Week 9 - Representatie en de constitutionalisering van het EG-Verdrag (II) Flashcards
Terugblik
Hoe kan de alternatieve visie op politieke representatie ons uit de impasse over de autonomie van het gemeenschapsrecht helpen?
Waarom is die impasse ontstaan?
Omdat de teleologische interpretatie van het verdrag in de beroemde Van Gend en Loos en Costa ENEL arresten ertoe leidt dat het Hof zegt: autonome rechtsorde. Je bedoelt dan dat het geen gewoon internationaal verdrag meer is, maar dat het rechten en plichten creëert voor burgers onderling/burgers tegen staten. Maar ook dat EU recht voorrang heeft, zelfs boven grondwet. Dat is niet gebruikelijk bij internationaal recht (je hebt wel monistische systemen zoals NL, maar er zijn staten zonder), op grond waarvan kan EU een autonomie zijn?
In Maastricht arrest en het Lissabon arrest van het BverfG wordt een sterk onderscheid gemaakt tussen een statenbond en een bondsstaat.
Bij EU heb je geen autonome rechtsstaat, het zijn de lidstaten die de heren van het verdrag zijn. Autonomie betekent zelfwetgeving. Wat autonoom is, is een volk. Alleen een bondsstaat is in het leven gehouden door een volk, niet zo een statenverbond (die bestaat uit meerdere volken).
Dus BverfG zegt: er is een onderscheid te maken tussen een volwaardige grondwet zoals in Duitsland en Amerika, en afgeleide grondwet zoals Europa.
Terugblik:
Terug naar Van Gend & Loos en Costa v. ENEL
Toepassing en schepping
De cirkelredenering van Van Gend & Loos
Hoe komt een volk tot stand? Representatie. Dat betekent gelijk toepassing en schepping. Er is niet bij voorbaat een Europees volk of een Nederlands volk. Er moet iemand zijn die ons als gemeenschap begrijpt, het perspectief van het algemeen belang. Wat is de cirkelredenering in Van Gend en Loos en Costa ENEL:
- De instelling van een gemeenschappelijke markt wier werkzaamheden de ingezetenen der gemeenschap rechtstreeks betreft,
meebrengt dat
- dit verdrag meer is dan een overeenkomst welke slechts wederzijdse verplichtingen tussen de verdragsluitende mogendheden schept
Toepassing en schepping zijn aanwezig. Van Gend en Loos zegt enkel toe te passen. Maar tegelijkertijd laat de cirkelredenering zien dat het recht schept. Het schept een volk.
Terugblik:
De cirkelredenering van Costa v. ENEL
- Omdat het verdragsrecht uit een autonome bron voortvloeit heeft het voorrang over nationaal recht
- Wanneer het verdragsrecht geen voorrang heeft over nationaal recht, vloeit het niet uit een autonome bron voort
Terugblik:
- Toepassing
- Schepping
- Scholten
Toepassing:
Rechtstreekse werking en voorrang zijn afgeleid van het verdrag.
Schepping:
Een nieuwe betekenis verlenen waarvan wordt gezegd dat die er al was.
Scholten:
‘‘Het recht is er doch het moet gevonden worden; in de vondst zit het nieuwe’’
Wat Scholten werkelijk bedoelt: het volk is er, doch het moet gevonden worden. Het Europese volk is er, doch het moet gevonden worden.
Terugblik:
Waagstuk van het HvJ
Het werpt zich op als vertegenwoordiger van een gemeenschap zonder daartoe bevoegd te zijn: pouvoir constituant (grondwetgevende macht).
Tot Van Gend & Loos werd uitgegaan dat lidstaten rechten en plichten konden ontlenen aan verdrag. Daarna kregen burgers ook prejudiciële procedure.
De Lid-Staten gaan akkoord (opname in de acquis communautaire) en daardoor lijkt het HvJ niets meer te zijn geweest dan een pouvoir constitué.
In latere verdragen hebben ze de twee arresten opgenomen in de verworvenheden van Europees recht. Achteraf blijkt dat het hof niet meer is dan een pouvoir constitué. Dat is wat ik noem de paradox.
Terugblik:
- De paradox van pouvoir constituant
- De paradox van politieke representatie
- De paradox van pouvoir constituant:
Een macht kan alleen succesvol als pouvoir constituant (grondwetgevende macht) optreden wanneer achteraf blijkt dat hij niets anders was dan een pouvoir constitué (een ondergeschikte macht in het kader van een verdrag). - De paradox van politieke representatie:
Het tot stand brengen van een nieuw volk lukt alleen wanneer achteraf blijkt dat men slechts de vertegenwoordiger van een al bestaand volk was.
Het klinkt moeilijk maar het is niets anders dan wat Scholten zegt: het volk is er, maar doch moet het worden gevonden. Het toestand brengen van een nieuw volk, lukt alleen als achteraf blijkt dat men slechts de vertegenwoordiger was van een bestaand volk. In de vondst zit het nieuwe.
Het ontstaan van een Europees volk
- Marktburger: economische actoren kunnen voortaan medebepalend wat de markt tot een gemeenschappelijke markt maakt.
- Een politieke houding, niet langer alleen een economische
- Collectieve zelfwetgeving: ‘‘Wij Europeanen’’ vormen een commonwealth: de bewerkstelling van een common market.
- Eerst een volk, dan een grondwet - en andersom!
We zijn niet alleen economische actoren meer, we kunnen ook medebepalend wat de markt tot een gemeenschappelijke markt maakt.
Dat is politiek politiek is in de kern de vraag: wat maakt ons gemeenschappelijk EN conflict over wat gemeenschappelijk is. Dat is politieke houding.
We hebben dus al een minimale structuur van collectieve zelfwetgeving. WIJ Europeanen vormen een commonwealth: dat is een gemeenschappelijke markt, een common market. In die zin is de crisis die we nu meemaken in Europa, een opschudding is en verzoek om opnieuw na te denken waarover het gaat met dat proces. Belangen die gemoeid zijn met de voortzetting van de markt zijn dusdanig groot, dat we het project niet kunnen laten mislukken.
Dat zag u al gebeuren met Brexit. Een uitstap van de EU door GB, had catastrofale gevolgen voor GB en ook voor de EU. Maar het meeste voor GB. China gaat GB wanneer het los staat van de EU, helemaal niet meer serieus nemen.
Dus in feite hebben Grimm en het BverfG half gelijk. Eerst een volk en dan een grondwet. Maar ook andersom: pas als we een grondwet hebben, hebben we een formulering van het algemeen belang.
MC vraag voor HC8:
Welke van deze stellingen geeft de juiste weergave van de verhouding tussen de rechtsvindingsleer van Scholten en de paradox van constituerende macht?
a. Scholten spreekt de paradox tegen omdat de rechter het recht moet scheppen, niet het volk
b. Scholten is het met de paradox eens omdat de rechter het volk moet scheppen, niet het recht.
c. Scholten is het met de paradox eens omdat het volk is er doch het moet gevonden worden.
d. Scholten spreekt de paradox tegen omdat de paradox geen ruimte laat voor het beslissingsmoment van rechtsvinding.
Het juiste antwoord is C.
Toch een ‘‘halve’’ politieke waarheid?
Twee ‘‘essentiële’’ verschillen tussen de grondwet van de VS en het constitutionele handvest van de EU?
Dit is het bezwaar. Houdt dat staande?
- '’We the people (…) vs. ‘‘een steeds hechter verbond tussen de volkeren van Europa (…)’’
- Een grondwetgevende vergadering vs. een door de rechter tot stand gebracht constitutionele handvest.
Houdt bezwaar staande?
Zie analyse van Martin vs. Hunter’s Lessee
Analyse van Martin vs Hunter’s Lessee (1819)
Het ging over een casus dat betrof een huurder dat die bezwaar maakte, er was een geschil. Preme court van Virginia deed een uitspraak, dit ging door naar supreme court van de VS.
Lees dit arrest een keer!
De reden waarom dit arrest: hier zien we een rechter datgene doen wat Van Gend& Loos in Costa/ENEL deed.
Context van het arrest:
Het ging om een geschil in de staat Virginia, de Supreme court had het beslist, het werd doorgezet naar Supreme court van Amerika. Was de Amerikaanse Supreme court bevoegd om te beslechten?
Je hebt eerst het congres, de preme court en de supreme court.
Daaronder heb je staat Virginia
Die hebben ook weer supreme court.
Dus casus bij Supreme court Virginia, partij die verloor heeft dit doorgezet naar de supreme court van Amerika. De rechters waren het hiermee oneens. Zij waren het eens dat de supreme court bevoegdheden heeft, maar zij hebben bevoegdheden op federaal niveau. Supreme court van Amerika gaat dus alleen over federaal niveau. Waarom? omdat we een verband zijn van soevereine staten (Virginia dus ook). Wat volgens de constitutie valt onder het federaal niveau, daarover mag Amerika supreme court uitspraak doen, de rest komt bij staten terecht. Verder beslissen hoogste rechters van staten of iets valt onder federatie of confederatie OF onder eigen grondwet.
Dit gebeurde ook bij het Maastricht arrest.
Vergelijk Maastricht arrest met Martin vs. Hunter’s Lessee.
In het Maastricht arrest zegt het BverfG: wij zijn een soevereine staat, wij hebben de bevoegdheid om te bepalen in hoeverre recht van buitenaf overeen komst met onze eigen grondwet. Wij bepalen of recht van Europa hier van toepassing is of niet. Wij interpreteren het EG verdrag conform onze eigen grondwet.
Terug naar arrest:
Wij de rechters van Virginia beslissen in hoeverre federaal recht van toepassing is onze staat, NIET Amerika. Dus dat is de strekking van het arrest.
Zie dit verband.
Wat was het standpunt van Amerikaanse Supreme Court?
Vergelijk met Europa.
Wat is de cirkelredenering van Story?
'’We the peoples’’
Justice Story: wanneer er een geschil is over bevoegdheid federaal niveau of staten, is het aan de Supreme Court van Amerika om hierover te beslechten.
Dit is dus exact wat het Hof van Europa zegt. Zij willen bepalen of bevoegdheid in Europa ligt of bij lidstaten.
Wat is de stelling van Story? de rechter hier. Hij zegt kijk: wanneer je wil dat federaal recht op een uniforme manier wordt toegepast bij ieder van de staten, dan moet de supreme court van Amerika kunnen beslissen: wie heeft de bevoegdheden, en wat is de strekking van die bevoegheden.
Anders gaat Virginia die bevoegdheden uitleggen op eigen manier. Hetzelfde zullen alle anderen staten van de VS doen. Dan hebben we dus geen uniformiteit.
Dat is precies dezelfde stelling van de EU bij Costa/ENEL en Van Gend & Loos.
Als alle lidstaten op eigen wijze uitleggen, is er geen gemeenschappelijke markt. Dan is de gemeenschappelijke rechtsorde die de markt reguleert onderuit gehaald.
Wat is de kern van Story’s redenering?
Omdat de Supreme Court bevoegdheden heeft als beroepsinstantie voor alle gevallen die vallen onder federaal recht, kan het ook uitspraken van staten onderuit halen of overeind te houden. Uitspraken van de Supreme Court van Amerika zijn bindend.
Een cirkelredenering!
Het ligt voor de hand dat de Supreme Court rechter adrem is wanneer er een geval is van federaal recht. Maar heeft de Supreme Court de bevoegdheid om te beslissen wanneer er sprake is van federaal recht?
__
Er werd ook gesproken over WE the people, maar het werd opgevat als WE the peopleS. Ieder van de staten was een lidstaat, geen deelstaat. Dus ieder van de staat was een soevereine staat die kon en mocht afscheiden van de federatie wanneer daar aanleiding toe was. Dat was de gedachte in de tijd van de declaratoir of independent en ook bij tot stand komen van de grondwet in Amerika.
Dus wat u treft bij de handelingen en documenten van de VS, is niet datgene waarmee we zelf denken dat het ontstaan is door de gedachte van een sterke volksopvatting, maar veel sterker: het was een verdrag tussen staten die soeverein waren, en wilde blijven. Zij wilde krachten bundelen, meer niet.
Dit vertaalde zich ook naar hoe rechters taken op vatten.
Leg uit.
Wat je zag was vanaf 1776 tot aan Martin vs. Hunter’s Lessee, opstandige Supreme Courts van lidstaten. Zij vonden dat zij de ultieme bevoegdheid hadden om te bepalen of Amerikaanse grondwet van toepassing was of niet. Dus er was veel rechterlijk verzet vanuit Staten op bevoegdheid van Supreme Court van Amerika.
Met arrest Martin vs. Hunter’s Lessee wist de Amerikaanse supreme court wist Amerika haar gezag te bevestigen. Zelfs na Martin vs. Hunter’s Lessee, na 1816, waren er sommige oprispingen waarin werd gesteld dat gezag van Amerika niet werd geaccepteerd door lidstaten. Het heeft 100 jaar geduurd, nu is het niet meer het geval.
We the people is op te vatten als peopleS en niet people . Aan het begin was de opvatting van de grondwet zoiets als de opvatting van een confederatie, geen federatie. Er is hard gevochten om van Amerika een federatie te maken.
Zus van Lindahl woont in Alibama, nog steeds vlag van burgeroorlog boven de vlag van de staat, zo diep ligt de tweespalt in Amerika nog. Voor degene die zich hebben verdiept in de American battle war. Denk aan burgeroorlogen. In die veldslagen kregen soldaten van de Union (het noorden) een eigen graaf. Soldaten van het zuiden (de yankees) vergeten dat niet. Dus Amerika is van buiten een eenheidsstaat waar alle neuzen de zelfde kant op staan. Maar dat is niet.
Het is geen brozen eenheidsstaat, maar het is niet de sterke eenheid waar je aan denkt wanneer je leest ‘‘we the people’’.
Omkering van de redenering:
1) Niet alleen ‘‘since a single people formed the Constitution, it is logical that a single body of law should apply to all American people’’, maar ook het omgekeerde:
2) By applying a single body of law to all American peoples, a single American people is formed!
Hier heb je weer precies dezelfde cirkelredenering. Precies dezelfde structuur van de paradox van representatie en pouvoir constituant. Dankzij de uitspraak van een rechter van American supreme court, vatten we vandaag Amerika op als een federatie, een eenheidsstaat, met deelstaten en niet lidstaten. Voor hetzelfde geld was het zo dat Amerika vandaag een confederatie was. Het heeft een burgeroorlog gekost. Niet alleen slaven maar ook economische belangen stonden op het spel. Was Amerika beter af met één economie als federatie, of met meerdere economieën als confederatie.
Had je eerst een Amerikaans volk en dan een grondwet? Of eerst een grondwet met uitleg wat grondwet betekent en pas dan een Amerikaans volk?