1.10 Pijn Flashcards
Nagekeken
Wat is pijn?
- Onplezierig, sensorische en emotionele ervaring
- Gaat gepaard met feitelijke/mogelijke weefselbeschadiging
- of wordt beschreven in termen van dergelijke beschadiging
Wat is pijnervaring?
De betekenis die de vrouw geeft aan de pijn.
Wat is pijntolerantie?
Het moment tot waar de pijnervaring draaglijk is & geen aanleiding geeft tot actie & verlichting.
Wat is pijngedrag?
Hetgene de vrouw doet om pijn te uiten of verlichting te zoeken, verbaal of non-verbaal.
Waardoor wordt de pijn tijdens de ontsluiting veroorzaakt?
Wanneer?
Waar voel je de pijn?
- Druk van de cervix
- Compressie zenuwcellen in OUS
- Hypoxie van het myometrium
> Niet constant aanwezig
Thv buikwand > neuronen thv ruggenmerg voor uterus ook voor buikwand
Tussen navel & symfyse & rond crista iliaca tot aan het sacrum
Waardoor wordt de pijn tijdens de uitdrijving veroorzaakt? Wanneer?
- Druk op het bekken
- Oprekken van het weke baringskanaal
> Continu aanwezig
Wat is de rol van catecholaminen bij pijnbeleving?
Extreme pijn > °angst & stress > stijging activiteit autonome zenuwstelsel > °catecholamine afgifte stijgt:
1. Weeënactiviteit neemt af
2. Pijnreceptoren w gestimuleerd
Wat is de rol van endorfinen bij pijnbeleving?
Extreme pijn > °angst & stress > °verhoogde afgifte bèta-endorfine uit hypofyse > invloed op vrijkomen neurotransmitters hersenen > pijnsignalen bereiken hersenen minder goed > °verhoogde pijndrempel bij barende
Hoe kunnen we pijn meten?
Hulpmiddel: VAS-score
Score van 0-10
VAS = visueel analoge schaal
Hoe begeleiden we de parturiënte best op gebied van pijn tijdens de latente fase?
- Oppassen met “in partu” verklaren. Dit kan leiden tot een vertekend beeld. De baring zou “stagneren” maar was eigenlijk nog niet begonnen.
- Belang van rust en ontspanning benadrukken
- Uitleg over functie en herkomst pijn > voorbereidingsweeën
- Warme, rustige omgeving creëren
- Partner tips geven
- Ondersteuning (massage, bemoedigende woorden…) tijdens contracties
Hoe begeleiden we de parturiënte best op gebied van pijn tijdens de actieve fase?
- Fysiek en psychisch ondersteunen
- Probeer te weten te komen of barende graag alleen is of niet
Hoe begeleiden we de parturiënte best op gebied van pijn tijdens de uitdrijvingsfase?
- Niet meer alleen laten
- Drukgevoel erkennen > uitleggen dat het geleidelijk overgaat in spontane & onhoudbare persdrang
Welke niet-farmacologische methoden zijn er om pijn te bestrijden?
- Preconceptionele en perinatale voorbereiding
- Hypnobirthing
- Mindfulness
- Hapnotomie
- Yoga
- Sofrologie
- Pijnstimuli verminderen
- Pijngewaarwording verminderen
- Negatieve psychologische reacties op pijn verminderen
- One-to-one begeleiding
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Preconceptionele en prenatale voorbereiding?
- Voorbereiding en acceptatie van ongemak en pijn
- Angst vermijden door informeren
- Aanleren ademhalingstechniek, houdingen…
- Informatie over pijnmedicatie met voor- en nadelen
> °SDM waar wensen vrouw zoveel mogelijk centraal staan
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Hypnobirthing?
- = Mongan Method
- Positief en versterkend
- °Bewustzijn van de instinctieve bevallingscapaciteiten = proces overlaten aan haar lichaam
- Zelfhypnose > staat van diepe ontspanning = eigen pijnstillende endorfines aanmaken
- Birthing = ademhalingstechnieken, visualisatie & wegnemen angst
> Moeder & partner goed geïnformeerd & zowel lichamelijk als geestelijk goed voorbereid op de geboorte
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Mindfulness?
Oorsprong?
= doelbewust aandachtig zijn in het nu, zonder oordelen
<=> automatische piloot
Boeddhisme
Welke elementen van mindfulness zijn belangrijk bij arbeid en partus?
- Beginnersgeest (zonder verwachtingen)
- Niet oordelen
- Geduld
- Niet streven (doelen loslaten)
- Zelfvertrouwen
- Erkenning
- Mildheid
- Laten bestaan (ook al is het niet leuk)
Mindfulness
Geef een toepassing van de beginnersgeest
- Loslaten van vooropgestelde ideeën over bevallen (VBD, vorige bevallingen, bevallingsverhalen anderen, epidurale moeten hebben)
- Zich voorbereiden op eigen, unieke onvoorspelbare bevalling
- Zelf ervaren wat het is om te bevallen
Mindfulness
Geef een toepassing van niet oordelen
Bevalling niet beoordelen als het wel of niet slagen van een test
Mindfulness
Geef een toepassing van geduld
- Geduldig wachten tot bevalling zich aankondigt
- Bevallingsproces vraagt tijd
- Geduldig ouderschap
Mindfulness
Geef een toepassing van niet streven
- Baringsproces zijn gang laten gaan zoals het gaat > °optimale toestand lichaam & geest voor baring
Mindfulness
Geef een toepassing van zelfvertrouwen
- Vertrouwen dat je alles wat gebeurt tijdens je zwangerschap, partus of met je baby aankunt, hoe zwaar moeilijk ook
Mindfulness
Geef een toepassing van erkenning
- Situatie aanvaarden zonder weerstand zodat geest niet vertroebeld is door emoties zoals ongewenste geplande sectio
Mindfulness
Geef een toepassing van laten bestaan
- Niet zomaar passief ondergaan
- Vaardigheden hebben om jezelf de grootste kans te geven om te krijgen wat je wil, werken met wat je niet wil & leren aanvaarden hoe dingen feitelijk gaan
Welke basisoefeningen kunnen aangewend worden tijdens de arbeid?
- Automatische piloot
- Ademfocus
- 3min ademruimte
Basisoefeningen
Geef meer info rond automatische piloot
Bewust observeren van onze innerlijke ervaring & niet in automatisme reageren
> pauze tussen contracties: huidige moment observeren & in het nu blijven & genieten van de rust
Basisoefeningen
Geef meer info rond ademfocus
Wanneer geest afdwaalt naar pijn, angst > rustig terug aandacht naar je ademhaling
Basisoefeningen
Geef meer info rond 3min ademruimte
- Ervaren moment op gebied van gevoelens, gedachten & lichamelijke sensaties
- Adembeweging zonder ingrijpen
- Gewaarwording gehele lichaam
Wat zien we aan de ademhaling van de barende doorheen de arbeid? Hoe kunnen we helpen?
In het begin: nog diep en normale frequentie.
Intensere arbeid: sneller en oppervlakkiger
Hyperventilatie voorkomen: puffen
5x kort in en uit, 1x lang
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Hapnotomie?
- Contact maken tussen foetus en beide ouders met de handen
- Ook tijdens zws en pp!
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Yoga?
- Lichaam & geest met elkaar in evenwicht brengen
- Vertrouwd raken met je lichaam
- Leren luisteren naar signalen van je lichaam
- Ademhalingsoefeningen
- Ontspanningsoefeningen
- Prenatale contact met het kind
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Sofrologie?
- Evenwicht tussen lichaam en geest
- Diepere bewustwording van hetgeen het lichaam doormaakt
- Concentratie, ontspanning, rustige ademhaling > °roes
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Pijnstimuli verminderen?
- Beweging
- Houding veranderen > minder druk op bekken
- Massage
- Tegendruk: stevige kracht laag op rug tijdens contractie
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Pijngewaarwording verminderen?
- Oppervlakkige warmte/koude
- Hydrotherapie
- Aromatherapie
- Massage, aanraking
- Acupunctuur
- Acupressie = Shiatsu
Niet-farmacologische pijnbestrijding.
Negatieve psychologische reacties op pijn verminderen?
- Focus op ademhaling
- Afleiding
- Hypnose
- Muziek
- Aangename, vertrouwde omgeving
Wat zijn de fundamenten van farmacologische pijnbestrijding?
- Veiligheid van parturiënte en foetus
- Behoud van medewerking parturiënte: te veel pijn, sedatie en/of mentale uitputting
