klasa 3, dział I- System Wiedeński Flashcards
Daty, pojęcia, wydarzenia, osoby itp. z działu od kongresu wiedeńskiego do wojny krymskiej
Kto został władcą Francji po kongresie wiedeńskim?
Ludwik XVIII
Czas trwania kongresu?
2.10.1814-9.06.1815
Cel kongresu?
Przywrócenie starego porządku
Zasada restauracji
Przywrócenie porządku sprzed 1789r. (granice, ustrój, władza)
Zasada legitymizmu
Władza pochodzi od Boga (powrót starych dynastii)
Zasada równowagi sił
Brak hegemona w Europie
Czym był koncert mocarstw?
Chodziło o współpracę, równowagę i harmonię w Europie,
powstało w 1815 r.,
Rosja, WB, Austria, Prusy
Od 1818r. Także Francja
Główne kwestie omawiane na kongresie?
Sytuacja Księstwa Warszawskiego, Saksonii, Niemiec, Włoch, Szwajcarii, Niderlandii
Kto uczestniczył w kongresie?
ROSJA, AUSTRIA, WB, PRUSY, portugalia, szwecja, hiszpania, francka
Kto był przedstawicielem Austrii, Francji, Rosji, WB, Prus
A: Klemens von Metternich- minister spraw zagranicznych, F: Charles de Talleyrand- MSZ, R: Karl Nesselrode- doradca Aleksandra I, WB: Arthur Wellesley, Robert Stewart Castlereagh, P: Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern- król
Skutki kongresu?
- Powiększenie terytorium Rosji, Prus i Austrii
- WB posiadała najlepszą flotę
Nowe państwa po kongresie wiedeńskim?
Konfederacja Szwajcarska, Królestwo Niderlandów (Belgia, Holandia, Luksemburg), Związek Niemiecki, Królestwo Obojga Sycylii, Królestwo Sardynii i Piemontu, Państwo Kościelne
Święte przymierze- data powstania, kto wymyślił, państwa założycielskie, kto nie należał, cel powstania
Data: 26.09.1815 (po kongresie)
Idea: Aleksander I i Klemens von Metternich
Państwa założycielskie: Rosja, Austria, Prusy
Kto NIE należał: WB i Państwo Kościelne
Cel: tłumienie wszelkich działań rewolucyjno-powstańczych
Co zmieniło się w działalności Świętego Przymierza w 1823r.?
Święte Przymierze miało teraz bronić interesów całej Europy, nie tylko między sobą
Powody buntów przeciwko ładowi wiedeńskiemu?
Chęć zjednoczenia się państw, odzyskania niepodległości, powrót do starego porządku: liczyło się pochodzenie, a nie majątek (mieszczaństwo)
Kim byli karbonariusze?
Karbonariusze to ruch z Włoch, który przeciwstawiał się porządkowi ustalonemu w Wiedniu, arystokracji, absolutyzmowi.
Przywódcą był Filippo Buonarroti
Kiedy działali karbonariusze?
Działali od końcówki XVIII w. do 1831r.
Kto przeciwstawił się powstaniom karbonariuszy (2 razy)?
Austria (W Kr. Obojga Sycylii i w Państwie Kościelnym)
Kim był Giuseppe Mazzini?
Mazzini był karbonariuszem, założył narodowy ruch Młode Włochy, które działały od 1831 r., a także org. Młoda Europa (1834 r.) Jego popularność i wpływy osłabły pod koniec lat 30 XIX w.
Kim byli burszowie?
Burszowie to niemieccy studenci czy gimnazjaliści działający w związkach studenckich.
O co walczyli bruszowie?
Studenci, kadra profesorska itp. pragnęli zjednoczenia krajów niemieckich, poszanowania wolności słowa i druku oraz reform w duchu liberalnym
Czym była Karta konstytucji?
Karta konstytucji to dokument oktrojowany (nadany orzez władzę zwierzchnią) przez Ludwika XVIII w 1814 r.
Był to kompromis między starym a nowym
Co zakładała Karta konstytucji?
- Dwie izby: Izba Deputowanych (wybory, wysoki cenzus) i Izba Parów (mianowanych przez króla)
- Inicjatywę ustawodawczą posiadał król
- Król mógł powołać Radę Ministrów
- Izba Deput. Mogła odwołać RM
Kto był przeciwnikiem Ludwika XVIII?
Rojaliści- zwolennicy monarchii, którzy chcieli odzyskać prawa
Ultrasi- otoczenie Karola X, radykalne środowisko konserwatywne
Kim był Karol X Burbon?
Król Francji od 1824 r. do 1830 r., konserwatysta, rządził twardą ręką i nie kontynuował kompromisowej polityki Ludwika XVIII, zaostrzył politykę wobec bonapartystów
Nazywany był królem-ultrasem
Dlaczego wybuchło powstanie dekabrystów?
Bezpośrednie: Powstanie wybuchło po tym jak umarł car Aleksander I, a na tron miał wstąpić Mikołaj I Romanow
- panujące samordzieżawie (absolutyzm)
- świadomość (głównie wojskowych) o zacofaniu Rosji
- rządy gen. Arakczerejewa zwane arakczejewszczyzną
- nieudane reformy Aleksandra I
Organizacje działające przed i podczas pow. dekabrystów?
1816 r.- Związek Dobra Publicznego (rozwiązano)
1821 r.- Związek Południowy w Tulczynie; Związek Północny w Petersburgu
Kiedy wybuchło powstanie dekabrystów?
Kto brał udział?
Planowane było na 14.12, a wybuchło 25.12.1825 r. podczas koronacji Mikołaja I
Głównie oficerowie, generałowie, poeci
Skutki pow. dekabrystów?
Represje, cenzura w szkołach, kary śmierci dla uczestników, powołano III Oddział Kancelarii Osobistej cara (wzmocniono aparat represji)
Kiedy była rew. lipcowa?
27.07.1830r. do 29.07.1830r.
Jak przebiegała rew. lipcowa?
Zaczęło się od protestów, później manifestacji, a skończyło na walkach publicznych. Na czele powołanej Gwardii Narodowej stanął Joseph de la Fayette.
Ostatecznie Karol X abdykował
Kto objął rządy po Karolu X? Jak był jego tytuł?
Ludwik Filip I “król Francuzów z łaski bożej i woli narodu”
Przyczyny rew. lipcowej?
Ordonanse (rozporządzenia królewskie) Karola X
- cenzura prewencyjna
- likwidacja Izby Deputowanych
- zmienione prawo wyborcze
- zlikwidowano odpowiedzialność Rządu przed parlamentem
Czy ŚP reagowało na rew. lipcową lub sierpniową?
Nie
Skutki rew. lipcowej?
Ordonanse Ludwika Filipa I
- 2x więcej ludzi z prawami wyborczymi
- przywrócenie Izby Deputowanych
- suwerenność narodu
Trójkolorowa flaga
Kiedy i gdzie była rew. sierpniowa?
Rewolucja sierpniowa miała miejsce od 25 do 26 sierpnia 1830 r., rozpoczęła się w Brukseli
Przyczyny rew. sierpniowej?
Przyczyną była rew. lipcowa, chęć odseparowania Belgii od Holandii
Skutki rew. sierpniowej?
W 1831r. spotkanie w Londynie i powstanie niepodległej Belgii, razem z konstytucją,
Belgia została uznana wieczyście neutralną,
Na tronie zasiadł Leopold I
Jak długo Serbowie walczyli o niepodległość?
Od 1804 r. do 1826 r. (zatwierdzenie)
Pierwsze walki z Turcją o niepodległość Serbii?
1804 r., przywódcą był Jerzy Karadziordziewić (Czarny), miało wsparcie Rosji - wycofanie wojsk w 1812 r.
Upadło
Kolejne walki Serbów o niepodległość?
1815 r., przywódcą był Miłosz Obrenowić, Rosja ponownie włączyła się do walk
1821 r. Zakończenie walk i konwencja akermańska- niepodległa Serbia
Kiedy Mołdawianie zaczęli walczyć przeciwko Turcji?
W 1821 r.
Konwencja akermańska
Z inicjatywy Rosji w 1826 r.
- zatwierdziła niepodległość Sebii, Mołdawii i Wołoszczyzny (Rumunia)
Kiedy rozpoczęły się walki o niepodległość Grecji? Kto był przywódcą? Jak to przebiegało?
W 1821 r. przywódcą był Ipsilantis- oficer rosyjski, syn księcia mołdawskiego. Wraz ze swoim oddziałem wkroczył do Mołdawii, ale ostatecznie przegrał i musiał uciekać
Kiedy Grecja ogłosiła niepodległości? Skutki?
W 1822 r., Turcja była niezadowolona i doszło do rzezi na greckiej wyspie Chios
Reakcja państw europejskich na walkę Greków o niepodległość?
Pomoc ze strony różnych ludzi- filhellenizm
Czym był filhellenizm?
To pogląda wg. Którego należało pomóc walczącej o niepodległość Grecji
Bitwa pod Navarino- kiedy, gdzie, kto przegrał?
1827 r., Morska bitwa, porażka Turcji
Kiedy i jaką twierdzę zdobyła Turcja? Kto vs kto?
Twierdza Missolungi w 1826 r. Rosja, WB, Francja vs Turcja
Pokój w Adrianopolu
1829 r., Niepodległość Grecji, autonomia Serbii, Mołdawii, Wołoszczyzny, Rosja dostała tereny M. Czarnego
Traktat Londyński
1830 r. Dokładne granice i potwierdzenie niepodległości państ
Na czym polegała rew agrarna? Gdzie?
Anglia, polegała na zmianie pól uprawnych w pastwiska tzw. grodzenie. Przez mniej ludności było potrzebnej do pracy. Ludzie wyjeżdżali z wsi do miast dla pracy. Nastąpił deficyt jedzenia
Państwa, w których miała miejsce rew. przemysłowa?
Europa, USA,
Niemiecki Związek Celny- data powstania, kto utworzył, znaczenie organizacji?
W 1834 r. powstał NZC, z inicjatywy Prus, miała ona rozwijać handel w 18 państwach należácych
Czynniki wpływające na rew. przemysłową?
Pracownicy w miastach
Kapitał
Zaplecze surowcowe
Rynki zbytu
Najważniejsze wynalazki i ich twórcy
James Watt- maszyna parowa
Alessandro Volta- ogniwo galwaniczne
Ignacy Łukasiewicz- lampa naftowa
Colt- rewolwer
Isaac Singer- maszyna do szycia
Samuel Morse- telegraf
Skutki społeczne rew przemysłowej
- powstanie nowej klasy na wschodzie europy- inteligencji
- nowa klasa- robotnicy
- szlachta zaczęła tracić na znaczeniu
- burżuazja zaczęła się bogacić
- obowiązek szkolny
Liberalizm- przedstawiciele
Alexis de Tocqueville, J.S Mill, Adam Smith
Liberalizm- warości
Własność prywatna, zmiany ewolucyjne, państwo nie ingeruje w gospodarkę, burżuazja się wzbogaca
Leseferyzm
Wolność jednostki w społeczeństwie i ekonomii (pozwólcie czynić)
Niewidzialna ręka wolnego rynku
Bezosobowy charakter procesów rynkowych, hossa i bessa
Gospodarka wolnorynkowa
Rodzaj gospodarki, w którym decyzje dot. Zakresu i sposobu produkcji podejmowane są przez podmioty gospodarcze
Konserwatyzm- przedstawiciele
Chateaubriand, Burke
Konserwatyzm- wartości
Tradycja, rodzina, wiara, ewolucja, własność prywatna, paternalizm (ingerencja w decyzje innej osoby, tłumaczone troską o jej dobro)
Konserwatyzm to ideologia arystokracji