13 - Slaap bij ouderen Flashcards
Wat zijn kenmerken van de slaap bij ouderen?
De slaap is oppervlakkig en meer gefragmenteerd.
Geef de prevalentie van insomnie op oudere leeftijd.
Boven de 65 jaar heeft meer dan 50% hier last van. De prevalentie ligt 2x hoger bij vrouwen.
Wat is de belangrijkste behandeling van insomnie bij ouderen?
De oorzaak behandelen.
Geef de kenmerken van slaapapneu bij ouderen.
Minder symptomen (niet zo ernstig), minder hypoxemie, minder cardiovasculaire sequellen en lagere mortaliteit.
Wat is de voorkeursbehandeling voor slaapapneu bij ouderen?
CPAP.
Wat is het syndroom van rusteloze benen?
Het is een onaangename sensatie t.h.v. de ledematen (benen > armen). Het wordt erger bij rust en in de avond-nacht en is beter bij beweging. Hierdoor gaan patienten meer bewegen, rondlopen, afkoelen, bad nemen, etc.
Wat zijn periodieke bewegingen van de ledematen (PLMD)?
Het is een idiopathische, slaap-en inactiviteitsgebonden neurologische stoornis waarbij er repetitieve stereotype bewegingen van één of beide benen optreden. Vaak is er dorsiflexie van de enkel en grote teene met flexie van de knie en heup.
Hoe gaat men RLS-PLMD behandelen?
1e keuze voor dopamine agonisten en benzodiazepines (liefst geen
opioïde farmaca of anticonvulsiva).
Wat is een REM-slaap gedragsstoornis of RSBD.
Het is een verlies van atonie tijdens de REM-slaap door een dysfunctie of destructie van inhiberende neuronen t.h.v. de hersenstam. Daardoor voeren patiënten hun droominhoud motorisch uit, vaak op een agressieve manier. Het is geassocieerd aan gebruik van SSRI’s maar kan ook een voorloper zijn van neurodegeneratieve ziekte.
Wat is de voorkeursbehandeling van RSBD?
Clonazepa (benzo).
Wat is het syndroom van de zonsondergang?
Het doet zich voor bij patiënten met Alzheimer. Hierbij ontwikkelen ze een delirante toestand die ontstaat naar de avond toe of ‘s nachts. Soms is er daardoor zelfs een omkering van het dag- en nachtritme. Het neemt toe bij verandering van omgeving en is vaak de aanleiding tot plaatsing.
De behandeling van slaapproblemen bij patiënten met dementie zijn voornamelijk niet-medicamenteus. Stel dat er toch medicatie moet voorgeschreven worden, welke kies je?
Een laag gedoseerd benzodiazepine gedurende een zo kort mogelijke periode.
Hoeveel patiënten met Parkinson ervaren slaapproblemen? Welke zijn dat dan?
70-90%.
Vaak is er slaapfragmentatie, frequente nachtelijke ontwaking, vroege ochtendlijke ontwaking met overdreven slaperigheid overdag. De gemiddelde slaaplatentie neemt af (< 5 min) waardoor patiënten plots in slaap kunnen vallen.
Kies:
De slaapstoornissen bij de ziekte van Parkinson verbeteren / verslechteren door het gebruik van dopaminerge medicatie.
Verslechteren.
Geef de kenmerken van slaap bij personen met een depressie.
- Insomnie met toegenomen slaaplatentie, doorslaapstoornissen, vroegtijdig ontwaken
- Minder diepe slaap
- Verminderde slaapefficiëntie
- Levendige dromen en nachtmerries door verminderde REM slaaplatentie en toegenomen REM slaapactiviteit
