Ziemie polskie w średniowieczu Flashcards

1
Q

jaka jest najstarsza kultura która rozwijała się na ziemiach polskich

A

kultura łużycka, w latach 1500-500 r. p.n.e

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

przykład kultury łużyckiej

A

gród w Biskupinie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

jakie plemię osiadło na ziemiach polskich w V i IV w. p.n.e

A

Celtowie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

kto w I r. n.e osiadł na ziemiach polskich i stworzył szlak bursztynowy

A

Germanowie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

w którym wieku Słowianie zajęli ziemie opuszczone przez German

A

w V-VI w.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

jak żyli pierwsi Słowianie

A

w rozproszeniu, trudnili się prymitywnym rolnictwem, hodowlą, wierzyli w liczne bóstwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

czym są opola (początki Słowian)

A

wspólnoty sąsiedzkie sąsiadujących ze sobą rodów, które skupiały się wokół grodów (punkt obrony)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

do czego doprowadził rozwój opoli i konflikty między nimi

A

do powstania plemion, czyli większych wspólnot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

czym był wiec

A

zgromadzenie ogółu plemienia, które podejmowało ważne decyzje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

czym była drużyna

A

siła militarna na której czele stał wódz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

co miało duży wpływ na decyzje plemienia

A

starszyzna plemienna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

jakie struktury państw plemiennych powstały w IX w.

A

dwory książęce i drużyny zbrojne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

co było głównym źródłem dochodów dla plemion

A

wojny międzyplemienne (łupy i nieolnicy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

jakie państwo powstało w IX w.

A

państwo Wiślan, ośrodek w Krakowie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

kiedy i gdzie powstało państwo polan

A

ok. 920 r., w Wielkopolsce w grodzie w Gieczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

kiedy miejsce miała ekspansja państwa Polan

A

w latach 40 X w.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

jakie ośrodki państwa Polan powstały w X w.

A

Ląd, Poznań i Gniezno

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

jacy półlegendarni (wspomina o nich Gall Anonim) władcy byli przodkami Mieszka

A

Siemowit, Lestek, Siemomysł

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

kiedy książę Mieszko zasiadł na tronie polan

A

ok. 960 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jakie ziemie przyłączył do państwa Polan Mieszko

A

Kujawy i Mazowsze, ziemię lubuską (trybut dla cesarza), Pomorze Zachodnie, Małopolska, Śląsk, Grody Czerwieńskie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

od kiedy Mieszko I musiał płacić trybut dla cesarze niemieckiego

A

od 965 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

kiedy była bitwa pod Cedynią (Mieszko I vs Wichman i Hodon)

A

972 r. (zajęcie Pomorza Zachodniego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

kiedy Mieszko I zawarł sojusz z Bolesławem I Srogi, władcą Czech

A

w 965 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

chrzest i ślub z czeską księżniczką Dobrawą Mieszka I

A

966 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

jakie były przyczyny przyjęcia chrztu przez Mieszka I

A

do końca nie wiadomo, możliwe, że Dobrawa była ważnym elementem, a także misjonarze z Niemiec i przykład schrystianizowanych Czech

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

skutki chrztu Mieszka I

A

wzmocnienie władzy księcia (ponad władcami plemiennymi)
włączenie Polan w krąg kultury łacińskiej
wzrost znaczenia państwa
utworzenie w 968 r. biskupstwa misyjnego w Poznaniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

kto został żoną Mieszka I po śmierci Dobrawy w 977 r.

A

Oda, córka margrabiego marchii północnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

czym była marchia

A

w państwie Karolingów i Niemczech teren przygraniczny, zarządzany przez margrabiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

kiedy umiera Mieszko I

A

w 992 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

dzieci Mieszka I

A

Chrobry (Dobrawa) Mieszko i Lambert (Oda)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

kto stało się z państwem Polan po śmierci Mieszka I

A

Bolesław Chrobry, Mieszko i Lambert mieli podzielić się państwem, ale już w 995 r. Chrobry wypędził macochę i braci, stłumił powstanie ich stronników i przejął pełnię władzy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

kiedy miejsce miała misja biskupa Wojciecha na Prusy

A

w 997 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

kiedy biskup Wojciech został uznany za świętego przez papieża Sylwestra II

A

w 999 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

jaki był skutek kanonizacji biskupa Wojciecha

A

Bolesław miał relikwie, a to oznaczało że stał się pełnoprawnym władcą chrześcijańskim,
Otton III w 1000 r. wyruszył w pielgrzymkę do groby św. Wojciecha i spotkał się w Gnieźnie z Chrobrym (zjazd gnieźnieński)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

zjazd gnieźnieński

A

1000 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

co działo się podczas zjazdu gnieźnieńskiego

A

ogłoszenie powstania arcybiskupstwa ze stolicą w Gnieźnie
powstały trzy biskupstwa w państwie Chrobrego- Kraków, Kołobrzeg, Wrocław
Otton III otrzymał relikwię św. Wojciecha, a sam oferował kopię włóczni św. Maurycego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

jakie plany wobec państwa Chrobrego miał Otton III

A

zgodził się na jego koronację i chciał stworzyć z nim i innymi monarchię uniwersalną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

jakie tereny zajął Bolesław Chrobry po śmierci Ottona III w 1002 r.

A

Milsko, Łużce iMiśnię

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

jaki był skutek włączenia się Chrobrego w konflikt wewnętrzny dynastii Przemyślidów w 1003 .r

A

zajął Czechy, Morawy i zachodnią Słowację

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

wojny polsko-niemieckie (Chrobry vs Henryk II)

A

1004-1018 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

kiedy Henryk II został koronowany na cesarza

A

w 1014 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

kiedy Henryk II odzyskał Czech, Milsko i Łużyce

A

w 1004-1005 r. i Chrobry był zmuszony podpisać porozumienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

kiedy Chrobry ponownie zajął Milsko i Łużyce (po zerwaniu przez Henryka II porozumienia)

A

w 1007 r., walki trwały do 1013 r., ostatecznie podpisano pokój wg którego Chrobry miał złożyć hołd w zamian za ziemie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

ostatnia wojna między Henrykiem II i Bolesławem Chrobrym

A

w 1015 r., Henryk zaatakował Polskę, ale nie udało mu się zdobyć grodów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

pokój w Budziszynie

A

1018 r.,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

postanowienia pokoju w Budziszynie (Chrobry)

A

cesarz zobowiązał się wesprzeć militarnie wyprawę Chrobrego na Ruś Kijowską
Bolesław zawarł małżeństwo z Odą, córką margrabiego Miśni Ekkeharda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

sutki wojen polsko-niemieckich w XI w.

A

osłabienie państwa i wzrost obciążeń ludności, utrata kontroli nad Pomorzem Zachodnim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

wyprawa Chrobrego na Ruś Kijowską

A

1018 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

jaki był cel wyprawy na Chrobrego na Ruś Kijowską

A

odsunięcie od władzy Jarosława Mądrego i posadzenie na tronie Świętopełka (brat Jarosława)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

skutki wyprawy na Chrobrego na Ruś Kijowską

A

przyłączenie Grodów Czerwieńskich, zdobycie bogatych łupów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

koronacja Chrobrego na króla

A

1025 r. (po śmierci Henryka II i papieża Benedykta VIII)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

jaką monarchią było państwo pierwszych Piastów

A

monarchią patrymonialną- władca był właścicielem wszystkich ziem, prawodawcą, najwyższym sędzią, głównodowodzącym armii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

jakie były instrumenty władzy państwa pierwszych Piastów

A

dwór monarszy- ród panujący i najwyżsi urzędnicy
drużyna- wojsko towarzyszące władcy
organizacja grodowa- sieć grodów dająca kontrolę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

do czego była zobowiązana ludność państwa pierwszych Piastów

A

do danin i posług na rzecz panującego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

czym były regalia

A

dziedziny gospodarki stanowiące wyłączną domenę panującego (np. regalia górnicze, mennicze, celne, targowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

co było ośrodkiem handlu i rzemieślnictwa dla ludności państwa pierwszych Piastów

A

podgrodzia, osady służebnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

państwo Mieszka I mapa

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

państwo Bolesława Chrobrego mapa

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

kiedy umiera Bolesław Chrobry

A

w 1025 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

kto przejmuje władzę po Chrobrym?

A

Mieszko II Lambert

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

w jaki sposób Mieszko II Lambert uzyskuje pełnię władzy?

A

odsuwa od władzy swoich braci: starszego Bezpryma i młodszego Ottona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

w jakim stanie było państwo jakie odziedziczył Mieszko II

A

na krawędzi kryzysu spowodowanego wysokimi kosztami wojen i utrzymania dworu i drużyny książęcej, agresywną polityką Chrobrego, narastający obciążeniem ludności z powodu powstających instytucji kościelnych i sporami dynastycznymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

atak wojsk ruskich i niemieckich na państwo Mieszka II

A

1031 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

skutek ataki wojsk ruskich i niemieckich na państwo Mieszka II

A

strata Grodów Czerwieńskich, Milska i Łużyc, ucieczka Mieszka II i atak Bezpryma razem z najeźdźcami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

co zrobił Bezprym po przejęciu władzy

A

odesłał insygnia królewskie i zaczął prześladować stronników Mieszka II, przez co został zamordowany już w 1032 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

kiedy Mieszko II wraca do Królestwa Polskiego

A

w 1032 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

kiedy Mieszko II umiera

A

w 1034 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

kto przejmuje władzę po Mieszku II Lambercie

A

Kazimierz Odnowiciel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

co robi Kazimierz Odnowiciel niedługo po objęciu władzy

A

w 1037 r. ucieka z kraju do Niemiec

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

co dzieje się z Królestwem, kiedy Kazimierz Odnowiciel przebywa w Niemczech

A

ogólny chaos, walki między możnowładcami, wystąpienia ludności pogańskiej, a także najazd księcia czeskiego Brzetysława I i złupienie Gniezna i zajęcie Śląska przez niego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

najazd Brzetysława I na Królestwo

A

1039 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

kiedy Kazimierz Odnowiciel powraca do Królestwa

A

w 1039/1040 r. z pomocą króla Niemiec Henryka III

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

jakie tereny Kazimierz Odnowiciel zajął wraz z siłami wysłanymi przez Henryka III

A

najpierw Małopolskę z Krakowem, a potem Wielkopolskę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

kto został sojusznikiem Kazimierza Odnowiciela po zawarciu małżeństwa

A

państwo ruskie (Jarosław Mądry)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

jak był skutek sojuszu Kazimierza Odnowiciela z Jarosławem Mądrym

A

przyłączenie Mazowsza i być może Pomorza Gdańskiego do Królestwa w 1047 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

za jaki teren Kazimierz Odnowiciel musiał płacić trybut księciu czeskiemu

A

za Śląsk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

reformy Kazimierza Odnowiciela

A

odtworzenie sieci grodów i stworzenie prowincji wokół nich
przeniesienie stolicy do Krakowa
odtworzenie biskupstwa w Krakowie i Wrocławiu
wprowadzenie instytucji beneficjum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

czym była wprowadzona przez Kazimierza Odnowiciela instytucja beneficjum

A

zamiast pieniędzy urzędnicy i wojowie dostawali ziemię, co zakończyło funkcjonowanie drużyny książęcej i zapoczątkowało rycerstwo w Polsce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

jak jest nazywane państwo Kazimierza Odnowiciela

A

drugą monarchią piastowską

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

kiedy umiera Kazimierz Odnowiciel

A

w 1058 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

kto objął tron po Kazimierzu Odnowicielu

A

Bolesław II Śmiały (Szczodry)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

państwo Kazimierza Odnowiciela i Bolesława II Śmiałego

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

jaką politykę prowadził Bolesław II Śmiały

A

agresywną politykę zewnętrzną, angażował się w spory dynastyczne w Czechach i na Węgrzech i Rusi, przestał płacić trybut ze Śląska Czechom i przeprowadził wyprawę na Kijów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

wyprawa Bolesława II Śmiałego na Kijów

A

1069 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

skutek wyprawy Bolesława II Śmiałego na Kijów

A

osadzenie na tronie szwagra Bolesława, Izjasława, zajęcie Grodów Czerwieńskich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

jaki skutek przyniosło opowiedzenie się po stronie Grzegorza VII w sporze o inwestyturę prze Bolesława II Śmiałego

A

udało mu się odnowić arcybiskupstwo gnieźnieńskie i został koronowany na króla Polski w 1076 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

kiedy wybuchł spór między królem Bolesławem II Szczodrym a biskupem krakowskim Stanisławem

A

w 1079 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

skutek sporu biskupa krakowskiego z królem Bolesławem II Szczodrym

A

śmierć Stanisława i ucieczka z kraju Bolesława II w 1079 r., przejęcie władzy przez brata Bolesława- Władysława Hermana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

kto przejął władzę po uciecze Bolesława II Śmiałego

A

Władysław Herman

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

w jakim mieście przebywał Władysław Herman najwięcej

A

w Płocku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
91
Q

kto miał faktyczną władzę nad państwem w czasach Władysława Hermana

A

palatyn (wojewoda) Sieciech, który miał rozległe posiadłości ziemskie i zaczął bić własną monetę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
92
Q

jaką politykę prowadził Władysław Herman

A

był zachowawczy, stanął po stronie Henryka IV w sporze, zaczął znów płacić trybut za Śląsk, szybko utracił Grody Czerwieńskie, nie był w stanie opanować Pomorza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
93
Q

co synowie Władysława Hermana, Zbigniew i Bolesław wymusili na nim?

A

podział państwa na dzielnice w 1097 r. z uwagi na coraz większe wpływy palatyna Sieciecha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
94
Q

jak Władysław Herman podzielił państwo między siebie i swoich synów w 1097 r.

A

Zbigniew Wielkopolskę
Bolesław Małopolskę i Śląsk
Herman Mazowsze i formalne zwierzchnictwo nad ziemiami swoich synów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
95
Q

w którym roku Władysław Herman pod naciskiem synów wypędził paladyna Sieciecha

A

w 1099 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
96
Q

jaki był skutek wypędzenia Sieciecha przez Władysława Hermana

A

stracił on wpływy na losy państwa i osiadł w Płocku gdzie zmarł w 1102 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
97
Q

jaką politykę prowadził Zbigniew w Wielkopolsce i na Mazowszu (syn W Hermana)

A

bezkonfliktową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
98
Q

jaką politykę prowadził Bolesław na Śląsku i w Małopolsce (syn W Hermana)

A

zabezpieczył południowe granice przez sojusze z Węgrami i Rusią, a później rozpoczął wyprawy na Pomorze co doprowadziło do konfliktu ze Zbigniewem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
99
Q

kiedy miejsce miał otwarty konflikt między Zbigniewem i Bolesławem (synowie Władysława Hermana)

A

w 1106 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
100
Q

kiedy Bolesław Krzywousty zmusił Zbigniewa do opuszczenia państwa

A

w 1108 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
101
Q

do jakiego państwa uciekł Zbigniew w 1108 r.

A

do Niemiec do Henryka V

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
102
Q

kiedy miejsce miała obrona Głogowa (Zbigniew, Henryk V vs Bolesław)

A

w 1109 r., porażka Henryka V

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
103
Q

co stało się ze Zbigniewem po tym jak Bolesław Krzywousty zgodził się na jego powrót

A

został oskarżony o nielojalność, oślepiony i zmarł w więzieniu w 1112 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
104
Q

kto został zatrudniony przez Bolesława Krzywoustego do spisania historii państwa Piastów

A

Gall Anonim, benedyktyński mnich prawdopodobnie z Wenecji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
105
Q

co zrobił Bolesław Krzywousty po śmierci Zbigniewa

A

unormował stosunki z Węgrami, Rusią i Czechami a następnie rozpoczął podbój Pomorza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
106
Q

kiedy Bolesław Krzywousty opanował Pomorze Gdańskie

A

w 1116 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
107
Q

kiedy Pomorze Zachodnie złożyło hołd lenny Krzywoustemu

A

w 1122 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
108
Q

co Bolesław Krzywousty robił na ziemiach Pomorza

A

prowadził chrystianizację wraz z m.in. biskupem Ottonem z Bambergu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
109
Q

jaki był skutek próby chrystianizacji tych ziem przez Krzywoustego

A

spór z arcybiskupem Magdeburga, który rościł sobie prawo do zwierzchności nad tymi ziemiami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
110
Q

w którym roku Krzywousty złożył hołd lenny cesarzowi (trubut za Pomorze i Rugię)

A

w 1135 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
111
Q

kiedy papież Innocenty II wydał Bullę gnieźnieńską

A

w 1136 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
112
Q

co gwarantowała Bulla gnieźnieńska

A

niezależność arcybiskupstwa gnieźnieńskiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
113
Q

jakie były skutki przyjęcia roli lennika cesarza przez Bolesława Krzywoustego

A

ocalenie niezależności arcybisk. gnieźnieńskiego
unormowanie stosunków ze wszystkimi sąsiadami
następcy cesarza czyli się gwarantami ustawy sukcesyjnej Bolesława Krzywoustego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
114
Q

jak wyglądała moneta Bolesława Krzywoustego

A

Brakteat przedstawiał podobiznę św. Wojciecha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
115
Q

państwo Bolesława Krzywoustego mapa

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
116
Q

jaki był powód decyzji Bolesława Krzywoustego o podzieleniu państwa między jego synów

A

obawa przed konfliktami o władzę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
117
Q

w którym roku zaczęła obowiązywać ustawa sukcesywna/testament Krzywoustego

A

po jego śmierci w 1138 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
118
Q

na czym polegała zasada pryncypatu wprowadzona przez testament Krzywoustego

A

wg tej zasady najstarszy z Piastów, senior, sprawował władzę zwierzchnią nad pozostałymi książętami- juniorami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
119
Q

na czym polegała zasada senioratu wprowadzona przez testament Krzywoustego/ustawę sukcesyjną

A

zasada ta zakładała że tron będzie dziedziczny lecz po śmierci seniora obejmowany warz z dzielnicą senioralną przez kolejnego najstarszego przedstawiciela rodu Piastów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
120
Q

jakie obowiązek miał senior wg ustawy sukcesyjnej Krzywoustego

A

miał wyznaczać juniorom dzielnice w ramach ich uposażenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
121
Q

kto otrzymał Śląsk oraz dzielnicę senioralną- Małopolskę ze wschodnim województwem Wielkopolskim (Gniezno) po śmierci Krzywoustego

A

Władysław (Wygnaniec)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
122
Q

kto otrzymał Mazowsze po śmierci Bolesława Krzywoustego

A

Bolesław Kędzierzawy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
123
Q

kto otrzymał Wielkopolskę (bez Gniezna) po śmierci Krzywoustego

A

Mieszko (Stary)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
124
Q

jaką ziemię otrzymała księżna Salomea i małoletni w tamtym czasie małoletni Henryk (Sandomierski)

A

ziemie wokół Łęczycy i Żarnowa, a Henryk później ziemię sandomierską

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
125
Q

podział monarchii piastowskiej po śmierci Krzywoustego mapa

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
126
Q

kto nie dostał ziemi po śmierci Krzywoustego

A

Kazimierz (Sprawiedliwy), bo urodził się po śmierci Bolesława

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
127
Q

w którym roku Władysław Wygnaniec został wypędzony z kraju z powodu wszczynania przez niego konfliktów

A

w 1146 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
128
Q

kto objął władzę w dzielnicy senioralnej po Władysławie Wygnańcu

A

Bolesław Kędzierzawy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
129
Q

kto próbował pomóc Władysławowi Wygnańcowi

A

król niemiecki Konrad III

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
130
Q

porozumienie w Krzyszkowie między Fryderykiem I Barbarossą i Bolesławem Kędzierzawym

A

1157 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
131
Q

co ustalało porozumienie w Krzyszkowie

A

przez hołd złożony przez Bolesława cesarz odstąpił od walki o prawa Wygnańca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
132
Q

kiedy umiera Bolesław Kędzierzawy

A

w 1173 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
133
Q

kto objął władzę nad dzielnicą senioralną po Kędzierzawym

A

Mieszko III Stary

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
134
Q

denar Władysława Wygnańca

A

orzeł chwytający w szpony zająca (symbol tchórzostwa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
135
Q

kiedy doszło do bunty możnowładców przeciwko Mieszkowi III Staremu w Małopolsce

A

w 1177 r.

136
Q

skutek buntu możnych w 1177 r.

A

Mieszko Stary traci władzę i seniorem zostaje Kazimierz Sprawiedliwy, co jest pogwałceniem zasady senioratu bo nie był on najstarszy

137
Q

w jaki sposób Kazimierz II Sprawiedliwy zyskał poparcie dla swoich rządów

A

w 1180 r. zorganizował zjazd w Łęczycy na którym zdjął powinność na rzecz władcy z dóbr kościelnych i zniósł prawo przepadku (ziemie zmarłych biskupów przekazywane były władcy)

138
Q

kiedy umiera Kazimierz Sprawiedliwy

A

w 1194 r.

139
Q

kto zostaje seniorem po śmierci Kazimierza Sprawiedliwego

A

jego małoletni syn Leszek Biały

140
Q

bitwa pod Mozgawą

A

1195 r., Mieszko Stary próbował przejąć władzę ale mu się to nie udało

141
Q

zjazd w Gąsawie

A

1227 r., zorganizowany przez Leszka Białego

142
Q

jaki był skutek zjazdu w Gąsawie

A

morderstwo Leszka Białego i wygaśnięcie zasady pryncypatu

143
Q

jaki był skutek końca zasady pryncypatu

A

dzielnice zaczęły się usamodzielniać i rywalizować między sobą o ziemie

144
Q

kto podjął próbę zjednoczenia dzielnic

A

Henryk Brodaty, opanował Śląsk, południową Wielkopolskę, Małopolskę

145
Q

kto miał kontynuować dzieło Henryka Brodatego i zjednoczyć dzielnice

A

Henryk Pobożny, ale ten poległ w bitwie pod Legnicą w czasie najazdu Mongolskiego w 1241 r.

146
Q

jakie ludy mieszkały na północny wschód od Mazowsza

A

Prusowie, Jaćwingowie, Litwini (poganie)

147
Q

kiedy rozpoczęły się najazdy pogan na ziemie polskie

A

w XII-XIII w.

148
Q

jaka była odpowiedź książąt dzielnicowych na najazdy pogan w XII-XIII w.

A

podejmowano wyprawy (w jednej zginął Henryk Sandomierski), próbowano chrystianizować te tereny i w tym celu powołano zakon rycerski braci dobrzyńskich

149
Q

kto i kiedy zaproponował Krzyżakom osadzenie się na ziemi chełmińskiej

A

w 1226 r. książę Konrad Mazowiecki

149
Q

kto i kiedy zaproponował Krzyżakom osadzenie się na ziemi chełmińskiej

A

w 1226 r. książę Konrad Mazowiecki

150
Q

pełna nazwa zakonu krzyżackiego

A

Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie

151
Q

przybycie Krzyżaków do Polski

A

1228 r.

152
Q

kto był wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego kiedy zostali sprowadzeni do Polski

A

Hermann von Slaza

153
Q

negatywne skutki rozbicia dzielnicowego

A

osłabienie polityczne państwa
słabość militarna (sprowadzenie Krzyżaków, spustoszenie ziem przez Mongołów, utrata Pomorza)
spowolnienie rozwoju gospodarczego

154
Q

pozytywne skutki rozbicia dzielnicowego

A

przemiany społeczne (rozwój społeczeństwa stanowego)
ożywienie gospodarcze (ruch kolonizacyjny)

155
Q

kiedy nastąpił okres przyśpieszenia wzrostu gospodarczego pańśtwa

A

na XII-XIII w., gdy władcy dzielnicowi musieli starać się o poparcie możnowładców i duchowieństwa

156
Q

jakie immunitety nadawali władcy dzielnicowi

A

immunitet ekonomiczny (zwolnienie z ciężarów nakładanych na mocy prawa książęcego)
immunitet sądowy (wyłączenie spod jurysdykcji władcy)

157
Q

jaki był skutek wprowadzenia immunitetó

A

panowie feudalni tworzyli na tyle dobre warunki, że napływała większa liczba osadników nawet z innych państw np. Niemiec

158
Q

kiedy w Polsce pojawiły się trójpolówki i nastąpił rozwój rolnictwa

A

w XIII w. dzięki nowym osadnikom i cystersom

159
Q

czym jest kolonizacja na prawie niemieckim

A

proces zakładania wsi i miast na podstawie rozwiązań prawnych stosowanych w Rzeszy Niemieckiej
proces ten trwał od XIII do XV w.

160
Q

kto zapoczątkował lokowanie wsi/miast na prawie niemieckim

A

osadnicy z Niemiec

161
Q

czym różniły się wsie lokacyjne od wsi nielokacyjnych

A

miały zaplanowany układ zabudowy oraz samorząd

162
Q

w jalim dokumencie określano prawa i obowiązki osadników

A

w umowie lokacyjnej

163
Q

kim był zasadźca

A

człowiek zajmujący się organizowaniem lokowanej wsi. Miał sprowadzać osadników, umożliwiać handel i wymierzać działki ziem dla chłopów

164
Q

czym jest wolnizna

A

okres zwolnienia osadnika od świadczeń feudalnych (do 24 lat), pozwalał na zagospodarowanie otrzymanej ziemi

165
Q

co musieli płacić chłopi w zamian za dzierżawę ziemi

A

opłacać czynsz dla pana feudalnego, dziesięcinę dla Kościoła i inne podatki

166
Q

jakie prawa miał chłop w XIII w.

A

miał wolność osobistą i po spełnieniu określonych warunków mógł opuścić gospodarstwo

167
Q

kim stawał się zasadźca po założeniu wsi

A

sołtysem

168
Q

jakie prawa i obowiązki miał sołtys

A

przewodniczył wiejskiemu samorządowi (ławie wiejskiej)
pobierał w imieniu pana czynsze oraz kary sądowe
posiadał większe gospodarstwo niż pozostali osadnicy oraz prawo prowadzenia karczmy oraz młyna
musiał spełniać obowiązek służby wojskowej

169
Q

lokacja wsi (miniatura)

A
170
Q

czym różniło się miasto lokacyjne od miasta nielokacyjnego

A

miasto lokacyjne miało regularny plan zabudowy z centralnie położonym rynkiem i odchodzącymi od niego ulicami

171
Q

najstarsze miasto lokacyjne na ziemiach polskich

A

Złotoryja, 1211 r.

172
Q

w jaki sposób zakładano miasta lokacyjne

A

podobnie jak wsie, zasadźca zbierał ochotników, z którymi miał zagospodarować ziemię przekazaną na podstawie umowy od pana feudalnego

173
Q

kto początkowo stał na czele samorządu miejskiego (ławy) w mieście lokacyjnym

A

dziedziczny wójt (zazwyczaj zasadźca), jednak z czasem to stanowisko było wykupywane przez mieszczan

174
Q

jak ostatecznie wyglądał samorząd miast lokacyjnych

A

mieszczanie wybierali radę miasta z burmistrzem na czele

175
Q

jakie były rodzaje praw miejskich

A

prawo magdeburskie, lubeckie, chełmińskie

176
Q

jakie ogólne obowiązki i prawa mieli mieszczanie

A

musieli płacić czynsz, świadczenia na rzecz pana, ale mieli wolność osobistą i gospodarczą

177
Q

dlaczego mieszczaństwo nie stało się jednolitą siłą polityczną

A

ponieważ władze miast rywalizowały o przywileje np. prawo składu czy ulgi celne

178
Q

jakie ośrodki miejskie już istniejące zaczęto lokować na prawie niemieckim

A

Wrocław 1242 r. i Kraków 1257 r.

179
Q

co wykształciło się w społeczeństwie po rozbiciu dzielnicowym

A

stany

180
Q

kiedy jako stan wyodrębniło się duchowieństwo

A

podczas zjazdu w Borzykowej w 1210 r., gdzie zwolniono je od ciężarów prawa książęcego a potem zyskało prawo do własnego sądownictwa

181
Q

kiedy stan szlachecki uzyskał pierwsze generalne przywileje

A

w XIV w.

182
Q

skutek ruchu lokacyjnego dla chłopów

A

ujednolicenie praw i obowiązków tego stanu- swoboda osobista, dziedziczna dzierżawa, stałe obciążenia, własny samorząd

183
Q

stany w społeczeństwie polskim

A

duchowieństwo, szlachta (możni i rycerze), chłopi, mieszczaństwo

184
Q

główna cecha księstw piastowskich w II poł XIII w.

A

partykularyzm czyli troska wyłącznie o własne korzyści

185
Q

negatywne skutki rozbicia dzielnicowego dla poszczególnych stanów i grup

A

duchowieństwo- obawa przed rozpadem Kościoła w Polsce
książęta i możni- zagrożenie przed atakiem sąsiadów
kupcy i rzemieślnicy- spowolniony rozwój miast spowodowany łupiestwem, wojnami wewnętrznymi i granicami celnymi

186
Q

jaki był skutek napływu niemieckich kolonistów

A

rozbudzenie świadomości i odrębności etnicznej

187
Q

co odgrywało ważną rolę w poczuciu wspólnoty i więzi ludności polskiej

A

kult biskupa Stanisława, kanonizowanego w 1253 r i legendzie o zrośnięciu jego ciała

188
Q

kto był orędownikiem zjednoczenia pańśtwa

A

arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka, który doprowadził do powstania zasady, że urzędy w kościele mogą obejmować tylko duchowni mówiący po polsku, a później zabiegał o zgodę papieża na koronację jednego z polskich władców

189
Q

co pozwoliło na ponowne łączenie dzielnic

A

wygasanie poszczególnych linii Piastów pod koniec XIII w.

190
Q

kto objął tron w Małopolsce w 1279 r.

A

Leszek Czarny

191
Q

kto rywalizował o tron Małopolski po bezpotomnej śmierci Leszka Czarnego w 1288 r.

A

książę wrocławski Henryk IV Probus i książę brzeski Władysław Łokietek

192
Q

kto wygrał rywalizację o tron Małopolski w 1288 r.

A

Henryk IV Probus, ale zmarł już w 1290 r. bezpotomnie

193
Q

kto przejął rządy w Małopolsce w 1291 r.

A

król Czech Wacław II

194
Q

kto panował w Wielkopolsce i odziedziczył Poorze Gdańskie w 1294 r.

A

Przemysł II

195
Q

koronacja Przemysła II na króla Polski

A

1295 r.

196
Q

kiedy i jak ginie Przemysł II

A

w zamachu w Rogoźnie w 1296 r.

197
Q

kto odziedziczył ziemie po Przemyśle II

A

Władysław Łokietek, jednak szybko stracił te ziemie

198
Q

dlaczego Wacław II został koronowany na króla

A

bo zjednoczył większość ziem polskich

199
Q

koronacja Wacława II na króla

A

1300 r., ostatnia koronacja w Gnieźnie

200
Q

co zrobił Wacław II podczas swojego 5-letniego panowania jako król polski

A

zaprowadził spokój,
ustanowił urząd starosty i usprawnił administrację,
kluczowe urzędy powierzał Czechom i Niemcom co doprowadziło do konfliktu

201
Q

kiedy umiera Wacław II

A

w 1305 r.

202
Q

kto obejmuje tron po Wacławie II

A

Wacław III, jednak też szybko umiera

203
Q

koniec dynastii Przemyślidów i unii polsko-czeskiej

A

1306 r.

204
Q

jakie tereny podporządkował sobie Łokietek w 1306 r.

A

Małopolskę, ziemię sieradzką, Kujawy

205
Q

czemu ród Święćców złożył hołd lenny władcy Brandenburgii w 1306 r.

A

bo Władysław Łokietek wymienił większość urzędników na swoich krewnych w Pomorzu Gdańskim

206
Q

kiedy wojska brandenburskie wkraczają do Pomorza Gdańskiego

A

w 1308 r.

207
Q

kto pokonuje oddziały brandenburskie na Pomorzy

A

Krzyżacy

208
Q

w którym roku Krzyżacy pod pretekstem nieuiszczenia zapłaty za pomoc zajmują Pomorze Gdańskie

A

w 1308 r.

209
Q

bunt wójta Alberta w Małopolsce

A

1312 r., został krwawo stłumiony

210
Q

przyczyny buntu wójta Alberta przeciwko Władysławowi Łokietkowi

A

możni małopolscy chcieli zacieśnić związki z Czechami i Śląskiem

211
Q

włączenie Wielkopolski do państwa Władysława Łokietka

A

1314 r.

212
Q

koronacja Władysława Łokietka

A

1320 r., po raz pierwszy w Krakowie

213
Q

państwo Władysława Łokietka mapa

A
214
Q

jakie państwa zagrażały państwu Władysława Łokietka

A

Czechy, Brandenburgia, państwo krzyżackie

215
Q

sojusz Polski z Węgrami (Łokietek)

A

1320 r., małżeństwo Elżbiety Łokietkówny (córka) z Karolem Robertem z dynastii Andegawenów (jeżeli Łokietek umrze bezpotomnie to Karol może odziedziczyć tron)

216
Q

sojusz z Litwą (Łokietek)

A

1325 r., syn Kazimierz z córką księcia Giedymina Anną

217
Q

co zrobił Łokietek ze sprawą Pomorza Gdańskiego

A

oddał do oceny sądu papieskiego w 1320 r., ale mimo wyroku na korzyść Polski, Krzyżacy nie oddali ziem

218
Q

kiedy Jan Luksemburski (król Czech) zawarł z Krzyżakami sojusz i nadał im Pomorze Gdańskie

A

w 1329 r.

219
Q

wojna z zakonem i Czechami

A

1329-1332

220
Q

zajęcie ziemi dobrzyńskiej przez Krzyżaków (wojna pl-cz)

A

1329 r.

221
Q

jednoczesny atak Krzyżaków i Czechów (wojna pl-cz)

A

1331 r.

222
Q

bitwa pod Płowcami

A

1331 r., nierozstrzygnięta bitwa między Polakami i Krzyżakami na Kujawach, Krzyżacy wycofali się

223
Q

rozejm z Krzyżakami i jego warunki

A

1332 r., Krzyżacy zachowują Pomorze Gdańskie, ziemię dobrzyńską i Kujawy

224
Q

śmierć Władysława Łokietka

A

1333 r.

225
Q

kto obejmuje tron po Władysławie Łokietku

A

jego syn Kazimierz

226
Q

jakie państwo odziedziczył Kazimierz (Wielki) po ojcu

A

małe (Wielkopolska i Małopolska) i skonfliktowane z groźnymi sąsiadami (Marchią Brandenburską, państwem krzyżackim, Królestwem Czeskim)

227
Q

co było podstawą polityki zewnętrznej Kazimierza Wielkeigo

A

sojusz z Węgrami

228
Q

podstawy konfliktu między Kazimierzem Wielkim i Janem Luksemburskim

A

pretensje Jana do tronu polskiego jako spadkobierca po Wacławie II

229
Q

zjazd w Wyszehradzie

A

1335 r., Kazimierz Wielki, Jan Luksemburski i król Węgier Karol Robert

230
Q

ustalenia zjazdu w Wyszehradzie

A

polski władca odkupi od Jana Luksemburskiego jego prawa do korony za 20 tys. kop groszy praskich

231
Q

drugi zjazd w Wyszehradzie

A

1338/1339 r.

232
Q

ustalenia 2 zjazdu w Wyszehradzie

A

Kazimierz zrzeka się praw do Śląska i księstwa płockiego, a Czesi odstępują od popierania Krzyżaków w sporach z Polską

233
Q

pokój w Namysłowie

A

1348 r., po krótkim konflikcie Czech i Polski

234
Q

postanowienia pokoju w Namysłowie

A

Kazimierz Wielki zrzeka się ponownie Śląska, a Karol IV Luksemburski obiecuje pomoc w razie wojny z Krzyżakami

235
Q

jaką ziemię przejmuje Kazimierz Wielki od Czech

A

księstwo płockie

236
Q

co robił Kazimierz Wielki ze sprawą Krzyżaków

A

próbował sądu arbitrażowego w czasie zjazdu w Wyszehradzie, i sądu papieskiego, ale nie przyniosło to oczekiwanych skutków

237
Q

pokój wieczysty z Krzyżakami w Kaliszu

A

1343 r.

238
Q

co ustalał pokój wieczysty w Kaliszu

A

KP odzyskuje Kujawy i ziemię dobrzyńską
zakon zatrzymuje z. chełmińską, Pomorze Gdańskie

239
Q

wojny z Litwą o Ruś Halicką

A

1340-1366 r.

240
Q

skutek wojen z Litwą o Ruś Halicką

A

przyłączenie większości tego obszaru, co sprawiło, że Polska stała się państwem wielonarodowym

241
Q

jakie ziemie przyłączył do państwa Kazimierz Wielki razem z Mazowszem

A

księstwo płockie, hołd lenny od Piastów mazowieckich

242
Q

zjazd krakowski

A

1364 r., cesarz Karol IV, król Węgier Ludwik I i liczni książęta piastowscy

243
Q

jakie reformy wprowadził Kazimierz Wielki, aby wzmocnić system zarządzania państwem

A

uściślił kompetencje urzędów centralnych (kanclerz- kancelaria królewska, podskarbi- zarządzanie skarbem państwa, marszałek- zarządza dworem)
ujednolicił urzędy lokalne (urząd starosty, wojewody, kasztelana)
podtrzymał tradycję wieców państwowych i prowincjonalnych

244
Q

jakie statuty zostały opracowane w ramach ujednolicenia prawa w państwie Kazimierza Wielkiego

A

statut wiślicki i statut piotrkowski w latach 1356-1362, dot. prawa Wielkopolski i Małopolski

245
Q

jakie działania podjął Kazimierz Wielki aby poprawić obronność kraju

A

rozbudował sieć zamków i fortyfikacji miejski, które miały osłaniać kluczowe szlaki i historyczne centrum państwa

246
Q

założenie Akademii Krakowskiej

A

1364 r.

247
Q

sprawa Żydów w państwie Kazimierza Wielkiego

A

zachowali oni swoje prawa i rozszerzone zostały przywileje nadane im przez Bolesława Pobożnego

248
Q

ile miast i wsi powstało w czasie rządów Kazimierza Wielkiego

A

ok. 100 miast i 1000 wsi

249
Q

jakie skutki dla handlu miały rządy Kazimierza Wielkiego

A

rozwój wymiany handlowej, przyśpieszenie rozwoju głównych ośrodków handlowych (Kraków i Lwów)

250
Q

grosz krakowski

A
251
Q

co zrobił Kazimierz Wielki aby ustabilizować dochody pańśtwa

A

przeprowadził reformę monetarną i wprowadził jednolitą monetę- grosz krakowski
uregulował sposób zarządzania kopalniami (Bochnia i Wieliczka)
wprowadził poradlne- podatek w wysokości 12 groszy rocznie od łana kmiecego

252
Q

układ o sukcesji Kazimierza Wielkiego i Karola Roberta

A

zakładał, że w razie bezpotomnej śmierci Kazimierza tron przejmą Andegawenowie

253
Q

przywilej w Budzie

A

1355 r., wydany przez Ludwika I króla Węgier, dawał rycerstwu polskiemu gwarancję praw i nienakładania nowych podatków

254
Q

komu Kazimierz chciał przekazać tron KP

A

wnukowi Kaźkowi słupskiemu

255
Q

kto zasiadł na tronie po śmierci Kazimierza Wielkiego w 1370 r.

A

Ludwik I Węgierski

256
Q

koniec panowania dynastii Piastów w Polsce

A

1370 r., śmierć Kazimierza Wielkiego

257
Q

państwo Kazimierza Wielkiego mapa

A
258
Q

lata panowanie Ludwika I Węgierskiego (Andegaweńskiego)

A

1370-1382

259
Q

skutek koronowania Ludwika I Węgierskiego

A

unia personalna między Węgrami i Polską

260
Q

dlaczego Ludwik I nadał przywilej w Koszycach

A

aby szlachta zgodziła się na koronowanie jego córki Jadwigi na króla

261
Q

przywilej generalny w Korzycach

A

1374 r., zmniejszał obciążenie podatkowe

262
Q

okres bezkrólewia w Polsce po Ludwiku I

A

1382-1384

263
Q

panowanie Jadwigi Andegaweńskiej

A

1384-1399

264
Q

unia w Krewie

A

sierpień 1385 r.

265
Q

co oznaczała unia w Krewie

A

Jagiełło w zamian za ślub z Jadwigą przyjął chrzest i zobowiązał się do odzyskania ziem utraconych przez królestwo

266
Q

jakie kożyści z unii w krewie mieli Polacy

A

koniec konfliktu w południowej części państwa (Ruś Halicka np)
ustanie najazdów litewskich
wsparcie w walce z Krzyżakami
ekspansja terytorialna
prestiż polskiego Kościoła

267
Q

korzyści z unii w Krewie dla Litwinów

A

koniec najazdów krzyżackich
pomoc w utrzymaniu ziem
włączenie w krąg kultury łacińskiej

268
Q

relacje Jagiełły i Witolda (wielkiego księcia litewskiego)

A

Witold został wsparty przez bojarów i krzyżaków w walce o odrębność Litwy ale ostatecznie pojednał się z Jagiełło

269
Q

unia w Horodle

A

1413 r.

270
Q

co przyjęto w unii w Horodle

A

odrębność Polski i Litwy
ustanowienie odrębnych władców (wielki książę i król)
król Polski wybierany za zgodą panów litewskich i wielkiego księcia

271
Q

unia krakowsko-wileńska

A

1499 r.

272
Q

postanowienie unii krakowsko wileńskiej

A

pomoc militarna, wspólna polityka zagraniczna i wspólny wybór władcy

273
Q

unie mielnicka

A

1501 r.

274
Q

unia lubelska

A

1569 r., powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów

275
Q

przywilej generalny w Jedlni

A

1430 r., nietykalność osobista i majątkowa

276
Q

wojna litwesko-krzyżacka

A

1401-1404

277
Q

wielka wojna z zakonem krzyżackim

A

1409-1411 r.

278
Q

przyczyna wybuchu wielkiej wojny z zakonem kryzżackim

A

powstanie na Żmudzi zostało wsparte przez Litwinów, a KP zobowiązało się bronić Litwy

279
Q

bitwa pod Grunwaldem

A

15 lipca 1410 r., siły Władysława II Jagiełły przeciwko krzyżakom wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena

280
Q

bitwa pod Koronowem (Jagiełło)

A

październik 1410 r.

281
Q

I pokój toruński

A

1411 r., pokój kończący wielką wojnę z zakonem krzyżackim

282
Q

postanowienia I pokoju toruńskiego

A

Polska odzyskuje ziemię dobrzyńską
Litwa odzyskuje Żmudź
Krzyżacy wypłacają odszkodowanie

283
Q

wojna głodowa

A

1414 r., KP niszczyło ziemie Krzyżackie

284
Q

traktat melneński

A

1422 r., Krzyżacy rezygnują z pretensji do Żmudzi

285
Q

pokój wieczysty w Brześciu Kujawskim

A

1435 r.

286
Q

kto objął tron po Władysławie II Jagielle

A

Władysław III Warneńczyk

287
Q

rządy Władysława III Warneńczyka

A

1434-1444

288
Q

dlaczego zerwano unię personalną z Litwą w czasie panowania Władysława III

A

bo ten w 1440 r. objął tron Węgierski a na tronie litewskim zasiadł Kazimierz, jego brat

289
Q

gdzie zginął Władysław III Warneńczyk

A

w bitwie pod Warną w 1444 r.

290
Q

kto panował po Władysławie III

A

Kazimierz IV Jagiellończyk

291
Q

rządy Kazimierza IV Jagiellończyka

A

1447-1492

292
Q

z jaką dynastą rywalizował Kazimierz IV Jagiellończyk

A

z Habsburgami

293
Q

na jakich tronach zasiadł Władysław Jagiellończyk (syn Kazimierza IV)

A

Królestwo Czeskie 1471 r.
Królestwo Węgier 1490 r.

294
Q

co dały rządy Kazimierza IV Jagiellończyka

A

rozwój gospodarczy, rozwój nauki i sztuki, wzrost znaczenia stanu szlacheckiego

295
Q

wojna trzynastoletnia

A

1454-1466

296
Q

przyczyny wybuchu wojny trzynastoletniej

A

konflikt między władzami zakonu a rycerstwem i mieszczaństwem (powstanie Związku Jaszczurzego a potem Związku Pruskiego)

297
Q

powstanie Związku Pruskiego

A

1440 r.

298
Q

wypowiedzenie posłuszeństwa Krzyżakom przez Związek Pruski i akt inkorporacji Prus

A

1454

299
Q

bitwa pod Chojnicami

A

1454, zwycięstwo Polaków

300
Q

bitwa pod Świecinem

A

1462 r., Piotr Dunin, zwycięstwo Polaków

301
Q

bitwa na Zalewie Wiślanym

A

1463 r., zwycięstwo Polaków

302
Q

Ii pokój toruński

A

1466 r.

303
Q

co ustalał II pokój toruński

A

Pomorze Gdańskie, ziemia chełmińska, michałowska, Powiśle Żuławy i Warmia dla Polski
powstają Prusy Zakonne z pozostałych ziem i są one lennem polskim

304
Q

skutki wojny trzynastoletniej

A

przyśpieszenie rozwoju gospodarczego KP
system gospodarczy folwarczno-pańszczyźniany
zlikwidowanie zagrożenia ze strony Krzyżaków

305
Q

panowanie Jana Olbrachta

A

1492-1501 r.

306
Q

co przyniosły rządy Jana Olbrachta

A

wzmocnienie pozycji szlachty
osłabienie pozycji Królestwa- wyprawa na Mołdawię

307
Q

wyprawa na Mołdawię króla Jana Olbrachta

A

1497 r.

308
Q

panowanie Aleksandra Jagiellończyka

A

1501-1506 r.

309
Q

co oznaczało przejęcie władzy przez Aleksandra Jagiellończyka

A

powrót do unii personalnej, bo wcześniej Olbracht był królem Polski a on wielkim księciem litewskim

310
Q

co przyniosły rządy Aleksandra Jagiellończyka

A

wzrosło zagrożenie ze strony Moskwy która zajęła liczne ziemie litewskie
nasilenie rywalizacji między szlachtą i królem

311
Q

pierwsze obrady sejmu walnego

A

1493 r., Jan Olbracht królem

312
Q

jaki przywilej wydał Aleksander Jagiellończyk

A

przywilej mielnicki z 1501 r. który osłabiał pozycję monarchy na rzecz senatu

313
Q

konstytucja Nihili novi (nic nowego bez nas)

A

przyjęta na sejmie w Radomiu w 1505 r., zapewniała udział szlachty w stanowieniu prawa

314
Q

jaką monarchią była Polska od czasów Łokietka

A

monarchią stanową

315
Q

czym jest Corona Regni Poloniae

A

koncepcja Korony Królestwa Polskiego powstała wśród elit, która oznaczała, że państwo jest terenem na którym obowiązują pewne prawa, nie jest własnością władcy

316
Q

kiedy KP stało się monarchia elekcyjną

A

od śmierci Ludwika I Węgierskiego w 1382 r. i wybrania na króla Jadwigę w 1384 r.

317
Q

dzięki komu na dworze królewskim król sprawował swoją władzę

A

kanclerza i podkanclerza (kancelaria i dyplomacja)
podskarbi koronny i podskarbi nadworny (skarb państwa i monarchy)
marszałek koronny (bezpieczeństwo króla)

318
Q

dzięki komu król sprawował władzę (poza dworem)

A

starosta- utrzymywał bezpieczeństwo publiczne, sądził, zbierał podatki, pilnował granic, dowodził wojskiem

319
Q

urzędy ziemskie w KP w XIV i XV w.

A

wojewoda (województwa) i kasztelan (kasztelanie)

320
Q

z czego składał się sejm walny w XIV i XV w.

A

z króla, posłów i senatorów

321
Q

przywilej nieszawski

A

1454 r., Kazimierz Jagiellończyk, niezbędna zgoda na szlachty na nowe podatki i pospolite ruszenie

322
Q

przywilej czerwiński (Czerwińsk)

A

1422 r., Władysław Jagiełło chciał nakłonić rycerstwo do wojny z zakonem

323
Q

postanowienia przywileju czerwińskiego

A

nietykalność majątkowa
zakaz łączenia urzędu sędziego i starosty przez 1 osobę
uzależnienie bicia monety od zgody dostojników

324
Q

przywilej warcki (Warta) i jedleńsko-krakowski (Jedlnia i Kraków)

A

1423 r. i 1430 r. (1433) , Władysław Jagiełło chciał zapewnić tron swojemu synowi

325
Q

postanowienia przywileju warckiego

A

ograniczenie wychodźstwa chłopów ze wsi
wykup sołectw przez szlachtę
wojewodowie mogą ustalać taksy wojewódzkie (maks. ceny)

326
Q

postanowienia przywileju jedleńsko-krakowskiego

A

nietykalność osobista dla szlachty
wyłączność szlachty na piastowanie godności kościelych

327
Q

przywilej cerekwicko-nieszawski (Cerekwica i Nieszawa)

A

1454 r., Kazimierz Jagiellończyk, chciał namówić szlachtę na wojnę z zakonem

328
Q

postanowienia przywileju cerekwicko-nieszawskiego

A

nowe podatki i pospolite ruszenie za zgodą sejmików

329
Q

przylej piotrkowski (Piotrków)

A

1496 r., Jan Olbracht, skłonienie rycesrtwa do wyprawy na Mołdawię

330
Q

postanowienia przywileju piotrkowskiego

A

zwolnienie szlachty z opłat celnych za produkty własne
zakazanie nabywania ziemi przez mieszczan
ograniczenie chłopów do opuszczania wsi (1 rocznie)

331
Q

założenie Akademii Krakowksiej

A

1364 r., Kazimierz Wielki (reaktywacja w 1400 r.)

332
Q

znane osoby z Akademii Krakowskiej

A

Mikołaj Kopernik (matematyka i astronomia)
Stanisław ze Skarbimierza i Paweł Włodkowic (prawo)

333
Q

kiedy nastąpił rozwój stylu romańskiego

A

od XI do XIII w.

334
Q

kiedy nastąpił rozwój stylu gotyckiego (ceglatnego)

A

w XIII w. i za czasów panowania Kazimierza Wielkiego