Europa i świat w XVIII w. Flashcards

1
Q

jaka forma rządów była dominująca w Europie u schyłku XVII w.

A

absolutyzm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

czym jest absolutyzm oświecony

A

idea rządów w państwie silnie scentralizowanym, w którym władca oświecony (człowiek wykształcony, król-filozof) sprawuje władzę, kieruje się rozumem, dobrem swoich poddanych oraz jest “pierwszym sługą państwa”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

jakie idee oświeceniowe były wdrażane do państw absolutyzmu oświeconego

A

tolerancja religijna, laicyzacja państwa, rozwój szkolnictwa, reformy prawne,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

gdzie idee absolutyzmu oświeconego zostały w pełni zrealizowane

A

w Prusach za rządów Fryderyka II Wielkiego, w Austrii za czasów Marii Teresy i częściowo w Rosji za panowania Piotra I Wielkiego i Katarzyny II Wielkiej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

od kiedy władzę w Księstwie Pruskim przejęła dynastia Hohenzollernów

A

od 1618 r., połączono Brandenburgię i Księstwo unią personalną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

panowanie Fryderyka Wilhelma I

A

tzw. Wielki Elektor panował od 1640 r. do 1688 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

jakie zmiany wprowadził Fryderyk Wilhelm I Wielki Elektor w Prusach

A

zbudował silne zarządzanie, przeprowadził reformy gospodarcze i scentralizował państwo, uzyskał pełnię niezależności od Rzeczpospolitej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

kiedy Prusy uzyskały pełną niezależność od Rzeczpospolitej

A

w 1657 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

okres panowania Fryderyka I Hohenzollerna i powstanie królestwa Prus

A

od 1688 r. elektor Brandenburgii jako Fryderyk III, a od 1701 r. król Prus do 1713 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

w jakiej wojnie brał udział Fryderyk I Hohenzollern i co z niej uzyskał

A

w wielkiej wojnie północnej, uzyskał część Pomorza ze Szczecinem i wyspami Wolin i Uznam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

panowanie Fryderyka Wilhelma I Hohenzollerna (Pruskiego)

A

1713-1740

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

jaki przydomek nosił Fryderyk Wilhelm i dlaczego

A

był nazywany królem-sierżantem, ponieważ przeprowadził gruntowną reformę wojską i reformę administracyjną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

reforma wojskowa Fryderyka Wilhelma I

A

armia oparta na poborze rekrutów i żelaznej dyscyplinie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

reforma administracyjna Fryderyka Wilhelma I

A

podział administracyjny państwa na powiaty i prowincje oraz silne organy władzy centralnej (Generalny Dyrektoriat Finansów, Wojny i Domen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

panowanie Fryderyka II Wielkiego

A

1740-1786

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

jaki przydomek miał Fryderyk II Wielki

A

był nazywany królem-filozofem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

jakie reformy przeprowadził Fryderyk II Wielki

A

rozbudował administrację (centralną i urzędniczą)
skodyfikował prawo (reforma sądownictwa, zakazanie tortur)
zreformował oświatę
dążył do laicyzacji państwa (ograniczenie wpływów katolicyzmu i protestantów)
prowadził politykę merkantylizmu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

reforma oświaty Fryderyka II Wielkiego

A

1763 r., wprowadzenie powszechnego obowiązku szkolnego (także dla dziewcząt)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

czym jest polityka merkantylizmu

A

wspieranie manufaktur i nowych gałęzi produkcji oraz rolnictwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

jakie tereny przyłączył do swojego państwa Fryderyk II Wielki

A

Śląsk od Austrii w 1740 r.
Pomorze gdańskie (bez Gdańska), oraz Warmię w ramach I rozbioru Polski w 1772 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

militarne sukcesy Fryderyka II Wielkiego

A

Prusy wyszły obronną ręką z wojny siedmioletniej 1756-1763 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

o jakie tereny Habsburgowie austriaccy poszerzyli swoje państwo

A

tereny kosztem Turcji na mocy pokoju w Karłowicach w 1699 r.
Niderlandy Południowe, Królestwo Neapolu, Księstwo Mediolany i Sardynię w 1714 r. na skutek wojny o sukcesję hiszpańską

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

skutek wojny o sukcesję polską między Habsburgami i Francją

A

utrata Królestwa Neapolu w 1733 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

z jakim problemem mierzyli się Habsburgowie na początku XVIII w.

A

brakiem potomka męskiego Karola VI

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

sankcja pragmatyczna wydana przez Karola VI

A

1713 r., pozwalała na dziedziczenie w linii żeńskiej i łączyła Czechy, Węgry i Austrię w jednolite państwo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

panowanie Karola VI Habsburga

A

1711-1740

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

kto miał szansę zostać władcą ziem Habsburgów po Karolu VI

A

Maria Teresa, elektorzy Bawarii i Saksonii (wspierani przez Francję, Hiszpanię i Prusy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

wojna o sukcesję austryjacką

A

1740-1748 r., Maria Teresa utrzymała władzę i większość ziem (oprócz Śląska)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

reformy Marii Teresy

A

utworzyła władze centralne (Rada Państwa)
ujednoliciła system administracji terenowej
opodatkowała duchowieństwo i szlachtę
ograniczyła uprawnienia stanów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

panowanie Marii Teresy

A

1740-1780 arcyksiężna Austrii, 1745-1780 cesarzowa rzymska

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

panowanie Józefa II Habsburga syn Marii Teresy

A

1766-1790 cesarz rzymski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

jakie reformy wprowadził Józef II Habsburg

A

zreformował system oświaty- sieć świeckich szkół podstawowych i średnich
zreformował sądownictwo- oddzielił je od administracji lokalnej , zmienił kodeks karny (ograniczenie tortur i kary śmierci)
wdrożył politykę wyznaniową tzw. józefinizm
dążył do poprawy pozycji chłopów
wspierał rozwój gospodarczy (merkantylizm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

na czym polegał józefinizm

A

wprowadzono tolerancję religijną (1781 r.)
zlikwidowano większość klasztorów
ograniczono liczbę kleru i podporządkowano go państwu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

jakie inne działania podjął Józef II aby wzmocnić swoją władzę

A

rozbudował aparat tajnej policji i ograniczał wolność słowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

w jaki sposób Józef II poprawił sytuację chłopów

A

zniósł poddaństwo, obniżył wymiar pańszczyzny i zezwolił na swobodne przemieszczanie się (bez uwłaszczenia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

skutki absolutyzmu oświeconego

A

zmiana układu sił w Europie- Austria i Prusy stały się mocarstwami
inwestycja w armię sprawiła, że mocarstwa rywalizowały ze sobą (od rozbiorów Rzeczpospolitej do klęsk w wojnach napoleońskich)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

kiedy 9-letni Piotr objął władzę w Carstwie Rosyjskim

A

w 1682 r., po śmierci cara Fiodora (wybrany przez bojarów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

w jaki sposób Piotr Wielki był przygotowywany do rządzenia carstwem

A

odebrał nowoczesne wykształcenie, odbył Grand Tour (podróż po Europie w celu obycia z innymi możnymi)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

kiedy rozpoczęły się samodzielne rządy Piotra I Wielkiego

A

w 1689 r., w wieku 17 lat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

z jakim państwem Piotr I walczył od samego początku rządów

A

z Imperium Osmańskim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

wojna Carstwa z Imperium Osmańskim

A

1689-1696 r., Rosja zyskała Azow i port do Morza Czarnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

jakie tereny chciał zdobyć Piotr I Wielki

A

chciał mieć dostęp do Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

skutek dążeń Piotra I do uzyskania dostępu do Morza Bałtyckiego

A

wybuch wielkiej wojny północnej 1700-1721 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

skutki wielkiej wojny północnej dla Rosji

A

przesunięcie centrum państwa na Zachód
zwiększenie wpływów w Rzeczpospolitej
Rosja zaczęła być uznawana za imperium europejskie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

reformy administracyjne Piotra I Wielkiego

A

Dumę Bojarską zastąpił Senatem Rządzącym (władza sądownicza i wykonawcza) w 1711 r.
powołał 9 kolegiów na wzór ministerstw
podzielił kraj na gubernie
wprowadził samorządy w miastach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

reformy obyczajowe Piotra I Wielkiego

A

zakazał noszenia bród bojarom i dworzanom
nakazał noszenia strojów na wzór niemiecki
kobietom z wyższych sfer nakazano naukę tańca i udział w życiu dworskim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

reformy szkolnictwa

A

obowiązek szkolny dla chłopców w wieku od 10 do 15 lat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

co wprowadził Piotr I Wielki

A

kalendarz juliański i wprowadził grażdankę zamiast cyrlicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

co stało się ze stanem szlacheckim w czasie panowania Piotra I Wielkiego

A

ujednolicił go i wprowadził obowiązek służby cywilnej (w administracji) lub wojskowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

reformy militarne Piotra I Wielkiego

A

utworzył oddziały piechoty, kawalerii i artylerii
zakładał korpusy kadetów (szkoły dla młodzieży szlacheckiej)
wprowadził tabelę rang (stopnie i ścieżki awansu w wojsku)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

w jaki sposób Piotr I Wielki rozwiną gospodarkę Rosji

A

wspierał rozwój manufaktur, kopalń i hut
rozbudował sieć kanałów
sprowadził zachodnich rzemieślników
sprzyjał bogaceniu się mieszczaństwa
nałożył ciężkie podatki na chłopów (pogłówne) i obowiązkową służbę wojskową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

kiedy zmieniono nazwę z Carstwa Rosyjskiego na Imperium Rosyjskie

A

w 1721 r., Piotr I Wielki nazywał się imperatorem Wszechrusi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

kiedy zaczęto budować Petersburg

A

w 1703 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

kiedy Petersburg stał się stolicą Rosji

A

w 1712 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

cechy Imperium Rosyjskiego

A

samodzierżawie (rosyjski absolutyzm)
stałe dążenie do ekspansji terytorialnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

kto objął władzę po śmierci Piotra I Wielkiego w 1725 r.

A

jego bratanica Anna i córka Elżbieta I, które utrzymały władzę przez przywileje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

kto objął władzę w Rosji po śmierci Elżbiety I w 1762 r.

A

Piotr III, książę Holsztynu, wnuk Piotra I

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

dlaczego Piotr III stracił władzę w Rosji

A

ponieważ zraził do siebie szlachtę m. in. wycofał wojska z Prus w trakcie wojny siedmioletniej a także padł ofiarą spisku

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

kto objął rządy w Imperium Rosyjskim po Piotrze IIII

A

Katarzyna II Wielka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

panowanie Katarzyny II Wielkiej

A

1762-1796

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

co robiła Katarzyna II Wielka aby utrzymać władzę w Rosji

A

rozszerzyła przywileje szlachty (zwolnienie z podatków)
nałożyła nowe obciążenia na chłopów (skutek: powstanie Pugaczowa)
przeprowadziła konfiskatę majątków kościelnych i zlikwidowała większość klasztorów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

polityka zagraniczna Katarzyny II Wielkiej

A

wojna z Turcją 1768-1792, zajęcie Gruzji i dostęp do M. Czarnego (w 1783 r. Chanat Krymski do Rosji)
trzy rozbiory Rzeczpospolitej (1772, 1793 i 1795 r.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

w jaki sposób Katarzyna II modernizowała Rosję

A

uregulowała prawa szlachty, mieszczan i chłopów
nadała samorządy guberniom
podjęła reformę edukacji i zastąpiła klasztory koedukacyjnymi szkołami publicznymi
objęła mecenatem artystów
zainicjowała szczepienia przeciw ospie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

kim inspirowała się Katarzyna II

A

myślicielami oświecenia jak Wolter czy Diderot, jednak jej głównym celem było umocnienie jej władzy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

bitwa pod Płotawą

A

1709 r. (wielka wojna północna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

okres wojen z Turcją (Katarzyna II)

A

1774-1792

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

przyczyny konfliktów w Europie w XVIII w.

A

rywalizacja o wpływy między francuskimi Burbonami i austriackimi Habsburgami
ekspansja kolonialna Anglii kosztem Francji i Hiszpanii
przemiany w Rosji i Prusach i ekspansja terytorialna tych państw
dążenie do utrzymania równowagi i starci koalicji państw

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

wielka wojna północna

A

1700-1721

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

przyczyny wielkiej wojny północnej

A

dążenia Piotra I do ekspansji w stronę M. Bałtyckiego
dążenie Augusta II do przekształcenia Inflant w dziedziczne księstwo Wettynów
dążenie Danii i Brandenburgii do osłabienia Szwecji
zmiana na tronie Szwecji- 1697 Karol XII zasiada na tronie jako 15-latek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

strony wielkiej wojny północnej

A

Szwecja vs Rosja, Brandenburgia, Dania i Saksonia (August II)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

kiedy Szwedzi odparli atak i wkroczyli do Rzeczpospolitej

A

w 1700 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

jakie tereny zajął Piotr I w 1702 r.

A

ujście Newy, gdzie rozpoczął prace nad Petersburgiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

pokój w Nystad

A

1721 r., koniec wielkiej wojny północnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

postanowienia pokoju w Nystad

A

Rosja zdobywa szeroki dostęp do Bałtyku przez przyłączenie Estonii, Ingrii, części Karelii i Inflant
Brandenburgia zyskuje Szczecin i wyspy Uznam i Wolin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

skutki wielkiej wojny północnej

A

rozwój gospodarczy Rosji i wejście do grona mocarstw europejskich
ruina i spadek znaczenia politycznego Rzeczpospolitej
utrata wpływów szwedzkich nad Bałtykiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

skutek bitwy pod Połtawą

A

Szwedzka armia przestała istnieć, a Karol XII uciekł do Turcji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

wojna o sukcesje hiszpańską

A

1701-1714 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

przyczyny wojny o sukcesję hiszpańską

A

wygaśnięcie linii Habsburgów w Hiszpanii po śmierci Karola II w 1700 r.
decyzja Karola II o przekazaniu praw do hiszpańskiego tronu Filipowi V Burbonowi (możliwa unia personalna Francji i Hiszpanii)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

strony wojny o sukcesje hiszpańską

A

Francja i Hiszpania przeciwko Habsburgom austriackim, Anglii i Zjednoczonym Prowincjom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

skutki wojny o sukcesję hiszpańską

A

tron utrzymuje Filip V Burbon, ale zrzeka się praw do korony francuskiej na mocy porozumień w Utrechcie i Rastaatt (1713, 1714)
uzyskanie Gibraltaru i Minorki przez Anglię
przejęcie Niderlandów Południowych, Księstwa Mediolanu, Sardynii i Królestwa Neapolu przez Habsburgów austriackich
wzrost potęgi cesarstwa i spadek znaczenia Hiszpanii i Francji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

wojna o sukcesję polską

A

1733-1735

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

przyczyny wojny o sukcesję polską

A

spór o obsadę tronu po Auguście II: Francja wspierała Stanisława Leszczyńskiego (teść króla Francji), a Austria i Rosja syna, Augusta III

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

strony wojny o sukcesję polską

A

Francja i Hiszpania przeciw Habsburgom austriackim i Rosji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

skutki wojny o sukcesję polską

A

objęcie tronu Rzeczpospolitej przez Augusta III Wettyna
odzyskanie przez Hiszpanię Neapolu i Sycylii
zajęcie przez Francję Lotaryngii (władcą stał się Leszczyński)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

wojna o sukcesję austriacką

A

1740-1748

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

przyczyny wojny o sukcesję austriacką

A

rywalizacja o tron po śmierci Karola VI, który chciał aby Maria Teresa została władcą, a władcami Saksonii i Bawarii
dążenia Francji, Hiszpanii i Prus do osłabienia Austrii i oderwania od niej części ziem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

strony wojny o sukcesję austriacką

A

Habsburgowie austriaccy z pomocą Wielkiej Brytanii, Holandii i Rosji przeciw Saksonii, Bawarii, Prusom, Francji i Hiszpanii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

skutki wojny o sukcesję austriacką

A

utrzymanie tronu przez Marię Teresę
utrata Śląska przez Austrię na rzecz Prus (wojny śląskie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

wojny śląskie (Austria vs Prusy)

A

1740-1742
1744-1745
w oby zwycięstwo Prus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

wojna siedmioletnia

A

1756-1763

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
91
Q

przyczyny wojny siedmioletniej

A

potęga Prus
dążenie Austrii do odzyskania Śląska
rywalizacja kolonialna między Anglią i Francją
powstanie antypruskiej koalicji dzięki tzw. odwróceniu przymierzy, zawarcie sojuszu między Austria i Francją, Anglią i Prusami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
92
Q

strony wojny siedmioletniej

A

Prusy i Anglia vs Austria, Francja, Rosja, Szwecja, Saksonia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
93
Q

gdzie toczono wojnę siedmioletnią

A

w koloniach i w Europie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
94
Q

uderzenie Fryderyka II na Saksonię i na Czechy, odparcie ataku austriackiego (wojna siedmioletnia)

A

1756 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
95
Q

zajęcie Prus Książęcych przez Rosję (wojna siedmioletnia)

A

1757 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
96
Q

bitwa pod Kunowicami (wojna siedmioletnia)

A

1759 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
97
Q

zajęcie Brandenburgii przez koalicję austriacko-rosyjką

A

1762 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
98
Q

cud domu brandenburskiego (wojna siedmioletnia)

A

w 1762 r. zmarła Elżbieta I, a jej następca Piotr III wycofał wojska z Prus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
99
Q

pokój w Hubertusburgu

A

1763 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
100
Q

jakie tereny zajęła Wielka Brytania w ramach wojny siedmioletniej w koloniach

A

w 1759 r. dzięki zwycięstwu w bitwie pod Quebeckiem zajęła francuską Kanadę, a później hiszpańską Florydę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
101
Q

skutki wojny siedmioletniej na mocy traktatów pokojowych

A

Prusy zachowały swoje przedwojenne granice, ale uznały prawa do tronu cesarskiego Józefa II
Wielka Brytania uzyskała Kanadę i Florydę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
102
Q

skutki wojny siedmioletniej pod względem gospodarczym i politycznym

A

Wielka Brytania umocniła swój status potęgi kolonialnej
upadło imperium kolonialne Francji
wzrosła potęga Rosji
ruina finansowa Austrii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
103
Q

co charakteryzowało armię pruską na tle innych armii

A

jednakowe umundurowanie i uzbrojenie, dyscyplina i wyszkolenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
104
Q

kiedy powstało Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii

A

w 1707 r. (Anglia, Walia i Szkocja)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
105
Q

kiedy Irlandia stała się częścią Wielkiej Brytanii

A

w 1801 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
106
Q

Akt o następstwie tronu

A

1701 r., po śmierci Anny Stuart

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
107
Q

kiedy i dlaczego Jerzego I ogłoszono królem Anglii

A

w 1714 r., ponieważ był Akt o następstwie tronu, który mówił, że po dynastii Stuartów parlament może wybrać władcę z elektorów hanowerskich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
108
Q

dlaczego w Anglii ukształtowały się rządy parlamentarno-gabinetowe

A

ponieważ Jerzy I przebywał dużo w Hanowerze (północ Niemiec)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
109
Q

na czym polegały rządy parlamentarno-gabinetowe

A

faktyczną władzę w państwie uzyskała rada ministrów na czele z pierwszym ministrem. Radę ministrów powoływało stronnictwo, które uzyskało większość w parlamencie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
110
Q

skutki rządów dynastii hanowerskiej

A

zakończenie wojny siedmioletniej, umocnienie potęgi kolonialnej, ale utrata Stanów Zjednoczonych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
111
Q

w którym wieku Francja założyła kolonię w Ameryce Północnej

A

w XVI w. Nowa Francja (Kanada)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
112
Q

jakie inne państwa założyły swoje kolonie w Ameryce Północnej w XVII w.

A

Holandia (Nowe Niderlandy), Anglia (Nowa Anglia)

113
Q

jakie państwa dominowały w Ameryce Północnej w XVIII w.

A

Wielka Brytania- wschodnie wybrzeże
Francja- od Luizjany po Kanadę
Hiszpania- Meksyk, Teksas, Kalifornia i Floryda

114
Q

jakie były strony konfliktów w Ameryce Północnej

A

kolonie uczestniczyły w walkach między metropoliami w Ameryce i w walce z indianami

115
Q

jakie wydarzenie zmieniło układ sił w koloniach w Ameryce Północnej w XVIII w.

A

klęska Francji w wojnie siedmioletniej w 1763 r., kiedy większość kolonii przeszła w ręce Wielkiej Brytanii

116
Q

ile kolonii miała WB w Am. Północnej

A

trzynaście kolonii

117
Q

kto stał na czele kolonii brytysjkich

A

gubernatorzy wyznaczani przez króla

118
Q

kto emigrował do Ameryki Północnej i kolonii angielskich

A

katolicy, protestanci
biedni, bandyci, bogacze
Brytyjczycy, Walijczycy, Szkoci, Irlandczycy, Francuzi, Niemcy i Holendrzy

119
Q

przybycie purytanów do kolonii angielskich w Ameryce

A

1620 r., statek Mayflower

120
Q

rolnictwo północnych kolonii angielskich w Ameryce

A

rolnictwo małe, rodzinne, na farmach

121
Q

rolnictwo południowych kolonii angielskich w Ameryce

A

wielkie plantacje z bawełną i tytoniem, potrzeba sprowadzania niewolników

122
Q

jak wyglądał handel między koloniami i metropolią (WB)

A

z kolonii do Anglii przywożono surowce jak bawełna a z Anglii do kolonii przywożono gotowe produkty jak herbata czy produkty włókiennicze

123
Q

czym był Mayflower compact

A

umowa zawarta w 1620 r. między “ojcami pielgrzymami” czyli osadnikami a królem Jakubem I, wg której mieli oni pozostać lojalni wobec korony i tworzyć społeczność w koloniach. To była podstawa dla konstytucji USA

124
Q

przyczyny rewolucji w Ameryce

A

poczucie wspólnoty i odrębność od metropolii
sprzeczność interesów gospodarczych metropolii i kolonii
niechęć do brytyjskiego rządu, który ograniczał kolonie
popularność idei oświeceniowych

125
Q

kiedy wprowadzono opłaty stemplowe (Stamp Act)

A

w 1765 r. przez parlament brytyjski w związku ze stratami po wojnie siedmioletniej

126
Q

kiedy wprowadzono Ustawę o herbacie (Tea Act)

A

w 1773 r., monopol na handel herbatą miała brytyjska Kompania Wschodnioindyjska

127
Q

kiedy doszło do bostońskiego picia herbaty

A

w 1773 r., kiedy na statek wbili koloniści przebrani za Indian i zrzucili 300 skrzyń herbaty

128
Q

masakra w Bostonie

A

1770 r., zginęło 5 kolonistów w starciu z wojskami angielskimi

129
Q

jaka była odpowiedź Anglii na bojkot w Bostonie i Massachusetts

A

uchwalenie szeregu ustw wymierzonych w Boston i całą kolonię Massachusetts

130
Q

I Kongres Kontynentalny

A

1774 r., przedstawiciele 12 kolonii (bez Georgii) spotkali się w Filadelfii

131
Q

co wydarzyło się na I Kongresie Kontynentalnym

A

uchwalono deklarację wierność wobec króla WB Jerzego III Hanowerskiego
zobowiązano się do pokrycia strat Kompanii Wschodnioindyjskiej
potępiono ustawy represyjne
ogłoszono bojkot brytyjskich towarów
zdecydowano o utworzeniu oddziałów milicji

132
Q

wojna o niepodległość USA

A

1775-1783 r.

133
Q

bitwa pod Lexington

A

1775 r., zwycięstwo WB

134
Q

II Kongres Kontynentalny

A

1775 r., w Filadelfii

135
Q

co ustalono na II Kongresie Kontynentalnym

A

powstanie regularna Armia Kontynentalna pod przywództwem gen. Jerzego Waszyngtona

136
Q

Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych

A

4 lipca 1776 r., przygotowana przez m. in. Thomasa Jeffersona), na jej mocy kolonie stały się niezależne i powstało nowe państwo federacyjne: Stany Zjednoczone Ameryki

137
Q

kto wspierał Armię Kontynentalną

A

Francja i Hiszpania

138
Q

bitwa pod Saratogą

A

1777 r., zwycięstwo Amerykanów

139
Q

bitwy pod Savannah

A

1778, 1779 r.

140
Q

bitwa w Zatoce Chesapeake

A

1781 r., bitwa morska wygrana przez siły amerykańsko-francysko-hiszpańskie

141
Q

bitwa pod Yorktwon

A

1781 r., ta bitwa przechyliła szalę zwycięstwa na stronę Amerykanów

142
Q

pokój w Wersalu

A

1782 r., na jego mocy WB uznała niepodległość USA oraz przekazała im terytoria pomiędzy Appalachami i Missisipi; Hiszpania odzyskała Florydę

143
Q

Polacy, którzy uczestniczyli w walce o niepodległość USA

A

Tadeusz Kościuszko
Kazimierz Pułaski

144
Q

czym zasłynął Tadeusz Kościuszko

A

był wspaniałym inżynierem, jego formacje pod Saratogą i West Point były kluczowe dla wygranej Amerykanów. Otrzymał tytuł generała brygady

145
Q

czym zasłynął Kazimierz Pułaski

A

dowodził oddziałem jazdy i uznawany jest za twórcę amerykańskiej kawalerii, zginął w bitwie pod Savannah w 1777 r.

146
Q

uchwalenie konstytucji USA

A

17 września 1787 r., pierwsza konstytucja oświeceniowa

147
Q

jakim państwem są Stany Zjednoczone wg konstytucji

A

państwo federalne, złożone z samorządnych stanów, w którym rząd federalny prowadzi politykę zagraniczną, bezpieczeństwo i finanse

148
Q

trójpodział władzy w USA

A

władza ustawodawcza: Kongres złożony z 2 izb: Izby Reprezentantów i Izby Senatu (cenzus majątkowy)
władza wykonawcza: prezydent (zwierzchnik SZ, szef rządu, mianuje oficerów, ministrów, sędziów najwyższych)
władza sądownicza: Sąd Najwyższy i niższe sądy

149
Q

Karta Praw, czyli 10 poprawek konstytucji USA

A

1791 r., gwarantowały one prawo do własności, wolności wyznania, sumienia, zgromadzeń, słowa i druku, bezpieczeństwo osobiste oraz prawo do posiadania broni

150
Q

jaki system ukształtował się w Kongresie

A

dwupartyjny: Antyfederaliści, czyli później Demokraci (północne stany) i Federaliści , później Republikanie (południowe stany)

151
Q

ojcowie założyciele Stanów Zjednoczonych

A

Jerzy Waszyngton, Thomas Jefferson, Benjamin Franklin, Aleksander Hamilton, John Adams, John Jay, James Madison

152
Q

pierwszy prezydent USA

A

Jerzy Waszyngton- 1789-1797 (2 kadencje)

153
Q

znaczenie rewolucji amerykańskiej

A

umocnienie idei oświeceniowych (wolność i równość)
nowy model państwa- demokracja
zmiana układu sił politycznych na świecie

154
Q

zagraniczne postaci które były znaczące w walce o niepodległość USA

A

Maria Joseph de La Fayette (dowódca sił amerykańskich)
Thomas Paine (broszura “zdrowy rozsądek”)

155
Q

kiedy umiera Ludwik XIV

A

w 1715 r.

156
Q

dlaczego Francja zadłużała się po śmierci Ludwika XIV

A

z powodu kosztownych wojen
klęski militarne (wojna siedmioletnia i utrata kolonii w Indiach i Ameryce, niepodległość USA)
klęski naturalne w latach 80 XVIII w. susze i mroźne zimy uderzyły w produkcję rolną
nieudolne próby reform finansów państwa

157
Q

kto rządził we Francji tuż przed rewolucją francuską

A

Ludwik XVI i Maria Antonina

158
Q

podział stanowy we Francji

A

stan pierwszy- duchowieństwo
stan drugi- szlachta
stan trzeci- burżuazja, chłopi, robotnicy (ok. 98 % społeczeństwa)

159
Q

broszura księdza Emmanuela-Josepha Sieyesa “Co to jest stan trzeci”

A

1789 r.

160
Q

zwołanie Stanów Generalnych przez Ludwika XVI i rozpoczęcie obrad

A

5 maja 1789 r. (po raz pierwszy od 1614 r.)

161
Q

jakie konflikty pojawiły się podczas obrad Stanów Generalnych

A

stan trzeci domagał się odejścia od tradycji jednego przedstawiciela, a stan drugi i pierwszy nie chciały obradować wspólnie ze stanem trzecim

162
Q

czym ogłosił się stan trzeci wraz z częścią duchowieństwa

A

Zgromadzeniem Narodowym

163
Q

kiedy powstało Zgromadzenie Konstytucyjne (Konstytuanta)

A

9 lipca 1789 r., ze Zgromadzania Narodowego, do którego ostatecznie dołączyło się duchowieństwo, część szlachty

164
Q

jaka była odpowiedź króla Ludwika XVI na powstanie Konstytuanty

A

zgromadzenie wojska w Wersalu i Paryżu co doprowadziło mieszczaństwo do stworzenia gwardii mieszczańskiej

165
Q

zdobycie Bastylii (symbol absolutyzmu)

A

14 lipca 1789 r., jest to początek rewolucji francuskiej

166
Q

co ogłosiła konstytuanta w obliczu rewolucji, chaosu w Paryżu, innych miastach i rabowania na wsiach

A

zniesienie przywilejów stanowych

167
Q

uchwalenie Deklaracji praw człowieka i obywatela przez konstytuantę

A

sierpień 1789 r.

168
Q

co gwarantowała Deklaracja praw człowieka i obywatela

A

wolność i równość wobec prawa
nienaruszalność prawa do wolności, własności i do oporu przeciw uciskowi
za suwerena uznano lud, nie króla
wprowadzono wolność słowa, prasy i sumienia

169
Q

co stało się z majątkami kościelnymi i zakonami po uchwaleniu Deklaracji praw człowieka i obywatela

A

zostały skasowane i przejęte przez państwo, księża stali się urzędnikami opłacanymi przez państwo

170
Q

do czego został zmuszony Ludwik XVI w czasie rewolucji francuskiej

A

do przeniesienia się do Paryża z Wersalu w 1790 r.

171
Q

jak była podzielona konstytuanta

A

arystokracja i duchowieństwo monarchiści
jakobini i kordelierzy- radykalna lewica
żyrondyści- lewica

172
Q

jakobini

A

członkowie Towarzystwa Przyjaciół Konstytucji, Maximilien Robespierre, monarchia konstytucyjna

173
Q

kordelierzy

A

Georges Danton i Jean-Paul Marat, wprowadzenie republiki

174
Q

żyrondyści

A

początkowo blisko trzymali się z jakobinami, Jacques Brissot

175
Q

powstanie chłopskie we Francji tzw. wielka trwoga

A

lipiec-sierpień 1789 r.

176
Q

uchwalenie konstytucji Francji

A

wrzesień 1791 r.

177
Q

zasady konstytucji Francji

A

Francja staje się monarchią konstytucyjną
wprowadzono trójpodział władzy
nowy podział administracyjny państwa

178
Q

jak wyglądał trójpodział władzy we Francji

A

władza ustawodawcza: legislatywa czyli Zgromadzenie Prawodawcze
władza wykonawcza: król i ministrowie
władza sądownicza: niezależne sądy

179
Q

dlaczego okres od 4 lipca 1789 r. do września 1791 r. określa się rewolucją burżuazyjną

A

bo to burżuazja (bogaci kupcy i mieszczanie) pociągali za sznurki i stworzyli konstytucję pod siebie (cenzus majątkowy, zakaz strajków dla robotników)

180
Q

wojna rewolucyjnej Francji z Austrią

A

1792 r., do wojny przystąpiły też Prusy, a Francja zaczęła odnosić porażki z powodu dezercji oficerów

181
Q

kogo obwiniano za porażki w wojnie Francji z Austrią

A

króla i kontrrewolucjonistów

182
Q

atak na pałac Ludwika XVI przez sankiulotów

A

sierpień 1792 r., aresztowanie króla

183
Q

rozwiązanie Zgromadzenia Prawodawczego i powstanie Konwentu Narodowego, ogłoszenie Francji republiką

A

wrzesień 1972 r.

183
Q

rozwiązanie Zgromadzenia Prawodawczego i powstanie Konwentu Narodowego, ogłoszenie Francji republiką

A

wrzesień 1792 r.

184
Q

bitwa pod Valmy

A

wrzesień 1792 r., zatrzymanie wojsk pruskich i austriackich

185
Q

egzekucja Ludwika XVI

A

styczeń 1793 r.

186
Q

skutek ścięcia Ludwika XVI

A

powstanie Wielkiej Koalicji

187
Q

z jakich państw składała się Wielka Koalicja

A

Austrii, Prus, Wielkiej Beytanii, Holandii, Hiszpanii, Portugalii oraz państw włoskich i niemieckich

188
Q

powstanie w Wandei

A

zryw chłopów w zachodniej Francji w 1793 r.

189
Q

początek dyktatury jakobinów

A

1793 r., powołanie komitetu Ocalenia Publicznego (rząd Francji)

190
Q

nowa konstytucja jakobinów

A

demokratyczna, prawo wyborcze nadano mężczyznom powyżej 21 roku życia

191
Q

co było głównym narzędziem władzy jakobinów

A

terror siany przez Trybunał Rewolucyjny, który na masową skalę wydawał wyroki śmierci

192
Q

co próbowali narzucić jakobini

A

kalendarz republikański z nowymi nazwami miesięcy i kult Najwyższej Istoty, który miał zastąpić chrześcijaństwo

193
Q

jak Francja radziła sobie na froncie za czasów dyktatury jakobinów

A

zaczęła odnosić sukcesy

194
Q

przerót termidoriański

A

lipiec 1794 r., koniec dyktatury jakobinów

195
Q

skutek przewrotu termidoriańskiego

A

przedstawiciele burżuazji przejęli władzę, a jakobini zostali skazani na śmierć

196
Q

nowa konstytucja Francji po dyktaturze jakobinów

A

1795 r.

197
Q

co wprowadzała konstytucja Francji po dyktaturze jakobinów

A

państwo stawało się republiką
dwuizbowy parlament: Rada Pięciuset i Rada Starszych
władza wykonawcza to 5-cio osobowy dyrektoriat
dyrektoriat był wybierany przez Radę Starszych na 5 lat
wysoki cenzus majątkowy

198
Q

skutki społeczne rewolucji we Francji

A

zniesienie podziałów i przywilejów stanowych
wprowadzenie zasad równości wobec prawa
otwarcie dróg do awansu społecznego
eliminacja przedstawicieli warstw uprzywilejowanych

199
Q

gospodarcze skutki rewolucji we Francji

A

zniesienie barier rozwoju gospodarczego (brak przywilejów i cechów)

200
Q

ustrojowe skutki rewolucji we Francji

A

powstanie nowego państwa opartego na trójpodziale władzy i konstytucji
ukazanie, że wzniosłe idee kosztują życie wielu
inspirowała kolejne pokolenia do walki z feudalizmem i do wprowadzania reform społecznych

201
Q

symbole rewolucji

A

trójkolorowe flagi oraz kokardy (niebiesko-biało-czerwone)
czapka frygijska
Wolność, równość, braterstwo albo śmierć
Marsylianka
gilotyna

202
Q

kto rozpoczął szczepienia na ospę prawdziwą pod koniec XVIII w.

A

Edward Jenner

203
Q

co zastąpiło trójpolówkę

A

płodozmian, czyli system upraw, w którym chodziło o zmianę gatunku roślin uprawianych na polu aby zwiększyć żyzność gleby

204
Q

kto wynalazł siewnik do zboża na początku XVIII w.

A

Jethro Tulla

205
Q

kiedy była rewolucja agrarna w Anglii

A

w XVIII

206
Q

na czym polegała rewolucja agrarna w Anglii

A

zastosowanie płodozmianu, nasilenie procesu grodzenia, migracje chłopów do miast i zwiększenie popytu na jedzenie co prowadziło do rozwoju rolnictwa

207
Q

jaki był skutek rewolucji agrarnej w Anglii

A

rewolucja przemysłowa

208
Q

przyczyny rewolucji przemysłowej w Anglii

A

wzrost demograficzny
proces grodzenia i pojawienie się bezrobotnych w miastach
rozbudowa infrastruktury
korzystne prawo patentowe
zniesienie barier celnych

209
Q

kto opatentował latające czółenko w 1733 r.

A

John Kay, przyśpieszyło wytwarzanie tkanin

210
Q

kto opatentował mechaniczną przędzarkę (“Spinning Jenny”) w 1764 r.

A

James Hargreaves, usprawniła produkcję przędzy

211
Q

jaki problem dotyczył pierwszych fabryk tkanin

A

fabryki musiały być lokowane blisko rzek, bo to one napędzały maszyny dzięki kołu wodnemu

212
Q

kto opatentował maszynę parową w 1769 r.

A

James Watt

213
Q

skutek opatentowania maszyny parowej

A

więcej fabryk, mechanizacja hutnictwa, metalurgii i górnictwa

214
Q

skutki rewolucji przemysłowej w Wielkiej Brytanii

A

urbanizacja kraju (miasta portowe i górnicze)
powstanie klasy robotniczej
zmiany społeczne np. o pozycji zaczęła decydować zamożność
WB stała się potęgą gospodarczą
przyśpieszenie degradacji środowiska naturalnego

215
Q

jakie koncepcje ekonomiczne były popularne w Europie w XVIII w.

A

merkantylizm, fizjokratyzm. liberalizm gospodarczy (wolny rynek)

216
Q

czym był fizjokratyzm

A

teoria francuskiego ekonomisty François Quesnay’a, zgodnie z która podstawą bogactwa państwa jest rolnictwo a państwo miało gwarantować nienaruszalność własności prywatnej, wolność osobistą, swobodę działalności gospodarczej i wolną konkurencję

217
Q

kto był przedstawicielem liberalizmu gospodarczego

A

Adam Smith

218
Q

co głosił liberalizm gospodarczy

A

źródłem bogactwa jest praca
należy oprzeć gospodarkę na wolnym rynku i konkurencji
gospodarkę miała kontrolować tzw. niewidzialna ręka rynku

219
Q

co przyniosły rządy dyrektoriatu we Francji

A

koniec terroru jakobińskiego

220
Q

kto chciał przejąć władzę od dyrektoriatu

A

monarchiści i jakobini

221
Q

z kim walczyła Francja w czasach dyrektoriatu

A

z I koalicją antyfrancuską (Austria, Prusy, WB, Hiszpania, państwa włoskie i niemieckie)

222
Q

gdzie działania zbrojne prowadził gen. Napoleon Bonaparte w czasie rządów dyrektoriatu

A

we Włoszech, przeciwko I koalicji

223
Q

bitwa pod Ravioli (Włochy)

A

1797 r., wygrana oddziałów Napoleona nad I koalicją, skutkiem było utworzenie Republiki Cisalpińskiej

224
Q

pokój w Campo Fromio

A

1797 r., pokój między Francją i Austrią, na mocy którego
- Francja uzyskała Niderlandy Austriackie (Belgia)
- Austria uznała republiki włoskie zależne od Francji i przejęła część Republiki Weneckiej

225
Q

jakie było ostatnie państwo z I (Wielkiej) koalicji z którym walczyła Francja

A

Wielka Brytania

226
Q

wyprawa Bonapartego do Egiptu przeciwko Wielkiej Brytanii

A

1798 r., mimo początkowych zwycięstw, Bonaparte poniósł porażkę i wojska francuskie skapitulowały w 1801 r.

227
Q

bitwa pod piramidami

A

lipiec 1798 r., zwycięstwo Napoleona nad wojskami brytyjskimi

228
Q

bitwa morska pod Abukirem

A

sierpień 1798 r., zwycięstwo floty brytyjskiej nad francuską

229
Q

kogo Napoleon zabrał ze sobą podczas wyprawy do Egiptu

A

ponad 150 naukowców, wśród których był także Jean-François Champollin, który odkrył Kamień z Rosetty i pomógł w odczytaniu hieroglifów

230
Q

uformowanie się II koalicji antyfrancuskiej

A

1799 r., WB, Austria, Rosja, Neapol, Turcja

231
Q

zamach stanu 18 brumaire’a roku VIII (9 listopada) i ustanowienie VI konstytucji Francji

A

1799 r., Napoleon dzięki poparciu wojska wkracza do Paryża, przerywa obrady Rady 500 i wprowadza nową formę władzy: trzyosobowy konsulat z nim jako pierwszy konsul (inicjatywa ustawodawcza i wykonawcza)

232
Q

bitwy pod Morengo i Hohenlinden

A

lipiec i grudzień 1800 r., zwycięstwo Napoleona nad II koalicją

233
Q

pokój w Luneville

A

1801 r., pokój między Francją i Austrią

234
Q

pokój w Amiens

A

1802 r., pokój między Francją i Wielką Brytanią

235
Q

co robił Napoleon, aby, jako pierwszy konsul, ustabilizować sytuację we Francji

A

przeprowadzono reformę finansów i utworzono Bank Francji
nowy podział administracyjny kraju
powrót emigrantów politycznych
zawarto konkordat z papiestwem, koniec zwalczania chrześcijaństwa
powszechne szkolnictwo podstawowe
kodeks cywilny Francuzów (Kodeks Napoleona)

236
Q

zawarcie konkordatu między Francją i papiestwem

A

1801 r.

237
Q

kodeks Napoleona/kodeks cywilny Francuzów

A

1804 r., utrwalał zdobycze rewolucji francuskiej np. wolność osobistą, równość wobec prawa, swobodę wyznania, własność prywatną, śluby cywilne

238
Q

plebiscyty poparcia dla Napoleona

A

1802 r.- większość zadecydowała, że może być dożywotnio pierwszym konsulem
1804 r.- zgoda na koronację cesarską Napoleona

239
Q

koronacja cesarska Bonapartego

A

2 lutego 1804 r., koronacja cesarska Napoleona, Napoleon I cesarzem Francuzów

240
Q

III koalicja antyfrancuska

A

1805 r., Rosja, Austria, Wielka Brytania, Neapol, Szwecja

241
Q

z kim sojusz zawarł Napoleon przeciwko III koalicji antyfrancuskiej

A

z Hiszpanią

242
Q

partyzantka antyfrancuska działająca w Hiszpanii

A

guerilla, działała w okolicach Madrytu, na południu w Andaluzji, kraju basków i Katalonii

243
Q

bitwa morska pod Trafalgarem

A

1805 r., porażka Napoleona z siłami brytyjskimi, którymi dowodził Horatio Nelson (pokonał Napoleona też w bitwie o ujście Nilu)

244
Q

bitwa pod Ulm (III koalicja)

A

1805 r., wygrana Napoleona

245
Q

bitwa pod Austerlitz (bitwa trzech cesarzy)

A

1805 r., zwycięstwo Napoleon and siłami austriacko-rosyjskimi (stąd nazwa “trzech cesarzy”)

246
Q

pokój w Preszburgu (Bratysława)

A

1805 r., Austria traci Wenecję, Dalmację i Istrię na rzecz zależnego od Francji Królestwa Włoch, Franciszek II zgodził się a całkowitą niezależność Bawarii i kilku innych prowincji, tym samym rezygnując z tytułu cesarza rzymskiego i przyjmując tytuł Franciszka I i cesarza Austrii

247
Q

powstanie Związku Reńskiego

A

klęska Austrii sprawiła, że rozpadła się Rzesza Niemiecka, a Napoleon wykorzystał to i w 1806 r. utworzono związek państw zachodnio-niemieckich

248
Q

IV koalicja antyfrancuska

A

1806 r., Prusy, Wielka Brytania, Rosja

249
Q

bitwy pod Jeną i Auerstaedt

A

1806 r., zwycięstwo Napoleona nad IV koalicją, zajęcie Prus przez Napoleona

250
Q

blokada kontynentalna Wielkiej Brytanii

A

zakaz wymiany handlowej z WB nałożony przez Napoleona na swoich sojuszników

251
Q

bitwa pod Iławą Pruską

A

1807 r., nierozstrzygnięta bitwa między Napoleonem i Carstwem Rosyjskim

252
Q

bitwa pod Frydlandem

A

1807 r., Napoleon pokonał siły rosyjskie

253
Q

układ pokojowy w Tylży

A

lipiec 1807 r., na jego mocy Prusy utraciły ziemie z I i II rozbioru Rzeczpospolitej i z nich powstało Księstwo warszawskie, Gdańsk stał się wolnym miastem, Rosja miała przystąpić do blokady kontynentalnej i uznać powstanie Księstwa Warszawskiego

254
Q

walki Napoleona z partyzantką hiszpańską (guerilla)

A

od 1807 r. do 1814 r., szarża pod Somosierrą przeprowadzona przez Polaków

255
Q

jakimi ziemiami rządził starszy brat Napoleona Józef Bonaparte

A

1806-1808 król Neapolu
1808-1813 król Hiszpanii (Jose I de Espana)

256
Q

rozwiązanie V koalicji antyfrancuskiej (WB, Austria)

A

1809 r., z powodu niepowodzeń w Hiszpanii

257
Q

bitwa pod Wagram

A

1809 r., porażka wojsk austriackich w starciu z południowymi Niemcami i Księstwem Warszawskim

258
Q

pokój w Schonbrunn

A

1809 r., pokój między Austrią a Bawarią, Księstwem i Francją

259
Q

otworzenie portów morskich dla WB przez cara Aleksandra I

A

1811 r., przyczyna wojny między Napoleonem i Rosja

260
Q

wyprawa Napoleona na Moskwę

A

czerwiec-październik 1812 r. (potem odwrót)

261
Q

ile liczyła armia Napoleona w wyprawie na Moskwę

A

600 tys. żołnierzy

262
Q

jaką taktykę stosował gen. Michaił Kutuzow przeciwko Wielkiej Armii Napoleona

A

taktykę spalonej ziemi

263
Q

bitwa pod Borodino

A

wrzesień 1812 r.

264
Q

zajęcie Moskwy przez Napoleona

A

październik 1812 r., jednak szybko opuścił spalone miasto

265
Q

bitwa pod Smoleńskiem (Napoleon vs Rosja)

A

październik/listopad 1812 r.

266
Q

bitwa nad Berezyną

A

listopad 1812 r., klęska Napoleona, zwycięstwo sił Aleksandra I Romanowa (Kutuzow, Wittgenstein), tam wojskami Księstwa dowodzili gen. Zajączek, Dąbrowski, Kniaziewicz

267
Q

zawiązanie VI koalicji antyfrancuskiej

A

koniec 1812 r., WB, Rosja, Austria, Prusy (od 1813 r.), Hiszpania, Szwecja, Portugalia, Saksonia

268
Q

bitwa pod Lipskiem “bitwa narodów”

A

październik 1813 r., wojsko Napoleona zostało pokonane, tam zginął książę Józef Poniatowski podczas przeprawy przez rzekę Elsterę

269
Q

pokonanie Francji

A

1814 r., wojska pruskie i rosyjskie zdobywają Paryż, Napoleon I abdykuje i zostaje osadzony na wyspie Elbie

270
Q

bitwy pod Budziszynem, Lutzen, Hanau

A

1813 r., bitwy VI koalicji antyfrancuskiej z Napoleonem

271
Q

pokój paryski (koniec rządów Napoleona jako cesarza)

A

maj 1814 r., Ludwik XVIII Burbon zostaje królem, a Francja wraca do granic sprzed 1792 r.

272
Q

ucieczka Napoleona z Elby

A

luty 1815 r., celem było przejęcie władzy z rąk Ludwika XVIII

273
Q

jak ludzie powitali Napoleona uciekającego z Elby

A

powitali go z entuzjazmem przez co szybko wkroczył do Paryża i ponownie objął rządy

274
Q

VII koalicja antyfrancuska

A

1815 r., WB, Austria, Rosja, Prusy, Hiszpania, Szwecja, Portugalia

275
Q

bitwa pod Waterloo

A

18 czerwca 1815 r., ostatnia bitwa Napoleona, porażka jego sił i zwycięstwo VII koalicji

276
Q

gdzie został wysłany Napoleon po Waterloo

A

na wyspę Świętej Heleny, tam zmarł w 1821 r.

277
Q

do czego przyczyniła się epoka napoleońska

A

rozbudzenie świadomości narodowej wśród niższych warstw społecznych
tendencje zjednoczeniowe we Włoszech i w Niemczech
utrwalenie i rozpowszechnienie zdobyczy rewolucji francuskiej
francuski system szkolnictwa (szkoły powszechne i świeckie)
unowocześnienie systemów prawa i administracji dzięki kodeksowi Napoleona
osłabienie roli Kościoła
rozwój stosunków kapitalistycznych na wsi (we Francji chłopi uzyskali ziemię na własność)
przemiany w sztuce wojennej

278
Q

skutki epoki napoleońskiej

A

śmierć 3,5-5 mln żołnierzy, ogromne straty gospodarcze spowodowane wojnami