1.2 Volksgezondheid II: Planetary Health Flashcards
Wat is Planetery Health?
Wat is de impact van de door de mens veroorzaakte veranderingen in de natuurlijke systemen op aarde en op de gezondheid van de mens
Een direct effect van klimaatverandering op de gezondheid is hitte. Hoe is dit gerelateerd?
- Toename temperatuur
- Meer hittegolven
- Hitte eiland effect (Temperatuur in een stedelijk gebied is gemiddeld hoger dan in het omliggende landelijk gebied)
- Gezondheidseffecten -> Dehydratie, hitteberoerte, exacerbatie hart- en vaatziekten en longziekten
Een direct effect van klimaatverandering op de gezondheid is het extreme weer. Hoe is dit gerelateerd?
- Meer overstromingen, stormen en natuurbranden (51%)
- Indirecte gevolgen -> Watervervuiling, verlies huis, beschadigde infrastructuur
- Directe gevolgen -> Dood en gewonden
Een direct effect van klimaatverandering op de gezondheid is luchtvervuiling. Hoe is dit gerelateerd?
- Toename luchtvervuiling als gevolg van bijvoorbeeld verbranden van fossiele brandstoffen en bosbranden
- Toename allergenen
- Gezondheidseffecten -> Exacerbatie Hart- en vaatziekten en respiratoire ziekten, allergieën en zwangerschapsuitkomsten
Een direct effect van klimaatverandering op de gezondheid zijn infectieziekten. Hoe is dit gerelateerd?
- Meer overstromingen en stormen, verandering in neerslag en (Langere) warmere seizoenen
- Uitbreiding geografische verspreiding en veranderde vector gedrag
- Gezondheidseffecten: Infectieziekten zoals Lyme en West Nile virus
Wat zijn indirecte gezondheidsgevolgen van de klimaatverandering?
- Voedselzekerheid
- Mentale gezondheid
- Migratie
- Ontheemding
- Maatschappelijke onrust
Hoeveel vroegtijdige sterfte zijn er vanwege luchtvervuiling?
9200 vroegtijdige sterftes vanwege luchtvervuiling
Hoeveel extra sterfgevallen zijn er per jaar door hitte toe te schrijven aan klimaatverandering?
250 extra sterfgevallen per jaar (31%)
Hoe veranderd onze leefomgeving?
Onder andere:
- Stijgende temperaturen
- Stijgende zeespiegels
- Verlies van biodiversiteit (E.g. disappearing pollinators -> Bestuivers, Fishery collaps)
- Ontbossing
- Verzuring van de oceaan
- Vervuiling van bodem, lucht en water
- Meer extreme weersomstandigheden
Wat zijn planetaire grenzen?
Grenzen waarbinnen de gezondheid van onszelf, de toekomstige generaties en de planeet kunnen waarborgen
9 planetery boundaries waarin de mensheid kan verder ontwikkelen en zo kan doorgeven aan de andere generaties
Onzekerheden en kantelpunten
Welke planetary boundaries zijn er?
- Klimaatverandering
- Chemische vervuiling
- Uitputting van de ozonlaag
- Luchtvervuiling
- Verzuring van de oceanen
- Stikstof- en fosforcyclus
- Zoetwatergebruik
- Verandering in landgebruik
- Verlies biodiversiteit
Wat is mitigatie?
Voorkomen van verdere klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen
Wat is adaptatie?
Verminderen van de kwetsbaarheid voor klimaatverandering (Paraatheid)
Welke rol hebben artsen in de klimaatverandering?
Belangrijke rol in de voorlichting:
- Groot deel van de wereldbevolking bereikt
- Meestal beschouwd als de meest betrouwbare beroepsgroepen
Onder andere:
- Verduurzaming en migratie (Zorg is 7% van de nationale CO2 voetafdruk)
- Adaptatie
- Gezondheidsbevordering (Voorlichting, politiek, beleid, activisme)
- Onderwijs
- Onderzoek (Mitigatie, adaptatie, gezondheidsverschillen, ethiek)
Wat zijn de 5 thema’s in de green deal?
- Actievere inzet op gezondheidsbevordering
- Vergroten van kennis en bewustwording, duurzaamheid in de curricula van zorgonderwijs en richtlijnen
- Verlagen van de CO2 uitstoot met als doel 30% CO2 reductie in 2026 en klimaatneutraal voor vastgoed en vervoer
- Verminderen van primair grondstoffengebruik met als doel 25% minder restafval in 2026 en maximaal circulaire zorg in 2050
- Terugbrengen van de milieubelasting door medicatie
Wat zijn co-benefits?
Klimaatactie, de grootste gezondheidskans:
- Actieve mobiliteit
- Voeding en leefstijl
- Groene steden
- Verbetering luchtkwaliteit
- Toegang tot anticonceptie en gezinsplanning
Wie zijn de mensen in kwetsbare posities?
- Armen
- Migranten
- Daklozen
- Vrouwen
- Ouderen
- Inheemse bevolkingen, mensen van kleur, queer community
- Kinderen (88% van de ziektelast bij kinderen <5 jaar)
- Chronische ziekten
