pokarmowy Flashcards
hiperbilirubinemia
Hiperbiliruminemia to zwiększone stężenie bilirubiny w surowicy.
Może być spowodowana:
-zwiększoną produkcją bilirubiny,
-zmniejszonym wychwytem wątrobowym,
-zmniejszonym wydzielaniem z żółcią.
Zarówno zwiększona produkcja (np. na skutek hemolizy), jak i zmniejszony wychwyt przez wątrobę (uszkodzenia wątroby, zapalenia, choroby uwarunkowane genetycznie) prowadzą do wzrostu w osoczu bilirubiny niesprzężonej. Czynniki powodujące zmniejszone wydzielanie bilirubiny i zastój żółci wpływają na wzrost stężenia bilirubiny sprzężonej, która
następnie w zwiększonych ilościach pojawia się w moczu. W warunkach prawidłowych bilirubina nie
występuje w moczu.
zaburzenia metabolizmu bilirubiny (zoltaczki czynnosciowe)
dotycza anomalii watrobowego matabolizmu bili i nie towarzysza im ani uszkodzone hepatocyty ani zaburzenia wytwarzania zolci.
1. Zespół Criglera-Najjara typu 1- dzidz autosomalne rec, brak transferazy glukuronylowej, wiec niesprzezona bili nie moze byc wydalona do zolci. Wtedy zolc jest bezbarwna a stezenie wolnej (posredniej) bili we krwi mega wysokie. ta postac bili przenika przez bariere krew mozg i uszkadza OUN (zoltaczak jader podkorowych) nieodwracalnie i prowadzi do zgonu. ujawnia sie w pierwszych dniach urodzenia.
- Zespół Criglera Najjara typu 2- dziedziczenie w sposob dominujacy, niedobor transferazy glukuronylowej jest czesciowy, a zoltaczak pojawia sie w wieku mlodzienczym. uszkodzenie oun jesr rzadkie. choroba moze ujawnic sie przez stosowane leki np salicylany, sulfonamidy, zak wirusowe i bakteryjne, wysilek fizyczny lub dieta niskoenergetyczna.
- Zespół Gliberta - dziedziczony autosomalnie dominujaco, 30-50% niedobor transferazy glukuronylowej. mamy przewage mono nad dwuglukoronianami bilirubiny w zolci. mamy umiarkowany wzrost stez bili niesprzezonej bez konsekwencji metabolocznych/klinicznych. stez bili nie powinno przekraczac 5mg/dl. choroba wiaze sie ze zwiekszonym ryzykiem kamicy zolciowej i niepozadanych reakcji na leki, istnieje MNIEJSZE prawdopodobienstwo miazdzycy.
- Zespół Dubin- Johnsona - niedobór przezbłonowego transportera bilirubiny; choroba ma
łagodny przebieg, odkładanie się czarnego barwnika w wątrobie przez brak mozliwosci transportu bili sprzezonej do kanalikow zolciowych, wzrost bili sprzez w surowicy i spadek wydalania koproporfiryn z moczem. - Zespół Rotora - defekt wychwytu i wydalania bilirubiny sprzężonej z hepatocytów,
jednak nie dochodzi do odkładania się czarnego barwnika w wątrobie - Żółtaczka noworodków - przyczyny:
–> W czasie ciąży bilirubina wytwarzana przez płód jest metabolizowana przez wątrobę
matki, po urodzeniu funkcję tę przejmuje wątroba noworodka, której układy
enzymatyczne mogą być niewydolne
→ Obecność płodowych krwinek czerwonych, które w porównaniu z dojrzałymi
erytrocytami charakteryzują się skróconym okresem przeżycia
OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ WĄTROBY
Nagłe, szybkie, potencjalnie odwracalne pogorszenie czynności wątroby u chorych bez marskości,
prowadzące do wystąpienia encefalopatii wątrobowej i osoczowych zaburzeń krzepnięcia.
Wyrozniamy dwie postacie:
1.postac piorunujaca (encefalopatia watrobowa rozwija sie do 8 tyg od pierwszych objawow)
2.opozniona postac (ence pojawia sie 8-24 tyg po wystapieniu zoltaczki)
Przyczyny
Leki hepatotoksyczne (paracetamol)
Toksyny
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby
Zakażenie wirusowe
Patogeneza
Upośledzenie czynności metabolicznej i detoksykacyjnej wątroby spowodowane jest masywnym
obumieraniem hepatocytów, do którego prowadzą różne mechanizmy:
Martwica rozpływna spowodowana bezpośrednim uszkodzeniem
Apoptoza
Cytotoksyczność wirusów
Reakcja immunologiczna gospodarza
Konsekwencje znacznej utraty liczby hepatocytów: 1.encefalopatia wątrobowa,
2.zakażenia,
3.hiperbilirubinemia,
4.skaza krwotoczna, (deficyt czynników
krzepnięcia krwi II, V, VII, IX i X) —>krawienie z dziasel, nosa, wybroczyny, krawienia wewnatrzczaszkowe
5.hipoglikemia (przez zuzycie watrobowego glikogenu i niewydolnosci glukoneogenezy),
6.nadciśnienie wrotne,
7.niewydolność sercowopłucna,
8.niewydolność nerek.
9.obrzek mozgu ktory jest przyczyna smierci (druga przyczyna sa zak ukl mocz i pluc)
niealko STŁUSZCZENIE WĄTROBY
Stłuszczenie wątroby rozpoznaje się w przypadku gromadzenia tłuszczu w hepatocytach. Jest wynikiem
(1) zaburzonej równowagi między syntezą WKT i ich mitochondrialnym utlenianiem lub
też może być kosekwencją
(2) zwiększonego napływu WKT do wątroby lub
(3) upośledzonego transportu VLDL z wątroby do krwi.
stłuszczenie drobnokroplowe – zahamowanie beta-oksydacji WKT w mitochondriach
powoduje zwiększenie puli WKT w wątrobie i aktywację ich estryfikacji + niekorzystny
wpływ na fosforylację i glukoneogenezę. Czynnikiem wyzwalającym są leki.
Stłuszczenie wielkokroplowe – funkcje metaboliczne hepatocytów zachowane. Przyczyny:
głównie alkoholizm i zespół metaboliczny, ale także choroby jelit z endotoksemią wrotną,
szybka redukcja masy, resekcja jelita, hemochromatoza, ch. Wilsona, HCV
Metabolioczne powiklanie otylosci, gdzie dochodzi do ektopowego gromadzenia sie lipidow w narzadzie i wywieraja one efekt lipototksyczne. NNiealko stluszczenie watroby jest najczestsza przcyzna wzrostu aminostransferaz.
dzielimy na:
-niealko stluszczenie watroby (NAFLD)
-noiealko stluszczeniowe zapalenie watroby (nash)
NAFLD
1. Insulinooporność w wisceralnej tkance tłuszczowej-> zwiększona lipoliza-> uwalnianie do żyły
wrotnej nadmiernej ilości WKT-> estryfikacja WKT do trójglicerydów w wątrobie-> stłuszczenie
Ponadto insulinooporność hamuje produkcję VLDL i usuwanie triglicerydów z hepatocytów
- Role w patogenezie NAFLD odgrywa tkanka tlusczowa wisceralna i mikrobiota jelitowa, bo zmiany ilosciowe i jakosciowe sporzyjaja utracie integralnosci bl sluzowej i zwiekszenia jej przepuszczalnosci dla endotokdyn, a efektami watrobowymi endotoksyn ktore dzialaja na rec toll like typu 9 i typu 1 sa apoptoza komorek, odczyn zapalny i wloknienie.
NASH - poza wakuolami tluszcowymi hepatocyty trz wykazują cechy uszkodzenia i naciek zapalny (w ktorego sklad wchodza granulocyty obojetnochlonne - neutro).
czynniki ktore decyduzja o progresji choroby;
-polimorfizm patynopoodbnej domeny fosfolipazy zaweirajacej 3
-polimorfizm nukleotydow w apolipopreteine C3
patomechanizm:
WKT —->pobudzenie cytochromu CYP2E1 —>generowanie wolnych rodnikow —-> utlenianie lipidow blon kom —>produkty tej rekacji to aldehyd malonowy i 4-hydroksynonenal —->one aktywuja fibrogeneze kom gwiazdzistych, chemotaksja neutro i generowanie cytokin prozapalnych (np.TNFalfa)
i tez te powyzsze mechanizmy
ALKOHOLOWA CHOROBA WĄTROBY
→ ALKOHOLOWE STŁUSZCZENIE WĄTROBY
→ ALKOHOLOWE ZAPALENIE WĄTROBY
→ ALKOHOLOWA MARSKOŚĆ WĄTROBY
ALKOHOLOWE STŁUSZCZENIE WĄTROBY
Przewlekłe uszkodzenie wątroby z nagromadzeniem się kropli tłuszczu w hepatocytach wywołane
nadużywaniem alkoholu.
Patomechanizmy
1. Bezpośredni wpływ hepatotoksyczny i metaboliczny alkoholu
→ Aldehyd octowy – główny metabolit etanolu jest rozkładany do octanu i acetylo-CoA
Aldehyd octowy: toksyczny, mutagenny, karcynogenny, hamuje funkcje enzymów, zmniejsza zdolności samonaprawcze DNA, upośledza wykorzystanie komórkowe tlenu (przemiany alkoholu wymagają dużego zużycia tlenu-> niedotlenienie części centralnej zrazika), powoduje niedobór
glutationu (stres oksydacyjny), zwiększa syntezę kolagenu, powoduje uszkodzenie bariery śluzówkowej jelita
AcetyloCoA: wzrost wytwarzania WKT, hamowanie beta-oksydacji, WKT ulegają estryfikacji do trójglicerydów, które są gromadzone w hepatocytach jako krople tłuszczu
- Czynniki immunologiczne i zapalne- aktywcja komórek Borowicza i Kupffera z nadprodukcją
cytokin prozapalnych i mediatorów fibrogenezy - Włóknienie spowodowane aktywacją przez aldehyd octowy komórek gwiaździstych w
przestrzeniach Dissego
ALKOHOLOWE ZAPALENIE WĄTROBY
Zmiany martwiczo-zapalne wywołane przewlekłym nadużywaniem alkoholu
Etiopatogeneza-> jak w alkoholowym stłuszczeniu wątroby
WZW A
Czynnik etiologiczny: wirus HAV
Zakażenie drogą pokarmową
Patomechanizm: początkowo niszczenie hepatocytów w wyniku efektu cytotoksycznego
wirusa, a następnie odpowiedź komórkowa wirusa na jego antygeny
Możliwym powikłaniem nadostre zapalenie wątroby
WZW B
Czynnik etiologiczny: wirus HBV
Drogi zakażenia: pozajelitowa (zakażona krew, narzędzia), płciowa, okołoporodowa
- osoby narazone na zarazenie: narkomani, personel szpitalny, osoby poddajace sie tatuazom, akupunkturze
→ Na powierzchni HBV znajduje się HBsAg, a w rdzeniu HBcAg (nie występuje w surowicy), we krwi, płynach ustrojowych i wydzielinach znajduje się HBeAg
Wirus HBV po zakażeniu wnika do pewnej liczby hepatocytów, a następnie wnika do jądra
gdzie korszystając z aparatu do syntezy białek gospodarza tworzy liczne kopie w procesie replikacji. Procesowi replikacji towarzyszy wytwarzanie HBsAg i HBeAg
Patomechanizm: Uszkodzenie hepatocytów jest następstwem silnej odpowiedzi immunologicznej na obecnosc wirusa (cytotoksycznej oraz aktywności cytokin)
o Rozwój przewlekłego zapalenia wątroby jest związany ze słabą odpowiedzią immunologiczną na antygeny wirusa
Powikłania
→ OSTRE
Przejście zakażenia ostrego w przewlekłe
Piorunujące zapalenie wątroby
Pozawątrobowe – związane z obecnością kompleksów immunologicznych:
a) guzkowe zapalenie tętnic – bardzo rzadko
b) kłębuszkowe zapalenie nerek i z. nerczycowy – częściej u dzieci
c) inne rzadkie – polimialgia reumatyczna, krioglobulinemia mieszana, zapalenie m. sercowego, z. Guillain – Barre
→ PRZEWLEKŁE
Marskość wątroby – 8 – 20% w ciągu 5 lat. Ryzyko rośnie przy dużej replikacji, zakażeniach HCV, HIV, wiek średni i starszy, mężczyźni, alkohol, niski AlAT.
Rak wątrobowokomórkowy – u chorych z marskością i bez, częściej powyżej 45 r.ż. i wywiadem rodzinnym.
Choroby spowodowane kompleksami immunologicznymi – rzadko, a z nich najczęściej PKZN, guzkowe zapalenie tętnic, krioglobulinemia mieszana
WZW C
Czynnik etiologiczny: wirus HCV
Drogi zakażenia: krew, płciowa, okołoporodowa
Patomechanizm: uszkodzenie hepatocytów głównie wskutek silnej komórkowej odpowiedzi
immunologicznej (+ prawdopodobnie mechanizmów nieswoistych)
o Przy słabszej odpowiedzi immunologicznej przechodzi w postać przewlekłą
Powikłania: nadostre lub piorunujące zapalenie wątroby, KZN, krioglobulinemia mieszana powoduje zap naczyn, bole stawow, oslabienie, rumien i swiad skory, rzadziej zjawisko Raynauda, neuropatia obwo, gorączka, autoimmunizacyjne zap slinianek, zap tarczycy, bloniasto-rozrostowe zap klebuszkow nerkowych, luszczyce, porfirie skorna pozna.
często jest bezobjawowe a ciezki przebieg nalezy do rzadkosci
czynniki ktore zmieniaja niekorzystnei historie zwz c są:
-zakazenie w poznym wieku, plec meska, alhokolizm, zakazenie hiv lub hbv w tym samym czasie
WZW D
Czynnik etiologiczny: wirus HDV (otoczka zbudowana z HBsAg, może się replikować
jedynie w obecności wirusa HBV)
Patomechanizm: Działanie cytopatyczne na komórkę wątrobową
Rozróżnia się koinfekcję oraz nadkażenie nosiciela HBV
. MARSKOŚĆ WĄTROBY
Stan, w którym w następstwie uogólnionego uszkodzenia miąższu wątroby dochodzi do włóknienia i przemiany prawidłowej architektury narządu w strukturalnie
nieprawidłowe guzki regeneracyjne-> zmniejsza się ilość czynnego miąższu-> rozwijają się zaburzenia czynności wątroby oraz struktury układu naczyniowego, co prowadzi do nadciśnienia wrotnego-> rozwój krążenia obocznego wrotnoukładowego (w obrębie przełyku, odbytu, powłok brzucha), powiększenia śledziony i hipersplenizmu,
wodobrzusza oraz gastropatii wrotnej
Przyczyny
Alkoholowa choroba wątroby
WZW B, D lub C
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby
Choroby metaboliczne
Choroby dróg żółciowych
Utrudnienie odpływu żylnego
Leki
Toksyny
Przyczyna nieznana
Patomechanizm
Istotą marskości wątroby jest zaburzona homeostaza pomiędzy tworzeniem i odkładaniem macierzy
pozakomórkowej a jej degradacją i usuwaniem
Czynnik przewlekle uszkadzający hepatocyty-> martwica i uruchomienie reakcji zapalnej-> proliferujące komórki zapalne, komórki Kupffera i płytki krwi uwalnianą cytokiny, czynniki wzrostu, PAF, które oddziałują na komórki gwiaździste i stymulują ich przemianę w miofibroblasty-> wytwarzanie składników macierzy pozakomórkowej i ich zaburzona degradacja-> włóknienie okołozatokowe, tworzenie podśródbłonkowej błony podstawnej-> kapilaryzacja zatok-> zaburzona wymiana metaboliczna z hepatocytami i utrudniony napływ krwi do zatok-> nadciśnienie wrotne, zaburzenia czynności metabolicznej wątroby
Konsekwencje hemodynamiczne i metaboliczne
Wodobrzusze (zakażenia bakteryjne płynu puchlinowego)
Żylaki przełyku (krwotoki)
Żylaki odbytnicy (krwawienia z odbytu)
Zespół wątrobowo-nerkowy
Zespół wątrobowo- płucny
Zwiększone ryzyko infekcji bakteryjnej-> Samoistne bakteryjne zapalenie otrzewnej SBP
Encefalopatia wątrobowa
Powiększona śledziona (trombocytopenia)
Gastropatia wrotna (przewlekła utrata krwi, niedokrwistość z niedoboru żelaza)
Skórne pajączki naczyniowe
Zwiększone ryzyko zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
Zaburzone wchłanianie jelitowe lipidów, witamin A,D,E,K
Hiperglikemia
Kardiomiopatia wrotna
Rak wątrobowokomórkowy
Objawy marskości wątroby początkowo nie różnią się
od objawów przewlekłego zapalenia (osłabienie, problemy
z koncentracją uwagi, nudności). W późniejszych stadiach
pojawiają się metaboliczne i hormonalne konsekwencje niewydolności hepatocytów, jak:
-żółtaczka,
-pajączki naczyniowe,
-zaczerwienienie kłębów dłoni,
-zanik masy mięśniowej,
-ginekomastia,
-obrzęk ślinianek przyusznych,
-zaburzenia krzepnięcia krwi,
-zanik jąder u mężczyzn,
-u kobiet nieregularne krwawienia miesięczne lub ich brak
Przyczynami stanu niedożywienia u chorych z marskością są utrata łaknienia, upośledzone wchłanianie jelitowe
oraz zaburzenia gospodarki węglowodanowej.
Deficyty cynku i magnezu są odpowiedzialne za upośledzenie procesu gojenia tkankowego i komórkowej odpowiedzi immunologicznej oraz uczucie ciągłego zmęczenia.
NADCIŚNIENIE WROTNE
Stan, w którym ciśnienie krwi w żyle wrotnej przekracza wartości fizjologiczne (>2-5 mmHg).
Najczęstszą przyczyną jest marskość wątroby.
Patomechanizm
Wzrost ciśnienia wrotnego jest związany ze wzrostem naczyniowego oporu wątrobowego oraz przepływu krwi w żyle wrotnej. Wzrost przepływu jest związany z poszerzeniem arterioli trzewnych, zwiększonym rzutem LK, zwiększoną wolemią, natomiast wysoka wartość oporu naczyniowego
wynika z rozrostu tkanki włóknistej w wątrobie, zmniejszającej pojemność i podatność wątrobowego łożyska naczyniowego. Dodatkowo przyczyną zwiększonego oporu jest ucisk zazatokowych naczyń żylnych przez guzki regeneracyjne.
Klasyfikacja
Przedwątrobowe
Zakrzep żyły wrotnej
Zakrzep żyły śledzionowej
Wątrobowe
→ Przedzatokowe
Pierwotna marskość żółciowa
Ziarniniakowe zapalenie wątroby
Przetoka tętniczo-wrotna
Splenomegalia
Niemarskie idiopatyczne nadciśnienie wrotne
Wrodzone włóknienie wątroby
→ Zatokowe
Marskość
Stłuszczenie wielkokropelkowe
Ostre zapalenie wątroby
Guzkowy rozrost regeneracyjny
→ Zazatokowe
Choroba wenookluzyjna
Zawątrobowe
Zakrzep żył wątrobowych (zespół Budda-Chariego)
Zaciskające zapalenie osierdzia
Niewydolność prawokomorowa serca
Konsekwencją wzrostu ciśnienia wrotnego jest rozwój wrotno-układowego krążenia obocznego-> z jednej strony odbarczenie nadciśnieniowego układu wrotnego,
z drugiej strony efekty niepożądane: żylaki przełyku, żołądka, dwunastnicy, odbytu, przenikanie do krążenia systemowego toksyn jelitowych
ZESPÓŁ WĄTROBOWO-NERKOWY
Jest to pojawienie sięostrego niedokrwiennego uszkodzenia nerek u osob z niewyrownana marskoscia watroby.
Zdolnosc zageszczenia moczu jest zachowana, a nerkowa retencja sodu wysoka.
zmniejszenie perfuzji nerkowej w poznym stadium marskosci są:
-zmian hemodynamicznych powodujących upośledzenie perfuzji nerek (niskie cisnienie krwi)
-aktywacji nerkowego układu współczulnego (wysoka noradrenalina i angio), prowadzącego do obkurczenia tętniczek
doprowadzających
-wzmożonej syntezy mediatorów wazoaktywnych
-zmniejszenie rzutu serca
-zespol ciesni srobrzusznej z powodu wodobrzusza
najczestsza przyczyna zespolu to:
-samoistne zap bakteryjne otrzewnej lub inne zak bak
-jatrogenne: zbyt intensywne lecz moczopedne
-upust zbyt duzej obj plynu puchlinowego
-stosowanie NLPZ (–>hamowanie syntezy prostaglandyn)
dwie postacie:
W pierwszym, obarczonym wysoką śmiertelnością, stężenie
w surowicy kreatyniny rośnie powyżej 2,5 mg/dl w ciągu
2 tygodni.
W drugim, lepiej rokującym typie obserwuje się
stabilne stężenie kreatyniny na poziomie 1,5-2,5 mg/dl.
Żylaki przełyku
Żylaki są sznurami odcinkowo poszerzonych żył błony
podśluzowej przełyku . Zwykle rozwijają się w 1/3 dolnej
przełyku, lecz niekiedy mogą być obecne na całej jego długosci.
Żylaki wypełniają się krwią z okołoprzełykowych naczyń żylnych za pośrednictwem żył przeszywających mięśniówkę przełyku.
nienia może on być odwrócony (odwątrobowy).
Krwotok z żylaków przełyku jest jednym z najgroźniejszych powikłań marskości wątroby.
Ryzyko krwotoku zwiekszają:
1)Obfity posiłek,
2)wysiłek fizyczny
3)napady kaszlu zwiększają ciśnienie krwi w żylakach przełyku, 4)podaż dużej objętości płynów, osocza lub krwi.
Leki zmniejszające dopływ krwi do układu wrotnego redukują nadciśnienie wrotne i z tego powodu są stosowane w leczeniu krwawienia z żylaków przełyku (wazopresyna, somatostatyna) lub terapii prewencyjnej krwotoku (niekardioselektywne p-adrenolityki: propranolol, karwedylol).
Zespół wątrobowo-płucny
Jest to hipoksja u chorych z nadciśnieniem wrotnym. Przyczyną zespołu wątrobowo-płucnego jest zaburzenie równowagi między pęcherzykową wentylacją i perfuzją z powodu poszerzenia prekapilar i kapilar pęcherzykowych (lokalne zwiększone wytwarzanie NO przez stymulowane endotoksynami makrofagi płucne, zwiększona objętość wyrzutowa serca, której konsekwencją jest wzrost perfuzji płucnej i skrócenie czasu kontaktu erytrocytów z błoną pęcherzyków płucnych)oraz otwierania mikroprzetok tętniczo-żylnych.
objawy
1)Chorzy z zespołem wątrobowo-płucnym nie tolerują wysiłku fizycznego —–> pojawia się duszność, sinica).
2)kolbowate zniekształcenie dystalnych paliczków rąk.
U chorych z zespołem wątrobowo-płucnym duszność i hipoksemia nasilają się w pozycji spionizowanej (zjawiska platypnoe i ortodeoksji), w której największy przepływ krwi dotyczy dolnych płatów płuc, gdzie wazodylatacja jest najbardziej nasilona.
Wodobrzusze
Obecność wolnego płynu w jamie otrzewnowej.
Patomechanizm
Nadciśnienie wrotne+ wrotno-systemowy przeciek krwi+ wzmożone wchłanianie endotoksyn z
przewodu pokarmowego—> wzmożona produkcja NO i prostaglandyn–> rozszerzenie naczyń
tętniczych krążenia trzewnego i zmniejszenie oporu naczyniowego—> krążenie
hiperkinetyczne(wzrost pojemności minutowej serca przy niskim średnim ciśnieniu tętniczym)–>
pobudzenie baroreceptorów szyjnych i nerkowych—> aktywacja układu RAA (ale też układu
współczulnego i wydzielania ADH)–> retencja wody i sodu przez nerki—> wzrost objętości osocza–
> przesiąkanie płynu z krążenia trzewnego do jamy otrzewnowej
Najczęstszym zakażeniem bakteryjnym u chorych z wodobrzuszem jest samoistne bakteryjne
zapalenie otrzewnej.
SAMOISTNE BAKTERYJNE ZAPALENIE OTRZEWNEj
Patomechanizmy
1. Przenikanie bakterii ze światła przewodu pokarmowego-> bo wzrost przepuszczalności błony
śluzowej spowodowana zaburzeniami mikrokrążenia wynikającymi z nadciśnienia wrotnego
2. Upośledzenie fagocytarnej aktywności układu siateczkowo-śródbłonkowego
3. Upośledzenie aktywności przeciwbakteryjnej płynu pucholinowego
ENCEFALOPATIA WĄTROBOWA
Patogeneza wieloczynnikowa. Największe znaczenie przypada wrotno-układowemu krążeniu obocznemu i upośledzonej funkcji klirensowej wątroby. W konsekwencji obydwu tych zjawisk we krwi krążenia systemowego rośnie stężenie produktów metabolizmu bakterii jelitowych: amoniaku, krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, merkaptanów, GABA, aromatycznych aminokwasów, cytokin, opioidów, związków benzodiazepinowych. Są one w większości związkami lipofilnymi, więc dostają się do oun, gdzie są fałszywymi neuroprzekaźnikami
CHOROBA WILSONA
Nadmierne gromadzenie miedzi w tkankach.
Etiopatogeneza
Mutacja genu kodującego przezbłonową ATPazę typu B transportującą miedź-> zaburzenie wiązania miedzi przez ceruloplazminę, jej transport do aparatu Golgiego hepatocytów oraz wydzielania do żółci-> miedź gromadzi się w wątrobie oraz uwalnia do krwioobiegu i uszkadza inne narządy (głownie mózg, nerki, rogówkę-> pierścień Kaysera i Fleishera)
stadia:
1. od urodzenia do 10/20rż - miedz gromadzi sie w hepatocytach
2. miedz przemieszcza sie z cytoplazmy do lizosomow (moze byc obezobjawowa, ale jak jest gwaltownie to mzoe nastapic martwica hepatocytow i zespol hemolityczny —>duza ilosc miedzi uwolniona z watroby do krwioobiegu)
3. watroba przesycona miedzia i jest magazynowana gdzie indziej glownie w OUN
4. uszkodzenie OUN - tu mamy ta obwodke na rogowce
objawy:
-objawy niewydolnosci narzadowej
-brązową lub zieloną otoczkę obwodowej czesci rogowki
-drzenie rak, sztywnosc miesniowa, zaburzenia chodu i postawy —>przez uszkodzenie jader podstawnych mozgu)
-otepienie, drazliwosc, sklonnosc od agresji, zab mowy
-kwasica nerkowa cewkowa (uszkodzenie przez miedz cewki nerkowej proksymalnej)
HEMOCHROMATOZA PIERWOTNA
Ogólnoustrojowa choroba spowodowana nadmiernym gromadzeniem żelaza
Choroba wrodzona, dziedziczona autosomalnie recesywnie.
Podtypy:
Typ 1 (HFE hemochromatoza)
Mutacja genu kodującego białko błonowe HFE odpowiedzialne za stymulację wątrobowej produkcji
hepcydyny (hepcydyna hamuje wchłanianie żelaza w przewodzie pokarmowym i jego uwalnianie z
makrofagów)-> zwiększone wchłanianie żelaza w dwunastnicy-> nadmiar żelaza gromadzony w hepatocytach, komórkach mięśnia sercowego, chrząstkach stawowych, komórkach pęcherzykowych i wyspowych trzustki oraz inncy gruczołów endokrynnych
Typ 2 (hemochromatoza młodzieńcza, mutacja hemojuweliny-> transkrypcyjny regulator
hepcydyny)
Typ 3 (defekt receptora transferryny typu 2)
Typ 4 (choroba ferroportynowa)
→ 4a- niska saturacja transferryny
→ 4b- wysoka saturacja transferryny
Typ 5(niedobór lub brak transferryny)
Typ 6 (deficyt ceruloplazminy)
HEMOCHROMATOZA WTÓRNA
przeladowanie organizmu zelazem przez:
Zwiększona podważ w postaci licznych przetoczeń krwi
Przewlekłe stosowanie preparatów żelaza
Niedokrwistości syderoblastyczne (wadliwa erytropoeza nie pozwala wykorzystanie dostepnego zelaza)
Alkoholizm (wchlanianie jelitowe jest zwiekszone a nadmiar jest gromadzony w wątrobie)
młodzieńcza hemochromatoza
Mutacja genu kodującego syntezę hemojuweliny
Cechuje się ciężkim przebiegiem klinicznym, z
niewydolnością serca i hipogonadyzmem jako głównymi objawami chorobowymi. Objawy choroby pojawiają się zwykle około 20
PORFIRIE i podzial
Wrodzone zaburzenia syntezy hemu, który jest elementem hemoglobiny i cytochromów P450, są w zależności od
charakteru defektu enzymatycznego przyczyną produkcji
związków toksycznych. Według lokalizacji enzymopatii
porfirie dzieli się na erytropoetyczne (erytroblasty szpiku
kostnego) i wątrobowe (hepatocyty).
Podział według lokalizacji
Erytropoetyczne- dominują objawy ze strony skóry
Wątrobowe- dominują objawy neurologiczne
Podział ze względu na przebieg choroby
Ostre
Przewlekłe
Ostra porfiria przerywana
Spowodowana niedoborem dezaminazy porfobilinogenu
Objawy brzuszne oraz neurologiczno- psychiczne
Rozpoznanie: zwiększone wydalanie PBG i ALA z moczem
Porfiria mieszana
Jest wynikiem zmniejszonej aktywności oksydazy protoporfirynogenu
Objawy nerwowo-trzewne oraz nadwrażliwość na światło słoneczne
Rozpoznanie: zwiększone wydalanie ALA, PBG i koproporfiryn w moczu
Późna porfiria skórna
najczestsza!
Spowodowana niedoborem dekarboksylazy uroporfirynogenu III
Może mieć charakter nabyty!
Głównym objawem nadwrażliwość skóry na światło-> na skórze pojawiają się pęcherzyki i
pęcherze wypełnione płynem, nadżerki, zmiany zanikowe, blizny, przebarwienia skóry, nadmierne owłosienie
Rozpoznanie: izokoproporfiryna w kale
czynniki sprawcze:
-przeciazenie watroby zelazem
-alkoholizm
-HCV
-leki zawierajace estrogeny
Czynniki te mają hamujący wpływ na syntezę hepcydyny,
co prowadzi do zwiększonego wchłaniania żelaza. Nadmiar
żelaza w wątrobie prowadzi do stresu oksydacyjnego, który
sprzyja tworzeniu inhibitorów dekarboksylazy uroporfirynogenu i utlenianiu porfirynogenów do porfiryn. Z powodu ich obecności w porfirii skórnej późnej występuje nadwrażliwość skóry na światło i urazy mechaniczne.