klasa 3, dział V- I wojna światowa Flashcards
powstanie trójprzymierza
1882
sojusz francusko-rosyjski
1892
Serdeczne porozumienie entente cordiale
1904
porozumienie rosyjsko-brytyjskie i utworzenie trójporozumienia
1907
utworzenie ZWC (Związek Walki Czynnej)
1908
powstanie Ligi Bałkańskiej
1912
I wojna bałkańska
X 1912- V 1913
II wojna bałkańska
VI-VIII 1913
zamach na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda
28 VI 1914
bitwa pod Tannenbergiem
końcówka sierpnia 1914
utworzenie Legionów Polskich
sierpień 1914
bitwa pod Marną
IX 1914
przyłączenie się Turcji do wojny
29 X 1914
bitwa pod Gallipoli
II 1915- I 1916
bitwa pod Gorlicami
V 1915
dołączenie Włoch do wojny
V 1915
dołączenie Bułgarii do wojny i utworzenie czwórprzymierza (Niemcy, Austrio-Węgry, Turcja i Bułgaria)
X 1915
bitwa pod Verdun
II-XI 1916
bitwa jutlandzka
V 1916
ofensywa Brusiłowa
4 VI-IX 1916
bitwa pod Sommą
VII-XI 1916
akt 5 listopada
5 XI 1916
początek rewolucji lutowej
8 III 1917
nieograniczona wojna podwodna
1 VI 1917
przystąpienie USA do wojny (wypowiedzenie wojny Niemcom)
6 VI 1917
utworzenie Błękitnej Armii
VI 1917
powstanie KNP (Komitet Narodowy Polski)
VIII 1917
początek rewolucji październikowej
6-7 XI 1917
ogłoszenie 14. punktów Wilsona
8 I 1918
traktat w Brześciu Litewskim, kto z kim
3 III 1918, Rosja z Niemcami i Austro-Węgrami: koniec wojny na froncie wschodnim
kapitulacja Węgier
3 XI 1918
rozejm w Compiegne
11 XI 1918
układ między Niemcami i Austro-Węgrami
1879
kiedy Włochy dołączyły od układu między Niemcami i Austro-Węgrami
1882
kto wchodzi skład trójprzymierza?
Niemcy, Austro-Węgry i Włochy
serdeczne porozumienie (entente cordiale)
1904
kto wchodzi w skład trójporozumienia/ententy
Wielka Brytania, Francja i Rosja
aneksja Bośni i Hercegowiny przez Austo-Węgry
1908
wojna Turcji z Włochami w Libii
1911
skład Ligii Bałkańskiej
Serbia, Czarnogóra, Bułgaria i Grecja
pokój w Londynie (I wojna bałkańska)
V 1913
kto wywołał II wojnę bałkańską
Bułgaria- zaatakowała Serbię i Grecję
czym jest wyścig zbrojeń
rywalizacja, której celem było skonstruowanie i wyprodukowanie nowych rodzajów broni
który sojusz z ententy miał charakter wojskowy?
francusko-rosyjski
członkowie jakiej organizacji byli odpowiedzialni za zamach w Sarajewie
Czarna Ręka
kto przeprowadził zamach w Sarajewie
Gawriło Princip
Austriackie ultimatum dla Serbii
23 lipca 1914
wypowiedzenie wojny Serbii przez Austro-Węgry
28 lipca 1914
wypowiedzenie wojny Rosji przez Niemcy
2 sierpnia 1914
po której stronie opowiedziała się Japonia
po stronie ententy
po której stronie opowiedziała się Turcja
po stronie państw centralnych
kto opracował plan pokonania Francji i kiedy
feldmarszałek Alfred von Schlieffen w 1905
co przewidywał Alfred von Schlieffen
rozgromienie francuskiej armii w 6 tyg. przez przeprowadzenie okrążającego manewru przez terytoria neutralnych państw: Luksemburg, Belgia i Holandia. 3/4 sił miało być skoncentrowanych na froncie zachodnim, Alzacja i Lotaryngia były chronione przez twierdze, a Rosję miały powstrzymać Austro-Węgry
kto zmodyfikował plan Schlieffena
Helmuth von Moltke
co zakładał plan von Moltke
zrezygnował z tak dużych sił na zachodzie i wzmocnił armię na wschodzie oraz oddziały strzegące granicy w Alzacji i Lotaryngii
wypowiedzenie wojny Francji przez Niemcy
3 sierpnia 1914
wypowiedzenie Belgii wojny przez Niemcy i w zamian wypowiedzenie wojny Niemcom przez Wielką Brytanię
4 sierpnia 1914
wypowiedzenie wojny Rosji przez Austro-Węgry i Niemcom przez Serbię
6 sierpnia 1914
wypowiedzenie wojny Austro-Węgrom przez Francję
10 sierpnia 1914
wypowiedzenie wojny Austro-Węgrom przez Wielką Brytanię
12 sierpnia 1914
wypowiedzenie wojny Niemcom przez Japonię i Japonii przez Austro-Węgry
23 sierpnia 1914
czym jest wojna manewrowa
wojna, w czasie której walka zbrojna prowadzona jest przy szerokim stosowaniu manewru sił i środków w powietrzu, na lądzie i morzu oraz przy długotrwałym braku stabilnych linii frontów
kto dowodził wojskami francuskimi w czasie bitwy nad Marną
Joseph Joffre
wynik bitwy nad Marną
Wygrana wojsk Francuskich i Brytyjskich
kto dowodził wojskami niemieckimi na froncie zachodnim
Erich von Falkenhayn
czym jest wojna pozycyjna
wojna, podczas której obie walczące strony zajmują silnie umocnione pozycje (okopy, zasieki). Między walczącymi stronami znajduje się tzw. ziemia niczyja, nad którą żadna ze stron nie ma kontroli.
kiedy wojna na froncie zachodnim przekształciła się w wojnę pozycyjną
po walkach we Flandrii w listopadzie 1914 r. obie strony przerwały wojnę manewrową z nadzieją powrotu do niej na wiosnę.
kiedy zaczęła się walka na froncie wschodnim
w VIII 1914 po ataku Rosji na Prusy Wschodnie
kto dowodził niemieckimi siłami na froncie wschodnim
Paul von Hindenburg
gdzie Francja i Wielka Brytania próbowała przełamać front na początku 1915
w Szampanii i Artois, a później atak na Turcję (Dardanele)
co planowała ententa na rok 1916
atak ze wszystkich frontów- wschodniego, zachodniego, bałkańskiego i włoskiego
kto opracował nowy plan wygrania wojny przez Niemcy
Erich von Falkenhayn
co zakładał plan von Falkenhayna na rok 1916
wyczerpanie zasobów Francji przez ataki na ich oddziały. Za cel postawiono twierdzę Verdun
skutek bitwy pod Verdun
śmierć największej ilości żołnierzy, Niemcy nie zdobyli twierdzy
kto i gdzie po raz pierwszy w historii użył czołgów
Wielka Brytania w bitwie pod Sommą w XI 1916
bitwa nad jeziorami mazurskimi (front wschodni)
7-27 lutego 1915
kiedy państwa centralne zajęły Warszawę
sierpień 1915
co było skutkiem ofensywy Brusiłowa
przystąpienie do wojny po stronie ententy przez Rumunię
kiedy Włochy wypowiedziały wojnę Austro-Węgrom
23 V 1915
kto chciał zaatakować Turcję bezpośrednio przez cieśniny czarnomorskie (Gallipoli)
Winston Churchil
przyczyna bitwy jutlandzkiej
gorsza gorsza sytuacja gospodarcza w Niemczech (blokada WB utrudniała dostawy z zewnątrz)
skutki bitwy jutlandzkiej
rozszerzenie zakresu wojny podwodnej
najważniejsze opozycyjne ugrupowania w Rosji
Partia Konstytucyjno-Demokratyczna (kadeci)
Partia Socjalistów-Rewolucjonistów (eserowcy)
Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji (mnieszewicy)
Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji (bolszewicy)
kto był przywódcą Partii Konstytucyjno-Demokratyczna (kadeci)
Paweł Milukow
kto był przywódcą Partii Socjalistów-Rewolucjonistów (eserowcy)
Wiktor Czernow, Borys Sawinkow
kto był przywódcą Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (mnieszewicy)
Lew Martow
kto był przywódcą Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (bolszewicy)
Włodzimierz Lenin
program polityczny Partii Konstytucyjno-Demokratyczna (kadeci)
liberałowie: własność prywatna, demokratyczna monarchia konstytucyjna, poszerzenie uprawnień Dumy
program polityczny Partii Socjalistów-Rewolucjonistów (eserowcy)
radykalna lewica: federacyjna republika demokratyczna w wyniku rewolucji z udziałem chłopów, zniesienie prywatnej własności środków produkcji
program polityczny Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (mienszewicy)
socjaldemokracja: ewolucyjne zmiany na drodze demokratycznej, które miały doprowadzić do socjalizmu
program polityczny Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (bolszewicy)
radykalna lewica komunistyczna: opowiadali się za wprowadzeniem dyktatury proletariatu w wyniku rewolucji robotniczej, zniesienie własności prywatnej
przyczyny rewolucji w Rosji w 1917
ogromne straty wywołane wojną
umocnienie pozycji na dworze Grigorija Rasputina
brak reform
głód
kiedy Petersburg stał się Piotrogrodem
w 1914
kiedy Rasputin przybył do Moskwy
w 1905
gdzie wybuchła rewolucja lutowa
marzec 1917 w Zakładach Putiłowskich
kto wsparł strajkujących robotników
wojsko, kolejarze
kiedy powstała Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, a Duma ogłosiła powstanie Tymczasowego Komitetu Wykonawczego Dumy
12 marca 1917
przez kogo i kiedy powstał Rząd Tymczasowy w Rosji
14 marca 1917, Grigorij Lwow i Aleksander Kiereński (nie założył, ale stanie na czele)
co zrobił Mikołaj II w odpowiedzi na rewolucję lutową
abdykował, przekazał władzę wielkiemu księciu Michałowi, a ten przekazał władzę Rządowi Tymczasowemu
co głosił Rząd Tymczasowy w Rosji
demokratyzacja stosunków politycznych przez ustrój parlamentarny
co zrobił Rząd Tymczasowy w Rosji
zniósł karę śmierci, ogłosił amnestię, swobodę druku i słowa oraz wolność zrzeszania się i zakładania partii politycznych, odciął się od imperialistycznych celów
kto i kiedy wysłał do Rosji Lenina
rząd Niemiecki w kwietniu 1917
gdzie ucieka Lenin po ujawnieniu tożsamości
do krajów nadbałtyckich, a dokładniej do Finladnii
Tezy kwietniowe
1917, głosi Lenin, przeciwko wojnie, sytuacja robotników poprawi się jak skończy się rewolucja
ofensywa Kiereńskiego
1 VII 1917, klęska
kiedy Kiereński staje na czele rządu
zaraz po klęsce ofensywy Kiereńskiego
co robi Kiereński po zostaniu premierem
delegalizuje bolszewików
pucz Ławra Korniłowa
IX 1917
jakie obiekty zajęli rewolucjoniści w październiku 1917 w Rosji
poczty, dworce, magazyny i Pałac Zimowy
polityczna carska policja, która ujawniła tożsamość Lenina
ochrona
co robią rewolucjoniści po wdarciu się do Pałacu Zimowego w X 1917
aresztują członków Rządu Tymczasowego (bez Kiereńskiego- ten uciekł tuż przed)
Rady Komisarzy Ludowych
listopad 1917, Lenin na czele
dekret o pokoju i dekret o ziemi
8 listopada 1917, obiecywały koniec wojny i nacjonalizację majątków rolnych
czym jest Konstytuata
Rosyjskie Zgromadzenie Ustawodawcze
ile mieli bolszewicy w wyborach do Konstytuanty na początku 1918
Bolszewicy- 25% głosów
co było skutkiem nieudanych wyborów do Konstytuanty
bolszewicy przeprowadzili zamach stanu w wyniku którego wywalczyli samodzielne rządy
tajna policja powołana przez Lenina w 1918
Wszechrosyjska Komisja Nadzwyczajna do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem, czyli Czeka
kto stanął na czele Czeki
Feliks Dzierżyński (polak)
kto był celem Czeki
szlachta, duchowieństwo, kułacy (bogaci chłopi), oficerowie, działacze wrogich partii politycznych
kim byli biali i czerwoni
biali- wojska antybolszewickie, pro-carskie
czerwoni- Armia Czerwona, wojska bolszewickie
kiedy powstaje Armia Czerwona i kto staje na czele
styczeń 1918, przywódcą Lew Trocki
generałowie dowodzący armiami przeciwko bolszewikom
gen. Anton Denikin, gen. Jewgienij Miller, gen. Nikołaj Judenicz, gen. Aleksandr Kołczak, gen. Piotr Wrangel
kiedy Lenin ogłosił komunizm wojenny
we wrześniu 1918
czym jest komunizm wojenny
przymusowa praca, upaństwowienie handlu, przemysłu i rolnictwa oraz zastąpienie pieniędzy talonami przyznawanymi jedynie osobom lojalnym bolszewikom
w którym roku został powołany Komintern (Międzynarodówka Komunistyczna/ III Międzynarodówka)
w 1919
co było zadaniem Kominternu
koordynowanie działań komunistów w różnych krajach w celu wywołania światowej rewolucji
na czyją pomoc mogą liczyć biali
na pomoc ententy
gdzie miały miejsce walki między białymi i czerwonymi
morze Kaspijskie, Czarne i Syberia
koniec wojny domowej w Rosji
1919-1920
co to wojna totalna
działania wojenne, których celem jest całkowite zniszczenie przeciwnika
stan państw do 1918
przestawienie na gospodarkę wojenną, stosowanie propagandy, głód i bieda, problem weteranów
który rok był kryzysem żywności
1916
kto przejmuje władzę w Niemczech po I wojnie światowej
socjaldemokraci
państwa które znalazły się na skraju załamania ekonomicznego/gospodarka była bardzo osłabiona
Francja, Włochy, Wielka Brytania (dzięki koloniom mogła funkcjonować)
nieograniczona wojna podwodna
koncept niemieckich przywódców, aby odciąć zaopatrzenie Wielkiej Brytanii. U-booty atakowały nawet statki neutralne. trwała do lata 1917
co robiło USA przed przystąpieniem do wojny
sprzedawało towary, głównie państwom ententy
co sprawiło że Amerykanie przystąpili do wojny
przechwycenie depeszy Zimmermanna do niemieckiego ambasadora w Meksyku [przez Wielką Brytanię
kto był prezydentem Stanów Zjednoczonych w czasie wojny
Thomas Woodrow Wilson
jaką politykę wyznawał Wilson przed przystąpieniem
izolacjonizm
czym było 14. punktów Wilsona
był to program w którym był zawarty 14 punktowy plan pokojowy Woodrwowa Wilson, opierając powojenny ład na takich podstawach aby zapobiec kolejnej wojnie
przyczyny klęski państw centralnych
zła sytuacja wewnętrzna państw czwórprzymierza
wyczerpanie się rezerw rekrutacyjnych
brak surowców i rąk do pracy w przemyśle i rolnictwie
głód w miastach
fale strajków i protestów na początku 1918
ostatnie ofensywy Niemiec
21 III 1918 okolice Arras i ataki w stronę paryża aż do 8 VIII 1918 kiedy alianci przeprowadzili kontrofensywę tzw. ofensywę stu dni
kto przejął dowodzenie nad wojskami ententy na zachodnim froncie w 1918
gen. Ferdynand Foch
jakiej broni użyli alianci w ofensywie stu dni
broni pancernej
kiedy Hindenburg i Ludendorff ogłosili że armia niemiecka nie jest w stanie kontynuować wojny
29 X 1918
jakie warunki postawili Amerykanie Niemcom aby zawrzeć pokój
ewakuacja wojsk niemieckich z Francji i Belgii i abdykacja Wilhelma II
dlaczego doszło do buntów marynarzy w październiku 1918
bo admiralicja niemiecka chciała zaatakować flotę Wielkiej Brytanii
jakie były skutki buntu marynarzy i robotników X 1918 w Niemczech
masowe demonstracje, strajki i rewolucja sprawiły że Wilhelm II zrzekł się korony cesarskiej 9/10 XI 1918
kto objął władzę co Wilhelmie II
Friedrich Ebert- przedstawiciel socjaldemokratów
czym stały się Niemcy po abdykacji cesarza
republiką
kto wybrał się w delegacji do gen. Focha
Matthias Erzberg
kiedy miały ustać walki w ramach rozejmu w Compiegne
o 11.00 11 listopada 1918
postanowienia rozejmu w Compiegne
wycofanie wojsk Niemieckich z Francji, Belgi, Lotaryngii i Alzacji
alianci przejmują broń i niemal całą flotę niemiecką
wycofanie wojsk z Europy środkowo wschodniej do granic z 1914 r
jakich nowości użyto podczas wojny
czołgów, gazów bojowych, nowoczesnej artylerii i karabinów maszynowych
skutki wojny
8,5 mln poległych i 21 mln okaleczonych
pandemia grypy hiszpanki- 500 mln (1/3 ludzkości) chorych i 50 mln zmarłych (więcej niż na froncie)
zmiany w strukturach społeczeństwa
emancypacja kobiet
jaką koncepcję popierali konserwatyści z Galicji
trializmu- współistnienie trzech państw na równorzędnych zasadach (Austria, Węgry i Polska)
orientacja proaustriacka
Galicja, lewica (zabór rosyjski i austriacki), Józef Piłsudzki
jakie działania zakładała orientacja proaustriacka
powstanie antyrosyjskie
orientacja prorosyjska
Roman Dmowski (Narodowa Demokracja),
co zakładała orientacja prorosyjska
antyniemiecka, sojusz z państwami słowiańskimi (najbardziej z Rosją)
co tworzył Józef Piłsudski na terenie Galicji od 1908
strzeleckie organizacje paramilitarne
strzeleckie organizacje paramilitarne
Związek Strzelecki, Towarzystwo “Strzelec”- lewica niepodległościowa
Polskie Drużyny Strzeleckie- Narodowa Demokracja
Drużyny Bartoszowe- ruch ludowy
kiedy została powołana Komisja Tymczasowa Skonfederowanych Stronnic Niepodległościowych
30 listopada 1912
kiedy Piłsudski objął komendę nad organizacjami strzeleckimi
w 1912
z czego i kiedy powstała I Kompania Kadrowa
z połączenia Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich w VIII 1914
czy pierwsza akcja I Kompanii Kadrowej w Kielcach powiodła się?
nie, zostali przyjęci chłodni i groziło im wcielenie do regularnych oddziałów austriackich
kiedy powstał Naczelny Komitet Narodowy (NKN)
16 VIII 1914
jakie zadanie miał Naczelny Komitet Narodowy (NKN)
koordynowanie działaniami politycznymi i wojskowymi w kierunku utworzenia polskiej państwowości dzięki wsparciu Austro-Węgier
co NKN zrobił z oddziałami strzeleckimi
przejął je i utworzył Legiony Polskie (27 VIII 1914), które walczyły u boku wojsk austriackicj
Bitwa pod Krzywopłotami (I Brygada)
16-19 XI 1914, bitwa w której uczestniczyły Legiony Polskie
Bitwa pod Łowczówkiem (I Brygada)
22-25 XII 1914, dzięki ich postawie wojska austriackie uniknęły okrążęnia
kto dowodził II Brygadą (Legiony Polskie)
płk. Józef Haller
szarża pod Rokitną (II Brygada)
późna wiosna 1915
kto dowodził I Brygadą
Józef Piłsudski
kto dowodził III Brygadą
Bolesław Roja
kiedy i gdzie walczyła III Brygada
latem 1916 w rejonie Kostiuchnówki
kiedy przekształcono Legiony w Polski Korpus Posiłkowy
wrzesień 1916
Kiedy powstał Komitet Narodowy Polski w Warszawie (do 1917)
listopad 1914
jaki był cel Komitetu Narodowego Polskiego
utworzenie wojsk walczących u boku Rosji
co robił Dmowski po wyjeździe do państw zachodnich w 1915
tłumaczył złożoność sprawy polskiej
kto zajmował się sprawą polską
Ignacy Jan Paderewski i Henryk Sienkiewicz
co utworzyło się wokół Sienkiewicza
Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce
jak podzielono Królestwo Polskie po przejęciu terenów przez państwa centralne
dwie strefy o randze Generalnego gubernatorstwa- niemieckie z siedzibą w Warszawie i austro-węgierskie z siedzibą w Lublinie
kto został generalnym gubernatorem warszawskim
gen. Hans von Beseler
koncepcje Austro-Węgier wobec państwa polskiego
monarchia trialistyczna, osadzenie arcyksięcia i ścisły sojusz
co II Rzesza chciała zrobić z państwa polskiego
bufor między Niemcami i Rosją
jak inaczej nazywa się Akty 5 listopada
manifest dwóch cesarzy
co zakładał Akt 5 listopada
powstanie Królestwa Polskiego: monarchia konstytucyjna w relacji z państwami centralnymi, ma własną armię
zręby polskiej państwowości
styczeń 1917 Tymczasowa Rada Stanu Królestwa Polskiego (TRS), Komisja Wojskowa (Piłsudski), Tymczasowa Rada Stanu
co wywołał Piłsudski w legionach latem 1917
kryzys przysięgowy
budowę czego zażądał Piłsudski w 1917
Polskiej Organizacji Wojskowej
w co II Rzesza przekształciła II Brygadę w 1917
Polskie Siły Zbrojne
co utworzyły państwa centralne zamiast Tymczasowej Rady Stanu w 1917
Radę Regencyjną (zastępująca przyszłego króla)
jakie ziemie odłączono od Królestwa Polskiego przez traktat pokojowy w Brześciu Litweskim
ziemię chełmską
jakie działania podjął Mikołaj II w ramach sprawy polskiej (po Akcie 5 listopada)
oświadczył że celem wojennym Rosji jest zjednoczenie Polski i odbudowa niepodległości
kiedy i co uznało prawo samostanowienia Polaków
30 III 1917, Rząd Tymczasowy (Rosja)
gdzie i przeciwko komu walczyła Błękitna Armia
powstała we Francji i walczyła przeciwko Niemcom
kiedy powstał Komitet Narodowy Polski w Lozannie (Szwajcaria) z Romanem Dmowskim na czele
15 VIII 1917
co było wynikiem działalności Ignacego Jana Paderewskiego i Edwarda Mandella Housa
jednym z założeń pokojowych Thomasa Woodrowa Wilsona z 22 stycznia 1917 było utworzenie wolnej, zjednoczonej i samodzielnej Polski
w którym punkcie 14-punktowego programu pokojowego zawarto informacje o sprawie polskiej
w punkcie 13
kiedy i kto przedstawił deklarację wersalską
3 VI 1918, Francja, Wielka Brytania i Włochy