1.3 Milieu en gezondheid Flashcards
Wat zijn de 3 belangrijkste luchtverontreinigingen?
- Fijnstof
- Stikstofoxiden
- Zwaveldioxide
Wat is fijnstof?
Alle inadembare deeltjes in de lucht zoals pollen, zeezout, bodemstof en roet
Hoe kleiner de fijnstofdeeltjes, hoe dieper in de longen ze terechtkomen of zelfs in de bloedbaan en hoe erger de gezondheidsklachten. Bijvoorbeeld PM10 dringt minder diep door dan PM2.5 of Ultrafijnstof.
Welke gezondheidseffecten heeft fijnstof?
- Gemiddeld 13 maanden kortere levensduur in Rotterdam (Nederland 10 maanden)
- Veroorzaakt 4.5% van ziektelast in Nederland (In de randstad kan dit oplopen naar 8-9%)
- Verhoogd risico neurologische aandoeningen (1 op de 6), luchtweg- en longaandoeningen (1 op de 8), Hart- en vaatziekten (1 op de 13), Diabetes, Kinderen met astma (1 op de 6)
- Minder goede geboorte uitkomsten (Kleiner hoofdomvang, ontwikkelingsstoornissen of al atherosclerose op kleine leeftijd)
Hoe is de luchtkwaliteit nu in Nederland?
Het wordt beter:
- Technologische innovatie
- Minder verkeer
- Strengere normen
- Schone lucht akkoord
Wat is het effect van geluid op de gezondheid?
Ze hebben allemaal invloed op elkaar en staan in verbinding met elkaar:
- Slaapverstoring, prestatie, concentratie
- Hinder, stress
- (Psycho)somatische reacties (Bloeddruk, hormonen)
- Cardiovasculaire en psychische aandoeningen
Genetische en verworven eigenschappen (Attitude, gevoeligheid verwerkingsgedrag kunnen allemaal hier een rol bij spelen
Grens ligt bij 55 dB (Vaatwasser)
Wat is binnenmilieu?
Alles binnenshuis zoals slaapkamers (Bijvoorbeeld stof, mijten, bacteriën), badkamers (Bijvoorbeeld schimmel, bacteriën), keuken (Bijvoorbeeld CO, NO2 van gas) etc. Mensen zijn vooral bezorgd hierover
3 meest genoemde agentia binnen:
- Chemisch (Asbest, stank, CO)
- Biologisch (Schimmels, ongedierte, insectenplaag)
- Fysisch (Vocht, geluid, temperatuur)
Wat is verschil kans en risico (Hazard en risk)?
Kans: Er is een kans dat iets schadelijk voor je is en de potentie heeft je te beschadigen
Risico: Het is hoogstwaarschijnlijk schadelijk en kan schade veroorzaken
Er zijn een groot aantal blootstelling/gezondheidseffect relaties, Wat zijn dit?
- Dezelfde blootstelling kan meerdere ziekten veroorzaken
- Dezelfde ziekte kan meerdere oorzaken hebben
- Milieufactoren zijn meestal niet de oorzaak, maar wel bijdrage aan ontwikkeling en ernst van ziekten
Hoe ernstig is lood?
Lood heeft geen grenswaarde. Iedere blootstelling met lood is schadelijk
- Kinderen (0-7) zijn risicogroep
- Veel hand-mondcontact
- Nadelig effect lood op leervermogen (IQ-puntenverlies, op populatieniveau zijn de effecten wel merkbaar)
- Loodinname kinderen is gedaald, maar kan nog wel beter
Wat is het gezondheidseffect van asbest?
Inademen van veel asbestvezels:
- Longkanker
- Mesothelioom (‘Asbestkanker’)
Er zit 10-60 jaar tussen het contact met asbest en het optreden van kanker
Eierstokkanker en strottenhoofdkanker:
- Geen blootstelling/effect relatie bekend
- Kans veel kleiner dan kans op longkanker of mesothelioom
Wat is PFAS?
- Zorgwekkende stof
- Wijd verspreid in Nederland -> Onwenselijk
- Velen blootgesteld boven gezondheidskundige grenswaarde
- Teveel PFAS -> Gezondheidseffect niet uit te sluiten
- Verminderde werking immuunsysteem, verhoogde ‘leverwaarden’, verhoogd cholesterol, lager geboortegewicht
- Oorzakelijke relatie met kanker en andere ziekten onduidelijk
- Nog veel wetenschappelijke onzekerheid
Wat zijn kernwaarden voor een gezonde leefomgeving?
Woonomgeving:
- Rookvrije omgeving
- Leefomgeving draagt bij aan gezond gewicht
- Wonen en druk verkeer zijn gescheiden
Mobiliteit -> Actief vervoer:
- Fiets- en OV
Gebouwen:
- Binnenklimaat prettig en gezond
Wat is GAGS?
Gezondheidskundig Adviseur Gevaarlijke Stoffen
Wanneer er een incident is gebeurt waarbij gevaarlijke stoffen zijn vrijgekomen en patiënten klachten hebben of nog zullen ontwikkelen komt de GAGS deskundige erbij kijken.
