Χημική Καρκινογένεση Flashcards
Νεοπλασία ορισμός
νέα ή αυτόματη ανάπτυξη του ιστού
Νεόπλασμα ορισμός
Η αλλοίωση που προκύπτει από την νεοπλασία
Καλοήθης
Αναφέρεται σε αλλοιώσεις που χαρακτηρίζονται από επεκτατική ανάπτυξη και παρουσιάζουν συχνά αργούς ρυθμούς πολλαπλασιασμού, χωρίς όμως να προσβάλλουν γειτονικούς ιστούς.
Κακοήθης
Αναφέρεται σε αλλοιώσεις που επιδεικνύουν ικανότητα διεισδυτικής ανάπτυξης, ικανής για μετάσταση σε άλλους ιστούς ή όργανα.
Μετάσταση
δευτερεύον νεόπλασμα που προέρχεται από ένα πρωτεύον κακόηθες νεόπλασμα
Όγκος
Αλλοίωση που χαρακτηρίζεται από διόγκωση ή αύξηση σε μέγεθος που μπορεί να είναι νεοπλασματική ή μη.
Καρκίνος
Κακόηθες νεόπλασμα.
Καρκινογόνο
Ένας φυσικός ή χημικός παράγοντας που προκαλεί ή επάγει νεοπλασία
Γενοτοξικό
Αναφέρεται σε καρκινογόνα που αλληλεπιδρούν με το γενετικό υλικό με αποτέλεσμα την δημιουργία μεταλλάξεων.
Μη Γενοτοξικό
Αναφέρεται σε καρκινογόνα που τροποποιούν την έκφραση του γονιδίου αλλά δεν βλάπτουν άμεσα το γενετικό υλικό.
Καρκινογένεση και κατηγορίες οργανικών ΧΕ
πολυαρωματικοί υ/α
αλκυλιωτικοί παράγοντες
αρωματικές αμίνες και αμίδια
Διαφορές/ Χαρακτηριστικά γενοτοξικών και μη καρκινογόνων
Γενοτοξικά: Μεταλλαξιγόνα, μπορεί να είναι πλήρη καρκινογόνα, δοσοεξαρτώμενη ογκογονικότητα, θεωρητικά δεν υπάρχει κατώφλιο.
Μη Γενοτοξικά: Μη μεταλλαξογόνα, υπάρχει κατώφλιο, αναστρέψιμη δράση, δοσοεξαρτώμενη ογκογονικότητα, μπορεί να λειτουργούν στο στάδιο της προαγωγής, δεν προκαλούν άμεσες βλάβες στο DNA, εμφανίζουν εξειδίκευση ανάλογα με το είδος, το στέλεχος και τον ιστό.
Καρκινογένεση και ανόργανες ενώσεις:
Χρώμιο
οργανομεταλλικές ενώσεις
μέταλλα (πολλά δεν έχουν δοκιμαστεί)
ραδόνιο
Αδρανή πλαστικά - Μεταλλικές επιστρώσεις και καρκίνος:
Χρήση ως προσθετικά και μοσχεύματα
Πιστεύεται πώς λειτουργούν ως οικοδεσπότες για προνεοπλασματικά κύτταρα, αλλά τα δεδομένα μέχρι στιγμής είναι αναξιόπιστα.
Ορισμένα κράματα προσθετικών τμημάτων που περιέχουν Ni, Co,Cr έχουν συνδεθεί με αυξημένη πιθανότητα οστεοσαρκώματος.
Αμίαντος (Asbestos)
Η κρυσταλλική μορφή του είναι καθοριστική σε ανθρώπινα και ζωϊκά μοντέλα
Πιθανότητα πρόκλησης κακόηθους μεσοθηλιώματος
Σημαντική και η φυσική μορφή του κρυστάλλου (μήκος και πάχος)