
jarenlange houtlagering op Amerikaans eiken (nadrukkelijk houtaroma),
oxidatieve dan wel gemaderiseerde witte wijnen
**Modern**: de doordrinkbaarheid is toegenomen door kortere houtrijping op Frans eiken
34
Wat zijn 3 belangrijke trends bij de vinificatie van witte wijnen in Spanje?
1. een **koude inweking van de schillen**, waardoor meer aroma's en meer structuur
2. gebruik van **wilde gisten**
3. **rijping sur lie** voor positief effect op geur, smaak, structuur en frisheid
35
Wat kan je zeggen van Cava?
- eigen DO
- methode traditionelle
- door rijp fruit vaak geen hoge dosage nodig
- rijping sur lie minimaal 9 maanden
- wit en rosé
- druivenrassen macabeo, xarello
36
Verschillen sherry fino en oloroso
**fino** = de fijnste, van de beste albarizo bodems, alcoholgehalte 15%
**oloroso** = geuriger en robuuster van ook zwaardere kleibodems, geen florrijping door hoger 17-18% alcoholgehalte
37
Wat is flor?
Flor is een laag gistcellen, die zich in sherrygebied van nature vormt op de basiswijn. Daardoor komt er geen zuurstof bij de wijn. Verantwoordelijk voor aroma's van amandel en bloemen.
38
Wat is het solera-systeem?
Vaten die in 3 tot 5 niveaus op elkaar zijn gestapeld. De onderste laag bevat de oudste wijn. Die vaten worden bijgevuld met jongere wijn uit laag daarboven.
39
Waarom hebben sherry's vaak geen jaartalaanduiding?
Door solerasysteem lopen verschillende jaartallen in elkaar over.
40
Kenmerken Fino sherry
- alcoholgehalte 15%
- een van 's werelds droogste witte wijnen
- strogeel
- gist, rijpe appel, amandel en gedroogd fruit
41
Wat is saca?
Het gedeelte dat uit de solera wordt gehaald om te worden gebotteld.
42
Kenmerken Manzanilla sherry?
Manzanillo sherry is hetzelfde als fino, het wordt alleen in een andere plaats gebotteld.
- droogst
- gist, amandelen, kamille
43
Kenmerken Amontillado
- Wanneer bij het bottelen van een oude fino of manzanillo blijkt dat de **florlaag verdwenen** is, **wordt** de **manzanillo** een **amontillado**
- 7 à 8 jaar rijping, - donkerder
- 16 - 22% alcohol
- stuivende florgeur, hazelnoten, koffie en tabak
44
Kenmerken Palo Cortado sherry
- zeldzame sherry
- kortere rijping met flor dan amontillado
- krachtiger uitgesproken smaak
45
Kenmerken Oloroso sherry
- sherry **zonder** florrijping!
- 17-19% alcohol
- walnoten, karamel, rogge, gedroogde vijgen
- max 5g/l restsuiker
46
Kenmerken Medium sherry
Medium sherry is:
- gemengde wijn van droge Jerezwijn fino/amontillado met een natuurlijk zoete sherry (PX) en/of geconcentreerd druivensap
- max 115 g/l restsuiker
47
Kenmerken Cream sherry
Cream Sherry is:
- gemengde Jerezwijn met als basis een oloroso en PX
- max 115 g/l restsuiker
48
Kenmerken Pedro Ximènez (PX)
Pedro Ximènez (PX) is:
- ongemengde natuurlijk zoete sherry van ingedroogde **pedro ximènez druiven**
- 400 tot 500 g/l restsuiker
49
Kenmerken Moscatel sherry
- natuurlijk zoete sherry van **moscateldruiven**
50
Wat zijn de 4 kwaliteitsniveaus van Spaanse wijn (piramide)?
Vino (**Vino de España**)
Indicaciõn Geografica Protegida (**IGP**)
Vino de Calidad con Indicaciõn Geografica (**VC**)
Denomination de Origen Protegida (**DOP**) :
- 2x Denomination de Origen Calificada (**DOCa**)
51
Wat is de piramide voor minimale houtrijping in Spanje?
**WIT**
\* Joven (jong, 0-6 mnd houtopvoeding, meestal niet - 12 mnd kelder)
\* Crianza wit/rosé (6 mnd - 12 mnd kelder)
\* Reserva wit/rosé) (6 mnd - 24 mnd kelder)
\* Gran Reserva wit/rosé (6 mnd -48 mnd kelder)
**ROOD**
\* Joven (jong, 0-6 mnd houtopvoeding, meestal niet - 12 mnd kelder)
\* Crianza rood (6 mnd - 24 mnd kelder)
\* Reserva rood (12 mnd - 36 mnd kelder)
\* Gran Reserva rood (18 mnd - 60 mnd kelder)
52
DO Cava loopt door welke 7 wijnregio's?
1. Aragón
2. Catalonië
3. Extremadura
4. Rioja
5. Navarra
6. País Vasco
7. Valencia
53
Wat zijn de meest gangbare druivenrassen voor Cava
macabeo, xarello, parellada, chardonnay, malvasia, garnacha tinta, trepat, pinot noir, monastrell
54
Wat is er vreemd aan de DO Cava en anders dan bij andere DO's?
Het is geen specifieke geografische denominacion, maar loopt door verschillende regio's.
55
Wat is Corpinnat?
Een mousserende wijn van een aantal producenten uit de Penedès die hebben gebroken met de DO Cava.
56
Hoe verlopen de smaaktypes van DO Cava op basis van restsuikers?
Brut Nature (0-3 g/l)
Extra Brut (0-6)
Brut (0-12g)
Extra Seco (12-17 g/l)
Seco (17-32 g/l)
Semi-seco (32-50 g/l)
Dulce (\>50 g/l)
57
Wat is Vino de Pago (DO Pago)?
**Vino de Pago** is een nieuwe categorie in Spanje die verleend kan worden aan prestigieuze wijnen van één wijngaard, perceel of wijngoed.
Wijngaarden liggen vaak niet binnen een bestaande DO. Producenten mogen hun wijnen alleen maken van eigen druiven.
Voorbeelden van DOPs waar vermelding van het terroir gereguleerd is zijn: Cava, Rioja, Priorato en Bierzo (dat zijn geen vino de pago's)
58
DO Rias Baixas (kenmerken)
- nat klimaat
- albariño (monocépages)
- belangrijkste subzone (van 5) Val do Sainés
- een van de belangrijkste gebieden van Spanje voor witte wijn
59
DOCa Rioja
3 subzones
klimaat
druiven
- stroomgebied van de Ebro
- 3 subzones:
1. **Rioja Alta** (kalkrijke ijzerhoudende klei, kracht en body),
2. **Rioja Alavesa** (kalkhoudende klei, verfijnd)
3. **Rioja Orienta**l (alluviaal, mindere Rioja's)
- korte hete zomer, lange warme herfst
- 75% rood
- **tempranillo**, garnacha tinta, graciano, marzuela
- WIT: viura, malvasia riojana, garnacha blanca (houtopvoeding
- verplichte houtopvoeding (Joven = Genérico)
60
Wat is het verschil tussen modernere rioja's en traditionele rioja's?
Modern: fruitiger, subtieler hout
Traditioneel: voller en zwoeler met Amerikaans eiken
61
Wat is sinds 2017 de nieuwe Rioja classificatie?
**Rioja** (generiek)
**Zona** (uit 1 v/d 3 zones)
**Pueblo/Municipio** (dorp, gemeente)
**Viñedos Singulares** (specifieke wijngaard)
62
DO Navarra
- voorheen koninkrijk waar ook Bordeaux toe behoorde.
- 60% rood, 30% rosé
staat bekend om **rood en rosé van tempranillo, garnacha tinta**
63
Wat is een **Catalyud Superior**?
Een rode wijn van minimaal 85% garnacha tinta van stokken van minstens 50 jaar oud.
64
Welke grote wijnproducent heeft Catalonië als kwaliteitsgebied omhoog gestuwd?
Torres
65
Hoeveel DOP's telt Catalonië?
11 waarvan Priorato en Penédes het belangrijkst zijn.
66
DO Penédes
- Catalonië
- Cava
- Torres
67
DOCa Priorato
- Catalonië
- kloosters, priorij
- top van de Spaanse wijnen
- late oogst
- struiken *en vaso* (Guyoy, Royat)
- Cariñena en garnacha tinta - tempranillo, cab sauv, cab franc, merlot en syrah
- ook wit: garnacha blanca, macabeo, px, chenin blanc, moscatel
68
Wat is een van de oudste herkomstgebieden van Spanje?
DO Tarragona
69
DO Bierzo
- Castilië en León
- bushvines
- oude wijngaarden
- gematigd klimaat
- mencia
70
Wat zijn de belangrijkste 3 DOP's van Castilië en León?
DO Bierzo, DO Ribera del Duero, DO Rueda
71
DO Rueda
- witte wijn
- verdejo, sauv blanc, viura, palomino
- draadgeleiding
- kiezelstenen
- fris en fruitig wit dat soms wat krachtiger is dankzij sur lie rijping
- er wordt ook rood gemaakt (tempranillo, garnacha, cab sauv, merlot)
- er zijn wel 10 soorten Rueda wijn (Rueda Rosado, Espumoso etc)
72
DO Ribera del Duero
- Pingus, Vega Sicilia Unico
- 120 km wijngaarden aan weerszijden van de rivier
- droog continentaal klimaat met hete zomers en ijskoude winters (behoud van zuren)
- **rode** wijn, beetje rosé (geen wit)
- tinta del país/tinto fino (regionale kloon van tempranillo)
73
Welke regio's vallen onder Midden Spanje?
\* Madrid, Extremadura, Castilla-La Mancha
\* deze maken deel uit van de centrale hoogvlakte
\* WIJNSCHUUR van Spanje
\* Continentaal klimaat
\* garnacha tinta, tempranillo
Met name Castilla-La Mancha: warm klimaat, goede grond, gezonde wijngaarden, dus kwalitatief goede en goedkope wijnen
74
Hoeveel DO's kent Midden Spanje?
10
1. Vinos de Madrid
2. Méntrida
3. Mondéjar
4. Uclés,
5. Ribera de Guadiana
6. La Mancha
7. Valdepeñas
8. Ribera del Júcar
9. Manchuela
10. Almansa
75
DO La Mancha
\* zuidelijke deel van de Meseta Sur
\* uitgesproken landklimaat
\* zand, klei en kalk
\* weinig schimmelziektes
\* grote investeerders
\* witte en rode wijnen, zacht en soepel
**WIT**: macabeo, verdejo, chardonnay, sauv blanc en pardillo
**ROOD**: cencibel (tempranillo), garnacha tinta, cab sauv, merlot, syrah
76
DO Valdepeñas
\* een van de **oudste DO**'s
\* Vallei van de rotsen
\* diepe zuiden tot aan Andalusië
\* kalksteen, klei en leem
\* **zachte houtgerijpte rode wijnen van tempranillo** en verder cab sauv, merlot, syrah en petit verdot
\* wit: **airén** en **verdejo**
77
Levante (groot gebied langs de Middellandse Zeekust)
\* Valencia (wijnhandelshaven) en Murcia (fruit en Monastrell)
\* gebrek aan water, lage rendementen
\* mediterraan klimaat met grote temp verschillen tussen zomer en winter
78
Hoeveel DO's heeft Levante?
6: 3 in Valencia en 3 in Murcia
1. Valencia (grote variatie witte en blauwe druiven)
2. Utiel-Requena (grootste, 80% bobal)
3. Alicante (bushvines, moscatel de Alejandria)
4. Yecla (monastrell)
5. Jumilla (monastrell, biologische wijnen)
6. Bullas (monastrell)
79
Wat is **Fondillón**?
Fondillón is een onversterkte zoete wijn van **overrijpe** **monastrell** druiven, 16%, 10 jaar solera-rijping
stijl is oxidatief, te vergelijken met tawny port.
80
Andalusië
\* zuidelijk, maar temperende invloed atlantische oceaan
\* mediterraan klimaat
\* vooral versterkte wijnen
\* 4 DO's waaronder Jerez
81
DO Jerez-Xérès-Sherry
\* veel hitte
\* kalkgronden (albariza)
\* 3 druivenvariëteiten
82
Welke 3 druivenvariëteiten worden in DO Jerez-Xérès-Sherry verbouwd?
\* Palomino Fino
\* Pedro Ximénez
\* Moscatel
83
Hoe wordt er gesnoeid in DO Jerez-Xérès-Sherry?
Volgens de *vara y pulgar*-methode (Guyot). De vara is de uitlopende tak met 7 of 8 knoppen. De pulgar is de korte scheut met 1 knop die in het volgend jaar uitloopt tot een vara.
84
Wanneer begint de oogst voor Sherry?
Als de palomino fino een mostgewicht heeft van 80 grade Oechsle ofwel 11 graden Baumé.
85
Hoeveel liter sap mag er maximaal uit 100 kilo palomino fino druiven worden gehaald voor de productie van sherry?
72,5 liter sap
86
Hoe heet een vintage sherry? Waarom wordt die zelden gemaakt?
een **Añada**
Wordt zelden gemaakt, omdat flor jonge wijn nodig heeft als voeding (solera-systeem).
87
Welke aanduidingen voor topsherry's zijn er zoal?
\* **Almacenista** - kleinere bodega, druiven uit eigen wijngaard
\* **En Rama** - rauw
\* **Vinum Optimum Signatum** (VOS) - minimale rijping **20** jaar
\* **Vinum Optimum Rare Signatum** (VORS) - ook wel very old rare sherry, minimale rijping **30** jaar
88
VORS-sherry's (Vinum Optimum Rare Signatum) betreft altijd...
amontillado
palo cortado
oloroso
Pedro Ximénez
89
Van welke druif wordt DO brandy de Jerez gemaakt?
airén
90
Balearen
\* eilandengroep in de Middellandse Zee (Ibiza, Mallorca, Menorca), waarvan Mallorca als enige eiland enige betekenis heeft op wijngebied
\* lokale druivenrassen
91
Canarische Eilanden
\* eilandengroep in de Atlantische Oceaan
\* subtropisch klimaat
\* vulkanische grond
\* wijnen hebben een mineralig karakter
\* 11 DO's: meest relevant: Tenerife
\* inheemse en internationale druiven
\* rode wijnen van **listán negra**
\* **malvasia** voor zoete witte wijnen
92
Waar wordt veel monastrell verbouwd?
In Murcia, Levante
93
Wat is een van de oudste DO's van Spanje?
DO Valdepeñas
94
Voor welke druif is Spanje vrijwel overal ongeschikt?
Merlot
95
Wat is Cava de Paraje Calificado?
Cava van 1 wijnbedrijf
stokken minstens 10 jaar oud
vinificatie in het bedrijf
48h/ha max opbrengst
rijping sur lie 36 mind
1 oogstjaar
alleen BRUT
96
Hoeveel subzones heeft Priorato?
12 subzones (**Vi de Vila**) en ze zijn vaak genoemd naar een dorpje:
Bellmunt del Priorat, Gratallops, El Lloar, Masos del Falset, La Morera del Montsant, Porrera, Poboleda, Escaladei, Solanes del Molar, Torroja del Priorat, Vilella Alta, Vilella Baixa
**Vi de Finca** = wijn van druiven uit 1 enkele wijngaard
97
Wat vormt een uniek wijngaardterroir op Lanzarote?
De randen van een grote massa **zwarte gestolde lava**, dat rijk is aan vulkanische as, vormt op Lanzarote een uniek wijngaardterroir.
De wijnstokken worden op 1 meter diepte aangeplant in kuilen of greppels, die weer met stenen worden omgeven om de plant voor saharawind te beschermen.
3/4 **malvasia**, **zoete witte wijnen**.
