17 - Działanie mózgu - najprostsze teorie Flashcards
- Co zwiększa szanse przeżycia organizmu? Jak to się wiąże z poglądami Arystotelesa?
- Sprawny system regulujący jego podstawowe funkcje metaboliczne
- Szybkie reakcje na zagrożenia, wyspecjalizowane zmysły
- Możliwość planowania, pamięć i orientacja, rozumienie związków przyczynowo-skutkowych
Konieczność funkcji należących do tych trzech kategorii zauważył już Arystoteles, określając je mianem dusza wegetatywna, zwierzęca i rozumna.
- Czemu karaluchy mają włoski na nogach?
*pomagają we wspinaczce po różnego rodzaju powierzchniach: gładkich, szorstkich, lepkich.
*jedną z funkcji płytki włosowej jest ograniczenie zakresu zgięcia kości udowej podczas cyklu kroków.
Gdyby usunąć włoski z n≥óg karaluchów, te zaczęłyby się chwiać podczas chodzenia z powodu przesadnego ruchu zgięcia kości udowej.
- Narysuj, gdzie mieści się 6 płatów kory mózgu.
- Na czym polega wyjątkowość mózgu człowieka?
Jedna z wyjątkowych cech naszego mózgu jest jego asymetria w zakresie wielkości półkul. Naukowcy porównali skan mózgu człowieka jak i szympansa, śledząc możliwY wzorzec ewolucji. Skupiono się na wspomnianej wcześniej asymetrii półkul. Wykryto że u szympansów ta asymetria nie zachodzi. U ludzi natomiast lewa półkula jest odrobinę dłuższa od prawej i nieco skręcona, co za tym idzie, możemy wnioskować że dzięki temu potrafimy mówić, ponieważ lewa półkula jest odpowiedzialna za mówienie.
- Czy szczur o masie mózgu takiej jak człowiek byłby równie inteligentny?
Współczynnik wzrostu jest różny dla zwierząt należących do różnych rzędów. Mózg gryzonia o masie 1.5 kg miałby około 7 razy mniej neuronów niż mózg człowieka. Mamy za to inne proporcje obszarów mózgu.
- Mózg słonia jest większy niż człowieka; czemu słoń nie jest od nas bardziej inteligentny?
Z powodu sposobu w jaki ten mózg jest zbudowany i jak rozłożone są w nim neurony. W korze mózgowej słonia neuronów jest dużo mniej niż w ludzkiej (ok 3 razy), a to z nią związane są wyższe czynności poznawcze, inteligencja itp. więc w naturalny sposób słoń nie może dysponować wyższą inteligencją. Poza tym wyjątkowo dużą (zwłaszcza w porównaniu do ludzkiego) część słoniego mózgu stanowi móżdżek związany z zupełnie innymi obszarami -utrzymanie równowagi, kontrola ruchów mięśni itp. To tam jest ulokowana zdecydowana większość imponującej liczby neuronów słonia. Tak więc o ile słoń nie zrozumie dzięki swojemu mózgowi teorii matematycznych, to w obszarze koordynacji ruchu wypada dużo lepiej od nas.
- Oceń, jaki procent mózgu wykorzystujemy. Jaki sens można nadać temu pytaniu?
Dobrze wszystkim znany szeroko rozpowszechniony mit głosi, że większość lub wszyscy ludzie wykorzystują jedynie 10% swojego mózgu. W związku z tym sugeruje się, że osoba może wzbudzić nieużyty potencjał i podnieść poziom swojej inteligencji. Mimo że czynniki wpływające na inteligencję mogą polepszyć się wraz z treningiem, idea mówiąca, że duże części mózgu pozostają nieużywane, jest bezpodstawna. W istocie przy wszystkich czynnościach, jakie wykonujemy w ciągu dnia i nocy nasz mózg pracuje bez wytchnienia. Nieustannie wykorzystujemy wszystkie jego komórki, chociaż trzeba przyznać, że nie wszystkie w równym stopniu. W zależności od sytuacji oraz zadania raz uaktywniona jest jedna grupa neuronów, a raz druga. Naukowcy przekonują, że gdyby w danym momencie wszystkie komórki mózgu wykorzystywane były w równym stopniu nasz mózg uległby przegrzaniu.
- Jakie sprzeczne wymagania stoją przed mózgami i jak natura je rozwiązuje?
- Precyzyjnie analizować wybraną informację, jednocześnie postrzegając wszystkie istotne bodźce by w razie potrzeby się na nich skupić.
- Sprawnie wykonywać kilka funkcji jednocześnie, ale bez wzajemnego zakłócania.
- Zapewnić możliwość dalszego działania pomimo częściowego uszkodzenia.
- Jaka jest rola interpretera i jak się przejawia u pacjentów z komisurotomią.
Gazzaniga podczas badań nad osobami z odciętym połączeniem ciała modzelowatego między dwiema półkulami zasugerował, że pomiędzy działaniami tych pacjentów a ich reakcjami znajduje się część ich mózgów, która interpretuje to, co robią. Inny termin - konfabulacja.
Słowa pokazywane krótko po lewej stronie trafiają do prawej półkuli (RH), słowa po prawej trafiają do lewej (LH), np.: dzwon – muzyka. Pacjent (LH) komentuje: muzyka; proszony by wskazał obrazek wybiera dzwon. Pytany: czemu dzwon? odpowiada - “Ostatnia muzyka, jaką słyszałem to były dzwony”.
- Jakimi metodami bada się lateralizację funkcji mózgu?
- Na podstawie obserwacji uszkodzeń mechanicznych oraz guzów i innych chorób - można wtedy powiązać dysfunkcję z tym co zostało uszkodzone, a więc wywnioskować funkcję danego obszaru.
- Można również prezentować bardzo krótkie bodźce, które będą szybsze niż czas dokładnego przekazania informacji z jednej półkuli do drugiej. W ten sposób można zaobserwować reakcję tylko danej półkuli.
- Różnego rodzaju badania za pomocą specjalnych przyrządów (PET, MRI, EEG, MEG)
- Test Wada, w którym chemicznie za pomocą barbituranów (często Amytalu) wyłącza się jedną półkulę
- Ostatnia metoda to eksperymenty z osobami, u których przecięto spoidło wielkie, a więc główną drogę przepływu informacji między półkulami
- Jakie są różnice anatomiczne między półkulami mózgu?
Prawa półkula:
- Większa i cięższa niż lewa.
- Więcej materii białej
- Część czołowa szersza, wysunięta do przodu
- Bruzda Sylwiusza kończy się zagięciem ku górze
- Niektóre obszary kory ciemieniowej powiększone
Lewa półkula:
- Część tylna szersza
- Bruzda Sylwiusza ok. centymetra dłuższa i prosta
- Większa równina skroniowa i ośrodek Broki
- Więcej materii szarej
- Więcej dopaminy, mniej noradrenaliny
- Co to jest komisurotomia i jakie wnioski płyną z badań pacjentów po takim zabiegu?
Komisuromia jest to zabieg chirurgiczny, podczas którego przecina się spoidła mózgowe, które łączą półkule mózgu. Pacjent po takim zabiegu wykonuje polecenia zgodnie z jego treścią, natomiast jako wytłumaczenie swojego działania podaje różne powody, które nie łączą się logicznie z dokonaną czynnością.
Wykorzystuje się go do łagodzenia objawów padaczki, ponieważ ogranicza rozprzestrzenianie się ataków epileptycznych pomiędzy półkulami. W początkowym okresie po zabiegu pacjenci mogą doświadczać “konfliktów” pomiędzy półkulami – ręka lewa i prawa mogą wykonywać sprzeczne czynności np. podczas zakupów czy ubierania się. Te objawy z czasem zanikają. Osoby po komisurotomii mają zdolność do wykonywania niezależnych, różnych czynności obiema rękami (np. rysowania jednocześnie innego kształtu ręką prawą i ręką lewą), ale mają za to trudności przy wykorzystywaniu rąk przy nowych, wcześniej nieopanowanych czynnościach
- Jak można scharakteryzować różnice w przetwarzaniu informacji wzrokowej lewej i prawej półkuli?
Lewe pole wzrokowe analizowane jest w prawej półkuli i odwrotnie.
Informacja wzrokowa nie jest jednak całkowicie rozdzielona, część informacji i z lewego pola widzenia może docierać też do lewej półkuli.
- Jakie są efekty uszkodzeń lewej i prawej półkuli?
Uszkodzenia lewej półkuli - afazje - utrata zdolności do rozumienia i tworzenia wypowiedzi na skutek uszkodzenia mózgu.
Uszkodzenie prawej półkuli - aprozodie - zaburzenie mowy objawiające się utratą zdolności prawidłowego posługiwania się cechami prozodycznymi. Prozodia obejmuje: intonację, akcent, rytm, tempo mowy oraz barwę głosu.
- Jakie zmiany w rozumieniu postaw moralnych powoduje komisurotomia.
Zwykle oceniamy jako moralnie naganne sytuacje, w których intencje były złe, np. nawet jeśli przypadkowo nie udało się kogoś zabić to sama próba zabójstwa jest karana, podczas gdy nieintencjonalne morderstwo traktowane jest znacznie łagodniej. U osób z przeciętymi spoidłami brak komunikacji pomiędzy półkulami powoduje przypisywanie przez lewą półkulę ocen moralnych tylko na podstawie końcowego wyniku: skoro nie udało się zabić to nic się nie stało, skoro ktoś przypadkowo doprowadził do czyjejś śmierci to jest winien.
