Wczesne średniowiecze- świat Flashcards

1
Q

podział Cesarstwa rzymskiego na 2 części

A

395 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

stolica Bizancjum

A

Konstantynopol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego

A

476 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

tytuł władcy Bizancjum

A

cesarz rzymski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

kim był cesarz na początku Bizancjum

A

zwierzchnikiem Kościoła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

jaka była pozycja cesarza Bizancjum na początku

A

dominującą, pod sobą miał senat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

co nie wykształciło się w Bizancjum

A

społeczeństwo stanowe czy zależności wasanlo-lenne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

szczyt potęgi Bizancjum

A

panowanie Justyniana I Wielkiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

państwo Justyniana I Wielkiego

A

Italia, Afryka Północna, część półwyspu Iberyjskiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

od kiedy zaczyna się powolny upadek Bizancjum

A

od 1204 r., kiedy krzyżowcy zdobywają i łupią Konstantynopol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

panowanie Justyniana Wielkiego

A

527-565 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

schizma wschodnia

A

1054 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

język urzędowy Bizancjum

A

greka, choć na początku łacina była j. urzędowym to została wyparta w VII w.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

połączenie jakich kultur i religii

A

kultury i tradycji greckiej, rzymskiej i chrześcijaństwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

jakie religijne obrazy pojawiły się w Bizancjum

A

Ikony- przedstawiały Jezusa i świętych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

jaka architektura była na wysokim poziomie

A

architektura sakralna, kościoły wykorzystywały kopuły, bogate mozaiki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

najbardziej znany kościół Bizancjum

A

Hagia Sophia (kościół Mądrości Boskiej) zbudowana za panowania Justyniana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

co rozwijało się we wczesnym Bizancjum

A

rzemiosło, ikonografia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

jaką rolę Bizancjum odegrało w zachownaiu kultury antyku

A

bardzo dużą, to tam były przechowywane zapiski i dzieła, a kiedy Bizancjum chwiliło się ku upadkowi, uczeni i artyści uciekli do Europy Zachodniej (głównie Italii) i przyczynili się do rozwoju kultury renesansu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

jaka religia rozwijała się w Bizancjum

A

obrządek wschodni chrześcijaństwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

gdzie dotarły misje prowadzone przez Bizancjum

A

na Bałkany i Ruś, tam też przyjmowano tradycje bizantyjskie np. kalendarz justyniana, zwierzchnictwo władcy wobec Kościoła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

mnisi bizantyjscy którzy prowadzili działania wśród Słowian

A

Cyryl i Metody, IX w.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

geneza Islamu

A

powstała w VII w. na Półwyspie Arabskim, założycielem był Mahomet z Mekki, który głosił wiarę w jednego Boga (Allaha)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

ucieczka Mahometa do Medyny

A

622 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

jak nazwano wędrówkę Mahometa z Mekki do Medyny

A

Hidżra- wędrowanie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

co zrobił Mahomet do swojej śmierci (632 r.)

A

zjednoczył plemiona Półwyspu Arabskiego, które uznały Islam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

na co podzielony został islam po śmierci Mahometa

A

na szyizm i sunnizm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

szyizm

A

Według szyitów, prawowitymi następcami ostatniego proroka są jedynie członkowie jego rodziny, potomkowie Alego i córki proroka, Fatimy. Szyici nie uznają rządów trzech pierwszych sunnickich kalifów (a także ich kontynuatorów z dynastii Umajjadów i Abbasydów) jako prawowiernych, twierdząc iż uzurpowali oni władzę należną od samego początku tylko Alemu i jego potomkom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

sunnizm

A

znający wszystkich kalifów do 1258 r. za prawowitych następców Mahometa. Stanowią oni 80–90% wszystkich muzułmanów.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

święta księga islamu

A

Koran

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

5 filarów islamu

A

wiara w jedynego Boga Allaha
modlitwa 5x dziennie
post w 9 miesiącu roku muzłumańskiego (ramadan)
udzielanie jałmużny
pielgrzymka do Mekki (przynajmniej 1 w życiu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

czym jest szariat

A

prawo regulujące życie społeczne, oparte na Koranie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

czym jest dżihad

A

obowiązek szerzenia wiary (pokojowo i drogą wojenną) każdego muzłumanina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

symbol islamu

A

półksiężyc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

przyczyny sukcesów podbojów arabskich w VII i VIII w.

A

kryzys Bizancjum i Persji
szybkie przemieszczanie się wojsk arabskich
przyjazne nastawienie mieszkańców podbijanych terenów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

jak nazywano przywódców imperium muzłumańskiego

A

kalifowie (następcy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

co sprzyjało islamizacji terenu od Atlantyku do Azji Środkowiej

A

fakt, że tylko wyznawcy islamu mogli mieć karierę polityczną i społeczną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

co następowało razem z islamizacją w państwach Imperium Arabskiego

A

arabizacja, bo językiem administracji i religii był arabski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

co nałożono na chrześcijan i żydów w imperium arabskim

A

specjalny podatek, ale było to jedyne co robili wyznawcom tych religii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

jakie dynastie sprawowały władzę w imperium arabskim

A

Umajjadów a potem Abbasydów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

kiedy nastąpił rozpad państwa arabskiego

A

w VIII w., powstal wtedy odrębny kalifat na Półwyspie Iberysjkim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

upadek państwa arabskiego

A

XI w., najazd Turków seldżuckich na Mezopotamię

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

bitwa pod Poitiers

A

732 r., królestwo franków pokonuje arabów i zatrzymuje ich ekspansję

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

bitwa pod Covadongą

A

722 r., królestwo Asturii (płn. zach. Hiszpania) pokonuje arabów, uznaje się ten moment za początek rekonkwisty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

bitwa pod Konstantynopolem (Arabowie vs. Bizancjum)

A

717-718 r., zwycięstwo Bizancjum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

jak wyglądał handel w cywilizacji arabskiej

A

był bardzo żywy, między Europą, Azją i Afryką

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

czym jest arabeska (arabowie)

A

ornament roślinno-geometryczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

czym jest meczet

A

świątynna muzułmańska z mihrabem (nisza wskazująca kierunek modlitwy) i minaretem (wysoka wieża z której muezin wzywa muzułmanów do modlitwy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

sztuka i architektura arabska

A

mozaiki, łuki, bogate wnętrza przy surowym wyglądzie zewnętrznym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

charakterystyka nauki wśród arabów

A

przejmowanie dorobku innych ludów
kopiowanie i tłumaczenie dzieł antycznych
przejędzie od Hindusów cyfr 0-9
rozwój nauk jak geografia, filozofia, medycyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

podbój Persji, Syrii, Egiptu, Trypolitanii

A

630-650 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

początek podboju Półwyspu Iberysjkiego przez arabów

A

711 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

jakie plemiona najeżdżały Brytanię po wycofaniu się wojsk rzymskich w 407 r.

A

plemiona germańskie: Sasów, Jutów i Anglów
od północy najeżdżały celtyccy Piktowie i Szkocie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

ile było królestw anglosaskich pod koniec VI w.

A

7

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

kto stopniowo zajmował Galię

A

królestwo Franków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

pod czyim panowaniem znajdował się Półwysep Iberysjki

A

Wizygotów i Swebów (w VI w. podbici przez Wizygotów)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

kto przejął władzę w Italii po upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego

A

Odoaker, wódz germański przejął władzę i odesłał insygnia cesarskie do Konstantynopola

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

jaka była stolica Cesarstwa Zach. w połowie V w.

A

Rawenna (Rzym został złupiony najpierw przez Wizygotów w 410 r., a potem przez Wandalów w 455 r.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

kiedy Teodoryk I Wielki utworzył swoje królestwo Ostrogotów na terenie Italii

A

489-493 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

kiedy Italia została zajęta przez Bizancjum

A

w połowie VI w.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

kiedy Longbardowie wkroczyli do Italii

A

w 568 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

gdzie swoje państwo utworzyli Wandalowie

A

w Północnej Afryce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

jak długo istniało państwo Wandalów

A

od 439 r. do 534 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

wyznawcami jakiej religii były plemiona germańskie

A

arianizmu lub poganizmu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

co stało się z państwami germańskimi

A

większość upadała w VI w., utrzymało się np. Królestwo Franków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

jakie zmiany nastąpiły na terenie byłego cesarstwa zachodniorzymskiego

A

upadek miast, kultury rzymskiej
dominacja rolnictwa i hodowli
w niektórych miejscach zaprzestano używania pieniędzy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

wśród jakiej grupy utrzymała się umiejętność pisania i czytania

A

wśród duchowieństwa utrzymała się umiejętność pisania i czytania w łacinie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

kim byli Frankowie

A

ludem germańskim zza Renu i osiedlił się w północnej Galicji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

kto zjednoczył plemiona Franków

A

Chedwig I (ok. 466-511 r) z dynastii Merowingów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

kiedy Chlodwig I przyjął chrzest

A

w 496 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

jakie dwie grupy żyły w państwie Chlodwiga I

A

Galorzymianie i Frankowie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

jak wybierano króla w państwie Franków (dynastia Merowingów)

A

poprzez elekcję któregoś z synów zmarłego króla na wiecu (ting)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

jaka była forma monarchii królestwa Franków

A

monarchia patrymonialna (państwo jest własnością panującego, patrymonium)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

jakie były cechy monarchii frankijskiej

A

silna pozycja króla
tendencje decentralizacyjne z powodu ambicji innych członków rodziny królewskiej
wiece (ting) na których władca ogłaszał decyzje i zabiegał o wsparcie
możnowładcy sprawowali ważne urzędy
zarządzanie hrabstwami przez hrabiów mianowanych przez władcę
wysoka pozycja duchowieństwa (sprawowali funkcje administracyjne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

państwo franków do VIII w. mapa

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

dlaczego upadał władza Merowingów w królestwie Franków

A

konflikty wewnętrzne i rozpad państwa na dzielnice
rosnące znaczenie majordoma, co doprowadziło do spadku znaczenia króla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

kto i jak poprawił sytuację państwa Franków pod koniec panowania dynastii Merowingów

A

Pepin z Heristalu jako MAJORDOM pod koniec VII w. zjednoczył państwo franków
syn Pepina z Heristalu, Karol Młot, przejął po nim urząd i pokonał Arabów w bitwie pod Poitiers i umocnił władzę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

kim był majordoma

A

urzędnik z państwa Franków (dyn. Merowingów), który miał duży zakres władzy (decydował o polityce, armii, mianował niższych urzędników)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

kto zapoczątkował dynastię Karolingów w państwie franków

A

Pepin Krótki, syn Karola Młota i majordom, zdetronizował ostatniego króla z dynastii Merowingów (Childeryka III) w 751 r. i tym samym zapoczątkował panowanie dynastii Karolingów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

kiedy rządził Pepin Krótki

A

751-768 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

jak był traktowany Pepin Krótki, pierwszy z dynastii Karolingów

A

miał poparcie Kościoła i traktowany był jako pomazaniec, czyli osoba wybrana przez Boga, aby zasiąść na tronie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

co osiągną Pepin Krótki

A

najechał państwo Longobardów na Półwyspie Apenińskim i ziemie środkowej Italii przekazał Kościołowi, co dało początek Państwu Kościelnemu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

powstanie Państwa Kościelnego

A

756 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

kiedy panował Karol Wielki

A

768-814 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

jak rozwijała się kultura za panowania Karola Wielkiego

A

doprowadził do intelektualnego ożywienia (renesans karoliński)
ujednolicił, uprościł i zmienił kształt pisma łacińskiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

z kim Karol Wielki wygrał wojny

A

z Longobardami, Sasami, Awarami i Arabami z emiratu kordobańskiego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

dzięki czemu Karol Wielki zapewnił sobie silną pozycję

A

dzięki podbitym ziemiom, wygranym wojnom i sprawnie działającej armii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

koronowanie Karola Wielkiego na cesarza, co doprowadziło do odnowienia cesarstwa na Zachodzie

A

800 r., papież Leon III

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

kiedy uznano cesarski tytuł Karola Wielkiego w Konstantynopolu

A

dopiero w 812 r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

kim byli Missi dominici w państwie Karola Wielkiego

A

dwójka urzędników lokalnych, którzy przyjmowali skargi i apelacje od wyroków sądów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

jak wyglądała struktura kościelna za panowania Karola Wielkiego

A

wspomagała administrację, jeżeli powstawała na terenach zdobytych przez pogan to zaznaczała zasięg państwa Karola

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
91
Q

nad kim, oprócz missi dominici i Kościołem, zwierzchnictwo miał cesarz (Karol)

A

nad rycerstwem, hrabiami i margrabiami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
92
Q

czym było rycerstwo za panowania Karola Wielkiego

A

było armią, osadzeni na podbitych terytoriach, stanowiło źródło informacji o sytuacji w najodleglejszych częściach państwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
93
Q

kim byli hrabiowie

A

urzędnicy lokalni zarządzali hrabstwami, mieli pełną władzę cywilną i sądowniczą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
94
Q

kim byli margrabiowie

A

urzędnicy zajmujący się margrabiami, mieli pełną władzę cywilną wobec ludności, sprawowali dowództwo wojskowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
95
Q

reformy wewnętrzne Karola Wielkiego

A

administracyjne, wojskowe, monetarne, szkolnictwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
96
Q

charakterystyka reform administracyjnych Karola Wielgiego

A

podział państwa na hrabstwa i marchie
urzędnicy kontrolujący władze lokalną (missi dominici)
współpraca z duchowieństwem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
97
Q

charakterystyka reform wojskowych Karola Wielkiego

A

zwiększenie kawalerii, bo do służby konnej zobowiązano posiadaczy ziemskich
zmiany organizacji pospolitego ruszenia, które powiązano z posiadaną ziemią

98
Q

charakterystyka reform monetarnych Karola Wielkiego

A

wprowadzenie jednolitego systemu monetarnego
własny system obrachunkowy (funt srebra z którego wybijano z 240 denarów)

99
Q

charakterystyka reform szkolnictwa Karola Wielkiego

A

dwa poziomy edukacji- trivium i quadrivium
szkoły przy siedzibach biskupskich i klasztorach z jednolitym systemem nauczania
powstanie minuskuły karolińskiej z powodu zmian w łacinie

100
Q

miejscowości wyznaczone przez Karola Wielkiego na handel ze Słowianami i Awarami

A

Magdeburg, Erfurt, Hallstadt, Praga, Ratyzbona, Lorch

101
Q

mapa państwa Karola Wielkiego

A
102
Q

powstanie Nika (Justynian I Wielki)

A

532 r.

103
Q

na czym polegało powstanie Nika

A

niezadowoleni z podatków mieszkańcy oblegali pałac cesarski, ale Justynian I krwawo stłumił zamieszki

104
Q

kodyfikacja justyniańska

A

zebranie, uporządkowanie i uaktualnienie spuścizny prawa rzymskiego na rozkaz Justyniana I Wielkiego

105
Q

bitwa pod Niniwą

A

627 r., Persja vs Bizancjum (cesarz Herakliusz I)

106
Q

kim byli temowie

A

stratedzy w Bizancjum, którzy sprawowali władzę cywilną i wojskową oraz dowodzili stacjonującym wojskiem

107
Q

pod panowaniem jakiego władcy zaczęła odradzać się potęga Bizancjum w IX w.

A

Bazylego I Macedońskiego, który wygrał z Arabami, zajął Krym, schrystianizował Bułgarię

108
Q

jaki cesarz Bizancjum pokonał Bułgarów

A

Bazyli II, zwany Bułgarobójcą

109
Q

co to renesans macedoński

A

okres świetności państwa Bizantyjskiego od IX do XI w., za panowania dynastii Macedońskiej

110
Q

czym był ikonoklazm

A

ruch religijny szerzący się w łonie chrześcijaństwa w VIII–IX wieku w Bizancjum i państwie Franków oraz w Niderlandach w XVI w., sprzeciwiający się kultowi obrazów i wizerunków.

111
Q

kto był nastepcą Karola Wielkiego

A

Ludwik Pobożny (814-840)

112
Q

co robił Ludwik Pobożny aby zapobiec decentralizacji państwa

A

współpracował z Kościołem

113
Q

traktat w Verdun

A

843 r.

114
Q

co zakładał traktat w Verdun

A

podział imperium Karolingów na 3 części
zachodnią dla Karola Łysego
wschodnią dla Ludwika Niemieckiego
środkową (Lotaryngia, Alzacja, Burgundia, północna Italia) dla Lotara I

115
Q

jakie były skutki podziału państwa Karolingów

A

te podziały były stałe, w X wieku na zachodzie władzę przejęła dynastia Kapetyngów i powstała Francja, a na wschodzie wymarła dynastia Karolingów i powstały Niemcy
państwo Lotara rozpadło się po jego śmierci i stało się przedmiotem sporu między Francja i Niemcami

116
Q

kto założł klasztor benedyktynów

A

Benedykt z Nursji na początku VI w., na Monte Cassino, ora et labora

117
Q

kto zaznaczył kierunek aktywności wspólnot umysłowych klasztorów

A

Kasjodor, który założył klasztor Vivarium w Vi w.

118
Q

czym były skryptoria

A

pomieszczenia w klasztorze, gdzie przepisywano księgi

119
Q

chrzest Choldwiga I obraz

A
120
Q

czym jest prawo salickie

A

spisane na rozkaz Chlodwiga I prawo zwyczajowe, którego zasady przekazywano dotąd ustnie

121
Q

bitwa w przełęczy Roncesvalles

A

778 r., Karol Wielki vs Arabowie kordobańscy

122
Q

początek państwa niemieckiego

A

Henryk I z dynastii Ludofingów (Sasów lub Ottonów) wstępuje na tron w 919 r.

123
Q

okres rozwoju państwa niemieckiego

A

936-1002 r., kiedy na tronie zasiada trzech kolejnych Ottonów

124
Q

ostatni z dynastii Ludofingów władca niemiecki

A

Henryk II, kuzyn Ottona III, do 1024 r.

125
Q

kiedy rządził Otton I

A

936 do 973 r.

126
Q

bitwa na Lechowym Polu (Otton I Wielki)

A

955 r., pokonuje Węgrów

127
Q

co Otton I robił dla Kościoła

A

ustanowił arcybiskupstwo w Magdeburgu, aby prowadzić chrystianizację i najazdy na Słowian

128
Q

jak doszło do koronowania Ottona I na cesarza

A

w 962 r. poproszony przez papieża Jana XII o interwencję w Państwie Kościelnym przejął Rzym i uzyskał tytuł

129
Q

kiedy rządził Otton II

A

973-983, koronowany jeszcze za życia ojca

130
Q

kto był żoną Ottona II

A

księżniczka bizantyjska Teofano

131
Q

jak zginął Otton II

A

w walkach w Italii przeciwko Arabom

132
Q

kiedy panował Otton III

A

983-1002, koronowany za życia ojca

133
Q

kiedy koronowano Ottona III na cesarza

A

w 996 r.

134
Q

jaką koncepcję państwa sformułował Otton III

A

cesarstwo uniwersalistyczne, czyli związek czterech równouprawnionych chrześcijańskich królestw: Italii, Galii, Germanii i zachodniej Słowiańszczyzny, którego zwierzchnikiem miał być cesarz

135
Q

w czym uczestniczył Otton III

A

w zjeździe gnieźnieńskim w 1000 roku

136
Q

co stało się z Królestwem Niemieckim po śmierci ostatniego Karolinga

A

rozpadł osię na 4 księstwa

137
Q

jak było nazywane państwo niemieckie po rozbiciu terytorialnym w XI w.

A

Rzeszą, była to luźna federacja złożona z księstw, biskupstw i hrabstw oraz miast

138
Q

jak byli wybierani królowie niemieccy po rozbiciu dzielnicowym

A

przez siedmiu elektorów-książąt (do 1356 r.)

139
Q

gdzie odbywało się koronowanie na cesarza narodu niemieckiego

A

w Rzymie

140
Q

gdzie odbywało się koronowanie na króla niemieckiego

A

w Akwizygranie

141
Q

jakiej nazwy na państwo niemieckie używano w XIII w.

A

Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego

142
Q

kto był ostatnim cesarzem Niemiec*

A

Franciszek II, zmuszony do abdykacji przez Napoleona w 1806 r.

143
Q

cesarstwo Ottonów mapa

A

Cesarstwo Niemieckie, Czechy, Italia (do połowy)

144
Q

kiedy skończyły się rządy Ludolfingów na tronie niemieckim

A

w 1024 r.

145
Q

kiedy na Europę najeżdżali Normanowie

A

od VIII do XI w.

146
Q

skąd pochodzili Normanowie

A

ze Skandynawii

147
Q

jak byli nazywani Normanowie

A

Normanowie (Ludzie Północy), wikingowie, Waregowie (na Rusi)

148
Q

jakie były przyczyny podbojów Normanów

A

działalność rabunkowa,
bogactwo klasztorów i miast,
ciekawość świata,
chęć zdobycia sławy

149
Q

jakie były atuty Normanów

A

świetni żeglarze
wybitni wojownicy

150
Q

gdzie docierali Normanowie

A

na zachodzie do północnych wybrzeży Francji, do Wielkiej Brytanii, na Islandię, Grenlandię i do Ameryki Północnej
na wschodzie wzdłuż rzek Wołga i Dniepr dotarli do Konstantynopola
na południ dotarli do Sycylii i na północ Afryki

151
Q

kiedy trwały podboje Węgrów

A

IX-X w.

152
Q

skąd pochodzili Węgrowie

A

lud pochodzenia ugrofińskiego, z zachodniej Syberii, od Ix w. byli na Nizinie Panońskiej pomiędzy mieszkającymi tam Słowianami

153
Q

jak nazywano Węgrów

A

Węgrzy, Madziarzy, Madziarowie

154
Q

jakie były przyczyny podbojów Madziarów (Węgrów)

A

wyprawy łupieżcze

155
Q

jakie były atuty atuty Węgrów

A

szybkie przemieszczanie się konno
byli dobrze przygotowani

156
Q

jakie tereny były głównie atakowane przez Węgrów

A

Niemcy, północna Italia, Francja, za Pireneje

157
Q

co zakończyło podboje Węgrów

A

chrystianizacja i procesy państwowotwórcze

158
Q

do jakich terenów Normanowie dotarli w IX w.

A

do Wysp Brytyjskich, Islandii i Grenlandii, wschodnie wybrzeża Bałtyku, rzeki Wołga i Dniepr, Morze Czarne i Konstatnynopol

159
Q

kiedy Normanowie dotarli do Ameryki Północnej

A

ok. 1000 r.

160
Q

kiedy utworzone zostało księstwo Normandii, księstwo Normanów/Wikingów i czym było dla Francji

A

w X w., było jednym z lenn królów francuskich

161
Q

kiedy nastąpił podbój królestwa Anglii przez Normanów i bitwa pod Hastings

A

1066 r.

162
Q

kiedy nastąpiło rozbicie państwa Wielkomorawskiego

A

na początku X w.

163
Q

chrzest księcia Węgierskiego, Gezy

A

974 r.

164
Q

koronacja Stefana I Wielkiego za zgodą Ottona III

A

1001 r.

165
Q

jakie były skutki najazdów normańskich i węgierskich

A

zmiany etniczne
osłabienie lub zniszczenie niektórych państw
przejęcie władzy przez Normanów na Wyspach Brytyjskich
większa rola ciężkozbrojnego rycerstwa
rozwój wymiany handlowej
utworzenie państwa ruskiego przez dynastę Rurykowiczów (Ruryk- wikiński wódz)

166
Q

jakie były funkcje państwowe w plemionach Normandzkich

A

konungowie (królowie) i jarlowie (wodzowie, elita plemienna)

167
Q

początek ekspansji Wikingów, napaść na klasztor angielski na wyspie Lindisfarne

A

793 r.

168
Q

kto odkrył Grenlandię

A

Eryk Rudy

169
Q

kto odkrył Winladnię (Amerykę Północną)

A

Laif Eriksson

170
Q

kto był odpowiedzialny za przejęcie tronu w Anglii

A

Wilhelm I Zdobywca (daleki krewny króla Angielskiego)

171
Q

wybitny przywódca węgierski

A

Arpada

172
Q

jakim ludem byli Słowianie

A

lud indoeuropejski

173
Q

kiedy i przez kogo Słowianie zostali opisanie po raz pierwszy

A

w VI w. przez Prokopiusza z Cezarei

174
Q

gdzie uformowali się przodkowie Słowian, Prasłowianie

A

między Karpatami, Prypecią i Dnieprem

175
Q

kiedy Słowianie rozpoczęli ekspancję na zachód (aż do Łaby i na Bałkany)

A

w V w.

176
Q

jakie są trzy grupy Słowian

A

zachodni, wschodni i południowi

177
Q

czym zajmowali się Słowianie

A

rolnictwem i hodowlą

178
Q

kiedy powstały pierwsze państwa Słowian

A

w VII w.

179
Q

jakie były czynniki państwowotwórcze wśród ludów słowiańskich

A

dążenie do zabezpieczenia interesów elit
polityczna presja lepiej zorganizowanych państw
wpływ atrakcyjnej kultury zachodniowuropejskiej

180
Q

jakie były źródła wzorów państwowotwórczych

A

łaciński (zachodnie chrześcijaństwo)
bizantyjski (wschodnie chrześcijaństwo)

181
Q

pierwsze państwa Słowiańskie

A

Państwo Samona, Państwo Wielkomorawskie, Bułgaria

182
Q

kiedy powstało Państwo Samona

A

powstało w I poł. VIII w.

183
Q

jaka była przyczyna powstania państwa Samona

A

bunt Słowian przeciwko Awarom

184
Q

kto stanął na czele buntowników, która dała początek państwu Samona

A

kupiec frygijski Samon

185
Q

jak długo istniało państwo Samona

A

ok. 30 lat

186
Q

przyczyna powstania Państwa Wielkomorawskiego

A

zniszczenie Awarów przez Karola Wielkiego

187
Q

kto był założycielem Państwa Wielkomorawskiego, kiedy je założyl

A

Mojmir I w IX w.

188
Q

kiedy Mojmir I przyjął chrzest

A

w 831 r. przyjął chrzest w obrządku łacińskim

189
Q

kto przyczynił się do przybycia do Państwa Wielkomorawskiego Cyryla i Metodego

A

Rościsław

190
Q

co stworzyli Cyryl i Metody

A

głagolicę, czyli alfabet słowiański, który wyszedł z użytku w Państwie Wielkomorawskim po ich śmierci

191
Q

kiedy Państwo Wielkomorawskie stało u szczytu

A

za panowania Świętopełka w drugiej połowie IX w.

192
Q

dlaczego Państwo Wielkomorawskie upadło

A

przez najazdy Węgrów w X w.

193
Q

jakie ziemie najechali Protobułgarzy

A

ziemie Słowiańskie

194
Q

jakiemu procesowi ulegli Protobułgarzy

A

slawicyzacji

195
Q

kiedy powstało państwo Bułgarów

A

w 681 r.

196
Q

z jakiego źródła przyjęto chrześcijaństwo na wschodzie Europy (Bułgaria np)

A

z Bizancjum

197
Q

dlaczego upadło państwo Bułgarów

A

przez wojny z Bizancjum w XI w., odrodzi się w XII w., ale już w XIV w. podbiją je Turcy

198
Q

kiedy powstały Czechy

A

po rozpadzie państwa Wielkomorawskiego

199
Q

kiedy ustanowiono biskupstwo w Pradze

A

w X w.

200
Q

co Czesi musieli płacić Niemcom w niektórych okresach

A

trybut

201
Q

kiedy odbyła się pierwsza koronacja królewska w Czechach (Wratysaw II)

A

1085 r.

202
Q

kto zdobył Kijów (syn Ruryka)

A

Oleg, tam też przeniósł swoją siedzibę

203
Q

kto i kiedy przyją chrzest na Rusi

A

w 988 r. Włodzimierz I Wielki (obrządek wschodni)

204
Q

jaka gospodarka dominowała w królestwach barbarzyńskich po upadku cesarstwa zachodniorzymskiego?

A

gospodarka naturalna

205
Q

jakie dziedziny gospodarki upadły w państwach barbarzyńskich na początku średniowiecza?

A

handel i rzemiosło

206
Q

z czego pochodziły dochody władców?

A

z dóbr ziemskich, łupów wojennych i danin

207
Q

jak nazywały się dwie grupy Słowian?

A

Antowie (wschodni) i Sklaweni (zachodni i południowi)

208
Q

jakie osady podlegały grodom w pańśtwach słowiańskich (Wielkie morawy i Czechy)

A

osady wiejskie i osady służebne (w średniowieczu wieś, której mieszkańcy świadczyli wyspecjalizowane świadczenia, lub posługi, służby na rzecz władcy terytorialnego.)

209
Q

jaka dynastia przejęla władzę na ziemiach Wielkich Moraw

A

Przemyślidowie

210
Q

gdzie była stolica ziem zjednoczonych przez Przemyślidów

A

w Pradze, gdzie starano się utworzyć biskupstwo

211
Q

kiedy ustanowiono biskupstwo w Pradze

A

w 973 r.

212
Q

czym były włoście senioralne

A

ziemie, które były własnością władcy, Kościoła lub świeccy możni

213
Q

co składało się na włoście senioralne

A

ziemia dworska, którą uprawiali niewoli czeladnicy (służba)
ziemie wolnych dzierżawców, którzy płacili czynsz

214
Q

czym było władztwo gruntowe

A

władza właściciela ziem nad osadzonymi na nich ludźmi

215
Q

gdzie i kiedy ukształtowało się władztwo gruntowe

A

w państwie Franków między Vi i VIII w.

216
Q

dlaczego chłopi decydowali się na pozostanie na ziemiach seniorów

A

szukali bezpieczeństwa, której nie mogła im zapewnić władza centralna

217
Q

w jaki sposób chłopi spłacali rentę feudalną

A

w formi eczynszu, daniny w naturze lub pańszczyzny

218
Q

jakie były rodzaje immunitetów

A

ekonomiczny- zwalniał ze świadczeń na rzecz państwa
sądowy- wyłączał częściowo spod jurysdykcji królewskich sądów

219
Q

co to immunitet

A

przywilej nadawany wasalom przez władcę

220
Q

jaki był skutek wprowadzeni immunitetów

A

zmiana z własności zmieskiej na własność senioralną

221
Q

co nadawłą pan feudalny swoim wasalom

A

beneficja, z których utrzymowali rentę feudalną

222
Q

jakie były społeczno-gospodarcze skutki rozpadu państwa karolińskiego

A

osłabienie pozycji władcy
hrabiowie i margrabiowie przejmowali władzę nad pewnymi urzędami, z czasem stało się to dziedziczne
wzrost pozycji możnowładców (immunitety)

223
Q

czym było rozdrobnienie feudalne

A

stan w którym państwo stało się luźnym związkiem właścicieli ziemskich (seniorów)

224
Q

co stąło się ośrodkiem sprawnej władzy we wczesnym średniowieczu

A

posiadłości seniorów, zamki

225
Q

za co senior nadawał lennikowi ziemię

A

za służbę wojskową

226
Q

jak nazywano ziemię otrzymaną przez wasala

A

lennem, po łacinie feudum

227
Q

w jaki sposób odbywało się uroczyste nawiązanie stosunków senior-lennik

A

za pomocą hołdu lennego. Lennik przysięgał posłuszeństwo a w zamian dostawał symbol nadania oraz baryłkę ziemi

228
Q

czym była inwestytura

A

nadanie dóbr przez seniora wasalowi za pomocą ceremonii, czasami nadawane razem z immunitetem

229
Q

kto znajdował się na szczycie drabiny feudalnej

A

monarcha (suzeren)

230
Q

kim byli wyżsi możnowładcowie/seniorzy

A

możnowładcy świeccy i możnowładcy duchowi

231
Q

kim byli niżsi wasale

A

przedstawiciele rycerstwa

232
Q

czym było rycerstwo

A

stan złożony z drobnych zbrojnych wasali, najczęsciej wywodzących się z chłopów

233
Q

jaki stan przejął obyczaje rycerskie

A

szlachta

234
Q

kto był biskupem Rzymu

A

papież

235
Q

jak byli wybierani papieże

A

przez elekcję i aklamację zebranych duchownych i ludu rzymskiego (rodów patrycjuszowksich)

236
Q

kto miał wpływ na wybór lokalnych biskupów

A

świeccy władcy

237
Q

jaką władzę w Państwie Kościelnym srpawowali papieże

A

duchowną ale tez świecką

238
Q

co przyczyniło się do ryzysu Kościoła

A

procesy feudalizacji
rozpowszechnienie symonii oraz nepotyzmu
zaniedbywanie obowiązków przez duchownychoraz słaby poziom ich wykształcenia

239
Q

czym była symonia

A

sprzdawanie godności kościelnych

240
Q

w którym wieku wybuchła epidemia dżumy

A

w Vi w.

241
Q

gdzie wybuchła epidemia dżumy

A

w Konstantynopolu

242
Q

jak jest nazywana epidemia dżumy z VI w

A

dżumą Justyniana

243
Q

czym były majątki alodialne

A

majątki posiadane przez rycerstwo, było ich własnością i mogli nim swobodnie gospodarować