egz 4 Flashcards
jakie drgania powoduja zmiany kostne
do 50hrz
drgania 100hrz i wiecej
zaburzenia naczynioruchowe
wibracja ogolna
zwapnienie tarcz miedzykregowych
zwyrodnienie chrzastek
bole w ledzwiach
polineuropatia w konczyniach dolnych
zaburzenia widzenia i godposarki weglowodanowej (zab widzielania insuliny)
wibracja miejscowa
na uklad kosnto stawowy
znieksztalcenie kosci
torbiele
martwica jalowa
ogniska osteoporozy
rozrzedzenie/zageszczenie kosci
objaw raynauda -mrowienie, bole, zbledniecie
bole nocne rak
zab cuzcia bolu
zab czucia wibracji - podwyzszony prog powyzej 90db
uszkodzenie podwgorza
zespol rzekomonerwicowy - drzenie rak, dermografizm, zaburzenia przedsionkowe
niezyt blony sluzowej
uposledzone wchlanianie z pp
skurcz przewodow zolciowych, trzudtkowych
nieprawidlowa funkcja trzustki
chujowo na detoksykacje rpzez watrobe
klasyfikacja zespolow wibracyjnych
1.wywolany ogolnym dzialaniem wibracji
2.postac kostna
3.postac naczyniowa i naczynio-nerwowa
najczestszy zespol wibracyjny
postac kostna
porazenie pradem co powoduje
1.migotanie komor najczesciej i najczesciej zgon przez to
2.podwyzszenie cisnienia
3.bradykardia i przyspieszenie
4.zaburzenie oddychania
5.obrzek mozgu
6.skrzepliny
7.nadtopienie kosci - perly kostne
8.martwica kanalikow nerek
9.niew nerek
10.uszkodzenie elementow morfotycznych
trwale
11.poarkinsonizm
12.rozedma
13.uszkodzenie nerek
promieniowanie jonizujace
1.uszodzenie szpik, pp, oun
choroba popromienna 1 etap
woda jonizujaca w komorkach, denaturacja bialek, unieczynnienie enzymow, uszkodzenie blon kom
ch popromienna 2 etap
uszkadzanie kom przez procesy chemiczne
ch popromienna 3 etap - ostry zespol popromienny
pelny obraz choroby - srodmiazszowe zap pluc, zmniejszenie limfocytow, plytek krwi, granulocytow, nudnosci wymioty biegunka, uszkodzenie tarczyzyc (jak jod promieniotworczy), rumien skory, luszczenie sie, nekroza,
odlegle skutki ch popromiennej
bialaczka, zacma, now zlosliwe
kiedy ostry zespol popromienny
powzyej 450 remow
zespol popromienny dawka powzyje 50GY
zgon przez ZOMR, uszkodzenie naczyn mozgowych, obrzek mozgu
przewlekly zespol popromienny
hipoplazja szpiku, rumien skory, atrofia s, pecherze, pekanie, utrata wlosow (odwracalna lub nie), lamliwosc paznokci, zmetnienie soczewki, zacma, zlamania, zmiany osteoporotyczne
przewlekly zespol popromienny
promieniowanie mikrofalowe
zwieksza ucieplenie tkanek - najabrdziej narazone tkanki ukrwione bo gorzej oddaja cieplo
zacma, lzaweinie, przekrwienie spojowek
efekt poatermiczny - choroba mikrofalowa
choroba mikrofalowa
oslabienie, sennosc, w eeg - zubozenie fal alfa, splaszczenie zapisu i fale patologiczne
wiecej retikulocytow i limfocytow
bradykardia, hipotonia,
niedocz tarczycy, nadnerczy
promieniowanie laserowe
oparzenie siatkowki, uszkodzenie rogowki i soczewki
lagodny rumien skory az do glebokiego zalezy jaka dawka
promieniowanie podczerwone
zacma, pogorszenie wzroku, rozszerzenie naczyn
promieniowanie nadfioletowe
rumien fotochemiczny, zap rogowki i spojowki, uszkodzenie siatkowki - pogorszenie wzroku
niedotlenienie wysokosciowe podzial
umiarkowane - 2400 - 4200
duze 4200 - 5500
b duze powzyej 5500
ostra hipoksja wysokosciowa objawy
uposledzenie widzenie obwodowe
potem centralne
ostrosc wzroku gorsza
gorszy sluch
pogarsza sie pamiec swieza
wydluza sie czas reakcji na bodziec
euforia agresja nadmierna confidence
zmienione pismo!
ph zwiekszone
sinica
zasadowica oddechowa
zab gospodarki kwasowo zasadowej
gorsze ruchy precyzyjne
ostra choroba wysokosciowa
obrzek pluc
onrzek mozgu
oliguria
obrzek mozgu objawy
bole glowy, nudnsci, wymitoy, niepokoj, swiatlowstret, jadlowstret
kto jest bardziej narazony na chorobe wysokosciowa
ci ktorzy maja niskie stezenie anp peptydu natruretycznego
jak ktos przebywa na wysoksoci i jeszcze sobie uprawia sport to co
to ammy stymulacje wydzielnaia aldosteronu i prowadzi to do zatrzymania wody i sodu pozakomorkowych
objawy choroby wysokosciowej - adaptacja
w 2/3dobie nasilaja sie objawy
jak ktos jest wytrenowany i mldy to sie szybko adaptuje wiec moze sie zaadoptowac i objawy pelne moga nie wystapic
zmiany osluchiwe w plucach
obrzeki obwodowe
wylewy krwawe do siatkowki
objawy ch wysokosciowej
tachypnoe, tachykardia, ph powzyej 7,7 zmniejszenie cisnienia pracjalnego tlenu we krwi i co2
efekty ch wysoksociowej
zakrzepica, obwodowy obrzek, wylewy do siatkowki, niedokrwienie mozgu – porazenie polowiczne, niedowlad, afazja, mroczki, niedowidzenie, porazenie nerwow czaszkowych, wzrost pracy miesni oddechowych, obrzek pluc - trzeszczenia, oliguria, spadek stezenia insuliny, wzrost glukagonu, somatostatyny, noradrenaliny
przewlekla ch wysokosciowa
prawie wylacznie u chlopow 20-50lat, zmiany w ukladzie kraenie, oun, oddechowym, krwiotworczym, po 2 miesiacahc takiego mieskania jest adaptacja
choroba dekomprwsyjna
zbyt gwaltowne obnizenie cisnienia - choroba kesonowa
azot - szybkie uwolnienie jego rozpuszconej postaci
skrzepliny, bol
dysbaryczna przewlekla choroba kosci - przewlkla choroba dekompresyjna
choroba zawodowa nurkow
postacie choroby kesonowej
bol ucha, pekniecie blony, krwawienie do zatok
zespol meniere - dekompresja, uraz cisnieniowy, zawroty glowy
kostno stawowa
bole stawow, mrowienie, oslabienie konczyn, torbiele i martwica
mozgowa
zatory naczyn powoduja uszkodzenia, zaburzenia widzenia, niedowlady
p/wskazania do lotow samolotem
odma oplucna
uwieznieta przepuklina
niedawna laparotomia
lot samolotem co zwieksza
jamy ciala o 25%
jak ktos ma zap nosa to potem moze dochodzic do uposledzenia funkcji ucha
zanieczyszczenie ozonem
zwieksza ryzyko sercowo naczyniowe, skutki metaboliczne, zwieksza smertelnosc, uklad oddech
pyl zawieszony 2,5
najweiskze ryzyko smertelnosci i najgorszy generalnie krotkoterminowo i dlugo
pyl zawieszony
ukl oddech, sercowow naczyniowy, uklad nerwowy, wieksze ryzyko raka i smiertelnosci
NO2
dolne drogi ukl oddech
SO2
gorne drogi ukl oddech
PM10
gorne drogi oddech - zab bl sluzowej oczu i nosa
PM2,5
penetruje glebiej do np pluc
PM 1
moze sie dostac do krazenia
ukl sercowo naczyniowy a zanieszczysnie
zwapnienie tetnicy wiencowych
wieksze cisnienie
choroba wiencowa
pogorszenie niew serca
wieksza smiertelmosc po zawale
ukl oddech
astma ofc
jak ktos jest narazony na pm10 i no2 a nie ma genu GSST1 to jest bardziej narazony na stres oksydacyjny
przewlekle obturaacyjne chor pluc- COPD
alergiczny niezyt nosa
wyprysk]
wzmacniaja alergie
rak pluc
zwloknienie pluc
zwiekszona zapdalnosc i smertelnosc na covid19
uklad endokryny
PM2,5. PM10. NO - rozwoj cukrzcy -zab wydzielania insuliny
ukl moczowy
uposledzenie czynnosci nerek
upo filtracji klebuszkowej
uklad pokarmowy
crohn
wrodziejace zap jeita
stluszczeniowa chor watroby
rak zoladka i watroby
ukl immunologiczny
rzs, toczen, chor autoimmunologczna, zwiekszona smertelnosc z powodu nowotworow, defekty w dna
neuro uklad
depresjs
udary mzogu
parkinson
demencja
samobojstw
uklad kosnty
zmniejszenie gestosci mineralnej kossca,
biodra, kregoslupa ledziwowego, szyjki kosci udowej
pul zawieszony co stymuuluje
cytokiny zapalnej od IL-1 DO IL-8 i stymuluja granulocyty przez toll like
nasilenie rekacji typu 2 i th17
wzrost ige przez aadiuwanty
wiecej crp
pobudzenie czesci wspolczulenj
ekstremalne upaly
przedwczesny prood
niska waga urodzeniowa
choroby nerki
udar ciepkny
nasilenie chorob wspoistniejacych
co sie wroziwja przez upał
gorsza perfuzja wiec niewydolnosc narzadowa, dic, dysfunkcja oun,
SM geny
DR15 DQ6
otylosc w covid
wieksze ryzyko zachorowanie na covid
covid jak na przysadke
niedoczynnosc bo nastepuje degenracja komorek - obrzek
zmniejszenie hormonow
acth a covid
moga powstac p/ciala wzgledem acth (wtorna niedoczynnosc kory nadnerczy)
tarczyca a covid
niedoczynnosc
przysadka a covid 2
moczowka prosta
zap przysadki
encefalopatia hipoksemiczna
sewofluran
hiperntatremia bo moczowka nerkowa
a hipernatremia sprzyja zakrzepom
covid a zap tarcZycy
podostre zap tarczycy najbardzije powszechne
(de quervaina)
nietypowe zap tarczycy w covidzie
de quervaina ale bez bolu
nadczynnosc
il -6
tarczyca do czego indukuje covid
nadczynnosc
autoimmunologiczne zap -mechanizm mimikry
niedoczynnosc - najweicej procentowo
bezbolesne zap tarczycy
bolesne poporodowe zap tarczycy
AITD
bezbolesne zap tarczycy
bolesne poporodowe zap tarczycy
dochodzi do zniszcenia pecherzykow
p/ciala w czasie 1/1,5miesiaca od zachorowania
najczesciej samoograniczajace sie
il-6 co moze zaindukowac
chorobe gravesa bo ona stymuluje ekspresje dla TSHR
NTIS po covid
zespol zaburzen pozatarczycowych
niskie t3 przez niska dejodynaze 1, tsh i t4 git albo niskie, tsh normalizuje sie po jakims czasie od zakazenia, wysoka dejodynaza 3 i rt3
zwiekszone il6 odrywa role w rozwoju zespolu
covid a th1
nasilenie odp th1i produkcji cytokin i th2 co nasila synteze przeciawcial - graves basedow/hashimoto, zaburzenie fuknji treg
przewaga th1 w covid, cytotoksycznych
tyreotoksykoza, nadczynnosc tarczycy
przewaga th2 w covid i przeciwcial
gravesa basedow
zaburzenie miedzy th1 a th2
hashimoto, wloknienie, niedoczynnosc
wit D w covid
mniejsze ryzyko zgonu, hamuje odp immunologiczna wiec nie dochodzi do burzy cytokinowej, hamowanie receptorow toll like, hamuje il-17 nasila il-10
przytarczyce a covid
hiperfosfatemia i niedoczynnosc
nadnercza a covid
ostra martwica nadnerczy
odp th2
ostra niedoczynnosc nadnerczy
trzustka a covid
cukrzyca typu 1 i typu 2
OZT
zmniejszenie insulinowrazliwosci - burza cytokinowa zmniejsza wrazliwosc receptorowa
czemu kobiety rzadziej chorowaly na covid
bo estradiol hamuje produkcje przeciwcial
progesteron hamuje il12 i il1betA
long covid u kogo czesciej
u osob z lekki zakazeniem
long covid a borelioza
powracaja z tymi samymi objawami boreliozy po covidzie
zespol przewleklego zmeczenia (encefalopatia bolesna)
ebv tez
zmeczenie z bolami miesni kosci
bolesne powiekszenie wezlow chlonnych
long covid
ch sercowow naczyniowe
cukrzyca typ 2
zap mozgu i rdzenia
zespol posturalnej tachyarytmii POTS (moze byc nieodwracalne i tez zespol zmeczenia)
long covid kryterium czasu
objawy utrzymuja sie dluzej niz 2 miesiacy w czasie 3 miesiecy od zakazenia covid
gdzie vocid moze przetrwac
tkanka tluszczowa
galka oczna
jadro
czynniki ryzyka long covid
baba
reaktywacja ebv
cukrzyca 2
specyficzne przeciwciala
zaburzenia tkanki lacznej
adhd
pokrzywka
alergiczny niezyt nosa
dysregulacja immunologiczna w covid
podwyzszenie il6 il1b tnf ip10 ccl11 - chemotaksja eozynofilow
przewlekle zmeczenie jakie wirusy
EBV I HHV6 - zaburzony metabolizm mitochondriow
czym wiecej nieswoistych p/cial po covid tym
leczba dolegliwosci jest wieksza
POTS
zespol stojacej tachykardii
p/ciala receotora andrenergicznego i rec acetylocholinowego
PIMS
zespol pediatryczny ostry wielonarzadow zespol u dzieci i nastolatkow po covid
przez dysregulacja immunologiczna po 2/4 tyg covidu
goraczka
objawy ze strony conajmniej 2 narzadow jako uszkodzenie
postac poronna choroby
lagodny przebieg choroby i szybsze niz zwykle cofanie sie objawow
zwolnienie przebiegu choroby (remissio)
w chorobie znaczna czesc objawow znika a potem wraca z takim samym nasileniem np grypa
przerwa chorobowa (intermissio)
krotkotrwale calkowite zanikanie objawow choroby np malaria
zejscie lityczne choroby
ustepowanie choroby jest powolne np anemia
prszelom choroby
szybkie zejsc ocjawow
przyklad choroby czynnosciowej
hiperandrogenizm
PCOS jakie zmiany
zmiany anatomiczne w obrebie jajnika
otylosc a pcos
to jest przyczyna a nie objaw!!
definicja pcos
liczne zaburzenia endokryno-metaboliczne wsrod ktorych centralna funkcje zajmuje dysfunkcja jajnika
nie jest jednoliytym zespolem mamy fenotypy
kryteria rotterdamskie
1.rzadkie owulacje lub ich brak
2.kliniczne i/lub biochemiczne objawy androgenizmu
3.torbielowate jajniki - conajmniej 12 powiekszonych /objetosc jajnikow wieksza niz 10cm3
gdzie dochodzi do dysregulacji hormonalnej w pcos
1.podwgorze
2.przysadka
3.jajnik
4.trzustka
5.nadnercza
6.watroba
7.tkanka tluszczowa
jak laczy sie pcos z dysfunkcja tkanki tluszczowej
1.adipokiny ktore uczestnicza w rozwoju insulinoponrosci
2.dysfunkcja hormonalna przysadki
3.wplyw na synteze androgenow w jajniku - testosteron tam jest glownie syntezowany
insulinopornosc rozwoj
1.nadmiar energetyczny
2.adipocyty sie rozrastaja
3.niedotlenienie
4.czynnik hemotaktyczny i przyplywaja monocyty
5.zamiana w makrofagi
6.stan zapalny - wydzielanie cytokin prozapalnych - il6, tnfalfa, il1b, tlrs
7.zmniejsza sie wydzielanie omentyny, adiponektyny - mniejsza wrazliwosc na insuline a zwiekszone jest leptyna, rbp4, apelina, wisfatyna, rezystyna
8.nasielnie lipolizy i glukoneogenezy w wtrobie, zaburzenie lipogenezy - nieprawidlowa glikemia na czco i hipertriglycerydemia i dysfuknja syntezy i wydzielania SHBG bialko wiazace hormony plciowe – w watrobie
9.tkanka tluszczowa niewydolna i tluszcz gromazdzi sie w watrobie a potem miesniach szkieletowych
hormonalne konsekwencje insulinoopornosci
1.zwiekszona czestosc pulsow lh
2.wzrost wydzielania androgenow
3.spadek shbg
4. i w efekcie mamy hiperandrogenizm
wplyw tnf alfa na przysadke
wzrost lh i acth
wplyw il6 na przysadke
wzrost lh prl i acth
leptyna a przysadka
stymuluuje uwalnianie gonadoliberyny i fsh i lh
adiponektyna a przysadka
hamuje gonadotrpoiny
apelina a przysadka
hamowanie gonadotropin
leptyna w plodnosci kobiet
nadmiar —zaburzenia co skutkuje androgenizmem
jak mamy duzo wolnego androgenow w organizmie to co
to mamy konwersje w estron w tkance tluszcowej
jak mamy malo shbg i czynnika cos tam insulinowego to co
wzrost wolnego estradiolu
jak mamy duzo estrogenu w ustroju to co
zaburzenia wydzielania gonadoliberyny - zaburzenie stosunku lh/fsh
co pobudza shbg
estrogeny u bab i hormony tarczyzy
co hamuje shbg
insulina
hiperinsulinemia a androgeny
hipoglikemia czynnosciowa pobudza acth i tos tymuluje do produkcji androgenow z nadnerczy
stymuluje jajnik do produkcji androgenow
pcos a prolaktyna
nie ejst kryterium ale czesto sie stweirdza lagodna prolaktynemie
objawy pcos
1.zaburzenia miesiackzowania
2.lysienie
3.tradzik
4.hirsutyzm
5.
pcos fazy
wydluzenie fazy folikularnej a brak wlasciwej fazy lutealnej i mamy brak jajeczkowania
objawy hiperandrogenizmu w pcos
lysienie
tradzik
hirsutyzm
kiedy to nie ebdzie pcos?
jak mamy wirylizacja - przerost lechtaczki, zmiana barwy glosu,
od czego zalezy stopien nasilenia hirsutyzmu?
od aktywnosci 5alfa reduktazy w skorze i nasilenia insulinoopornosci
skala do coeny hirsutyzmu
ferrimana i gallwaya - uzyskanie 4 pkt hirsutyzm
tradzik a hiperandrogenizm
androgeny stymuluja gruczoly do syntezy loju i zaczopowanie
biochemicznie androgenizm
st testosteronu calkowitego - nie powinno sie
st testo wolnego
st androstendionu
st dheas
indeks wolnych adnrogenow (fai) = testo caly/shbg razy 100
i norma to mniej niz 5
pcos a inne ryzyka
rak endometrium
rak jajnika
cukrzyca
nadcisnienie
choroba niedokrwienna
