12_Beinþynning

Question 1

Hvað er Osteoid?

Answer 1

Lífræni hluti beinanna

Question 2

Hvað er í osteoidinu? (4)

Answer 2

1) Kollagen
2) Proteoglycans
3) osteocalcin
4) fosfóprótein

Question 3

Hvað er Calcitriol?

Answer 3

1,25-dihydroxycholecalciferol

virka form D-vítamíns

Question 4

Hvað stjórnar frásogi kalks og fosfats?

Answer 4

Calcitriol

Question 5

Hvaða hormón stilla Ca-þéttni í blóði? (4)

Answer 5

1) Parathormón
2) Kalsitónin
3) D-vítamín
4) Estrógen

Question 6

Hvað gerir parathormón?

Answer 6

Hækkar Ca í blóði

Minnis: Parast við Ca í beinum

Question 7

Hvernig hækkar parathormón Ca í blóði? (3)

Answer 7

1) Eykur niðurbrot Ca úr beinum
2) Eykur Ca frásog
3) Minnkar Ca útskiln úr nýrum

Question 8

Hvað gerir kalsitónín?

Answer 8

Lækkar Ca í blóði.

Minnis: Tónar niður Ca í blóði

Question 9

Hvernig lækkar kalsitónin Ca í blóði? (2)

Answer 9

1) Hindrar osteoclasta

2) Hindrar endurupptöku Ca í nýrum

Question 10

Hvaða áhrif hefur D-vítamín á Ca útskilnað í nýrum?

Answer 10

Minnkar Ca útskilnað

Question 11

Hvaða áhrif hefur estrógen á bein? (2)

Answer 11

1) Hemur osteoclasta

2) örvar osteoblasta

Question 12

Hvernig hefur D-vítamín áhrif á kalk jafnvægi? (3)

Answer 12

1) Eykur frásog frá meltingarvegi
2) Losar kalk frá beinum
3) Minnkar útskilnað um nýru

Question 13

Á hvaða formi fær líkaminn D-vítamín úr fæðu? (2) (2 heiti)

Answer 13

Ergocalciferol = D2

og D3 líka = cholecalciferol

Question 14

Á hvaða formi fær líkaminn D-vítamín frá sól? (2 heiti)

Answer 14

Cholecalciferol = D3

Question 15

Í hvaða form er D vítamíni breytt í lifur? (2 heiti)

Answer 15

Calcifediol = 25-Hydroxy-Cholecalciferol

Question 16

Í hvaða form er D vítamíni breytt í nýrum? (2 heiti)

Answer 16

Calcitriol = 1,25-Hydroxy-Cholecalciferol

Question 17

Lyf við beinþynningu? (6)

Answer 17

1) Bisfosfónöt
2) Estrógen
3) Parathormón
4) Denosumab
5) D vítamín
6) Kalk (Ca-sölt)

Question 18

Bisfosfónöt eru analogar við..?

Answer 18

Pyrofosfat

Question 19

Hvernig er virkni Bisfosfónata? (2)

Answer 19

1) Hamlar osteoclasta

2) Myndar komplexa með Ca í beinvef

Question 20

Hvaða lyf þarf að taka á fastandi maga og bíða í 30 mín með að leggjast?

Answer 20

Bisfosfónöt

Question 21

Hversu reglulega er hægt að taka Bisfosfónöt?

Answer 21

Töflur hægt að fá vikulega eða mánaðarlega.

Í æð hægt að fá árlega

Question 22

Hvenær eru parathormón notuð sem lyf?

Answer 22

Ef önnur lyf duga ekki

Question 23

Hvernig virkar Denosumab?

Answer 23

Einstofna mótefni gegn virkjunarþætti osteoclasta

Question 24

Af hverju er parathormón gefið við beinþynningu ef það örvar osteoclasta?

Answer 24

Í lágum skömmtum örvar það osteoblasta