15. Nieuw-realistische tendensen Flashcards
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur
A) POLITIEK
B) KUNST
C) LITERATUUR
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur
A) POLITIEK
- jaren 60 en gevolgen
POLITIEK
- jaren 60: golden sixties
- economische hoogconjunctuur
- welvaartmaatschappij
- wereldtentoonstelling expo 58
- Atomium wordt gebouwd
- de welvaart heeft een keerzijde
GEVOLG 1: ontstaan contestatiebewegingen
- linkse intelligentsia
- tegen ‘alles is te koop’
- vele protesten
- tegen kapitalisme
GEVOLG 2: DEMOCRATISERING
- ook van het onderwijs
GEVOLG 3: INTERNATIONALISERING
- buiten de eigen dorpskern
- ontwikkeling communicatiemedia (tv; in contact met andere werelden, culturen)
GEVOLG 4: MORELE LIBERALISERING
- anti-autoritaire maatschappelijke stromingen ontstaan
- revolutionaire jaren 60
- seksuele revolutie
- liberalisering van normen en zeden
- tegen consumptie-wegwerpmaatschappij
- tegen kapitalisme
- sfeer van opstand
- maatschappelijke revolutie
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur B) KUNST - dada - happening - literaire avant-gardegroep - Provo
KUNST
- medium om kritiek te formuleren
- uiting van maatschappelijk engagement
- zelf ook voorwerp van kritiek
- werd als literair beschouwd
- alles is kunst
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur
B) KUNST
- dada
DADAISME
- anti-esthetica
- neodadaïsme
- revival
- geen onderscheid tussen kunst/geen kunst
- ready-mades (verheven tot kunstwerken
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur
B) KUNST
- happening
FENOMEEN VAN DE HAPPENING
- in jaren 60 begonnen
- poezie in carré ‘Vinkenoog), niet meer voor uitverkorenen maar voor iedereen
- organiseren manifest en roepen op tot permanente revolutie
- pleidooi voor permanente revolutie
1) ALLE MUSEA GESLOTEN
2) ALLE KUNSTWERKEN VERNIETIGEN - dadaïstisch gebaar
- bestaande kunst opheffen
- radicale vernieuwing
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur
B) KUNST
- literaire avant-gardegroep
LITERAIRE AVANT-GARDE GROEP
- de ZESTIGERS
- avant-gardistische standpunten
- ready-mades
- Warhol
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur
B) KUNST
- Provo
PROVO
- A’dam (1905-1967)
- beweging
- provocatie
- ludieke, politiek-anarchistische protesten in NL
- tegen de consumptiemaatschappij
- ontstond als jongerenbeweging
- orde verstoren, bewust politieke strategie
- revolutionairen
- afstand doen van gezagsgetrouwe burgers
- front gevormd tussen studenten, kunstenaars, arbeiders
BELANGRIJKE BEGRIPPEN
- toenemende openheid van denken
- democratisering
- internationalisering
15.1 Algemene karakterisering: kunst, politiek en literatuur
C) LITERATUUR
BELANGRIJKSTE KENMERKEN DEMOCRATISERINGTENDENSEN IN LITERATUUR
1) wegvallen van klassieke grenzen en hiërarchische ordeningen
2) tendens tot defictionalisering (docuroman, faction)
15.2 nieuw-realistische en neodadaïstische tendensen in de jaren 60
A) BEELDENDE KUNST
B) MUZIEK
C) PROZA
D) POEZIE
15.2 nieuw-realistische en neodadaïstische tendensen in de jaren 60
A) BEELDENDE KUNST
BEELDENDE KUNST
- procedé van de ready-mades (in andere betekenis geplaatst)
- Andy Warhol
- Duchamp
15.2 nieuw-realistische en neodadaïstische tendensen in de jaren 60
B) MUZIEK
MUZIEK
- street noise van John Cage
- vier minuten stilte in stuk
15.2 nieuw-realistische en neodadaïstische tendensen in de jaren 60
C) PROZA
PROZA
- Menuet van Boon (ready mades, niet-literaire elementen, de dood van de roman)
- docuromans van Harry Mulisch
15.2 nieuw-realistische en neodadaïstische tendensen in de jaren 60
D) POEZIE
POEZIE
- wild gardening van Bernlef (boodschappenlijstje als gedicht, ready-mades, tegen consumptiemaatschappij)
- experimenten van Bernlef in GARD SIVIK en BARBARBER
- defictionalisering
- niet-literaire elementen
- weerbericht, politiek manifest in literatuur
- kunst is geworteld in het dagelijkse leven
15.3 nieuw-realistische poëzie in Nederland
A) GARD SIVIK B) CREDO VAN DE ZESTIGERS C) BARBARBER D) ARMANDO E) ZEROISME/NUL-BEWEGING
15.3 nieuw-realistische poëzie in Nederland
A) GARD SIVIK
- oorspronkelijk antwerps tijdschrift
- nieuw-realisme wordt hierin geïntroduceerd
- eerst vlaamse redactie onder de 55’ers
- vanaf ‘57: redactie naar Nederland onder Sleutelaar en Vaandrager
- ‘59: Armando
- dan volledige ommezwaai
- wordt blad van nieuw-realisme
- boek ‘Nieuwe datum in poëzie’
- verkeersbord van 50 doorstreept
- komaf met de Vijftigers
- verandert na een tijdje in DE NIEUWE STIJL