Week 4 HC4 Trauma En Cholesteatoom Flashcards
Otitis media
Ontsteking van het slijmvlies van het middenoor (achter trommelvlies)
Verschillende vormen van otitis media
Acuta: vaker bij jonge kinderen en baby’s
- koorts, ziek, oorpijn (otalgie)
- otorroe (loopoor)
- complicaties: mastoïditis, meningitis
Chronica: als er irreversibele schade is opgetreden aan het trommelvlies/middenoor
- met cholesteatoom
- zonder cholesteatoom
- met effusie: dit is geen infectie, maar vocht achter het oor, waardoor gehoorverlies optreedt
Gevolgen chronische otitis media
- Verandering structuur trommelvlies
- Gestoorde drukregulatie van het middenoor
- Verminderd trillend vermogen van de gehoorbeentjes
- Cochleaire schade, met name van de hoge tonen
- Boterosie (bij cholesteatoom)
Hoe verandert de structuur van trommelvlies door chronische otitis media
- myringosclerose: verkalking van het trommelvlies, waardoor het niet meer goed kan bewegen -> geluid wordt minder goed doorgegeven
- atrofie lamina propria: trommelvlies kan naar binnen toe gaan groeien
- perforatie trommelvlies
Waarom is er een gestoorde drukregulatie van het middenoor door een chronische otitis media
- normaal is de absorptie en afgifte van gas precies gelijk, waardoor geen onder- of overdruk ontstaat
- bij chronische ontsteking ontstaat vasodilatatie, waardoor de gasabsorptie toeneemt -> onderdruk -> trekt aan trommelvlies
Wat ontstaat er als gevolg van onderdruk van het middenoor door chronische otitis media
- atelectase middenoor: trommelvlies valt naar binnen
- cholesteatoomvorming
Waarom is er sprake van een verminderd trillend vermogen van de gehoorbeentjes door chronische otitis media
- taaie, gezwollen mucosa middenoor
- hypoventilatie middenoor
- tympanosclerose van de gehoorbeentjes (worden stijver)
- perforatie trommelvlies
- erosie gehoorbeentjes
- erosie evenwichtsorgaan
- erosie n. VII kanaal
Hoe ontstaat een cholesteatoom
- normaal: laterale laag van trommelvlies is bekleed met huid, welke continu met oorsmeer wordt afgevoerd
- bij chronische otitis media: trommelvlies is naar binnen getrokken, waardoor er een zakje ontstaat waaruit de huidschilfers niet afgevoerd kunnen worden en ophopen
Wat is een cholesteatoom?
Een retractie (intrekking) van het trommelvlies met ophoping van epitheel in het middenoor met opstapelen van keratine
Wanneer moet je aan een cholesteatoom denken?
Bij het blijvend bestaan van een loopoor, ondanks antibiotica.
- er kan foetor (stinkende otorroe) voorkomen
Op welke 2 manieren kan gehoorverlies bij een cholesteatoom ontstaan?
- erosie van de gehoorbeentjesketen -> conductief gehoorverlies
- aantasting van het binnenoor -> perceptief gehoorverlies
Een cholesteatoom leidt tot resorptie van:
- mastoïd: met name de achterwand van de gehoorgang
- gehoorbeentjes
- benige begrenzing van het horizontale kanaal
- tegmen typmani
- kanaal van n. VII
Wat is de enige behandeling van cholesteatoom?
Chirurgie
- moet nauwkeurig -> als 0,1 mm van huidzakje achterblijft, dan zal het teruggroeien
Wat zijn de doelstellingen van de chirurgische ingreep bij een cholesteatoom?
- radicale verwijdering (geen residu cholesteatoom)
- voorkoming nieuwvorming cholesteatoom (geen recidief cholesteatoom)
- waterbestendig, droog en zelfreinigend oor
- creëren van een zo goed mogelijk gehoor, bv door reconstructie van de gehoorbeentjes middels titaniumvervangers
Welke verschillende complicaties kan een cholesteatoom hebben?
- het kapot gaan van de gehoorbeentjes
- mastoïditis: langdurige of heftige ontsteking van het mastoïd
- doorgroei richting de middelste/achterste schedelgroeve, waardoor intracraniële complicaties zoals hersenabces of meningitis
- erosie van het tegmen tympani
- erosie van het botkanaal rondom de n. Facialis waardoor deze kan uitvallen -> afhangend gezicht
- labyrinthitis: erosie van het semicirculaire kanaal, waarbij duizeligheid kan optreden als er een fistel naartoe ontstaan
- trombose van de sinus sigmoideus
Hoe ziet een chronische otitis media zonder cholesteatoom eruit
Een chronische ontsteking met irreversibele schade, vaak bestaande uit:
- perforatie van het trommelvlies (infectie middenoor)
- gehoorverlies (door perforaties of door erosie van de gehoorketen)
Wat zie je bij LO bij een otitis media acuta
Rood bomberend (bol) trommelvlies
Wat zijn de belangrijkste traumata in de KNO?
- schedelbasisfracturen
- lawaaitrauma
- barotrauma
- ototoxiciteit
Welke 2 soorten schedelbasisfracturen zijn er?
Longitudinale fractuur: horizontal verloop op de CT
- meest voorkomend (75%)
- traumamechanisme: krachtinwerking vanaf de zijkant (klap of val op het oor)
- fractuurlijn: voor het slakkenhuis langs. Vaak alleen schade aan gehoorbeentjes en eventueel het trommelvlies en de annulus tympani
Dwarsfractuur: verticaal verloop op de CT
- minder vaak voorkomend (25%)
- traumamechanisme: voor-achterwaartse krachtinwerking (val op achterhoofd)
- fractuurlijn: door het slakkenhuis, soms ook door n. Facialis. Een defect in het slakkenhuis is niet te herstellen -> doofheid
Klinische tekenen van een schedelbasisfractuur
- battle sign: rode verkleuring achter het oor
- haematotympanum
- otoliquorroe
- soms uitval van n. VII of labyrint (met name bij dwarse fracturen)
Lawaaitrauma
Haarcellen gaan kapot door het geluidstrauma. De gehoorschade is gerelateerd aan:
- volume van het lawaai
- duur van de expositie aan lawaai
Bij hoeveel dB ontstaat er schade
- 80 dB is de grens van gehoorbescherming, elke 3 dB die er daarna bijkomt, betekent een verdubbeling van de geluidssterkte. Bij 85 dB bedraagt de expositietijd zonder gehoorschade 8 uur, bij 88dB 4 uur.
- decibel x duration = damage (DxD=D)
Om welke redenen geeft lawaaischade niet direct symptomen?
- groot aantal haarcellen
- spraakverstaan frequentiebereik ligt tussen 500-4000 Hz. Lawaaischade bij 4000 Hz wordt daardoor niet onmiddellijk gemerkt
Soorten oorsuizen
- subjectieve tinnitus (96%): wordt alleen door persoon zelf gehoord, geluid dus niet in omgeving aanwezig -> vrijwel altijd een betekenisloos geluid bijv sissen, fluiten, piepen
- objectieve tinnitus (4%): patiënt neemt een geluid waar wat ook daadwerkelijk aanwezig is, bijv vaatgeruis, dit kan als het bot rondom de sinus sigmoideus verdwenen is
Oorzaken van objectieve tinnitus
- pulsatiel: durale AV-malformaties, carotis stenose, caverneuze fistel, aneurysma, dehiscentie sinus sigmoïdeus, glomustumor, idiopathische intracraniële hypertensie
- tikken: myoclonus, buis van Eustachius bij slikken
- tuba aperta: continu openstaan van buis van Eustachius waardoor het geluid en de druk van elke inademing in het oor te horen is
Diagnostiek bij tinnitus
- audiometrie: toonaudiogram, suisanalyse
- uitsluiten van een medische oorzaak: bijwerking medicatie, glomus, myoclonus, dehiscentie, vestibulair schwannoom
- zoeken naar onderhoudende factoren, negatieve emoties, slaaptekort, depressie en angst
Waaruit bestaat de behandeling van tinnitus?
- uitsluiten van behandelbare afwijkingen
- geef informatie over suizen: geluid wordt echt waargenomen en niet ingebeeld -> vaak bij bestaande gehoorverlies, zenuwen maken zelf prikkels, verergering bij stress en angst, veel mensen zijn in staat het te negeren
- ruisonderdrukking door achtergrondlawaai, hoortoestel, ruisonderdrukker
- begeleiding door psycholoog: cognitieve gedragstherapie -> effectief voor slapeloosheid en tinnitus, tinnitus retraining therapies
- eventueel kan bij objectieve tinnitus het trommelvlies verzwaard worden, waardoor deze minder snel gaat trillen
