1.13 Voorbereiding en opvolging tijdens de ontsluitingsfase Flashcards
Welke gegevens zijn nodig om progressie van de arbeid te evalueren?
- Observatie weeënactiviteit
- Vaginaal onderzoek
- Waarneming klinische tekens
- Veranderingen CTG
Hoe wordt de observatie van de weeënactiviteit gedaan?
Klinisch of monitoring met CTG
Wat houdt het vaginaal onderzoek in? Hoe snel verloopt de ontsluiting?
Opmerking!
Verstrijking & ontsluiting bepalen
Primi: 1cm/u
Multi: 2cm/u
VT beperken
Wat houdt de waarneming van klinische tekens in?
Latente/actieve/deceleratie
- Latente fase: rustige parturiënte
- Actieve fase: goede houding zoeken, focus op ademhaling, parturiënte focust op zichzelf > vv nodig!
- Deceleratie fase: onrustige parturiënte > zweetdruppels bovenlip, focus op zichzelf, lichte persdrang bij contractie, weeën lijken niet meer over te gaan
Wat houden veranderingen op het CTG in?
Vroegtijdige deceleraties > opvolgen, niet steeds alarmerend
Wat valt onder het bewaken van het foetaal welzijn?
- FHT
- Foetale bewegingen
- Vruchtwater
Foetaal welzijn
Hoe vaak bewaken we de FHT tijdens het baringsproces?
- Minstens 30min beluisteren & evalueren
- Periodisch of niet:
> Afhankelijk van gewoonten dienst
> Behandelende arts
> Wijze arbeid zich aanbiedt - Vermoeden foetale nood of kans op foetale nood > continue monitoring
Foetaal welzijn
Hoe worden de foetale bewegingen opgevolgd tijdens het baringsproces?
- Tijdens baringsproces: foetus meestal kalm > KB geen belangrijke parameter voor foetaal welzijn
- Tijdens zws: wel belangrijke parameter voor foetaal welzijn
Foetaal welzijn
Wat bij meconiaal vruchtwater bij het baringsproces?
Meconiaal vruchtwater = foetale nood > continue CTG (eventueel intern)
Wat valt onder het bewaken van het maternaal welzijn?
Welzijn zijn op 2 vlakken?
- Vitale parameters
> RR
> Pols
> Temperatuur
> Ademhaling
> Blaasvulling
> Darmfunctie - Houding
- Pijn
Somatisch & niet-somatisch
Maternaal welzijn
Hoe wordt de RR opgevolgd tijdens het baringsproces?
Tijdens ontsluitingsfase bij:
* opname
* langdurige arbeid
* medische indicaties (pre-eclampsie, hyperventilatie, acuut onwel,…)
* anamnetische gegevens die RRstijging vermoeden
* epidurale verdoving
Maternaal welzijn
Hoe wordt de polsslag opgevolgd tijdens het baringsproces?
- Bij tekens van onwel
- Ter bevestiging van de foetale pols
Maternaal welzijn
Hoe wordt de temperatuur opgevolgd tijdens het baringsproces?
- Bij opname
- Bij gebroken vliezen > regelmatige controle
- Bij opgemerkte stijging > frequentere controle
- Bij foetale tachycardie
Maternaal welzijn
Hoe wordt de ademhaling opgevolgd tijdens het baringsproces?
Oppassen voor?
Rol vv?
Juiste ademhalingstechniek op juiste moment
1. Tussen weeën door: rustig diep in- en uitademen
2. Tijdens weeën: oppervlakkig versnelde ademhaling (!hyperventilatie)
Aanmoedigen & bijstaan correcte ademhaling op correcte moment
Maternaal welzijn
Hoe wordt de blaasvulling opgevolgd tijdens het baringsproces?
Volle blaas belet vlot verloop baring
> spontane mictie: super!
> geen spontane mictie > blaaskatheterisatie
Maternaal welzijn
Hoe wordt de darmfunctie opgevolgd bij het baringsproces?
Tip
Vrouw heeft gevoel stoelgang te maken = persdrang door foetaal voorliggend deel op anus
Toiletdeur niet op slot, vv ingrijpen indien nodig
Maternaal welzijn
Hoe wordt de houding opgevolgd tijdens het baringsproces?
Rol vv?
- Parturiënte zoek zelf naar meest comfortabele houding
Ondersteunen, begeleiden & corrigeren houdingen + partner betrekken
Maternaal welzijn
Welke houding is meer wenselijk bij fysiologisch moeilijk of verkeerde spildraai in geval van flexieligging?
Waarom?
Zijligging op zij waar rug foetus ligt > °meer ruimte kin-thorax foetus door doorzakken rug > °meer flexie > makkelijke spildraai
Maternaal welzijn
Welke houding is meer wenselijk bij fysiologisch moeilijk of verkeerde spildraai in geval van deflexieligging?
Waarom?
Zijligging op zij waar thorax foetus ligt > °doorzakken thorax > °meer deflexie > °aangezichtsligging = meest gunstige deflexieligging als kin naar voor is
Maternaal welzijn
Welke houding is meer wenselijk bij een Aa l/r a?
Knie-ellebooghouding > °meer ruimte in bekken > °makkelijkere spildraai
Maternaal welzijn
Hoe wordt pijn opgevolgd tijdens het baringsproces?
Rol vv?
- Pijn deel van ontsluitingsproces
- Abnormaal aanhoudende pijn opvolgen
VV moet opvolgen:
> baarmoeder volledig ontspant tussen 2 contracties > indien niet dan maatregelen treffen
> extra aandacht vrouwen met voorgaande sectio: te hevige druk op litteken vermijden
Hoe bewaak je het welzijn van het ouderpaar?
- Emotionele ondersteuning
- Juiste sfeer & comfort
- Continuïteit van zorgverlening
- Vertrouwen
Wat is een partogram?
Voordelen
= grafische weergave belangrijkste observaties tijdens arbeid, partus & het verloop ervan
Sneller & overzichtelijker dan verloskundig dossier
Welke gegevens bevat het partogram?
Ezelsbrug
- Moederlijke toestand: RR, pols, temperatuur, vochtbalans,…
- Cervixontsluiting, - verstrijking & consistentie
- FHT
- Contracties: frequentie, uur & intensiteit
- Indaling voorliggend deel
- Toestand vochtblaas, aspect vruchtwater, tijdstip breken vliezen > spontaan of kunstmatig
- Foetale toestand: FHT, stand voorliggend deel,…
- Toegediende medicatie & IV-vocht
TOF CI VTM
Wat zijn de voordelen van een partogram?
- Nauwkeurige observatie
- Duur arbeid binnen fysisch & psychologisch haalbare grenzen houden
- Visueel ondersteunde uitleg ouderpaar
- Samenwerking team bevorderen
- Snelle en correcte situatieschets
- Minder tijdrovend > meer tijd voor parturiënte
> Sneller ingrijpen mogelijk door continue evaluatie
Wat gebeurt er na de bevalling met het partogram?
Basisinstrument voor bespreking & evaluatie > continue kwaliteitscontrole
Wat houdt het verloskundig beleid in in een ziekenhuisomgeving?
- Overleg vv & gynaecoloog over adviezen: zeker bij pathologie!
- Parturiënte tijdig naar verloskamer: beter te vroeg dan te laat! > rustiger verloop, vermijd schrikreacties
- Gynaecoloog tijdig bellen
- Parturiënte installeren in verlosbad of - stoel of op kruk > niet meer alleen laten
Wat is tijdig verplaatsen bij een primipara?
Bij ongeveer volledige ontsluiting
Wat is tijdig verplaatsen bij een multipara?
Bij gemiddeld 7 à 8cm ontsluiting of vroeger in geval van sterke persdrang
Wat zijn enkele aandachtspunten bij de installatie van de parturiënte voor de uitdrijving?
- Barende niet te lang in gynaecologische houding > vb. laten meepersen met benen uit steunen
- Barende nooit alleen laten tijdens persen
- Handschoenen aan bij start persen
- Blaadje met alle nodige telefoonnummers & telefoon bij de hand
Wat houdt rapportage in?
- Schriftelijke rapportage
- Mondelinge rapportage
Wat houdt mondelinge rapportage in?
- Gynaecoloog
> tijdig verwittigen: eigen aan gynaecoloog & dienst (goede afspraken)
> problemen & abnormaliteiten onmiddellijk melden - Vroedvrouw-collega’s
SBAR of ISBARR gebruiken bij overdracht
Wat houden de hygiënische zorgen in gedurende de ontsluitingsfase?
Doel?
- Regelmatig vervangen hygiënisch maandverband en/of onderlaag
- Intiem toilet indien nodig
- Bij langdurige arbeid: bedbad, zichzelf wassen of douchen
- Kamer verluchten
Aangenaam gevoel parturiënte > meer comfort > meer rust
Hoe bereid je de verloskamer voor in functie van de nakende bevalling?
Wanneer?
- Voldoende warm: 23°C
- Opgedekte verlostafel
- Verlosstoel of -bed klaar
- Medicatie
- Ontsmettingsstof
- Controle aspiratie- & O2-apparatuur
- Forceps/ventouse aanwezig & steriel
- Materiaal voor navelstrengbloedafname
- Opvangrecipiënt voor placenta
- Opvangdoeken voor baby
Vroeg in de ontsluitingsfase
Hoe bereid je de babykamer voor in functie van de nakende bevalling?
Wanneer?
- Voldoende warm: extra opwarmen enige tijd voor bevalling
- Materiaal eerste opvang baby: thermometer, aspiratiesondes, O2-maskertje, navelklem, schaar
- Materiaal navelverzorging & kleding
- Meetlat & weegschaal
- Voorverwarmd babybed
Vroeg in de ontsluitingsfase
Waarom worden de verlos- & babykamer best vroeg in de ontsluitingsfase klaar gemaakt?
- Onaangename verrassingen worden voorkomen
- Op het moment van de bevalling zelf gaat alle aandacht naar de begeleiding van de barende
