wyklad 1 Flashcards
Heterometria
odmienność wymiarów badanego zjawiska.
przyklad normy laboratoryjne, wzrost, masa ciala
Heterochronia
niezwykłość czasu i warunków powstania danego zjawiska
np 130 cm u 8 latka spoko ale u doroslej osoby patologia
Heterotropia
niezwykłość miejsca występowania danego zjawiska
krwawienie z drog rodnych u bab git ale z drog moczowych patola
Heteropoiotia
występowanie w przebiegu choroby nowych, niezwykłych jakości
zwiazki ketonowe w cukrzycy, mleczany w kwasicy
. Profilaktyka pierwszego stopnia
zmniejszenie ryzyka zachorowań w całej populacji
Profilaktyka drugiego stopnia
oddziaływanie na grupy zwiększonego ryzyka
Profilaktyka trzeciego stopnia
ma skrócić czas trwania choroby u tych, którzy już zachorowali n
Profilaktyka czwartego stopnia
chronienie pacjenta przed nadmiernym diagnozowaniem i leczeniem
objawy prodromalne
zwiastunowe
objawy prodromalne przyklady w kamicy
bolesne: prawy bark, prawa łopatka
obj prodromalne w chorib ewiencowej
bolesne: lewy bark, lewa łopatka, lewe ramię, lewa żuchwa
Nieprawidłowa glikemia na czczo (IFG)
100-125 mg/dl na czczo
Nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT)
140 – 199 mg/dl w OGTT po 120 min
Niewiarygodność oznaczenia Hb1Ac:
U osób czarnoskórych
W Hemoglobinopatiach – talasemie, sferocytoza
HIV
W ciąży i połogu
U pacjentów dializowanych
W stanach niedoboru żelaza
W niedokrwistości hemolitycznej
W utracie krwi
Po transfuzjach i podaniu EPO
Diagnostyka wtedy na podstawie stężeń
Czynniki korzystne w cukrzycy typ 1
Czynniki korzystne
Niska masa/długość urodzeniowa
Karmienie piersią
Wczesna suplementacja witaminy D3
Dieta bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3
Wczesny kontakt z patogenami zakaźnymi – higieniczna
teoria chorób autoimmunologicznych
Czynniki niekorzystne typ1 cukrzyca
Zakażenia wirusowe
Wczesny kontakt z
Poród przez cięcie cesarskie – wpływ na skład mikroflory
jelitowej
Wczesne karmienie mlekiem krowim
Narażenie na związki toksyczne np. N-nitrozynopochodne
Wiek matki w czasie narodzin >40 lat
Zmiany w zakresie higieny
Zakażenie SARS-CoV2 zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy
typu 1
choroby mogace towarzyszyc cukrzycy typu 1
Hashimoto, celiakia, RZS, choroba Addisona, bielactwo i
stwardnienie rozsiane
LADA
1.ujawnia sie pozno
2.typ 1
3.p/ciala gad i ica - dekarboksylazie kwasu glutaminowego
4.wolno postepujaca
5.autoagresja
6.niskie stezenie peptydu C po stymulacji glukagonem
7.ok masa - obecnosc ldzi w rodzinie typ 1/lada
8.tendencja do kwasicy
cukrzyca typu 2 zlowieszcza 11
- Dysfunkcja komórek β
- Nadmierna produkcja glukagonu przez komórki α
- Nasilenie glukoneogenezy w wątrobie
- Upośledzenie wychwytu glukozy przez komórki mięśniowe
- Nasilona lipoliza w komórkach tłuszczowych
- Osłabienie efektu inkretynowego
- Ogólnoustrojowy stan zapalny o małym nasileniu
- Nasilenie wchłaniania zwrotnego glukozy z pierwotnego moczu
- Nasilenie apetytu
- Zwiększenie wchłaniania glukozy z jelita cienkiego
- Zmiana składu mikrobiomu jelitowego
Czynniki ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2
Nadwaga lub otyłość – zwłaszcza brzuszna
Wywiad rodzinny dodatni w kierunku cukrzycy
Niewielka aktywność fizyczna
Przynależność do grupy etnicznej lub środowiskowej
Stan przedcukrzycowy stwierdzony w badaniach
Cukrzyca ciążowa u kobiet
Urodzenie dziecka z makrosomią - >4kg masy urodzeniowej
Nadciśnienie tętnicze >= 140/90 mmHg
Obecność dyslipidemii – HDL <40mg/dl, Tg >150mg/dl
PCOS
Obecność chorób układu sercowo naczyniowego
MODY
1.wiele pokolen
2.autosomalnie dominujaco
3.najczesciej bez otylosci
4.wczesny poczatek
5.peptyd c wykrywalny
6.nie ma p/cial
7.glukozuria nieadekwatna do glikemii
Uwarunkowane genetycznie defekty działania insuliny:
Insulinooporność typu A – defekt receptora insulinowego
Krasnoludkowość (lepreuchanizm)
Lipodystrofia
Zespół Robsona-Mendenhalla
cukrzyca po jakich wirusach
cytomegalii i rozyczki
Zespoły genetyczne związane z cukrzycą
zespół Downa, Prader-Willy, Wolframa, Lawrence-Moon, Biedel-Badert
najczestsze przyczyny cukrzycy wtornej
ch trzustki
jak roznicowac cukrzyce wtorna od typu 1 i 2
elastaza w kale
W stanach wysokiego stężenia GH nasila się
glukoneogeneza i glikogenoliza w wątwobie
Sterydy nasilają
glukoneogenezę w wątrobie
hipokaliemia a insulina
zaburza jej wydzielanie
aldosteron a insulina
oslabia przekazywanie sugnalow przez receptor dla insuliny
Tyroksyna zwiększa produkcję
glukozy w wątrobie i jej uwalnianie oraz wchłanianie z przewodu pokarmowego
tyroksyna a insulina
zwieksza sie wydzielanie insuliny
Asymetria wartości ciśnienia oraz badania tętna na kończynach górnych i dolnych
koarktacja aorty
Szmer w jamie brzusznej
zwezenie tet nerkowej
Hipokalemia
pierwotny hiperaldosteronizm
Zwiększenie wartości hematokrytu
policytemia
Koarktacja aorty objawy
Ból głowy
Zimne stopy
Krwotoki z nosa
Niedokrwienie kończyn
Chromanie przestankowe
Nadciśnienie przy słabo wyczuwalnym tętnie kończyn dolnych
Utrata przytomności
Miąższowa choroba nerek cechy kliniczne
Utrata kontroli wartości ciśnienia tętniczego
Niewydolność nerek w wywiadzie
Nykturia
Obrzęki
Osłabienie mięśniowe
Zespół Liedle’a
dziedziczony autosomalnie dominująco, niskie stężenie reniny, aldosteronu i potasu, zwiększenie
objętości łożyska naczyniowego
Zespół Gordona
dziedziczony autosomalnie dominująco, niskie stężenie reniny i aldosteronu, zwiększenie objętości
łożyska naczyniowego i wzrost stężenia potasu
Cechy kliniczne pierwotnego hiperaldosteronizmu
Ciężkie nadciśnienie
Hipokalemia – alkaloza
Wykrycie guza nadnercza
Nasilone powikłania narządowe – uszkodzenie nerek, migotanie przedsionków
Zmęczenie
Osłabienie mięśni
Poliuria
Parestezje
Bóle głowy
zespół Cushinga
Przewlekły nadmiar glikokortykosteroidów - jatrogenny
ACTH-zależny – gruczolak przysadki, ektopowe wydzielanie
ACTH niezależny – gruczolak, rozrost guzkowy i rak nadnercza
Szybki wzrost wagi, poliuria, polidypsja, zaburzenia psychotyczne
Typowa budowa ciała
Guz w nadnerczu
Zaburzenie funkcji gonad
Zaburzenia psychiczne
Osłabienie mięśni
Osteoporoza
Cukrzyca
Hipokaliemia
Hiperglikemia
Nadciśnienie u 80% chorych ogółem,
Mechanizm wzrostu ciśnienia tętniczego: zespol cushinga
Wzrost wątrobowej produkcji angiotensynogenu → Zwiększenie rzutu serca → Zmniejszenie produkcji prostaglandyn → Nasilenie
oporności na insulinę → Nasilenie aktywności 11-β-hydroksylazy i nasilenie produkcji mineralokortykosteroidów → Zwiększenie
wrażliwości na nczyniowe działanie amin katecholowych → Zwiększenie objętości wewnątrz i zewnątrzkomórkowej
nadczynnosc tarczycy
1.podwyzszenie skurczowego cisnienia
2.obnizenie rozkurczowego
3.zmniejszenie oporu naczyniowego
4.krazenie hiperkinatyczne
niedoczynnosc tarczycy
1.skurcz naczyn obwodowych
2.zwiekszenie sztywnosci tetnic
3.zwiekszone cisnienie rozkurczowe
4.mniej rec b i wiecej a1 - skurcz miesni gladkich
5.wiekszy opor obwodowy
piwerwotna nadczynnosc przyatrczyc
1.nadcisnienie przez hiperkalcemie
2.wiekszy opor naczyniowy
3.wieksza akty raa
4.noradrenalina wieksza
5.wieksz napiecie naczyniowe
6.hiperurykemia
halas na gruczoly dokrewne
Gruczoły dokrewne
Objawy nadczynności tarczycy
Wzrost stężenie hormonów płciowych
Wzrost uwalniania hormonów nadnerczowych – zwłaszcza GKS
halas na plod
niska masa urodzeniowa
Przewód pokarmowy
a halas
Osłabienie perystaltyki
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Choroba ultradźwiękowa
Szum i ciężkość głowy
Stałe uczucie zmęczenia
Kłopoty ze snem
Prawidłowy zapis EEG występuje tylko u 10% pacjentów narażonych na ultradźwięki
Uszkodzenie podwzgórza – zaburzenie łaknienia, okresowe zwyżki temperatury ciała, wahania ciśnienia tętniczego,
zaburzenia równowagi